FONETYKA
1. Podwójna artykulacja - dwoistość. Jednostki niższego poziomu (fonemy, które nie
mają znaczenia) łączą się w jednostki wyższego poziomu (morfemy, które mają
znaczenie), a te łączą się w zdania. Język wyróżniamy na dwóch poziomach (fonemy
i morfemy).
2. Fonem - pojęcie abstrakcyjne, podstawowa jednostka struktury fonologicznej mowy.
Stanowi on najmniejszą jednostkę języka zdolną do różnicowania znaczenia, sam
natomiast jest pozbawiony znaczenia.
3. Morfem - najmniejsza grupa fonemów, która niesie za sobą określone znaczenie i
której nie można podzielić na mniejsze jednostki znaczeniowe
4. Alofon - głoska różniąca się od innej głoski tylką cechą fonetyczną, a nie funkcją.
Alofony to różne głoski będące realizacjami jednego fonemu.
5. Głoska a fonem - głoska jest elementem niepodzielnym, który posiada pewne
akustyczne cechy fizyczne, a fonem jest bytem abstrakcyjnym, który należy
rozróżniać przez te cechy, które zmieniają znaczenie (realizowany jest w rzeczywistej
mowie przez głoski).
6. System językowy
a. fonologiczny system językowy - struktura złożona z fonemów występujących
we wzajemnych relacjach (jest to system najuboższy)
b. morfologiczny system językowy - uporządkowany wewnętrznie zbiór
morfemów i kategorii morfologicznych, dzieli się na podsystem słowotwórczy i
fleksyjny
c. leksykalny system językowy - słownictwo rozumiane jako wewnętrznie
uporządkowana całość składająca się ze znaków językowych (wyrazów)
połączonych relacjami semantycznymi (jest to system najbogatszy, poprzez
zapożyczenia)
d. system syntaktyczny - opisuje sposoby łączenia się morfemów w zdania,
bada takie zjawiska jak funkcje wyrazów w zdaniu (funkcja podmiotu,
orzeczenia, dopełnienia itd.), zależności między wyrazami w zdaniu czy szyk
wyrazów w wypowiedzeniu.
7. Cechy charakterystyczne dźwięku
a. siła - natężenie głosu, czyli moc fali dźwiękowej przypadająca na jednostkę
powierzchni, mierzona w decybelach, odmierzana amplitudą
b. wysokość - subiektywne wrażenie słuchowe, zależne od częstotliwości drgań
fali dźwiękowej wyrażonej w Hertzach
c. barwa - współwystępowanie różnych czynników zindywidualizowanych
dźwięku
8. Fonetyka - dział językoznawstwa zajmująca się badaniem fizycznych elementów
mowy
