









Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Notatki dotyczące finansów publicznych państwowych.
Typologia: Notatki
1 / 17
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Art. 63. 1. Wydatki budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 2, przeznaczone są na: 1) realizację zadań wykonywanych przez organy władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz administrację rządową, sądy i trybunały, 2) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, 3) dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, 4) dofinansowanie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, 5) dotacje na zadania określone ustawami, 6) współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie podlegających zwrotowi.
2. Z wydatków budżetu państwa wyodrębnia się wydatki, których źródłem finansowania są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi.
Wydatki to finansowy opis kosztów wykonania zadań publicznych określonych w przepisach szczegółowych.
Art. 69. 1. Wydatki budżetu państwa dzielą się na: 1) wydatki bieżące, 2) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa, 3) wydatki majątkowe.
2. Wydatki bieżące obejmują: 1) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, 2) dotacje, 3) wynagrodzenia i uposażenia oraz składki od nich naliczane, 4) inne świadczenia na rzecz osób fizycznych, 5) zakupy towarów i usług, 6) inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych lub realizacją ich statutowych zadań. 3. Świadczenia na rzecz osób fizycznych obejmują wydatki budżetu państwa kierowane, na podstawie odrębnych przepisów, bezpośrednio lub pośrednio do osób fizycznych, a nie będące wynagrodzeniem za świadczoną pracę. 4. Dotacjami są, podlegające szczególnym zasadom rozliczania, wydatki budżetu państwa przeznaczone na: 1) finansowanie lub dofinansowanie: a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, b) ustawowo określonych zadań, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, d) zadań zleconych do realizacji jednostkom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych oraz fundacjom i stowarzyszeniom, e) kosztów realizacji inwestycji, o których mowa w art. 74 ust. 2, zwane dalej „dotacjami celowymi” , 2) dofinansowanie działalności bieżącej ustawowo wskazanego podmiotu, zwane dalej „dotacjami podmiotowymi” , 3) dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub usług, kalkulowanych według stawek jednostkowych, zwane dalej „dotacjami przedmiotowymi” , 4) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnej ustawie, 5) pierwsze wyposażenie w środki obrotowe nowo tworzonych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, zwane dalej „dotacjami na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe”.
5. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa obejmują w szczególności wydatki budżetu państwa z tytułu oprocentowania i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych, oprocentowania zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wypłat związanych z udzielonymi przez Skarb Państwa poręczeniami i gwarancjami. 6. Wydatki majątkowe obejmują: 1) wydatki na zakup i objęcie akcji oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego, 2) wydatki inwestycyjne państwowych jednostek budżetowych oraz dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.
Wynagrodzenia pracowników państwowych – ustawa z 23-12-1994 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej.
Jednostki objęte ww. ustawą:
Art. 3. (ww. ustawy) 1. Podstawę do określenia środków i limitów na wynagrodzenia w danym roku budżetowym stanowią w państwowej sferze budżetowej, z zastrzeżeniem ust. 2: 1) prognozowane przeciętne wynagrodzenie w państwowej sferze budżetowej, ustalone w trybie określonym w `art. 4, zwane dalej „prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniem” ,
4) różnych podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa.
2. Ustawa budżetowa określa kwoty i przedmiot dotacji, o których mowa w ust. 1. 3. Minister Finansów ustala, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, w drodze rozporządzenia, stawki dotacji przedmiotowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, oraz określa szczegółowe zasady i tryb udzielania i rozliczania tych dotacji. 4. W przypadku gdy ustawa budżetowa określi dotacje przedmiotowe do podręczników szkolnych i akademickich, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z Ministrem Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki oraz określa szczegółowe zasady, tryb udzielania i rozliczania tych dotacji. 5. Minister właściwy do spraw rolnictwa oraz minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z Ministrem Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki dotacji, o których mowa w ust. 1 pkt 4, na jednostkę usługi lub produktu oraz szczegółowe zasady i tryb udzielania oraz rozliczania tych dotacji, z uwzględnieniem równoprawności podmiotów.
Art. 73. 1. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje podmiotowe w ustawowo określonym zakresie.
2. Ustawa budżetowa, z zastrzeżeniem ust. 3, zawiera wykaz jednostek, dla których zaplanowano dotacje podmiotowe. 3. W przypadku gdy z określonych w odrębnych przepisach zasad i trybu udzielania dotacji wynika, że nie jest możliwe ujęcie jednostki w wykazie, o którym mowa w ust. 2, wykaz może zawierać grupy jednostek i łączną kwotę dotacji. 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dysponent części budżetu państwa, w której zaplanowane zostały dotacje, podaje do publicznej wiadomości, w drodze obwieszczenia, wykaz jednostek wraz z kwotami dotacji przyznanych poszczególnym jednostkom.
Art. 74. 1. Z budżetu państwa finansowane są, z zastrzeżeniem ust. 3, inwestycje państwowych jednostek budżetowych, w tym ich gospodarstw pomocniczych.
2. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji: 1) państwowych zakładów budżetowych, 2) innych państwowych jednostek organizacyjnych, dla których zasady gospodarki finansowej określają odrębne ustawy, 3) jednostek nie zaliczanych do sektora finansów publicznych, na podstawie odrębnego upoważnienia zamieszczonego w ustawie budżetowej lub innej ustawie, 4) realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania:
a) własne, b) z zakresu administracji rządowej, c) inne zlecone ustawami, 5) związanych z badaniami naukowymi lub pracami badawczo-rozwojowymi.
3. Inwestycje państwowych jednostek budżetowych mogą być dofinansowane z: 1) części zysku gospodarstwa pomocniczego państwowej jednostki budżetowej, 2) środków specjalnych państwowej jednostki budżetowej.
Art. 75. Kierownik państwowej jednostki budżetowej jest właściwy dla podjęcia decyzji w zakresie inwestycji gospodarstwa pomocniczego tej jednostki.
Art. 76. 1. Dotacje celowe dla przedsiębiorców mogą być udzielane na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej oraz ochrony środowiska, mających szczególne znaczenie dla gospodarki narodowej.
2. Łączna kwota dotacji, o których mowa w ust. 1, przyznanych w kolejnych latach na dofinansowanie inwestycji realizowanej przez przedsiębiorcę, nie może być wyższa niż 50% planowanej wartości kosztorysowej inwestycji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. 3. Łączną kwotę dotacji, o której mowa w ust. 2, oraz jej przewidywaną wysokość w kolejnych latach realizacji inwestycji ustala się przy wprowadzeniu tej inwestycji do ustawy budżetowej.
Dotacje przedmiotowe – są kalkulowane wg stawek jednostkowych, które te stawki są corocznie określane przez Ministra Finansów lub innego ministra. Dotacje podmiotowe – są przekazywane jednostkom ujmowanym corocznie w wykazie ustawy budżetowej.
Dotacje inwestycyjne – element wydatków majątkowych a) wydatki na zakup i objęcie akcji b) wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego c) wydatki inwestycyjne państwowych jednostek budżetowych d) dotacje na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji. W wykazie umieszczonym przy ustawie budżetowej określa się źródło finansowania inwestycji.
Wydatki realizowane z budżetu jednostek samorządu terytorialnego określamy jako:
c) kredytowe, na które Skarb Państwa, gmina lub związek komunalny udzieliły poręczeń, gwarancji albo dofinansowały koszty obsługi kredytu, d) pomocy zagranicznej, przyznane na podstawie umów międzynarodowych, chyba że umowy te określają odmienne procedury wykorzystania tych środków, e) gminnych funduszy celowych, f) pochodzące z opłat abonamentowych i opłat za używanie nie zarejestrowanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, o których mowa w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji 8) „najkorzystniejszej ofercie” - należy przez to rozumieć ofertę z najniższą ceną przy takiej samej jakości przedmiotu zamówienia lub ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny, kosztów eksploatacji, czasu wykonania lub dostawy oraz innych kryteriów opisanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, 9) wartości zamówienia - należy przez to rozumieć wartość szacunkową zamówienia, ustaloną przez zamawiającego z należytą starannością - bez podatku od towarów i usług (VAT), 10) surowcach i produktach krajowych - należy przez to rozumieć towary pochodzące z Polski, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny 11) jednostkach zależnych - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne, w których państwowe lub komunalne jednostki organizacyjne posiadają: a) co najmniej 50% udziałów (akcji) lub b) większość głosów w zgromadzeniu wspólników (walnym zgromadzeniu akcjonariuszy) jednostki zależnej lub c) prawo do powołania lub odwoływania co najmniej połowy członków organu zarządzającego lub nadzorczego jednostki zależnej.
Art. 3. 1. Ustawę stosuje się do zamówień na dostawy, wykonywanie usług i robót budowlanych opłacanych w całości lub w części ze środków publicznych.
2. Zamawiający nie może, w celu uniknięcia stosowania ustawy lub uniknięcia procedur udzielania zamówień publicznych określonych ustawą, dzielić zamówienia na części oraz zaniżać wartości zamówienia. 3. Jeżeli zamówienie publiczne ma być finansowane z udziałem środków zagranicznych przyznanych na podstawie umowy międzynarodowej, która przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówienia, zamawiający udzielający zamówienia stosuje procedury określone w tej umowie międzynarodowej. 4. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych w porozumieniu z Ministrem Finansów może udzielić, na wniosek zamawiającego, zezwolenia na odstąpienie od stosowania
przepisów ustawy w przypadku zamówienia finansowanego z udziałem środków zagranicznych, przyznanych na innej podstawie niż umowa międzynarodowa, jeżeli otrzymanie tych środków jest uzależnione od zastosowania procedur odmiennych niż określone w ustawie.
Środki publiczne:
Najlepsza oferta – oferta z najmniejszą ceną, przy tej samej jakości przedmiotu zamówienia lub oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny kosztów eksploatacji czasu wykonania lub dostawy oraz innych kryteriów opisowych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia publicznego.
Art. 4. 1. Ustawę stosuje się do zamówień publicznych udzielanych przez: 1) państwowe jednostki budżetowe i zakłady budżetowe oraz gospodarstwa pomocnicze utworzone przy państwowych jednostkach budżetowych, 2) państwowe fundusze celowe, 3) jednostki samorządu terytorialnego i sejmiki samorządowe, 4) (skreślony) 5) spółdzielnie, fundacje i stowarzyszenia, w zakresie, w jakim dysponują środkami publicznymi, 6) wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej: a) państwowe jednostki organizacyjne, b) komunalne jednostki organizacyjne, c) jednostki zależne, 7) agencje państwowe w zakresie nie uregulowanym odrębnymi przepisami, 8) jednostki publicznej radiofonii i telewizji.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczególne zasady udzielania zamówień publicznych ze względu na stan klęski żywiołowej, ochronę bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa lub ochronę tajemnicy państwowej. 3. Rada Ministrów może wskazać, w drodze rozporządzenia, inne podmioty dysponujące środkami publicznymi, które obowiązane są stosować przepisy ustawy.
2. Zamawiający może udzielić zamówienia publicznego w innym trybie niż przetarg nieograniczony wyłącznie w okolicznościach określonych w niniejszej ustawie. 3. Zastosowanie trybu innego niż przetarg nieograniczony przy zamówieniach publicznych, których wartość przekracza kwotę 200000 EURO, wymaga zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu, z zastrzeżeniem art. 71 ust. 1a.
Art. 32. Zamawiający może zorganizować przetarg ograniczony w przypadku, gdy: 1) ze względu na specjalistyczny charakter zamówienia istnieje ograniczona liczba dostawców lub wykonawców mogących wykonać dane zamówienie, 2) koszty przeprowadzenia przetargu nieograniczonego byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do wartości zamówienia
Art. 53. W przetargu dwustopniowym w pierwszym etapie dostawcy i wykonawcy składają oferty wstępne bez podawania ceny, a zamawiający może żądać od dostawców i wykonawców określenia parametrów przedmiotu zamówienia. Drugi etap jest przetargiem, którego zasięg jest ograniczony do wybranych oferentów i może być poprzedzony negocjacjami zamawiającego z oferentami.
Art. 54. Przetarg dwustopniowy stosuje się w przypadku, gdy zachodzi jedna z następujących okoliczności: 1) nie można z góry określić szczegółowych cech technicznych i jakościowych zamawianych dostaw, usług lub robót budowlanych, 2) z powodu specjalistycznego charakteru dostaw, usług lub robót budowlanych konieczne są negocjacje z dostawcami lub wykonawcami, 3) przedmiotem zamówienia jest przeprowadzenie badań, eksperymentu, sporządzenie opinii naukowej albo świadczenie innych wyspecjalizowanych usług, 4) przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych.
Art. 63. Negocjacje z zachowaniem konkurencji to tryb udzielenia zamówienia publicznego, w którym zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia z odpowiednią, zapewniającą konkurencję, liczbę dostawców lub wykonawców, nie mniejszą niż dwóch.
Art. 64. Negocjacje z zachowaniem konkurencji stosować można, gdy zachodzi jedna z następujących okoliczności: 1) (skreślony)
2) zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia w sytuacji, której wcześniej nie można było przewidzieć, a nie wynikała ona z winy zamawiającego, 3) wszczęto postępowanie przetargowe i nie wpłynęła wymagana liczba ważnych ofert lub wszystkie oferty odrzucono, a można w sposób uzasadniony przypuszczać, że powtórny przetarg nie doprowadzi do zawarcia umowy.
Art. 67. Zapytanie o cenę stanowi tryb udzielenia zamówienia publicznego, w którym zamawiający kieruje pytanie o cenę dostaw rzeczy lub usług do takiej liczby dostawców lub wykonawców, która zapewnia wybór najkorzystniejszej oferty, konkurencję i sprawny przebieg postępowania, nie mniej niż do czterech.
Art. 68. 1. Zapytanie o cenę może być stosowane, gdy przedmiotem zamówienia są dostawy rzeczy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych.
2. Zapytanie o cenę, którego wartość przekracza kwotę, o której mowa w art. 15 ust. 1, powinno zawierać: 1) określenie przedmiotu zamówienia, łącznie z wyszczególnieniem wszelkich dodatkowych usług, które mają być wykonane w ramach umowy, 2) informację o dokumentach, jakie mają dostarczyć dostawcy i wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia wymaganych warunków, 3) określenie terminu wykonania umowy, 4) opis odpowiednich części zamówienia, jeżeli dopuszczalne jest składanie ofert częściowych, 5) określenie miejsca i terminu składania ofert, 6) wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli zamawiający wymaga jego wniesienia. 3. Jeżeli wartość zamówienia przekracza równowartość kwoty 200000 EURO, zamawiający ogłasza informację o zapytaniu o cenę w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Art. 70. Zamówienie z wolnej ręki to tryb udzielenia zamówienia publicznego, w którym zamawiający udziela zamówienia po rokowaniach tylko z jednym dostawcą lub wykonawcą.
Art. 71. 1. Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki tylko wtedy, gdy zachodzi jedna z następujących okoliczności:
Mechanizmy preferencyjne:
Mechanizm przetargu:
Elementem przetargu jest: decyzja o wyborze oferty zawarcie umowy między zamawiającym a wykonawcą lub dostawcą realne wykonanie umowy rozliczenie umowy i zapłata
Uprawnienia i obowiązki zamawiającego:
Obowiązki zamawiającego względem oferenta:
Praw oferenta:
Zamawiającemu nie wolno dzielić oferty zamówienia, aneksować warunków umowy. Cena zawarta w ofercie jest nie przekraczalnym limitem ceny wykonania. Za wykonanie oferty za zaakceptowanie odpowiedzialny jest kierownik danej jednostki.
Tryby kredytowania
Na co zwrócić uwagę gdy wybieramy bank:
Pozycję kapitałową banków badamy analizując: sumę bilansową strukturę bilansową otrzymywane wyniki finansowe
Sumę bilansową oceniamy poprzez :
Efektywność wydatków w sferze prywatnej jest większa od efektywności w sferze publicznej. Wydatki prywatne są o 30% efektywniejsze niż publiczne. Gdy wydatki publiczne rosną spada ich efektywność. Dotacje celowe i subwencje ogólne są dochodami jednostek samorządu terytorialnego. Dotacje i subwencje różnią się zarówno w stosunku do zajmowanego miejsca oraz konstrukcji. Subwencje – przeznaczone są na finansowanie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Dotacje – finansowanie zadań zleconych oraz w określonych przypadkach zadań własnych. Subwencje ogólne – są one przeznaczone na finansowanie ogółu zadań jednostek samorządu terytorialnego. Dotacje – związane są z finansowaniem celu lub grupy celów. Cechą subwencji jest ich złożona konstrukcja prawno-finansowana. Przy subwencjach jednostki samorządu terytorialnego mogą występować z roszczeniami prawnymi pod adresem państwa o przekazanie subwencji, mogą występować subwencje związane z określoną cecha samorządu terytorialnego. Subwencje ogólne – której łączna kwota ograniczona jest limitem, występująca w budżecie państwa. Dotacje celowe – występują elementy oceny, uznania co do wielkości i sposobu przekazania. Organy rządowy może uzależnić dotacje od pewnych czynników. Dotacje i subwencje są formą wpływania państwa na kierunek i dziedziny działalności wykonywanej przez samorząd terytorialny.
Subwencje – prawie każda gmina otrzymuje z budżetu państwa subwencje ogólną składającą się z części:
Kwota wyrównawcza – wyrównanie, pomoc słabszym gminom, które mają niski poziom dochodów własnych podatkowych, na jednego mieszkańca w stosunku do średniej obliczonej dla ogółu gmin w kraju. Dla ustalenia tej kwoty musi być wskaźnik g i p G – statystycznych dochód P – dochód gminy
Wskaźnik G – są to należne podstawowe dochody podatkowe danej gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca tej gminy. Wskaźnik otrzymujemy jeżeli kwotę należnych dochodów podatkowych gminnych osiągniętych w pierwszym półroczu roku bazowego poprzedzającego rok na który będziemy obliczać subwencję i dzielone są na ilość mieszkańców gminy. Wskaźnik P – obliczamy łącznie dla wszystkich gmin w kraju dzielimy go przez liczbę wszystkich mieszkańców w kraju. Kwotę wyrównania otrzymują te gminy, których wskaźnik G jest mniejszy od 85% wskaźnika P. Kwota wyrównania wynosi jedynie 90% wyrównania na jednego mieszkańca.