Filozofia św. Tomasza
Św. Tomasz z Akwinu /1225-1274/ Tomasz z Akwinu stworzył drugi wielki
system należący do myśli chrześcijańskiej. W odróżnieniu do św. Augustyna,
który nawiązywał do Platona, Tomasz z Akwinu nawiązywał do starożytnego
arystotelizmu. Tomasz z Akwinu nazywał się Akwinatą. Był z pochodzenia
Włochem ( był dominikaniem.) Dzieła Tomasza Z Akwinu: " Summa
filozoficzna." " Summa teologiczna." Poglądy: 1. Rozdział kompetencji filozofii i
teologii. Filozofia traktowana była w średniowieczu jako "służebnica" teologii.
Stopniowo jednak dojrzewał pomysł rozgraniczenia kompetencji filozofii i
teologii. Tego rozdziału ostatecznie dokonał Tomasz z Akwinu, a także ten
rozdział swoim autorytetem utrwalił. filozofia teologia /dowodził, że jest wiedzą/
/nauka o wierze/ wiedza wiara rozum objawienie Kwestiami filozoficznymi były
dla św. Tomasza, np. istnienie Boga, przymioty Boga. Z tego wynika, że na
drodze racjonalnej można dowieść, że Bóg i przymioty Boga istnieją. Kwestiami
teologicznymi były: - stworzenie świata; - trójca św.; - niepokalane poczęcie.
Spór o uniwersalia, inaczej mówimy o powszechniki. Cechą charakterystyczną
filozofii średniowiecznej jest to, iż toczono w niej liczne spory, najsłynniejszy to
spór o uniwersalia, czyli o przedmiot pojęć ogólnych. W sporze tym
ukształtowały się 3 główne stanowiska: I - realizm skrajny; Zwolennicy tego
stanowiska odwoływali się do Platona. Twierdzili, że pojęcia ogólne muszą mieć
swoje realne odpowiedniki tak jak mają je pojęcia jednostkowe. II - realizm
umiarkowany; Powoływali się na Arystotelesa, który tłumaczył, że pojęcia
ogólne są abstrakcjami. Za tym stanowiskiem opowiadał się Tomasz z Akwinu.
III - nominalizm; Główny przedstawiciel: Abelard; pojęcia ogólne nie mają
odpowiedników, ponieważ są one wyłącznie nazwami. Dowody na istnienie
Boga: Zbudował Tomasz z Akwinu 5 dowodów na istnienie Boga: - dowód
pierwszy nazywany jest: dowód z ruchu; ex motu; dowód kinetyczny. - dowód
drugi: dowód z przyczyny sprawczej. - dowód trzeci: dowód z konieczności i
możliwości; dowód z konieczności i przypadku. - dowód czwarty: dowód z
różnych - dowód piąty: dowód z celowości świata. Wszystkie te dowody są to
dowody typu aposerioricznego. aposteriori - tzn. droga rozumowania
prowadząca od skutku do przyczyny albo inaczej znaczy po doświadczeniu i w
zależności od doświadczenia. Droga przeciwna to droga apriori. apriori - droga
prowadząca od przyczyny do skutku Punktem wyjścia każdego z tych dowodów
jest skutek tj. świat materialny, natomiast punktem dojścia jest przyczyna, tj.
Bóg. Dowód pierwszy: Na drodze poznania zmysłowego możemy stwierdzić, że
niektóre rzeczy na tym świecie są w ruchu. Nic jednak nie porusza się o ile nie
zostanie wprowadzone w ruch przez coś co wcześniej już w ruchu
pozostawało.Kolejna teza tego łańcucha przyczyn i skutków ruchów. " Zawsze
musimy dojść dopierwszego poruszającego a tym pierwszym jest Bóg. " Dowód
drugi: W świecie zmysłowym panuje pewien porządek przyczyn sprawczych,
zawsze przyczyna wyprzedza skutek, bo gdyby było inaczej to coś musiałoby
istnieć wcześniej od siebie samego. Łańcucha przyczyn i skutków nie możemy
prowadzić w nieskończoność, zawsze musimy dojść do przyczyny sprawczej, a
jest nią Bóg Dowód trzeci: Rzeczy świata materialnego mogą istnieć i nie
istnieć a jeśli tak to jest możliwe, że one kiedyś w ogóle nie istniały, jeśli zaś nie
istniały to nie mogły zaistnieć same przez się, musiał istnieś byt konieczny,
który je do życia powołał i tym bytem koniecznym jest Bóg Dowód czwarty:
Rzeczy świata materialnego mają właściwości w różnym stopniu. z tego
wynika,iż musi istnieć byt, który posiada te właściwości w stopniu
