Elementy prawa - Notatki - Prawo międzynarodowe - Część 2, Notatki z Prawoznawstwo

Pobierz Elementy prawa - Notatki - Prawo międzynarodowe - Część 2 i więcej Notatki w PDF z Prawoznawstwo tylko na Docsity!

Kazus 6 Właściciel gruntu wykopał głęboki dół. Wpadł do niego pokrzywdzony i poniósł śmierć. Wskaż okoliczności przy których: a) można zarzucić umyślne spowodowanie śmierci Właściciel miał zamiar, zrobił zasadzkę i zamaskował ją. Mus być udowodnione. Art. 148 WYROK: Czyn był umyślny

b) można zarzucić nieumyślne spowodowanie śmierci Właściciel wykopał dół i go nie zabezpieczył. Zachowanie niedbałe. Art. 155 WYROK: Czyn był nieumyślny

c) zaistniał przypadek i zwolnimy z odpowiedzialności Właściciel należycie zabezpieczył dół. Osoba, która wpadła zachowała się nieostrożnie. Zwolniony z odpowiedzialności. WYROK: Przypadek

Ad. 4 Społeczna szkodliwość czynu działa w dwóch punktach:

a) znikomość społecznej szkodliwości powoduje, że czyn nie jest przestępstwem b) stopień społecznej szkodliwości ma decydujący wpływ na wysokość wymierzonej kary

SPOŁECZNA SZKODLIWOŚĆ CZYNU

Znikomość – pomimo tego, że czyn jest zabroniony sprawa zostaje umorzona ze względu na znikomy stopień szkodliwości społecznej.

Kazus 7 Nielegalne przekroczenie granicy było przestępstwem. Turysta będąc na pieszym spacerze po szlaku górskim. Szczyt góry był po stronie czeskiej, 30 metrów od granicy polskiej. Straż graniczna przyłapała go na nielegalnym przekroczeniu granicy. Formalnie popełnił czyn zabroniony. (Prokurator, sąd – czy muszą dwa miesiące siedzieć żeby wymierzyć karę za coś takiego? Stopień jest znikomy, zbyt drobny aby uruchomić machinę sądowniczą. SPRAWA ZOSTAJE UMORZONA)

Formy popełnienia czynu zabronionego:

Kazus 8 Osoba A nakłoniła osobę B do zabicia pokrzywdzonego. Osoba C dostarczyła osobie B broń palną w tym celu. B strzelił ale nie trafił. Kto i za co odpowiada??

Każdy odpowiada z Art. 148 A – podżeganie B – usiłowanie zabójstwa C – pomocnictwo

Mamy dwa rodzaje popełnienia czynu I. Zjawiskowe

Kara: 10 lat pozbawienia wolności. Przy recydywie sprawca musi odbyć sumę kar a ponadto kara za przestępstwo ponowne powinna być surowsza.

Zbieg z więzienia (zbieg przepisów) zachodzi wtedy gdy jeden czyn sprawcy wyczerpuje znamiona więcej niż jednego przepisu, np. Sprawca zgwałcił osobę 14 letnią

Dwa przepisy KK, jedno przestępstwo:

1. Przepis regulujący sprawę zgwałcenia
2. Przepis regulujący sprawę obcowania płciowego z osobą poniżej lat 15

W tej sytuacji sprawca zostaje skazany za jedno tylko przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Tak więc o ilości przestępstw nie decyduje ilość naruszonych przepisów ale ilość czynów.

PRZEDAWNIENIE I ZATARCIE SKAZANIA

Przedawnienie

1. Przedawnienie karalności
2. Przedawnienie wykonania kary

Ad 1. Polega ono na tym, że z upływem określonego czasu, którego długość zależy od ciężaru przestępstwa nie może już wydać wyroku skazującego.

Ad. 2 Polega na tym, że z upływem określonego czasu zależnego od surowości kary i liczonego od uprawomocnienia się wyroku kary tej nie można już wykonać.

Im surowsza kara tym dłuższy czas przedawnienia.

Zatarcie skazania Z upływem określonego czasu, którego długość zależy od wysokości kary i liczonego od końca wykonania kary, skazanie uznaje się za niebyłe. Wpis o skazaniu usuwa się z Krajowego Rejestru Karnego (KRK)

KRK – Krajowy Rejestr Karny. Do tego rejestru wpisywane są wszystkie skazania za przestępstwo oraz skazania za wykroczenia na karę aresztu.

SANKCJE jakie przewiduje prawo karne.

1. Kary
2. Środki karne
3. Środki probacyjne
   4. Środki zabezpieczające

Ad. 1 Kary Są trzy typy kar: grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności. Grzywna za przestępstwo: orzekana jest w systemie stawek dziennych i jest iloczynem liczby stawek i wysokości jednej stawki. Sąd ustalając liczbę stawek bierze pod uwagę ciężar przestępstwa zaś ustalając wysokość jednej stawki uwzględniając stan majątkowy i rodzinny sprawcy.

Kazus 9 Współsprawcami kradzieży są: bogacz i „mysz kościelna”. Jak zostanie ukształtowana grzywna? Liczba stawek jest taka sama. Wysokość stawek: Bogacz – duża stawka dzienna „Mysz kościelna” – mała stawka dzienna

Liczba stawek: 10- Wysokość stawek: 10 zł – 2 000 zł Min. grzywna: 100 zł Maks. grzywna 720 000 zł

Grzywna za wykroczenie: orzekana jest w granicach od 20 zł do 5 000 zł bez systemu stawek dziennych. W postępowaniu mandatowym grzywna nie może wykroczyć 500 zł

Kara ograniczenia wolności: kara nie izolacyjna. Polega ona na wykonywaniu nie odpłatnej pracy na cele społeczne w wymiarze od 20-40 godzin miesięcznie. Alternatywnie zamiast pracy może być orzeczone potrącenia z wynagrodzenia a wysokości 10-25%. Kara ta trwa:

• za przestępstwo 1-12 miesięcy
• za wykroczenie 1 miesiąc

Praca na cele społeczne ma charakter resocjalizacyjny. Potrącenia z wynagrodzenia ma charakter grzywny rozłożonej na raty. W Polsce bardzo słabo funkcjonuje kara ograniczenia wolności, głównie chodzi o organizacje prac społecznych.

PRAWO CYWILNE

Kodeks Cywilny pochodzi z 1964 r., 53 nowelizacje

Działy prawa cywilnego:

1. Część ogólna
2. Prawo rzeczowe
3. Zobowiązania
4. Spadki

I. CZĘŚĆ OGÓLNA

1. Przedmioty i podmioty prawa cywilnego.
2. Zdarzenia cywilno – prawne
3. Przedawnienie

Ad.1 Przedmioty i podmioty prawa cywilnego Wszystko to, co widzimy są to przedmioty i podmioty prawa cywilnego. Przedmioty prawa cywilnego:

• mienie  rzeczy (przedmioty materialne  prawa majątkowe ( wartość o charakterze niematerialnym przysługująca jakiemuś podmiotowi)

Rzeczy dzielą się na nieruchomości (grunty, budynki, lokale) i ruchomości (inne niż nieruchomości)

Przykładem praw majątkowych są: prawa autorskie, prawo własności przemysłowej.

• dobra osobiste Wartości o charakterze niemajątkowym, przysługują zarówno osobom fizycznym jak i prawnym. Przykładami są: cześć, wolność, ochrona wizerunku, tajemnica korespondencji, nazwa przedsiębiorstwa, dobre imię przedsiębiorstwa) W przypadku naruszenia dobra osobistego pokrzywdzony może żądać: zaprzestania naruszeń, zadośćuczynienia za krzywdę.

Odszkodowanie  Szkoda majątkowa Zadośćuczynienie  Krzywda (element o charakterze niemajątkowym)

Przedsiębiorstwo – przedmiot prawa cywilnego. Jest to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych służący do prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwo:

• mienie
• dobro osobiste

Podmioty prawa cywilnego: podmioty = osoby

Inne jednostki organizacyjne będące osobami prawnymi:

• spółdzielnie
• przedsiębiorstwa państwowe
• fundacje
• niektóre stowarzyszenia

Jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej:

• zakłady budżetowe

Sytuacja właścicieli: np. spółka (wspólnicy) Czy wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki? OSOBY PRAWNE: nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. NIE MAJĄCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ: ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SUBSYDIARNA - wchodzi w grę dopiero wtedy, gdy podmiot pierwotnie zobowiązany ( w tym przypadek jednostki organizacyjnej) stał się niewypłacalny.

W przypadku braku należytej reprezentacji możliwe jest ustanowienie przez sąd kuratora, który będzie działał w imieniu jednostki.

III. Miejsce osoby Osoba fizyczna - miejsce osoby to miejsce zamieszkania. Miejsce zamieszkania jest to miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Jednostka organizacyjna - miejsce osoby = siedziba. Siedzibą jednostki jest miejscowość w której mieści się jej organ zarządzania.

Zdarzenia cywilnoprawne to fakty z którymi Prawo Cywilne wiąże jakieś skutki prawne.

Kazus Czy zaręczyny są zdarzeniem cywilnoprawnym? Do 1950 r. w Polsce w Kodeksie Cywilnym była wzmianka na temat zaręczyn(BYŁO TO ZDARZENIE CYWILNOPRAWNE) Od 1951 r. w Polsce w Kodeksie Cywilnym nie ma wzmianki o zaręczynach (NIE JEST TO JUŻ ZDARZENIE CYWILNOPRAWNE)

Zdarzeniem cywilnoprawnym są: małżeństwo, zakup samochodu, intercyza, ktoś komuś złamał nogę)

KLASYFIKACJA ZDARZEŃ CYWILNOPRAWNYCH:

1. Działania osoby
   • czynności prawne (największa grupa)
   • inne działania osoby
   • rozstrzygnięcie sądu
2. Zdarzenia nie polegające na działaniu osoby

Czynność prawna - czynność zmierzająca do wywołania skutków prawnych przez oświadczenie woli

Oświadczenie woli – każdy przejaw woli zmierzający do ustanowienia zmiany lub zniesienia stosunku prawnego

Czynności prawne - dzielą się na jednostronne i wielostronne w zależności od ilości osób dokonujących czynności. Sporządzenie testamentu jest przykładem jednostronnej czynności prawnej ( również wypowiedzenie umowy, odrzucenie spadku). Czynności wielostronne to przede wszystkim umowy.

Umowy - zgodne oświadczenie woli dwóch albo więcej podmiotów

Inne działania osoby – działania, które przynoszą skutek w sferze prawa cywilnego niezależnie od woli osoby, np. zniszczenie rzeczy, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu.

Rozstrzygnięcie sądu – jeżeli osoba A zobowiązała się do zawarcia umowy z osobą B a później od tego się uchyla to osoba B może wnieść powództwo do sądu i wyrok sądu zastąpi oświadczenie woli osoby A i stworzy sytuację w której umowa jest zawarta.

Zdarzenia nie polegające na działaniu osoby – np. upływ czasu powodujący nabycie własności w drodze zasiedzenia czy też siła wyższa umożliwiająca zmianę umowy.

Przedawnienie w Prawie cywilnym powoduje, że po upływie określonego czasu nie można dochodzić roszczenia prawa majątkowego (np. ustalenia ojcostwa)

Wyjątkowo nie przedawniają się roszczenia właściciela nieruchomości oraz roszczenia o zniesienie współwłasności.

Terminu przedawnienia:

1. Terminy ogólne terminy wyjściowe 10 lat 3 lata – roszczenia związane z działalnością gospodarczą, świadczenia okresowe Od kiedy liczymy termin przedawnienia?? Od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne, np. strony zawarły umowę na podstawie której dłużnik miał dostarczyć towar w terminie 14 dni. Czy przedawnienie biegnie od zawarcia umowy czy od upływu 14 dni? Od upływu 14 dni.

Terminy przedawnienia nie mogą być skutecznie zmienione w umowie.

Wydłużenie okresu przedawnienia:

• przerwa
• zawieszenie

Przerwa biegu przedawnienia polega na tym, że wystąpienie określonej okoliczności powoduje, że przedawnienie liczone jest od początku. Przerwa następuje w dwóch sytuacjach:

1. Dokonanie przez wierzyciela czynności przed odpowiednim organem zmierzającej do dochodzenia
2. Uznanie roszczenia przez dłużnika

Zawieszenie polega na wystąpieniu danej okoliczności powodujące, że przedawnienie przez jakiś czas nie biegnie a po ustąpieniu tej okoliczności liczone jest w dalszym ciągu. Występuje wtedy, gdy nastąpiła np. klęska żywiołowa, która uniemożliwia dochodzenie roszczenia.

PRAWO RZECZOWE

Wyróżnia się następujące prawo rzeczowe:

1. Własność
2. Użytkowanie wieczyste

Jeśli dotyczą nieruchomości to się nie przedawniają.

Współwłasność a. Ułamkowa – więcej niż jeden spadkobierca nabywa spadek ( przy odrębnej własności lokali, to współwłasności części budynku (klatki schodowej) b. Łączna – np. małżeńska wspólność majątkowa

Różnice własności:

**- przy współwłasności ułamkowej znane są udziały współwłaścicieli, przy łącznej nie są znane

• przy współwłasności ułamkowej jest możliwe zbycie udziałów,
• regulacje współwłasności ułamkowej (Kodeks cywilny, ustawa o własności lokali), zaś- regulacje współwłasności łącznej (Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy – KRO)**

Wykonywanie własności Współwłaściciele mogą wykonywać ją sami albo mogą ustanowić zarząd  Czynności zwykłego zarządu  Czynności przekraczające zwykły zarząd

W odniesieniu czynności zwykłego zarządu wystarczy zgoda większości wspólników, zaś czynności przekraczających zwykły zarząd potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników. W przypadku braku wymaganej zgody każdy ze współwłaścicieli może wsytąpić do sądu o zgodę na wykonanie danej czynności.

Zniesienie współwłasności

**- umowne ( za porozumieniem stron bez ingerencji sądu)

• sądowe**

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

Dotyczy gruntów skarbu państwa i samorządu terytorialnego, ustanawiane jest na okres 99 lat. Użytkownik wieczysty może korzystać z gruntu i rozporządzać swoim prawem tak jak właściciel. Budynki znajdujące się na tym gruncie stanowią już własność użytkownika wieczystego.

Użytkownik wieczysty oprócz podatku od nieruchomości ponosi opłaty związane z tym prawem tj. opłatę za ustanowienie prawa oraz opłaty roczne.

Istnieje możliwość przekształcenia użytkowania wieczystego we własność na wniosek użytkowania.

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE

2 Prawa służące do korzystania z rzeczy:

• użytkowanie
• służebność:  drogi koniecznej  mieszkania

Służebność drogi koniecznej polega na prawie przejazdu o Przechodu przez nieruchomość obciążoną przez właściciela nieruchomości władnącej. W sytuacji gdy nieruchomość władnąca nie ma dostępu do drogi publicznej.

Służebność mieszkania polega na dożywotnim i wyłącznym prawie do korzystania z lokalu mieszkalnego albo jego części. Ograniczone prawo rzeczowe przysługuje wobec każdego właściciela nieruchomości obciążonej, tak więc zmiana właściciela nie osłabia uprawnień osoby której przysługuje prawo rzeczowe.

DWA PRAWA SŁUŻĄCE ZABEZPIECZENIU WIERZYTELNOŚCI

1. Hipoteka (dotyczy nieruchomości, musi być wpisana do księgi wieczystej)
2. Zastaw (dotyczy ruchomości)

Dłużnik jako właściciel rzeczy obciąża tą rzecz hipoteką albo zastawem, które ułatwiają wierzycielowi zaspokojenie wierzytelności. Zastaw rejestrowy służy do zabezpieczenia wierzytelności skarbu państwa, samorządu terytorialnego, banków.

Zastawca – dłużnik (właściciel rzeczy) Zastawnik – wierzyciel

WŁAŚNOŚCIOWE SPÓLDZIELCZE PRAWO DO LOKALU

Zasoby spółdzielni mieszkaniowej

• własność lokalu
• własnościowe prawo do lokalu
• lokatorskie prawo do lokalu

Własnościowe prawo do lokalu jest zbywalne i podlega dziedziczeniu, lokatorskie nie.

Ad. 3 art. 58 KC zgodnie, z którym nie ważna jest czynność prawna która jest:

• sprzeczna z ustawą
• ma na celu obejście umowy
• jest sprzeczna z zasadą współżycia społecznego.