Pobierz Filozofia - filozofowie i podstawowe tematy i więcej Notatki w PDF z Filozofia, poglądy filozofów tylko na Docsity! 1.Przedmiot filozofii: - to wartości, człowiek, język nauk, filozofia jest „nieograniczona” - filozofia to nauka o podstawach, gdzie nauki się zatrzymują tam filozofia zaczyna pytać - nauki poznają, natomiast filozofia pyta czym jest poznanie - jest nauką uniwersalna, jest królową nauk 2. Filozofia a nauka Podobieństwa: 1) mają przedmioty badań (nauka – język, filozofia – język innych nauk) 2) obie zmierzają do poznania rzeczywistości Różnice: 1) filozofia jest nieograniczona, pyta o sens i szczegóły tam gdzie kończy się nauka 2) filozofia zajmuje się zagadnieniami pozanaukowymi 3) filozofia to umiłowanie mądrości, coś więcej niż nauka, to królowa nauk 4) nauka poznaje, a filozofia pyta co to poznanie 3. Filozofia a religia - w starożytności i średniowieczu próbowano zdefiniować religię: * religare (wiązać – Laktancjusz), relegere (zebrać, ponownie odczytać – Cyceron), reeligere (ponownie wybrać – św. Augustyn) - w nowożytności rozdzielono wiarę od rozumu (alternatywa, a nie dopełnienie, rozum – racjonalizm, wiara – irracjonalizm) - religia składa się z: doktryny, kultu bóstwa, zespołu norm postępowania i instytucji społ. - religię wyznacza wiara oparta na akcie wiary (postawie człowieka) i przedmiocie wiary (treść w którą się wierzy) - z wiarą łączą się wartości, uczucia i wola, wiarę cechuje rozumność i wolność - wiara oparta jest między dowodami a ślepym zaufaniem - w średniowieczu filozofia była podporządkowana teologii i miała rozumowo ją wyjaśniać Podobieństwa między filozofią a religią: 1) poszukiwanie sensu życia oraz idea dobra 2) lęk przed nieznanym i poszukiwanie tego co nieodkryte 3) mają podobne cele, myśli o życiu i tematy nieśmiertelności 4) orientacja w świecie i jego interpretacja 5) przekraczanie myślenia o tym co ludzkie i myślenie o śmierci oraz życiu po niej 6) Bóg, człowiek i świat to elementy składowe rzeczywistości (Triada) - Różnice między filozofią a religią: 1) filozofia (wiedza, rozum) a religia (wiara) 2) filozofia przez rozum jest racjonalna a religia przez wiarę irracjonalna - wiara i rozum są niesprzeczne, uzupełniają się Etapy tworzenia się chrześcijaństwa wg. filozofów: 1) Atenagoras , Tacjan (żydowskie prawo i grecka filozofia stworzyły chrześcijaństwo) 2) św. Klemens Aleksandryjski (filozofowie to prorocy których Bóg prowadzi do prawdy, przydatność filozofii w życiu na podstawie nauk Jezusa, współdziałanie wiary i rozumu) 3) Orygenes (połączenie filozofii z religią) 4) Laktancjusz (wskazywał na słabość myśli grackiej – pogańskiej, oddzielił w niej wiarę od religii, wg. niego chrześcijaństwo to połączenie mądrości z religią) 5) Tertulian (brak elementów wspólnych między filozofią a religią) 6) Grzegorz z Nazjanzu, Grzegorz z Nyssy oraz Bazyli Wielki (wiara jest ważna, ale rozum także; lecz rozum nie powinien za daleko wgłębiać się w wiarę) 7) św. Augustyn (filozofia i wiara wzajemnie się warunkują i tworzą 1 wiedzę) 8) Eriugena (wiara jest warunkiem rozumu - filozofii) 9) św. Anzelm (zasada pierwszeństwa wiary, pominięcie wiary to zarozumialstwo, a rozumu to niedbalstwo 10) św. Tomasz z Akwinu (rozum i wiara nie mogą sobie zaprzeczać bo obie pochodzą od Boga, wiara i rozum sobie pomagają) - teologia zakłada prawdziwość wierzeń religijnych, co odróżnia ją od filozofii - dzięki teologii religia otwiera się na filozofię - filozofia bada od faktów do przyczyn, a teologia wskazuje fundament rzeczy, wyciągając z niego wnioski dla faktów - filozofia nie przyjmuje tezy bez uzasadnienia, w przeciwnym razie stałaby się teologią - filozofia opiera się na rozumie a teologia na objawieniu 4. Idealizm Platona Byt wg Platona (to idee a rzeczywistość materialna jest odbiciem idei) - byt jest wiecznymi i niezmiennymi ideami - świat idei a świat rzeczywisty to podobnie jak prawdziwe przedmioty i ich odbicie w mętnym świetle (metafora jaskini) - zmiana jest złem bo odbiega od pierwotnej idei a stałość jest czymś dobrym, boskim - świat jest namacalny (składa się z idealnych obiektów) - idee tworzą hierarchię (najwyżej jest idea dobra która obdarza inne idee bytem i poznawalnością) - idealizm obiektywny (idea jest podstawą rzeczywistości) - ciało jest więzieniem duszy Idealizm obiektywy Platona (437-347) Platon mówi nam o podziale świata na dwa człony – świat idei, bytów – one są wieczne, niezmienne, doskonałe oraz drugi człon rzeczy, czasowy, przestrzenny zależny istotowo od świata idei. 1 świat doskonały idei, 2 świat pośredni bytów matematycznych. Demiurg – Bóg, twórca kosmosu – byt transcendentny, zewnętrzny o jego istocie wiemy niewiele. Znaleźć ojca wszechświata to wielkie przedsięwzięcie. To przyczyna sprawcza kosmosu, jest dobry bo powołał świat do bytu. Świat jest rzeczą najpiękniejszą. Jest to teoria idei, które nie są wymysłem. Mianem idealizmu obiektywnego określa się kierunki filozoficzne, gdzie idea głosi, że myśli i mądrość są pierwotne w stosunku do wszelakiego bytu. Przykładem takiego idealizmu jest idealizm stworzony w starożytnej Grecji przez Platona. Platon twierdził, iż wszystko "płynie" niczym rzeka Heraklita. Głosił, że świat realny nie jest jedyny. Aby zobrazować swą myśl, posługuje się Alegorią Jaskini. Po swoich obserwacjach otoczenia Platon wykrywa, że