Pobierz Elementy matematyki dla studentów ekonomi i zarządzania i więcej Publikacje w PDF z Nauczanie matematyki tylko na Docsity!
D I D A C T I C S O F M A T H E M A T I C S
No. 8 (12) 2011
Katarzyna Zueg-Żebro Department of Mathematics, University of Economics in Katowice, 1 Maja Stret 50, 40- Katowice, Poland. E-mail: [email protected]
W JAKIM STOPNIU SERIA PODRĘCZNIKÓW
„ELEMENTY MATEMATYKI DLA STUDENTÓW
EKONOMII I ZARZĄDZANIA” WSPOMAGA
PROCES UCZENIA SIĘ MATEMATYKI
WŚRÓD STUDENTÓW PIERWSZEGO ROKU?
Katarzyna Zeug-Żebro
Abstract: The construction of a mathematical textbook, in addition to such features as brevity, saturation of mathematical formulas and abstract reference in question, has several properties making its text characteristic. Factors determining the perception of such a text lie in its structure and in attitudes towards the recipients of the text. The study presents hidden views and opinions of students about the degree of suitability of a series of "Elements of mathematics for students of economics and management" and the difficulties of working with these books. For this purpose, a questionnaire among first- year students of the University of Economics in Katowice was conducted. The study was conducted in two stages in June 2007 and 2010.
Keywords: textbook of mathematics, functions of handbook.
Matematyka jest alfabetem, za pomocą którego Bóg opisał wszechświat Galileusz
1. Wstęp
Struktura tekstu matematycznego prezentowanego w podręcznikach akademickich, poza takimi cechami jak zwięzłość, nasycenie wzorami oraz abstrakcyjne przedmiotowe odniesienie, posiada szereg własności czynią- cych te teksty specyficznymi. Dzięki pracy wielu pokoleń matematyków, ich ciągłym usprawnieniom dokonywanym w sposobie redakcji tekstów matematycznych, otrzymujemy coraz lepszy wzorzec przekazu tak trudnej wiedzy. Czynniki determinujące przebieg lektury takiego tekstu kryją się nie tylko w jego budowie, ale również w postawach odbiorcy wobec niego.
136 Katarzyna Zeug-Żebro
Dlatego głównym celem pracy było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, jak seria podręczników „Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania” jest postrzegana wśród studentów i w jakim stopniu wpływa na proces uczenia się. W badaniach starano się również dotrzeć do ukrytych opinii i poglądów czytelników na temat trudności występujących w pracy z tymi podręcznikami. W tym celu przeprowadzone zostało wśród studentów pierw- szego roku Akademii Ekonomicznej w Katowicach badanie ankietowe. Bada- nie przeprowadzono w dwóch etapach – w czerwcu 2007 oraz 2010 roku.
2. Podręcznik narzędzie wspomagające proces nauczania i uczenia się
Podręcznik kryje w sobie możliwie aktualny zbiór pojęć z danej dzie- dziny, potrzebnych i użytecznych zarówno ze względu na pracę naukową, jak i na pracę dydaktyczną. Ponieważ jest on zwykle podstawowym źródłem wiedzy studenta, dlatego mieszcząca się w nim wiedza powinna zawierać treści najbardziej istotne. Jednakże ze względu na to, że jest on mniej aktu- alny niż artykuły naukowe – gromadzenie materiałów do podręcznika trwa zazwyczaj kilka lat – dlatego użytkownik powinien korzystać również z opracowań dotyczących najnowszych badań. Podręcznik spełnia swoje zadanie, gdy zrozumienie jego treści nie sprawia nadmiernych trudności, wskazuje najbardziej istotne pojęcia w danej tematyce oraz ułatwia przygotowanie się do różnego rodzaju prac egzaminacyjnych. Ponadto zawiera przewodnik bibliograficzny dla danej dziedziny wiedzy, to jest zestaw literatury z objaśnieniami, ułożonej od pozycji ogólnych do specjalistycznych (Orczyk, 1984). Dodatkowo podręcznik powinien pełnić funkcje: informacyjną – pomaganie w poznawaniu świata, badawczą – pobudzanie do samodzielnego rozwiązywania problemów, transformacyjną – pokazywanie możliwości przełożenia wiedzy teoretycznej na praktyczne zastosowania, samokształceniową – zachęcanie czytelnika do dalszej nauki.
3. Dlaczego warto sięgać po podręczniki z serii „Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania”?
Główna zaletą serii podręczników „Elementy matematyki dla studen- tów ekonomii i zarządzania” jest spójny układ treści, komunikatywny przekaz i poglądowe rysunki ułatwiające studiowanie tego trudnego przed- miotu.
138 Katarzyna Zeug-Żebro
Tabela 1. Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród studentów I roku na Wydziale Zarządzania (w %)
Pytania
2007 2010 Informatyka i Ekonometria Zarządzanie^
Informatyka i Ekonometria Zarządzanie Czy korzystałeś z podręczników Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania? Teoria Zadania Zbiór zadań
47, 48, 72,
78, 86, 78,
78, 71, 83,
82, 79, 78, Czy uważasz, że wymienione podręczniki są napisane językiem zrozumiałym, przystępnym dla studenta? Tak Nie Nie wiem
73, 14, 11,
75, 20, 4,
61, 38, 0
72, 26, 1, Czy podręczniki są pomocne w przygotowaniu się do prac pisemnych (sprawdzianów, kolo- kwiów, egzaminów)? Tak Nie Nie wiem
79, 10, 10,
87, 9, 3,
90, 9, 0,
85, 6, 8, Jak oceniasz przeciętny stopień trudności zamieszczonych zadań? Bardzo trudne Trudne Średnie Łatwe Bardzo łatwe Nie wiem
3, 48, 38, 0, 0 8,
3, 50, 44, 1, 0 1,
5, 46, 46, 1, 0 0
7, 34, 51, 6, 0 0 Czy zmieniłbyś coś w tych pod- ręcznikach? Tak Nie
29, 70,
48, 51,
46, 53,
35, 64, Czy kolejna część serii Wybrane zastosowania będzie/jest ich do- brym uzupełnieniem? Tak Nie
88, 11,
87, 12,
86, 13,
89, 10, Czy korzystałeś z innych podręcz- ników do matematyki? Tak Nie
19, 80,
6, 93,
15, 85,
10, 89,
Źródło: opracowanie własne.
W jakim stopniu seria podręczników “Elementy matematyki…” (^) 139
Z przeprowadzonych badań wynika, że w 2007 r. studenci kierunku Za- rządzanie częściej sięgali po podręczniki z serii „Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania” niż ich koledzy z kierunku Informatyka i Ekonometria. W 2010 r. poziom ten był już wyrównany. Można również zauważyć, że studenci najczęściej korzystają z trzeciej części serii, tj. ze zbioru zadań. Większość ankietowanych pozytywnie wypowiada się na temat anali- zowanych pozycji. Twierdzą, że podręczniki są napisane w sposób przejrzy- sty i zrozumiały oraz są pomocne w przygotowaniach do różnego rodzaju prac egzaminacyjnych. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że w 2010 r. studenci byli już mniej optymistycznie nastawieni. Na pytanie: czy zmieniłbyś coś w tych podręcznikach, większość stu- dentów odpowiadało, że seria ta spełnia ich wymagania, a jedynymi wska- zówkami były: zwiększenie liczby zadań łatwych i trudnych rozwiązanych w części „Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania. Zadania”, dołączenie wskazówek do trudnych zadań w zbiorze zadań, zwiększenie liczby przykładów zastosowań matematyki w ekonomii i zarządzaniu, przedstawienie teorii w taki sposób, aby język był jeszcze prostszy – wskazówka ta częściej pojawiała się w badaniach przeprowadzonych w 2010 r. Z badania wynika również, że najnowsza część „Wybrane zastosowa- nia” jest dobrym uzupełnieniem pozostałych części oraz pozwala zrozumieć potrzebę uczenia się trudnych pojęć matematycznych. Kontynuując analizę odpowiedzi na pytania ankiety, można stwierdzić, że większość studentów nie korzysta z innych, niż wskazane przez prowa- dzących zajęcia, podręczników do matematyki.
Literatura
Janiga-Ćmiel A., Kwiatkowska-Rambally E., Mika J., Miśkiewicz M., Pośpiech E., Trzęsiok J., Trzęsiok M., Zeug-Żebro K. (2007). Elementy matematyki dla stu- dentów ekonomii i zarządzania. Wybrane zastosowania. Wydawnictwo Akade- mii Ekonomicznej w Katowicach. Katowice. Mika J. (2006). Elementy matematyki dla studentów ekonomii i zarządzania. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Katowice.
