Jednostki Sektora Finansów Publicznych w Polsce: Podstawowe Kategorie, Notatki z Prawo pracy

Pobierz Jednostki Sektora Finansów Publicznych w Polsce: Podstawowe Kategorie i więcej Notatki w PDF z Prawo pracy tylko na Docsity!

Finanse publiczne

i prawo finansowe

Rodzaje jednostek sektora finansów publicznych

Robert Łukasz, [email protected] WSPiA 2019

Rodzaje jednostek sektora finansów publicznych

1. organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2. jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki; 2a) związki metropolitalne;
3. jednostki budżetowe;
4. samorządowe zakłady budżetowe;
5. agencje wykonawcze;
6. instytucje gospodarki budżetowej;
7. państwowe fundusze celowe;

Jednostki sektora finansów publicznych

1. Są tworzone w formach określonych w rozdziale 3 ustawy
2. Mogą być tworzone na podstawie ustawy o finansach publicznych albo na podstawie odrębnych ustaw.
3. Jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej i państwowe fundusze celowe stosują zasady gospodarki finansowej określone w ustawie o finansach publicznych.
4. Do jednostek sektora finansów publicznych, o których mowa w pkt 8-14, działających na podstawie odrębnych ustaw stanowiących podstawę ich utworzenia przepisy ustawy stosuje się odpowiednio.

Schemat z publikacji MF: Finanse publiczne w Polsce w okresie kryzysu

Jednostki budżetowe

1. Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu , a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

2. Wyjątek dla niektórych dochodów państwowych jednostek budżetowych, dla których organem prowadzącym są organy administracji państwowej, prowadzących działalność określoną w ustawie o systemie oświaty (art. 11a ustawy) 3. Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności.
3. Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej "planem finansowym jednostki budżetowej".

Jednostki budżetowe

Jednostki budżetowe tworzą, łączą i likwidują :

• (^) państwowe jednostki budżetowe - ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie oraz inne organy działające na podstawie odrębnych ustaw
• (^) gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe - organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego Tworząc jednostkę budżetową, organ nadaje jej statut oraz określa mienie przekazywane tej jednostce w zarząd. Likwidując jednostkę budżetową, organ określa przeznaczenie mienia znajdującego się w zarządzie tej jednostki. W przypadku państwowej jednostki budżetowej decyzja o przeznaczeniu tego mienia jest podejmowana w porozumieniu z ministrem finansów. Należności i zobowiązania likwidowanej: państwowej jednostki budżetowej - przejmuje organ, który podjął decyzję o likwidacji; gminnej, powiatowej lub wojewódzkiej jednostki budżetowej - przejmuje urząd odpowiedniej jednostki samorządu terytorialnego.

Samorządowe zakłady budżetowe

1. Samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych.

2. Podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem jednostki samorządu terytorialnego.
3. Samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego: 1) dotacje przedmiotowe; 2) dotacje celowe na zadania bieżące ze środków UE; 3) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.

Samorządowe zakłady budżetowe

4. W zakresie określonym w odrębnych ustawach samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać dotację podmiotową. 5. Nowo tworzonemu samorządowemu zakładowi budżetowemu może być przyznana jednorazowa dotacja z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.
5. Dotacje dla samorządowego zakładu budżetowego (z wyłączeniem dotacji ze środków UE i na inwestycje) nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności.

Samorządowe zakłady budżetowe

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego tworzy, łączy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje samorządowy zakład budżetowy. Tworząc samorządowy zakład budżetowy, organ określa:

1. nazwę i siedzibę zakładu;
2. przedmiot jego działalności;
3. źródła przychodów własnych zakładu;
4. stan wyposażenia zakładu w środki obrotowe oraz składniki majątkowe przekazane zakładowi w użytkowanie;
5. terminy i sposób ustalania zaliczkowych wpłat nadwyżki środków obrotowych dokonywanych przez zakład do budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz sposób i terminy rocznych rozliczeń i dokonywania wpłat do budżetu. Likwidując samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa przeznaczenie mienia znajdującego się w użytkowaniu tego zakładu.

Rozporządzenie MF

Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, a w szczególności:

1. sposób i tryb sporządzania planów finansowych,
2. sposób dokonywania zmian w planach finansowych jednostek budżetowych oraz zatwierdzania tych zmian,
3. tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków państwowych jednostek budżetowych,
4. sposób ustalania nadwyżki środków obrotowych w samorządowych zakładach budżetowych rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (j.t.: Dz.U.2015.1542 ze zm.)

Agencja wykonawcza

Podstawą gospodarki finansowej agencji wykonawczej jest roczny plan finansowy, obejmujący:

1. przychody z prowadzonej działalności;
2. dotacje z budżetu państwa;
3. zestawienie kosztów : a) funkcjonowania agencji wykonawczej, b) realizacji zadań ustawowych, z wyszczególnieniem kosztów realizacji tych zadań przez inne podmioty

• z wyszczególnieniem wynagrodzeń i składek od nich naliczanych, płatności odsetkowych wynikających z zaciągniętych zobowiązań oraz zakupu towarów i usług;

4. wynik finansowy ;
5. środki na wydatki majątkowe;
6. środki przyznane innym podmiotom;
7. stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
8. stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.

Agencja wykonawcza

1. Projekt rocznego planu finansowego agencji wykonawczej ustala jej właściwy organ w porozumieniu z ministrem sprawującym nadzór nad agencją wykonawczą. Po zatwierdzeniu przez ministra sprawującego nadzór projekt jest przekazywany Ministrowi Finansów, w trybie i terminach określonych w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.
2. W ramach projektu planu finansowego sporządza się plan dochodów i wydatków agencji wykonawczej ujmowanych w terminie ich zapłaty.
3. W planie dochodów i wydatków agencji wykonawczej planowane wydatki nie powinny być wyższe od planowanych dochodów. Planowane wydatki mogą przekraczać planowane dochody za zgodą ministra sprawującego nadzór nad agencją wykonawczą, wydaną w porozumieniu z Ministrem Finansów.

Agencja wykonawcza

7. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Rada Ministrów może, na wniosek ministra sprawującego nadzór nad agencją wykonawczą, wyrazić zgodę, w formie uchwały, na niewpłacenie nadwyżki
8. Nadwyżkę agencja wykonawcza przekazuje niezwłocznie po uregulowaniu zobowiązań wymagalnych z okresu sprawozdawczego, nie później jednak niż do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, w którym nadwyżka powstała.
9. Minister sprawujący nadzór nad agencją wykonawczą w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania nadwyżki, uwzględniając potrzebę zapewnienia ciągłości finansowania zadań agencji, dokonywania inwestycji niezbędnych do wykonywania zadań państwa oraz mając na względzie źródła finansowania zadań realizowanych przez agencję.

W ustawie budżetowej na 2019 r ustalono plany finansowe dla agencji wykonawczych

1. Agencja Mienia Wojskowego.
2. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
3. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
4. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
5. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych.
6. Agencja Rezerw Materiałowych.
7. Narodowe Centrum Nauki.
8. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
9. Polska Agencja Kosmiczna.
10. Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego