Pobierz Fonetyka - Notatki - Gramatyka opisowa i więcej Notatki w PDF z Język angielski tylko na Docsity! 1 PODSTAWA ROZWOJOWA POLSKIEGO SYSTEMU FONOLOGICZNEGO A. SYSTEM FONOLOGICZNY JĘZYKA PRAINDOEUROPEJSKIEGO I. Wokalizm (system samogłoskowy) a/ monoftongi (jednodźwięki) zróżnicowane iloczasowo na długie i krótkie: ĩ, ī, ĕ, ē, ă, ā, ŏ, ō, ŭ, ū, ə (tzw. szwa – samogłoska zredukowana) b/ dyftongi (dwudźwięki) zróżnicowane iloczasowo ei, oi, ai, eu, ou, au c/ połączenia dyftongiczne (niekiedy zwane dyftongoidami), tj. połączenia samogłosek z półotwartymi N i M przed innymi spółgłoskami: im, in, em, en, am, an, om, on, um, un, d/ sonanty (z łac. sonans, -tis ‘brzmiący’) – spółgłoski półotwarte, które miały właściwości sylabotwórcze, tzn. tak, jak samogłoski były ośrodkiem sylaby ustne: r, l, !!!!!!!! nosowe: m, n Prozodia (tj. z grec.) melodia mowy: akcent – swobodny, iloczas – wszystkie pie. samogłoski i dyftongi mogły być długie lub krótkie, intonacja – akutowa (rosnąca) lub cyrkumfleksowa (opadająca) II. Konsonantyzm (system konsonantyczny) a/ spółgłoski wargowe - czyste: p, b, m, - przydechowe (aspirowane): ph, bh, (luźno z systemem konsonantycznym związane [u] niezgłoskotwórcze) b/ przedniojęzykowo-zębowe: t, th, d, dh, z, zh, s, sh, n, r, l, c/ tylnojęzykowe: rozbudowane szeregi: - twarde: k, g, kh, gh - palatalne: k’, g’, k’h, g’h > w j. satemowych ulegają spirantyzacji, np. s, z, sz, ż itp., szereg zanika w językach kentumowych (peryferycznych) -labio-welarne: k u , g u , k u h, g u h – zanikają w j. satemowych, zachowane w kentumowych docsity.com 2 B. SYSTEM FONOLOGICZNY JĘZYKA WCZESNOPRASŁOWIAŃSKIEGO I. Wokalizm: a/ monoftongi i1, Ь, e, ę, ě1, a, o, ọ u, Ъ, y b/ dyftongi: [ai, oi] – najdłużej zachowane, najwcześniej zanikły [ou, au,] następnie – [ei] c/ sonanty: r’, l’, r, l (w epoce bałtosłowiańskiej zanikły sonanty nosowe, z nich powstały w odpowiednim otoczeniu fonetycznym m.in. samogłoski nosowe, np. dąć, wydma z pie. dm+T, vy-dm+A) Akcent – swobodny i ruchomy, intonacyjny II. Konsonantyzm a/ wargowe: p, b, m, v (z pie. u niezgłoskotwórczego); zanikają spółgł. przydechowe b/ przedniojęzykowo-zębowe: t, d, s // s (z pie. k’), z //z (z pie. g’), n, r, l c/ tylnojęzykowe: k, g, x + [j] z systemem luźno związane [i] niezgłoskotwórcze, niektórzy nie uznają tej głoski za samodzielny składnik systemu SYSTEM FONOLOGICZNY JĘZYKA PÓŹNOPRASŁOWIAŃSKIEGO I. Wokalizm: a/ monoftongi: i1, 2 , Ь, ę, e, ě 1, 2, a, o, ọ, Ъ, u, y (z wyjątkiem zredukowanych jerów - zróżnicowane iloczasowo na długie i krótkie) b/ sonanty r’, l’, r, l Akcent – swobodny i ruchomy, stopniowy wzrost roli akcentu dynamicznego (przyciskowego) II. Konsonantyzm a/ wargowe twarde: p, b, m, v b/wargowe palatalne: p’//pl, b’//bl, m’//ml, v’//vl c/ przedniojęzykowo-zębowe twarde: t, d, s, z, n, r, ł c/ przedniojęzykowe palatalne: c’, dz’, s’ (w jęz. płd. i wsch. słow.) d/ przedniojęzykowo-dziąsłowe palatalne: č’ š’, ž’ [dż’] – tylko w grupach spółgłoskowych e/ środkowojęzykowe: ń, r’, l’, j f/ tylnojęzykowe: k, g, x docsity.com