Finanse - notatki do kolokwium | Notatki Finanse publiczne

1) Finanse- definicja

2) Finanse – ujęcie podmiotowe: finanse przedsiębiorstw, finanse publiczne, finanse ludzi,

bankowość, rynek finansowy, finanse międzynarodowe

3) Funkcje finansów

Alokacyjna- wynika z niedoskonałości rynku; gdyby wszystkie dobra były alokowane

za jego sprawą, to wielu obywateli nie byłoby w stanie nabyć np. usług oświatowych,

zdrowotnych, w takich sytuacjach ujawnia się rola finansów publicznych, za pomocą

których państwo dostarcza nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością wyżej

wymienione dobra dla najuboższych grup społecznych; władze dokonują alokacji

środków finansowych, przede wszystkim z sektora prywatnego do sektora

publicznego w celu finansowania tych potrzeb

Rynek nie zapewnia osiągnięcia alokacyjnej efektywności w rozumieniu V.Pareta, tj,

takiego stanu gospodarki, w którym wykorzystanie zasobów jest optymalne , a

poziom dobrobytu społecznego jest maksymalny w danych warunkach.

Funkcja pełni władza samorządowa(lokalna) oraz centralna

Redystrybucyjna- funkcję pełni władza centralna , polega na wtórnym korygowaniu

sytuacji dochodowej czy majątkowej poszczególnych podmiotów(podatników),

realizowana w formie pieniężnej, dokonuje się przez system transferów dochodów,

przyjmują postać przepływu pieniądza między poszczególnymi obywatelami, a

państwem i jednostkami samorządu terytorialnego ; istota funkcji polega na tym, że

władze publiczne w formie podatków, składek na ubezpieczenia społeczne, opłat,

kar, grzywien dokonują przejęcia pewnej części dochodów od różnych podmiotów,

które następnie dzielą na rzecz innych podmiotów, w tym także na rzecz podatników

Stabilizacyjna- funkcję pełni władza centralna, polega na wykorzystaniu zjawisk

finansowych do realizacji celów: wzrost gospodarczy, stabilizacja warunków

ekonomicznych, ograniczenie bezrobocia, inflacji; najlepsze efekty stabilizacyjne

osiąga się przez wykorzystanie podatków, wydatków publicznych, instrumentów

polityki pieniężnej

Rekonwersji własności(zamiany) – zmiana własności pieniądza z prywatnego na

publiczny i odwrotnie. Z własności prywatnej na publiczną ( finansowanie dóbr

publicznych i społecznych, które są dostępne dla ogółu społeczeństwa) ; z własności

publicznej na prywatną( wynagrodzenie pracowników sektora publicznego:

nauczyciele, policjanci, urzędnicy, lekarze

4) Funkcje państwa

Zapewnienie efektywności całej gospodarki

Zapewnienie sprawiedliwości w podziale dochodów

Zapewnienie stabilności gospodarki rynkowej

5) Klasyfikacja zjawisk finansowych:

Elementarne: kredyt, cena, procent, stawka podatkowa

Złożone: pieniądz w ruchu i ma charakter strumieni( ustalona przez gminę stawka

podatku rolnego odniesiona do ogółu podatników wywoła przepływ strumienia

pieniędzy między podatnikami a budżetem gminy)

6) Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych:

Przychody i wydatki pieniężne ekwiwalentne: powstają w sektorze przedsiębiorstw,

gospodarstw domowych i gospodarstw rolnych; podstawową cechą jest występowanie

wzajemnego ekwiwalentnego świadczenia między podmiotami uczestniczącymi w

transakcjach rynkowych; uczestniczenie podmiotów w zdarzeniach rynkowych jest

realizowane na zasadach dobrowolności

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Finanse - notatki do kolokwium i więcej Notatki w PDF z Finanse publiczne tylko na Docsity!

1) Finanse- definicja

2) Finanse – ujęcie podmiotowe: finanse przedsiębiorstw, finanse publiczne, finanse ludzi,

bankowość, rynek finansowy, finanse międzynarodowe

3) Funkcje finansów

 Alokacyjna- wynika z niedoskonałości rynku; gdyby wszystkie dobra były alokowane

za jego sprawą, to wielu obywateli nie byłoby w stanie nabyć np. usług oświatowych,

zdrowotnych, w takich sytuacjach ujawnia się rola finansów publicznych, za pomocą

których państwo dostarcza nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością wyżej

wymienione dobra dla najuboższych grup społecznych; władze dokonują alokacji

środków finansowych, przede wszystkim z sektora prywatnego do sektora

publicznego w celu finansowania tych potrzeb

Rynek nie zapewnia osiągnięcia alokacyjnej efektywności w rozumieniu V.Pareta, tj,

takiego stanu gospodarki, w którym wykorzystanie zasobów jest optymalne , a

poziom dobrobytu społecznego jest maksymalny w danych warunkach.

Funkcja pełni władza samorządowa(lokalna) oraz centralna

 Redystrybucyjna- funkcję pełni władza centralna , polega na wtórnym korygowaniu

sytuacji dochodowej czy majątkowej poszczególnych podmiotów(podatników),

realizowana w formie pieniężnej, dokonuje się przez system transferów dochodów,

przyjmują postać przepływu pieniądza między poszczególnymi obywatelami, a

państwem i jednostkami samorządu terytorialnego ; istota funkcji polega na tym, że

władze publiczne w formie podatków, składek na ubezpieczenia społeczne, opłat,

kar, grzywien dokonują przejęcia pewnej części dochodów od różnych podmiotów,

które następnie dzielą na rzecz innych podmiotów, w tym także na rzecz podatników

 Stabilizacyjna- funkcję pełni władza centralna, polega na wykorzystaniu zjawisk

finansowych do realizacji celów: wzrost gospodarczy, stabilizacja warunków

ekonomicznych, ograniczenie bezrobocia, inflacji; najlepsze efekty stabilizacyjne

osiąga się przez wykorzystanie podatków, wydatków publicznych, instrumentów

polityki pieniężnej

 Rekonwersji własności(zamiany) – zmiana własności pieniądza z prywatnego na

publiczny i odwrotnie. Z własności prywatnej na publiczną ( finansowanie dóbr

publicznych i społecznych, które są dostępne dla ogółu społeczeństwa) ; z własności

publicznej na prywatną( wynagrodzenie pracowników sektora publicznego:

nauczyciele, policjanci, urzędnicy, lekarze

4) Funkcje państwa

 Zapewnienie efektywności całej gospodarki

 Zapewnienie sprawiedliwości w podziale dochodów

 Zapewnienie stabilności gospodarki rynkowej

5) Klasyfikacja zjawisk finansowych:

 Elementarne: kredyt, cena, procent, stawka podatkowa

 Złożone: pieniądz w ruchu i ma charakter strumieni( ustalona przez gminę stawka

podatku rolnego odniesiona do ogółu podatników wywoła przepływ strumienia

pieniędzy między podatnikami a budżetem gminy)

6) Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych:

 Przychody i wydatki pieniężne ekwiwalentne: powstają w sektorze przedsiębiorstw,

gospodarstw domowych i gospodarstw rolnych; podstawową cechą jest występowanie

wzajemnego ekwiwalentnego świadczenia między podmiotami uczestniczącymi w

transakcjach rynkowych; uczestniczenie podmiotów w zdarzeniach rynkowych jest

realizowane na zasadach dobrowolności

 Przychody i wydatki pieniężne redystrybucyjne: charakteryzuje ich brak wzajemnego

ekwiwalentnego świadczenia pieniężnego między podmiotem a świadczeniem dóbr i

usług ze strony związku publicznego- prawnego, jakim jest państwo lub organizacja

samorządu terytorialnego

 Transfery budżetowe- przymusowy charakter, mają postać danin publicznych

przekazywanych przez sektor sektor przedsiębiorstw i ludności do sektora

finansów finansów publicznych w celu finansowania wydatków realizowanych

przez sektor publiczny, (zaliczamy{przychody}podatki, opłąty, grzywny, składki na

ubezpieczenia społeczne; {wydatki} renty, zasiłki, subwencje, dotacje, emerytury

 Transfery pozabudżetowe- strumienie pieniężne nie są przeznaczone na

konsumpcję czy inwestycje, lecz na lokaty finansowe w formie depozytów

bankowych, efektywność finansowania jest wynikiem stóp procentowych,

zaliczamy pożyczki, darowizny, ofiary pieniężne

7) Teorie finansów

 Zasada sprawiedliwej ceny: ekwiwalentność obciążeń i otrzymywanych korzyści

 Zasada jednoroczności budżetu państwa- kameraliści

 Nurt merkantylistyczny – merkantyliści bronili gospodarki krajowej, byli przekonani,

że należy ją chronić za pomocą podatków, ceł; podstawowym źródłem bogacenia się

państwa jest rozwój rodzimej produkcji, merkantyliści podzielali obawy, że w wyniku

współpracy bogatsze kraje mogą podporządkować sobie gospodarki krajów

biedniejszych

 W okresie fizjokratyzmu podstawowym źródłem bogactwa było rolnictwo

 Teoria liberalna

 Teoria ortodoksyjna

 Teoria interwencyjna

 Teoria wyboru publicznego

 Teoria agencji

 Teoria kosztów transakcyjnych

 Teoria neoliberalna

8) Finanse behawioralne- D. Kohnemann, A Tversky

 Teoria oczekiwanej użyteczności

 Teoria perspektywy

 Teoria odwrócenia i pewności

 Efekt pewności

9) Pieniądz- prawnie określony środek płatniczy , który może wyrażać, przechowywać i

przekazywać wartość ściśle związaną z realnym produktem społecznym

Formy:

- pierwotny- barter, pośredniki wymiany

-pieniądz kruszcowy

- kruszcowy: metale szlachetne, nieszlachetne

-kryptowaluty

- fiducjarny- jego wartość zależy od zaufania do emitenta

- elektroniczny- karty debetowe, kredytowe, telefony

Współczesny pieniądz:

- państwowy- gwarantem pieniądza jest państwo

- papierowy- emitowany przez bank centralny

- zabezpieczony towarami i usługami

 M2 = M1 + wkłady terminowe o okresie płatności max 2 lata  M3= M2 + bankowe papiery dłużne o terminie nie przekraczającym 2 lat , będące w posiadaniu sektora poza bankowego. Teoria podaży pieniądza :  TEORIA BANKOWA  Banknoty emitowane przez banki powinny być pokryte złotem tylko w pewnej części dla pozostałej części , najlepszym pokryciem są weksle bankowe.  Weksle mają charakter kredytu kupieckiego ograniczają wypłatę gotówki od kontrahenta , który nabył towary lub usługi od innego podmiotu gospodarczego.  TEORIA OBIEGOWA  Pełne pokrycie w złocie banknotów krążących w obiegu  Poziom cen zależy wprost proporcjonalnie od ilości pieniądza w obiegu  TEORIA ILOŚCIOWA  J. Fischer : MV=PT (M- ilość pieniądza w obiegu, V- szybkość pieniądza w obiegu, P- poziom cen, T- wolumen transakcji kupna i sprzedaży)  A. Marshau : M/P=KY (Y- pieniężna wartość produktu narodowego, K- współczynnik wyrażający część dochodu Y, którą podmioty gospodarujące zatrzymują w postaci zasobów pieniężnych.)  M, Friedman : M/P=f(RP Y/P) (Rp- Stopa dochodowości aktywów)

Zadania obliczeniowe
Stopy krótkoterminowe- lokaty i kredyty realizowane w okresie krótszym niż rok Stopy długoterminowe- lokaty i kredyty realizowane w okresie dłuższym niż rok Stopy procentowe stałe- poziom nie ulega zmianie w czasie trwania umowy o pożyczkę lub lokatę Stopy procentowe zmienne- poziom ulega zmianie w zależności od sytuacji na rynku pienięznym
Deprecjacja – podczas występującej inflacji zmniejsza się siła nabywcza pieniądza, czyli jego wartość Aprecjacja- podczas obniżenia ogólnego poziomu cen, wartość pieniądza wzrasta Dewaluacja- obniżenie wartości pieniądza w stosunku do obcych walut Rewaluacja- wzrost wartości pieniądza w stosunku do innych walut Należności , zobowiązania– pieniądz o odroczonym terminie płatności ( należności występują u osoby oczekującej na otrzymanie gotówki, zobowiązania u osoby, która ma uregulować należności ) Pieniądz stojący ma wyższą wartość niż pieniądz oczekiwany Rachunek odsetek prostych- polega na naliczeniu i pobieraniu ich na bieżąco od stałej kwoty Rachunek odsetek złożonych – odsetki powiększają pierwotny kapitał i tym samym podstawę naliczania odsetek Dyskonto- odsetki są wypłacane z góry Inkaso – potrącenie odsetek z dołu Kapitalizacja odsetek – procent z kapitału jest dodawany do kapitału pierwotnego
Dobra publiczne i dobra prywatne  Kryterium użyteczności Dobra prywatne – korzyści ograniczają się do 1 lub kilku osób, występuje zjawisko rywalizacji między użytkownikami danego dobra Dobra publiczne- brak rywalizacji o korzystanie z danego dobra  Kryterium odpłatności Dobra publiczne- finansowane przez budżet państwa, jednostki samorządowe, czy publiczny fundusz celowy; towary i usługi świadczone przez państwo, nie ma bezpośredniego związku z rynkiem Dobra prywatne- opłacane z funduszy prywatnych, wysoka łatwość wykluczenia, wyższy koszt krańcowy Czyste dobra publiczne- zerowa możliwość wykluczenia( korzystanie z dóbr nie powoduje zjawiska niemożności korzystania przez inną osobę), zerowy koszt krańcowy- udostępnienie innym nie powoduje wzrostu kosztów np. obrona narodowa, przeciwpożarowa, powietrze Dobra publiczne- widoczne elementy rywalizacji, niski koszt krańcowy użycia, duża trudność wykluczenia, finansowane lokalnie, centralnie np. rzeki, puszcze, bezpieczeństwo wewnętrzne

Dobra społeczne- dobra, które ze względów fizycznych mogłyby być dobrami prywatnymi, ale z różnych powodów(zwykle na skutek polityki społecznej) są dostępne dla każdego obywatela i finansowane z funduszy publicznych (oświata, opieka zdrowotna), powód: umożliwienie konsumpcji dóbr społ. osobom, których dochody mogłyby uniemożliwiać lub ograniczać ich nabycie Proces rzeczowy- tworzenie nowych wartości użytkowych np. usług , towarów przy zaangażowaniu trwałego lub obrotowego kapitału rzeczowego Trwały kapitał rzeczowy: ziemia, budynki, maszyny, urządzenia Kapitał obrotowy: surowe materiały używane w 1 cyklu produkcji

Procesy pieniężne:

przychody i wydatki realizowane na różnych rynkach
przepływy finansowe charakterystyczne dla rynku pracy
procesy realizowane na rynkach finansowych
przychody i wydatki o charakterze pozarynkowym(redystrybucyjnym) Eurorynki- podmiotem transakcji są instrumenty finansowe wyrażone w innych walutach niż waluta państwa, na którego terytorium dokonuje się transakcji Rynek pierwotny- instrument wystawiany i sprzedawany pierwszemu nabywcy Rynek wtórny- regularny obrót instrumentami, nabywają je dalsi posiadacze Kategorie zjawisk finansowych :
Finanse sfery realnej – wszystkie zjawiska finansowe , które prowadzą do lub są efektem zmian w sferze realnej tzn. powstają w związku z wytworzeniem dóbr i usług zaspokajających potrzeby ludzkie, w wyniku których dokonuje się alokacji zasobów rzeczowych, zasobów pracy.
Finanse sfery autonomicznej- wszystkie zjawiska finansowe, których przedmiotem jest tworzenie , wymiana lub gromadzenie walorów finansowych , tworzące abstrakcyjne bogactwo, istniejące niezależnie od wartości rzeczowych i przemieszczające się niezależnie od ich ruchu (alienacja finansów, finansjalizacja) ( związane z zakupem towarów i usług)

Ruchy strumieni pieniężnych w 6 sektorach  Sektor przedsiębiorstw- wytwarzanie dóbr i usług, inwestowanie zysków lub ich wypłata gospodarstwom domowym w postaci dywidendy  Sektor gospodarstw domowych- dochody występują z tytułu zatrudnienia w przedsiębiorstwach, świadczeń z tytułu ubezpieczenia, wydatki są najczęściej konsumpcyjne  Sektor publiczny- przepływy finansowe instytucji publicznych, z wyjątkiem tych prowadzących działalność zarobkową, dochody- źródła podatkowe, wydatki- wydatki na rzecz konsumentów i przedsiębiorstw w celu zaspokajania ich potrzeb  Sektor inwestycji – angażowanie środków pieniężnych w trwałe dobra produkcyjne i powiększenie zapasów w sek. Przedsiębiorstwa  Sektor bankowo-kapitałowy- gromadzi oszczędności i rezerwy pieniężne sek. Przedsiębiorstw, gosp. Domowych i przesyła do sektora inwestycji  Sektor zagraniczny- zjawiska finansowe związane z eksportem i importem
Polityka finansowa – świadoma i celowa działalność osób i instytucji polegająca na ustalaniu i realizacji określonych celów za pomocą środków finansowych. Jest jednym z narzędzi poprzez, które państwo może realizować zadania w sferze publicznej oraz wpływać na realną sferę gospodarki.  Wzrost gospodarczy  Walka z bezrobociem  Zachowanie realnej wartości pieniądza  Stabilizacja gospodarki  Wspieranie konkurencyjności gospodarki  Bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne systemu finansowego

 Alokacyjna  Mechanizm rynkowy nie zapewnia efektywnej alokacji dóbr w sensie Pareto  Efektywność w sensie Pareto- sytuacja, w której nie można poprawić położenia żadnego podmiotu bez pogorszenia położenia któregokolwiek innego podmiotu z następujących powodów:  Zawodność konkurencji  Istnienie dóbr publicznych  Występowanie negatywnych efektów zewnętrznych  Brak lub niekompetentność rynków  Niedoskonałość przepływu informacji  Bezrobocie (koszty społeczne) EFEKTYWNOŚĆ W SENSIE PARETO (efektywność alokacyjna) zachodzi wówczas, gdy da się tak zreorganizować proces produkcji lub konsumpcję, aby polepszyć sytuację kogokolwiek, nie pogarszając jednocześnie sytuacji kogoś innego.

Podatki  Centralne

podatek od towarów i usług
akcyzowy
od gier
od osób prawnych (CIT)
od osób fizycznych(PIT) Lokalne
od czynności cywilnoprawnych
rolny
leśny
od nieruchomości
od spadków i darowizn
od środków transportowych
karta podatkowa System podatkowy- ogół pobieranych w danym państwie i czasie podatków lub też całokształt prawno- organizacyjnych form opodatkowania, którego elementami są poszczególne podatki, a w ich ramach elementy ich konstrukcji Podatek- publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej Podział wg przedmiotu opodatkowania:  Dochodowe  Przychodowe  Majątkowe  Konsumpcyjne Kryterium relacji wymierzonego podatku do ogółu dochodu(majątku) podatnika  Pośrednie  Bezpośrednie Według władztwa podatkowego  Lokalne (samorządowe)  Centralne (rządowe) Elementy konstrukcji podatku:  Obligatoryjne ( niezbędne) elementy podatku  Podmiot podatku

czynny – związek publicznoprawny uprawniony do nakładania podatków ( władze samorządowe, jednostki samorządu terytorialnego)
bierny( podatnik, płatnik, inkasent) Podatnik- osoba od której dochodu jest odprowadzany podatek Płatnik- nalicza i odprowadza podatek podatnika Inkasent( agent) – Urząd Skarbowy  Przedmiot podatku- odpowiada na pytanie od czego podatnik płaci podatek ( czynność, obiekt)  Podstawa opodatkowania- stanowi wartość przedmiotu opodatkowania z reguły wyrażona w pieniądzu
wartościowy(w pieniądzu)
ilościowy( ilość towaru)  Stawka – określa wielkość zobowiązania podatkowego w relacji do podstawy opodatkowania
liniowa/proporcjonalna – stawka opodatkowania jest stała niezależnie od wielkości podstawy opodatkowania, wysokość podatku zmienia się proporcjonalnie do zmiany wielkości podstawy opodatkowania
zmienna : progresywna:

-globalna- całość podstawy 1 stawka - polega na zastosowaniu do całej podstawy opodatkowania

jednej stawki podatkowej, która odpowiada określonemu przedziałowi skali podatkowej

 -szczeblowa - Progresja szczeblowa - podstawa opodatkowania jest podzielona na kilka części i do każdej z nich stosuje się odpowiednią stawkę, przy czym dla każdego kolejnego przedziału stawki są coraz wyższe. Do każdej części podstawy opodatkowania stosuje się stawkę odpowiadającą jej przedziałowi, a ostateczna kwota podatku jest równa sumie należności pochodzących od poszczególnych części,

liniowa degresywna, regresywna o Procentowa o Kwotowa o Kwotowo- procentowa ( mieszana)  Skala podatkowa- zależność między podstawą opodatkowania a stawką PODATKI!!!! Ulgi podatkowe- polega na obniżeniu podstawy opodatkowania lub kwoty należnego podatku Zwolnienia- wyłączenie obciążenia podatkowego osób fizycznych lub prawnych lub przedmiotów z opodatkowania  Systemowe – zapisane w ustawie, nie wymaga dodatkowych regulacji  Indywidualne- podatnik składa indywidualną prośbę, decyzja administracyjna Ubezpieczenie- umowny obowiązek dokonania świadczenia przez ubezpieczyciela na rzecz ubezpieczonego na wypadek powstania zdarzeń określonych w umowie. Funkcje:
prewencyjna- dotyczy zapobiegania niepożądanym zjawiskom i uświadamiania zagrożeń: regulacja rzek, budowa piorunochronów, zasady ruchu drogowego
odszkodowawcza(kompensacyjna)- polega na wypłacie pewnej kwoty w postaci odszkodowania w razie zaistnienia zdarzenia, od której podmiot był ubezpieczony
represyjna- polega na przeciwdziałaniu szkodzie w momencie jej powstawania , aby nie dopuścić do jeszcze większych strat np. gaszenie pożaru, budowa wału ochronnego Funkcje finansowe ubezpieczeń:  Fiskalna  Redystrybucyjna

Finanse - notatki do kolokwium, Notatki z Finanse publiczne

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Finanse - notatki do kolokwium i więcej Notatki w PDF z Finanse publiczne tylko na Docsity!

1) Finanse- definicja

2) Finanse – ujęcie podmiotowe: finanse przedsiębiorstw, finanse publiczne, finanse ludzi,

bankowość, rynek finansowy, finanse międzynarodowe

3) Funkcje finansów

 Alokacyjna- wynika z niedoskonałości rynku; gdyby wszystkie dobra były alokowane

za jego sprawą, to wielu obywateli nie byłoby w stanie nabyć np. usług oświatowych,

zdrowotnych, w takich sytuacjach ujawnia się rola finansów publicznych, za pomocą

których państwo dostarcza nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością wyżej

wymienione dobra dla najuboższych grup społecznych; władze dokonują alokacji

środków finansowych, przede wszystkim z sektora prywatnego do sektora

publicznego w celu finansowania tych potrzeb

Rynek nie zapewnia osiągnięcia alokacyjnej efektywności w rozumieniu V.Pareta, tj,

takiego stanu gospodarki, w którym wykorzystanie zasobów jest optymalne , a

poziom dobrobytu społecznego jest maksymalny w danych warunkach.

Funkcja pełni władza samorządowa(lokalna) oraz centralna

 Redystrybucyjna- funkcję pełni władza centralna , polega na wtórnym korygowaniu

sytuacji dochodowej czy majątkowej poszczególnych podmiotów(podatników),

realizowana w formie pieniężnej, dokonuje się przez system transferów dochodów,

przyjmują postać przepływu pieniądza między poszczególnymi obywatelami, a

państwem i jednostkami samorządu terytorialnego ; istota funkcji polega na tym, że

władze publiczne w formie podatków, składek na ubezpieczenia społeczne, opłat,

kar, grzywien dokonują przejęcia pewnej części dochodów od różnych podmiotów,

które następnie dzielą na rzecz innych podmiotów, w tym także na rzecz podatników

 Stabilizacyjna- funkcję pełni władza centralna, polega na wykorzystaniu zjawisk

finansowych do realizacji celów: wzrost gospodarczy, stabilizacja warunków

ekonomicznych, ograniczenie bezrobocia, inflacji; najlepsze efekty stabilizacyjne

osiąga się przez wykorzystanie podatków, wydatków publicznych, instrumentów

polityki pieniężnej

 Rekonwersji własności(zamiany) – zmiana własności pieniądza z prywatnego na

publiczny i odwrotnie. Z własności prywatnej na publiczną ( finansowanie dóbr

publicznych i społecznych, które są dostępne dla ogółu społeczeństwa) ; z własności

publicznej na prywatną( wynagrodzenie pracowników sektora publicznego:

nauczyciele, policjanci, urzędnicy, lekarze

4) Funkcje państwa

 Zapewnienie efektywności całej gospodarki

 Zapewnienie sprawiedliwości w podziale dochodów

 Zapewnienie stabilności gospodarki rynkowej

5) Klasyfikacja zjawisk finansowych:

 Elementarne: kredyt, cena, procent, stawka podatkowa

 Złożone: pieniądz w ruchu i ma charakter strumieni( ustalona przez gminę stawka

podatku rolnego odniesiona do ogółu podatników wywoła przepływ strumienia

pieniędzy między podatnikami a budżetem gminy)

6) Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych:

 Przychody i wydatki pieniężne ekwiwalentne: powstają w sektorze przedsiębiorstw,

gospodarstw domowych i gospodarstw rolnych; podstawową cechą jest występowanie

wzajemnego ekwiwalentnego świadczenia między podmiotami uczestniczącymi w

transakcjach rynkowych; uczestniczenie podmiotów w zdarzeniach rynkowych jest

realizowane na zasadach dobrowolności

 Przychody i wydatki pieniężne redystrybucyjne: charakteryzuje ich brak wzajemnego

ekwiwalentnego świadczenia pieniężnego między podmiotem a świadczeniem dóbr i

usług ze strony związku publicznego- prawnego, jakim jest państwo lub organizacja

samorządu terytorialnego

 Transfery budżetowe- przymusowy charakter, mają postać danin publicznych

przekazywanych przez sektor sektor przedsiębiorstw i ludności do sektora

finansów finansów publicznych w celu finansowania wydatków realizowanych

przez sektor publiczny, (zaliczamy{przychody}podatki, opłąty, grzywny, składki na

ubezpieczenia społeczne; {wydatki} renty, zasiłki, subwencje, dotacje, emerytury

 Transfery pozabudżetowe- strumienie pieniężne nie są przeznaczone na

konsumpcję czy inwestycje, lecz na lokaty finansowe w formie depozytów

bankowych, efektywność finansowania jest wynikiem stóp procentowych,

zaliczamy pożyczki, darowizny, ofiary pieniężne

7) Teorie finansów

 Zasada sprawiedliwej ceny: ekwiwalentność obciążeń i otrzymywanych korzyści

 Zasada jednoroczności budżetu państwa- kameraliści

 Nurt merkantylistyczny – merkantyliści bronili gospodarki krajowej, byli przekonani,

że należy ją chronić za pomocą podatków, ceł; podstawowym źródłem bogacenia się

państwa jest rozwój rodzimej produkcji, merkantyliści podzielali obawy, że w wyniku

współpracy bogatsze kraje mogą podporządkować sobie gospodarki krajów

biedniejszych

 W okresie fizjokratyzmu podstawowym źródłem bogactwa było rolnictwo

 Teoria liberalna

 Teoria ortodoksyjna

 Teoria interwencyjna

 Teoria wyboru publicznego

 Teoria agencji

 Teoria kosztów transakcyjnych