1
Opracowa
Opracował
ła:
a: lek.med
lek.med. Agnieszka Adamczak
. Agnieszka Adamczak-
-Ratajczak
Ratajczak
2
Układ nerwowy somatyczny
- reaguje na bodźce
dochodzące ze środowiska zewnętrznego, reakcja
zwykle jest skierowana na zewnątrz.
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Informacje i wskazówki
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Ranking uczelni
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Nasze e-booki ratujące uczniów i studentów!
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Fizjologia układu nerwowego , Prezentacje z Neurologia
Opracowanie z zakresu tematu
Typologia: Prezentacje
2019/2020
1 / 15
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Dokumenty powiązane
Podgląd częściowego tekstu
Pobierz Fizjologia układu nerwowego i więcej Prezentacje w PDF z Neurologia tylko na Docsity!
OpracowaOpracowałła:a:^ lek.medlek.med. Agnieszka Adamczak. Agnieszka Adamczak--RatajczakRatajczak
2
Układ nerwowy somatyczny - reaguje na bodźce
dochodzące ze środowiska zewnętrznego, reakcja zwykle jest skierowana na zewnątrz.
3
Autonomiczny układ nerwowy:
- jest integralną częścią osi psycho-neuro-immuno- hormonalnej
- bierze udział w utrzymaniu homeostazy ustrojowej
- czynność jego jest skierowana do wnętrza ustroju
4
Cechy charakterystyczne AUN Cechy charakterystyczne AUN
- podwójne, antagonistyczne unerwienie (czasem synergistyczne)
- obecność zwojów w drogach eferentnych
- występują włókna przedzwojowe i zazwojowe drogi eferentnej UA
- w zwojach występuje bardzo dużo synaps
- oprócz transmitera wydzielane są kotransmitery oraz/lub modulatory
- informacja przewodzona jest włóknami bezosłonkowymi (latencja AUN jest dłuższa niż układu somatycznego)
7
Podzia Podziałł strukturalny AUNstrukturalny AUN
AUN dzielimy na:
- część współczulną
- część przywspółczulną
- część jelitową
- włókna trzewno-czuciowe
8
Część współczulna - neurony znajdujące się w obrębie słupów pośrednio-bocznych istoty szarej rdzenia kręgowego Th 1 -Th 12 i L 1 - L 3
Podzia Podziałł strukturalny AUNstrukturalny AUN
włókna przedzwojowe - acetylocholina ACh
włókna pozazwojowe - noradrenalina NA
część adrenergiczna
9
Część przywspółczulna - neurony ośrodkowe położone są w części głowowej (jądra nerwów czaszkowych III, VII, IX, X) oraz krzyżowej ( S 2 -S 4 )
Podzia Podziałł strukturalny AUNstrukturalny AUN
włókna przedzwojowe - acetylocholina ACh
włókna zazwojowe - acetylocholina ACh
część cholinergiczna
10
KotransmisjaKotransmisja^ w AUNw AUN
- Obok głównego transmitera wydzielane są kotransmitery (małe pęcherzyki synaptyczne) i/lub neuromodulatory (duże pęcherzyki)
- Zakończenia przywspółczulne - obok ACh wydzielane są: - VIP, PHI (peptyd histydyno-leucynowy) - w przewodzie pokarmowym: enkefaliny, ATP, substancja P, gastryna, cholecystokinina (CCK), peptyd uwalniający gastrynę (GRP) - w odcinku krzyżowym: serotonina, wazoaktywny peptyd jelitowy (VIP), ATP, enkefaliny
Kotransmisja - zjawisko wydzielania przez neuron AUN więcej niż jednego transmitera.
13
Przeniesienie informacji do wn Przeniesienie informacji do wnęętrza komtrza komóórkirki
14
Receptory ukReceptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego
- Ze względu na transmiter na jaki dany receptor reaguje (podział chemiczny): receptory cholinergiczne i adrenergiczne
- Ze względu na układ II przekaźnika występujący w receptorze: receptory cyklu fosfatydylo- inozytolowego i cAMP
- Ze względu na efekty wywołane w komórce: receptory jonotropowe i metabotropowe
Najczęściej używane kryteria podziału receptorów błonowych:
15
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - -
adrenergiczne adrenergiczne
Receptory αααα - adrenergiczne ( αα αα 1 i αααα 2 )
- Receptory postsynaptyczne
- lokalizacja : na powierzchniach pozaneuronalnych błon komórkowych komórek docelowych na obwodzie (w błonach postsynaptycznych ślinianek, mięśniówki gładkiej naczyń, macicy, oskrzeli, przewodu pokarmowego) oraz w neuronach mózgu
- agonista : fenylefryna
- bloker : prazosyna
- II przekaźnik : układ fosfatydylo-inozytolu
αααα 1
16
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - -
adrenergiczne adrenergiczne
Receptory αααα - adrenergiczne ( αα αα 1 i αααα 2 )
- Receptory presynaptyczne, autoreceptory dla neuronów adrenergicznych
- lokalizacja : na zakończeniach aksonów adrenergicznych, w CUN mogą być w synapsach somatodendrytycznych niektórych struktur
- agonista : klonidyna
- bloker : johimbina
- II przekaźnik : układ cAMP hamowany przez białko GI
αααα 2
19
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - -
cholinergicznecholinergiczne
Receptor nikotynowy
- składa się z pięciu podjednostek α 1 , α 2 , β, γ, δ tworzących porę wodną stanowiącą kanał jonowy
- lokalizacja : zwoje autonomiczne, płytki motoryczne, rdzeń nadnerczy
- agonista : nikotyna
- bloker : w zwojach AUN heksametonium , w płytce motorycznej kurara , niespecyficznym blokerem jest atropina
- II przekaźnik : brak
- jest klasycznym receptorem jonotropowym
20
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - -
cholinergicznecholinergiczne
Receptor muskarynowy
- Sześć podtypów: M 1 , M 2 , M 3 , M 4 ,M 5 , M 6
- lokalizacja : wszystkie występują w CUN, a na obwodzie w tkankach docelowych (M 1 - komórki błony śluzowej, M 2 -serce i mięśnie gładkie szczególnie drzewa oskrzelowego, M 3 -gruczoły łzowe)
- bloker : niespecyficzny atropina (M 1 i M 4 pirenzepina M 2 -skopolamina)
- II przekaźnik : M 1 , M 3 - cykl fosfatydyloinozytolowy , M 2 , M 4 - układ cAMP
21
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - - IIII
przeka przekaźźniknik
Receptory cAMP
ATP cAMP
Kinaza białkowa A
Efekty komórkowe : w sercu napływ jonów Ca++, w adipocytach aktywuje lipazę → pobudzając hydrolizę triglicerydów, w wątrobie aktywuje glikogenolizę
Cyklaza adenylowa
22
Receptory uk Receptory ukłładu autonomicznegoadu autonomicznego - - IIII
przeka przekaźźniknik
Receptory cyklu fosfatydylo-inozytolowego
Difosforofosfatydylo Fosfolipaza C inozytol ( PIP 2 )
Fosfatydyloinozytol ( PIP )
IP 3 trifosforoinozytol
- uwalnianie wewnątrzkomórkowego Ca++
DG diacyloglicerol Kinaza białkowa C - aktywacja pompy protonowej- nasilenie szybkości podziałów komórkowych
- fosforylacja białek
- zmiana aktywności białek regulatorowych
T+R+Gs+GTP
25
Czynno Czynnośćść zwojzwojóów autonomicznychw autonomicznych
26
Regulacja liczby receptorRegulacja liczby receptoróóww
Receptory w okresach kilku, kilkunastodniowych podlegają wymianie - proces ten nazywamy internalizacją.
Jeśli jest nadmierna ilość transmitera, przeważa internalizacja - regulacja w dół.
Jeżeli transmitera jest zbyt mało, komórka zwiększa ilość receptorów na błonie - regulacja w górę.
27
NadwraNadwrażżliwoliwośćść poodnerwieniowapoodnerwieniowa
Nadwrażliwość typu wczesnego (po 2-3 dniach od przerwania włókien nerwowych) jest spowodowana brakiem sprawnych zakończeń nerwowych i co za tym idzie niewydolnością wychwytu neuronalnego.
Natomiast nadwrażliwość typu późnego (po 2- tygodniach od przerwania włókien nerwowych) wynika ze zwiększenia się liczby receptorów - regulacja w górę.
28
NEUROTRANSMITER CO-TRANSMITER Katecholaminy Dopamina Noradrenalina Adrenalina
CCK, enkefaliny NPY, neurotensyna, enkefaliny NPY, enkefaliny Serotonina CCK, substancja P, enkefaliny
Acetylocholina VIP, substancja P, enkefaliny
GABA CCK, NPY, enkefaliny
Glutaminiany Substancja P
Glicyna Neurotensyna