Pobierz Etyka biznesu, Szkocja - Notatki - Etyka - Część 2 i więcej Notatki w PDF z Etyka tylko na Docsity!
miesięcy. Karty kredytowe i płatnicze są honorowane i można dokonać płatności przez telefon lub internet. Z płacenia Council tax zwolnieni są studenci dzienni (full- time).
V. P raca
Od pierwszego maja 2004r rząd brytyjski, otworzył przed Polakami rynek pracy. W skrócie oznacza to, że wszyscy którzy przyjadą pracować do Wielkiej Brytani, będą to robić legalnie i będą chronieni przez prawo. Nie możemy jednak od razu korzystać z wielu dobrodziejstw brytyjskiego systemu opieki społecznej. Nie przysługuje nam zasiłek dla osób o niskich dochodach (Income Support), zasiłek dla osób o niskich dochodach aktywnie poszukujących pracy (Job Seeker Allowance), zasiłek mieszkaniowy (Housing Benefit), czy zasiłek na podatek lokalny (Council Tax Benefit). Ograniczone także będą świadczenia związane z utrzymaniem dzieci. Wymagane jest także od nas (nie dotyczy to obywateli "starej" unii) zarejestrowanie się w Home Office. Przyjemność taka kosztuje 50 funtów (jednorazowo) i w zasadzie nie wiadomo, czemu służy (oficjalnie jest to potwierdzenie, że dana osoba została przyjęta w obszar brytyjskiego rynku pracy i ma wkład w rozwój brytyjskiej gospodarki). Przy każdej zmianie pracy również jesteśmy zobowiązani (już bezpłatnie) do zgłaszania tego w Home Office.
5.1. Poszukiwanie
Nie ma oczywiście niezawodnej recepty na znalezienie pracy. Pewne wydaje się jednak, że jest to dużo łatwiejsze niż w wielu regionach Polski. Oficjalne brytyjskie źródła radzą szukać pracy jeszcze w Polsce i przyjechać dopiero po podpisaniu kontraktu. Można zrozumieć ich punkt widzenia - chcą ograniczyć ilość bezrobotnych, pozbawionych prawa do zasiłków Polaków. Pomimo, iż istnieją w Polsce z biura organizujące wyjazdy do pracy w Anglii i Irlandii (firma lub biuro musi posiadać pozwolenie polskiego Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej uprawniające do kierowania ludzi do pracy poza granicami RP), często nie jest to najlepszym pomysłem. Oto kilka argumentów: najczęściej pracować rozpoczynamy od razu (nikt nie będzie czekał na potencjalnego pracownika), pracodawcy nie chcą zatrudniać "w ciemno" (istotny jest bezpośredni kontakt z przyszłym pracodawcą), unikniemy ryzyka związanego ze wszystkimi szemranymi biurami pośrednictwa międzynarodowego. Czasami
można jednak trafić na uczciwą i solidną firmę lub biuro w Polsce, które wysyłają (czasami trzeba pokryć koszt podroży z własnych pieniędzy, lecz nie jest to regułą) ludzi do pracy za granicą. Pobierając pieniądze od pracodawcy za pośrednictwo w znalezieniu odpowiedniego pracownika. Wybór należy do Ciebie. Przez Internet http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.s1jobs.com/pr aca-szkocji http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.JobCentrePlus .gov.uk http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.returntoscotla nd.com http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.scottishjobs.c om jobs.scotsman.com http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.denholmassoc iates.com http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.jobsinscotland .com http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.monsterscotla nd.co.uk http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.jobsgopublic.c om scotland.gojobsite.co.uk http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.talentscotland. com http://www.szkocja.net/components/redirect.aspx?JumpTo=http://www.newfacesinter national.com edinburgh.gumtree.com W Job Centre Można tam również uzyskać porady, a czasami zadzwonić do potencjalnego pracodawcy za darmo. W gazetach
Zawsze warto zapytać znajomych. Zarekomendowanie przez kogoś, kto już pracuje jest zawsze dużo lepsze od 'bezosobowego' CV. W niektórych firmach za zorganizowanie nowej osoby dostaje się pieniężną 'nagrodę' (niedużą wprawdzie, ale zawsze to coś). Firma w ten sposób oszczędza na kosztach rekrutacji. Ponadto znajomy wprowadzi nas w realia pracy i złagodzi stres pierwszych dni.
5.2. Czas pracy i wynagrodzenie
Większość pracodawców zatrudniając na pełny etat oczekuje, że pracownik będzie pracował ok. 40 godz. tygodniowo. Inaczej sprawa ma się z agencjami, gdzie teoretycznie można pracować bez przerwy (tylko w różnych miejscach). Trzeba jednak wiedzieć, że wraz z ilością godzin 'dramatycznie' wzrasta odprowadzany przez nas podatek. Czasami warto się więc zastanowić, czy prosić o nadgodziny. Od września 2004 roku najniższe wynagrodzenie w całej Wielkiej Brytanii wynosi £4.85 (dla osób powyżej 22 roku życia) i £4.10 (dla osób do 22 roku). Przyjeżdżając do pracy w restauracji, pubie, hotelu, czy pracując dla agencji musimy sobie zdawać sprawę, że taka właśnie będzie nasza początkowa pensja. Stawki te mogą ulec zmianie jedynie z powodu opłat za zakwaterowanie lub kosztów szkoleń. Zgodnie z prawem chorobowe wypłacane jest po 4 dniu choroby, choć niektóre firmy wydłużają ten okres według własnych schematów. Znam przypadek, gdzie chorobowe przysługuje jedynie tym, którzy przepracowali w firmie, co najmniej rok.
VI. Zdrowie
6.1. Państwowa służba zdrowia
Państwowa Służba Zdrowia (National Health Service, w skrocie NHS) Obustronne porozumienie pomiędzy państwami członkowskimi pozwala uzyskać w Szkocji darmową pomoc lekarską. Jeśli dana osoba przyjeżdża do Wielkiej Brytanii w poszukiwaniu pracy na krótko, powinna przed wyjazdem zabrać z Polski formularz E119. Jeś li przyjeżdża do Wielkiej Brytanii pracować jako Au Pair, powinna zabrać formularz E111. W przypadku oddelegowania pracownika jego pracodawca powinien wypełnić formularz E128.
Osoby, które zostały zarejestrowane w ramach Programu Rejestracji Pracowników (Workers Registration Scheme) oraz osoby pracujące na zasadzie samozatrudnienia, będą uprawnione do bezpłatnego korzystania z opieki szpitalnej w ramach krajowej Służby Zdrowia - National Health Service (NHS) na tych samych zasadach co inni obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego. By skorzystać z takich uprawnień, należy złożyć w lokalnym ośrodku zdrowia wniosek o rejestrację do konkretnego lekarza NHS. Niektórzy lekarze prowadzą także prywatną praktykę, więc trzeba się upewnić, że pomoc lekarska udzielana jest w ramach NHS (inaczej konieczne będzie pokrycie pełnych kosztów leczenia). Więcej informacji można uzyskać na stronie internetowej www.doh.gov.uk Państwowa służba zdrowia (NHS) w Wielkiej Brytanii jest dostępna bez żadnych opłat (z wyjątkami - czytaj poniżej), dla wszystkich pracujących tu legalnie i ich rodzin. Dla Polaków przebywających czasowo jest dostępna na zasadzie umowy z rządem brytyjskim. Dotyczy to zarówno naglych wypadkow, jak i normalnej opieki lekarskiej. Ponieważ cały kontakt pacjenta z NHS, włącznie z opieką nad niemowlętami i zbieraniem danych z wizyt na 'ostrym dyżurze', odbywa się poprzez lekarza rodzinnego (General Practitioner, GP), wiec aby znaleźć się 'w systemie' należy jak najszybciej zapisać się w najbliższej przychodni. Patrz 'Jak znaleźć najbliższą przychodnię i dentystę'. NHS jest podzielone na rejony, np. Edynburg i okolice (East Lothian, Midlothian, West Lothian) należą do Lothian Health Board. Na stronie NHS Lothian można znaleźć dokładne informacje, które dalej podajemy w skrócie. NHS w ramach darmowej opieki zdrowotnej obejmuje opiekę lekarza rodzinnego (GP) i (wyłącznie poprzez skierowania od GP) specjalistów i rehabilitantów, w ograniczonym stopniu obejmuje opiekę dentystyczna i nie obejmuje wizyt u okulisty (Optometrist) w znaczeniu kontroli wzroku i doboru okularów. Dostęp do specjalistów jest dość trudny - w zależności od tego jakiej specjalizacji lekarzy akurat brakuje w da nym rejonie, można czekać nawet parę miesięcy na konsultacje. Za żadne usługi w ramach NHS, włącznie z lekarstwami nie płaca dzieci do 16. roku życia, uczniowie/studenci do 19., kobiety w ciąży i przez 12 miesięcy po porodzie i osoby po
- roku życia. Za leki przepisane przez lekarza płaci się stałą opłatę od recepty bez względu na wartość samego leku. Nie plącą osoby z kategorii powyżej, bezpłatne są tez środki antykoncepcyjne przepisane przez lekarza. Apteki (pharmacies) są normalnie otwarte 9.00 - 18.00, z wyłączeniem środy kiedy mogą być zamknięte po południu.
St John's Hospital at Howde n Howden Road West Howden West Livingston Telefon alarmowy 999 W przypadkach naprawdę niebezpiecznych (np. wspominany zawal, utrata przytomności, czy wypadek drogowy) należy dzwonić pod alarmowy numer 999 i prosić o 'ambulance service' (karetkę pogotowia). Pod 999 możesz zawsze dzwonić za darmo, dodzwonisz się tez z telefonu komórkowego bez żadnego kredytu, czy nawet karty SIM. Jeżeli dzwonisz pod 999, to nie odkładaj słuchawki zaraz po podaniu adresu i potwierdzeniu zgłoszenia. Najprawdopodobniej ktoś będzie się starał udzielić Ci wskazówek jak postępować dalej aż do przyjazdu karetki. Jeżeli nie wiesz gdzie jesteś operator będzie w stanie znaleźć Cię 'po sznurku' linii telefonicznej, albo po rejonie, z którego dzwonisz z telefonu komórkowego, możesz się tez spodziewać pytań: czy obok jest poczta, skrzyżowanie itp. W nagłych przypadkach dentystycznych można się zgłosić do: Edinburgh Dental Institute (Casualty Department) 39 Lauriston Place, Edinburgh, EH3 9YW
Tel: 0131 536 4900 Przyjecia pon-pt: 9.00 - 15. Minor Injuries Unit (Outpatient Department) Western General Hospital Crewe Road South
Przyjecia caly tydzien: 19.00 - 21. Dodatkowo rano sob- niedz 10.00 - 12.
VII. Edukacja
7.1. Żłobek i przedszkole
Państwowe, a właściwie miejskie (prowadzone są przez lokalny "council") żłobki są rozsiane bardzo nierównomiernie i właściwie przeznaczone tylko dla ludzi w trudnej sytuacji materialnej i samotnych rodziców. Zapisanie dziecka do takiego żłobka wiąże się z dość długim oczekiwaniem i mozliwością, że dziecko będzie zapisane tylko na ograniczoną ilość godzin w tygodniu. Dzieci od trzeciego roku życia mogą pójść do państwo wego (bezpłatnego) przedszkola: Nursery School. Przez pierwszy rok przedszkole jest na 2.5 godziny dziennie i rodzice raczej nie mają wyboru, czy to będzie przed, czy po południu. W niektórych rejonach, może istnieć dla przedszkolaków opieka przed/po godzinach (tak zwane "after school clubs", choć na ogół są one dopiero dostępne dla dzieci w wieku szkolnym). Poza tym żłobki i przedszkola są prywatne. Na ogół żłobek i przedszkole są połączone, przyjmują dzieci od kilku miesięcy życia, aż do pójścia do szkoły, otwarte są na ogół 8-18, a dziecko może tam chodzić również na pół dnia, lub kilka dni w tygodniu. Ceny są dość wyśrubowane około L200-300/tydzień. Podobne są ceny zarejestrowanych prywatnych opiekunów "child minders, w grupie dzieci opiekun to L3-L4 za godzinę od dziecka. Dla mniej zarabiających rodzin pracujących i płacących podatki w UK istnieje możliwość zwrotu kosztu przedszkola do L175/tydzień/dziecko).
7.2. Szkoły podstawowe i średnie
Szkolnictwo w Szkocji jest, do współki z prawem i służbą zdro wia, jedną z trzech części życia publicznego niezależnych od brytyjskiego rządu. Z tego powodu ma trochę inną strukture niż w Anglii, zwłaszcza jeżeli chodzi o szkoły średnie. Szkoły są zrejonizowane, można zawsze próbować zapisać dziecko poza rejonem z jakiegoś ważnego powodu, ale decyzja należy do szkoły i te bardziej popularne najprawdopodobniej się nie zgodzą. Teoretycznie w Szkocji nie ma rankingu szkół, ale zawsze jest poczta pantoflowa i niektóre szkoły są oblegane. W systemie państowym, są szkoły bezwyznaniowe i katolickie, te ostatnie to pozostałość po, swego czasu, dużej ilości irlandzkich imigrantów. Dostęp do tych szkół maja dzieci bez względu na wyznanie i nie są w
szkołę na college. Wiekszość collegów ma w programie przygotowanie do zarówno Highers jak i angielskich egzaminów A- levels. Język angielski Język anglielski można studiować w prywatnych szkołach językowych, większości collegów, i na części uczelni. Nazwy i kontakty do konkretnych szkół można wyszukać w sieci (np. poprzez tutejszą panoramę firm "Yellow pages", www.yell.co.uk), a strony uczelni i collegów można znaleźć przez tę mapkę: www.scit.wlv.ac.uk/ukinfo/ac/index.php. Sporo miast organizuje tez darmowe kursy, głównie przeznaczone dla bezrobotnyh (np. w Edynburgu jest to całodzienny połączony kurs języka i uaktywniania zawodowego). O kursy dostępne na innych warunkach warto zapytać w urzędzie miejskim (Council) i lokalnych collegach.
7.3. Studia
Gdzie studiować? W Szkocji istnieje wiele uczelni wyższych. Ich listę można znaleźć na stronie UCAS ( www.ucas.ac.uk/instit/s/index.html), a w postaci ładnej mapki na stronie University of Wolverhampton ( www.scit.wlv.ac.uk/ukinfo/ac/index.php). Gdzie konkretnie zależy od tego co chcesz osiągnąć, czy interesują cię solidne podstawy przyszłego zawodu, czy kariera akademicka, czy może poprostu rozwój osobowości, bo i tak pracować będziesz robiąc co innego. Oczywiście będzie to też zależało od Twoich wyników na maturze, czy na studiach, jeżeli podejmujesz studia podyplomowe. Dodatkowo możesz się spodziewać rozmowy kwalifikacyjnej na kierunki artystyczne, czy medycynę. Jakkolwiek dawno byś zdawał ostatnie egzaminy (maturę czy na poprzednich studiach), pamiętaj, że brytyjskie uniwersytety naprawdę lubią przyjmować tak zwanych "mature students", czyli ludzi, którzy już coś robili i wracają do nauki, przyczyna jest prosta, tacy studenci są na ogół lepiej zmotywowani, no i oczywiście dojrzalsi i jest z nimi mniej (eghm) kłopotów ;-) Strona w Wolverhampton ma na niebieskich polach bezpośrednie linki do "prospectus", każda uczelnia ma na swojej stronie ten dział, który opisuje dostępnie kursy i programy. Wybierasz prospectus i klikasz na wybrany uniwerek i już możesz się wszystkiego dowiedzieć, jeżeli brakuje informacji na interesujący cię temat, albo coś jest nie jasne, to na
