Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Filozofia według Arnolda Warchala - Notatki - Filozofia - Część 1, Notatki z Filozofia, poglądy filozofów

Notatki z filozofii według Arnolda Warchala abstrakcję filozoficzną i sposób widzenia świata przez Greków. Część 1.

Typologia: Notatki

2012/2013

Załadowany 15.07.2013

Aleksander88
Aleksander88 🇵🇱

4.7

(120)

463 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Filozofia według Arnolda Warchala - Notatki - Filozofia - Część 1 i więcej Notatki w PDF z Filozofia, poglądy filozofów tylko na Docsity! 1 Wykład.” FILOZOFIA-„ ARNOLD WARCHAL CZYM JEST FILOZOFIA? Filozofia - termin ten znaczy tyle, co "umiłowanie mądrości" (z grec. philosophia). Ze względu na historyczna zmienność jej zakresu, nie można jednako określić pojęcia słowa filozofia. W tłumaczeniu jej znaczenia posłużę sie słowami Seneki: "Filozofia to miłość i dążenie do mądrości. Filozofia zmierza do celu, który mądrość juz osiągnęła." Rozwiniecie sie "umiłowania mądrości" wg myślicieli starożytności wiązało sie głównie ze zdziwieniem. Tak o to na ten temat pisał Arystoteles:, “Dzięki bowiem dziwieniu sie ludzie obecni, jak i pierwsi myśliciele zaczęli filozofować (...) Kto jest bezradny i dziwi sie, poznaje swoja niewiedze.. Jeśli wiec filozofowali w tym celu, ażeby uniknąć niewiedzy, to jasne, ze poszukiwali wiedzy dla poznania, a nie dla jakiejś korzyści?” Człowiek w czasie swojej egzystencji próbuje sie odnaleźć w świecie, stawiając pytania o zarówno o sens swego bycia jak i działania. Filozofia nie jest nauka szczegółową, zajmuje sie ona całością otaczającego świata. Proces filozofowania nie jest łatwy, ale każdy dzięki niemu może poznać istotę samego siebie. W 7 wieku --p.n.e. przestaliśmy sie odnosić wyłącznie do przekonań religijnych i mitycznych i zaczęliśmy przyglądać się sie przyrodzie-- filozofia jest próbą racjonalizacji świata .Jest znaczna różnica pomiędzy życiem jako automatycznym zaspokajaniem swoich instynktów a rozumowaniem i właśnie tym filozofia sie zajmuje Filozofia hinduska i chińska odbiegają znacznie od filozofii w naszej kulturze. Najważniejsza zasada obowiązująca w naszym systemie filozoficznym jest MYŚLENIE BINARNE (PODWÓJNE) ABSTRAKCJA FILOZOFICZNA Abstrakcja (lac. Abstractio- ' wyciąganie', 'odrywanie') Czynność intelektu polegająca na wyodrębnianiu z zespołu przedmiotów jednostkowych wspólnych, powtarzających sie, ogólnych i istotowych cech im przysługującym, z pominięciem tych, które sa mniej istotne. Skutkiem procesu abstrahowania sa pojęcia ogólne (abstrakty), które ujmują wspólne cechy rodzajowe lub gatunkowe przynależne przedmiotom. Materiałem na którym operuje abstrakcja w pierwszej kolejności jest świat spostrzeżeniowy (zmysłowy i przedpojeciowy). Przykładem może tu być Demokryt( 6 wiek p.n.e.) który odkrył ze ŚWIAT składa sie z atomów? A - TOMOS (cząsteczka)-- atom jako niepodzielna cząsteczka dal podwaliny do dalszych badan, rozszczepianie atomów ,bomba atomowa Skoro juz powiedzieliśmy ze filozofia jest poszukiwaniem dla miłości poznawania to nasuwają sie dalsze pytania itp. . CZYM JEST MĄDROŚĆ? -Etapy poznawcze 1) obraz rzeczywistosci-jako nasz obraz rzeczywistości 2)połączenie w jedno różnych obrazów rzeczywistości tak aby postala jedna obiektywna całość 3)obraz tworzony poprzez fakty-laczenie poszczególnych elementów rzeczywistości w całość (elementy faktograficzne) 2 ETAPY POZNAWCZE 1- DOKSA-mniemanie-opieranie sie na własnych emocjach i twierdzenie ze wszyscy musza myśleć podobnie i tak odczuwać jak my 2-EPISTEME-wiedza wiedza faktograficzna ,obiektywna, doświadczona, Zdefiniowana VIDENS-WIDZIEC-unaocznienie tego co sie obserwuje 3-SOPHIA- MĄDROŚĆ-(PLATON ,SOKRATES-UCZTA-PRZYKLAD) -poszukiwanie wiedzy ciągle ,bo mające na względzie zmienne okoliczności życia FILOZOF to ten ,który poszukuje mądrości ,wiedzy Filozofia mówi nam o całym świecie jako o całości a także o poszczególnych elementach PYTANIA ESCHATOLOGICZNE (końcowe krańcowe) przykład Czy rzeczywiście? Trzeba być wierzącym religijnie aby nie bać się sie śmierci? /nawiasem mówiąc najgłębiej wierzący boja sie jej nie mniej niż niewierzący, dziwne prawda?/. Nie ma zatem żadnej alternatywy w tej „żywotnej" kwestii? Otóż myślę, ze jest, tylko trzeba uświadomić sobie pewna przemilczana prawdę i spojrzeć na ten problem z właściwej perspektywy. Zacznę od pytania: Czy naprawdę powinniśmy bać się sie smierci? Przecież śmierć to nieistnienie, niebyt. A one nie sa straszne, ani jakiekolwiek inne zresztą /co najwyżej może być frustrująca świadomość nieistnienia, ale nie samo nieistnienie/. Udowodnię to prostym rozumowaniem, na własnym przykładzie; (TANATOS-CZYLI REFLEKSJA ESCHATOLOGICZNA)-WIARA JAKO RACJONALIZACJA RZECZYWISTOŚCI Filozofia zajmuje sie pytaniami natury: METAFIZYCZNEJ ONTOLOGICZNEJ EPISTEMOLOGICZNEJ AKSJOLOGICZNEJ ETYCZNEJ ESTETYCZNEJ LOGICZNEJ METAFIZYKA-pyta o przyczynę istnienia świata, o przyczynę bytu-odpowiada na podstawowe pytania i określa nam całość ONTOLOGIA(TO ON-BYT)-mówi tym co jest i pyta o to co jest EPISTEMOLOGIA-(TEORIA POZNANIA)-pyta co jest prawda i co to jest prawda? Dlaczego możliwe jest poznawanie? Czy prawda jest jakością czy tylko wartością? DOGMATYZM-jest jedna prawda OBIEKTYWIZM-prawda obiektywna do której każdy ma dostęp INTERSUBIEKTYWIZM -komunikując Sie wzajemnie ze sobą ustalamy jeden obraz rzeczywistości SUBIEKTYWIZM-kazdy ma własne wyobrażenie o prawdzie (Protagoras) SCEPTYCYZM-prawda jest niemożliwa do poznania ,nie wiadomo czy istnieje bo żyjemy we wciąż zmieniającej sie rzeczywistosci 5 Podstawowe wzorce tworzone sa poprzez pierwszych filozofów na terenie Azji Mniejszej , najmocniejsza jest kultura perska . AVESTA, to święta natchniona księga zawierająca teksty religijne wyznawców mazdaizmu i zaratusztrianizmu (zoroastryzmu), czyli fragmenty starych irańskich przekazów datowanych na VII wiek p.n.e. lub na okres jeszcze wcześniejszy: II tysiąclecie p.n.e. WEDY HINDUSKIE najstarsza postać języka staroindyjskiego (od ok. XV do V w. p.n.e.), z której wywodzi się sanskryt. Do tych pierwszych ksiąg sięga również nasz język. WEDA- WIEDZA AWESTA- dogmat Trójcy Świętej, dobra i zła, Ducha Świętego sa zawarte w niej wcześniej niż w Biblii. Morfem to najmniejsza grupa fonemów, która niesie ze sobą określone znaczenie i której nie można podzielić na mniejsze jednostki znaczeniowe. Jest elementarną jednostką morfologii, jednym z uniwersaliów językowych. Język aramejski dal początki językowi angielskiemu Libia(VI wiek p. n.e. - KREZUS- król Libii zaatakował Persje i został pokonany .Persi opanowują Milet, Efez, istnieją kolonie greckie i powstaje tam kultura grecka. Jest to bardzo ważny okres w filozofii, czasy Malesa z Miletu, Pitagorasa( zakon Pitagorasa na Sycylii) , Heraklit z Efezu, Anaksymander, Anaksymenez Filozofia średniowieczna Święty Augustyn uważany jest za założyciela lub ojca kościoła katolickiego Pierwsi filozofowie często używali z pozoru prostego zdania: „na początku było, była…” Tales z Miletu ok. 545–547 p.n.e.) - filozof, matematyk, fizyk, astronom, inżynier, polityk, podróżnik i kupiec starożytnej Grecji, zaliczany do "siedmiu mędrców". Uznawany jest za twórcę podstaw nauki i filozofii europejskiej oraz jednego z pierwszych filozofów. Żył w czasach Solona, wybitnego prawodawcy ateńskiego. Zaliczany do szkoły jońskiej. Jego uczniem był Anaksymander. Podczas gdy przed nim zadowalano się religijno-poetyckim, mitologicznym obrazem świata, Tales stworzył pierwszą spójną, racjonalną teorię natury (physis), bez odwoływania się do sił nadprzyrodzonych, odpowiedzi na zagadki natury poszukując w samej przyrodzie [materii], w jej obserwacji.Tales stwierdził , ze na początku była woda, “Wszystko jest z wody, z wody powstało i z wody się składa”. Powstanie przyrody kojarzył Tales z narodzinami, wnioskując na podstawie obserwacji, że musi istnieć jakiś rodzaj substancji (nazwanej później pramaterią, arche –budulec kosmosu), z której rozwinęły się wszystkie formy (ciała) przyrody i na którą się ostatecznie rozpadają. Teoria Talesa wskazywała na wodę jako pratworzywo, z którego rozwinął się świat, gdyż jest ona niezbędna do życia ("to, co żywe, żyje wilgocią, martwe wysycha, zarodki wszystkiego są mokre, a pokarm soczysty"), a świat był - jego zdaniem bytem ożywionym; woda zmienia też stany skupienia, a więc może występować w każdej formie. Był praktykiem, przewidział zaćmienie słońca, potrafił zatrzymać bieg rzeki aby wojska mogły się przeprawić. Jego uczeń ANAKSYMANDER z Miletu uczynił swoim arche-APEIRON PRZESTRZEŃ, gdyby nie było przestrzeni nie byłoby istnienia. ANAKSYMENEZ uczeń Anksymandra twierdził, ze arche to powietrze. 6 Sposób widzenia świata przez Greków Physis, pojęcie wprowadzone po raz pierwszy do filozofii przez Talesa z Miletu na określenie świata zewnętrznego, czyli zasady powstania i rozwoju wszechrzeczy. Physis u Arystotelesa stała się podstawą do stworzenia filozofii przyrody i nazwania jej fizyką - za źródło ruchu i spoczynku w rzeczach oraz w świecie przyjął on bowiem naturę (physis - "natura"). Wszystko, cala przestrzen zyciowa , przyroda jest zywe. Nous- dusza wszeswiataGrecy postrzegali czas jako przemiany por roku, nie ma początku istnienia tylko po drodze zmienia się jakość. Na początku był chaos- swiat nieuporządkowany (mitologia sumaryjska), w trakcie istnienia zmienil się w swiat uporządkowany i z tego pochodzi kosmos , tam człowiek może odnaleźć poszczególne elementy Dzis przewaza myslenie linearne- Myślenie linearne Myślenie linearne, to myślenie “po sznurku”. Poszukiwanie odpowiedzi według standardowego schematu przedstawionego nam przy jakiejś innej okazji. Wykorzystywanie typowych, logicznych rozwiązań danego problemu. Myślenie takie jest i będzie stosowane. Pozwala ono skutecznie podejmować proste decyzje, rozwiązywać niezbyt skomplikowane problemy. Jest więc doskonałym narzędziem roboczym dnia codziennego. Gdy mamy przed sobą typowe problemy, to warto opierając się na poprzednich doświadczeniach, szybko i bez zbędnych komplikacji się za nie zabrać. Myślimy- na początku była nicość, a Bog robi z nicości cos .Nastapi koniec swiata i sad ostateczny (pojawia się pierwszy raz w kulturze semickiej) HERAKLIT Z EFEZU Filozofia Heraklita głosi, że ciągłe stawanie się i przemijanie jest najważniejszą cechą bytu, zaś stawanie się i przemijanie jest wynikiem nieprzerwanego ścierania się przeciwieństw (dialektyka). Wszelkie zdarzenia wynikają z napięcia powstającego między przeciwieństwami. Jego teorię zmienności nazywa się wariabilizmem lub herakliteizmem, a najlepszym jej obrazem jest rzeka – jej wody ciągle się zmieniają płynąc - wszystko płynie, nic nie stoi w miejscu, jest w ciągłym ruchu). Za arché (podstawę istnienia Wszechświata) Heraklit uznał ogień, który żyje śmiercią tego, co spala. Niektórzy interpretatorzy filozofii Heraklita uważają, iż dlatego mędrzec uznał ogień za zasadę świata, bo dynamika tego żywiołu odzwierciedla obraz świata – jego ruch i dynamizm. Jednak procesem przemian kieruje logos – mądrość. Logos jest utożsamiany z siłą kosmiczną – rozumem. Każda materia podlega ciągłym przeobrażenia. Egzystencja nie jest stała, jest tylko nieprzerwane stawanie się. Początkiem wszystkiego jest ogień , tam gdzie jest ogień tam jest Zycie (nawiązuje do tego później teoria wielkiego wybuchu- antymateria, antyatomy, antyelektrony). Sprzeczności w systemach filozoficznych Materia- element zajmujący przestrzeń Kartezjusz- substancja zajmująca przestrzeń Materializm –wszystko co jest bytowe Spirytualizm – jest antagonizmem materializmu, nie ma materii, tylko dusza która ma swoja wewnętrzną jakość, która zajmuje przestrzeń i nie ma świadomości Pitagoras Mówi, ze istnienie jest duchowe, a arche to liczba. Nie rozumielibyśmy przestrzeni, gdybyśmy nie określili punktow przestrzeni. Ruch zakonny , który stworzył jest podwalina dzisiejszej matematyki. 7 Mówił, ze dusza człowieka jest uwieziona w ciele ludzkim, aby się uwolnić to trzeba dobrze żyć nie wolno kłamać . Joko pierwszy proponował reinkarnacje, jest to zarodek pierwszego idealizmu. Najważniejsza liczba to 4, a podstawowa figura trójkąt Uważał, że podstawą wszelkiego bytu są liczby i związane z nimi dziedziny wiedzy: geometria, arytmetyka i muzyka. Odkryciem Pitagorasa było stwierdzenie, że harmoniczne interwały w muzyce, można przedstawić za pomocą prostych stosunków liczbowych. Początkiem i zasadą miała być jednostka-monada (gr. μονάς), z monady miała powstać nieograniczona diada, która miała być podłożem dla swojej przyczyny, czyli monady. Z monady i diady powstają liczby, z liczb punkty, z nich linie, z tych płaszczyzny, z płaszczyzn bryły, a z brył ciała postrzegalne zmysłami. Wśród innych osiągnięć Pitagorasa i jego szkoły wymienia się też dowód, że suma kątów trójkąta równa jest dwóm kątom prostym, wprowadzenie średnich: arytmetycznej, harmonicznej, konstrukcje wielościanów foremnych i odkrycie dwunastościanu foremnego podstawa systemu dziesietnego twierdzenie pitagorasa Pojecie paradoksu (wew. Sprzeczność) –myślał o tym i doznał objawienia .Pitagoras twierdził, ze istotę liczby odkrył dzięki medytacji. Kartezjusz –ojciec filozofii nowożytnej . Twierdził, ze to co jest zmysłowe może wprowadzić nas w blad, bo zmysły sa zmienne, to rozum jest podstawa. Dualizm kartezjański polega na tym, rzeczywistość składa się z dwóch substancji, dusza określa czym prawda jest a czym nie jest. W przeciwieństwie do św. Augustyna wyklucza zatem Kartezjusz poza myśleniem każdą inną treść świadomości: Rozsądkowe myślenie jest jedynym źródłem prawdy, które posiadamy. Pewnym jest zatem wszystko, co rozsądek jasno i wyraźnie widzi, jak np. cogito, ergo sum. Jeżeli wedle tej zasady zbadamy treść naszego myślenia, to znajdziemy w nim idee różnego gatunku, częściowo wrodzone, częściowo nabyte, częściowo wynalezione. Między nimi idea Boga zajmuje pierwsze miejsce. Ponieważ człowiek jest niedoskonały i otacza go jedynie niedoskonałość i doczesność, a Boga z konieczności musimy sobie wyobrażać nieskończonym i doskonałym, przeto idea Boga nie może powstać z człowieka. Ona jest przez Boga w niego wlana, czyli wrodzona, tak jak jest mi wrodzona idea mnie samego. Bóg jest przyczyną idei Boga w nas, a zarazem wszystkich prawd wiecznych. Jako filozof Kartezjusz był skrajnym racjonalistą. Próbował on różnych doświadczeń by zastosować do filozofii swoją, wziętą z matematyki zasadę znalezienia podstawowego aksjomatu, który by był absolutnie pewny i od którego można by wywieść drogą dedukcji resztę systemu. Analizując podstawy wszystkich sobie znanych systemów filozoficznych, zauważył, że niemal dla każdego stwierdzenia filozoficznego można sformułować jego antytezę i że nie ma sposobu aby ustalić, które z tych twierdzeń jest prawdziwe. Jedyną rzeczą, której nie da się zaprzeczyć jest to, że w danym momencie myślimy. Platon Podstawą systemu Platona było przyjęcie, że prawdziwy wieczny byt to idee, a rzeczywistość materialna jest jedynie odbiciem wiecznotrwałych, niezmiennych idei. Zdaniem Platona, relacja między światem idei a światem rzeczywistym jest podobna do relacji prawdziwych przedmiotów i ich odbić w mętnym świetle. Wymagało to przyjęcia istnienia swoistego mechanizmu "emanacji" idei w przedmioty materialne. Mechanizm ten jest – zdaniem Platona – niedoskonały; na drodze od idei do przedmiotów materialnych następuje wiele przekłamań, podobnie jak to jest z odbiciem przedmiotów w migotliwym świetle świecy. Wyjaśnia to niekompletność, zmienność i niedoskonałość świata materialnego. Teorię zmiany zaczerpnął Platon od Heraklita. Zmiana była dla Platona złem, ponieważ z każdą zmianą wszystkie rzeczy oddalają się coraz bardziej od