Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Fundusze strukturalne UE - Notatki - Handel zagraniczny, Notatki z Ekonomia

Ekonomia: notatki z zakresu handlu zagranicznego dotyczące funduszy strukturalnych UE

Typologia: Notatki

2012/2013

Załadowany 03.06.2013

Glass_Duo
Glass_Duo 🇵🇱

4.5

(21)

240 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Fundusze strukturalne UE - Notatki - Handel zagraniczny i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity! 19. Fundusze strukturalne UE. 1. Wprowadzenie. Zgodnie z Traktatem Rzymskim (1957 r.) zasadniczym celem polityki strukturalnej UE jest wzmacnianie spójności i zmniejszanie różnic gospodarczych oraz społecznych między najbiedniejszymi i najbogatszymi regionami Unii. Instrumentami finansowania tej polityki są fundusze strukturalne i Fundusz Spójności oraz Europejski Bank Inwestycyjny. Większość środków polityki strukturalnej UE przeznacza się na politykę regionalną 1. Fundusze strukturalne umożliwiają pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą interwencji w kluczowych sektorach i regionach. W wyniku przyjęcia tzw. Pakietów Delorsa (projekt reform finansowych UE zmierzających do wygospodarowania dodatkowych środków na pogłębienie integracji drogą m.in. zmniejszenia nierówności rozwoju regionów) dwukrotnie podwajano budżet funduszy strukturalnych2. I Pakiet Delorsa dotyczył lat 1988-1992 i miał na celu stworzenie jednolitego rynku. Pakiet II dotyczył lat 1994-1999 i wprowadzał reformę Wspólnej Polityki Rolnej, dał również początek przemianom strukturalnym, tworzeniu unii gospodarczej i walutowej. Każdy z Pakietów zakładał podwojenie środków przeznaczonych na politykę strukturalną w stosunku do okresu poprzedniego (na lata 1994-1999 przeznaczono 141,5 mld ECU. Plan budżetu UE na lata 2000-2006, Agenda 2000, zakłada 183,6 mld euro dla 15 Krajów Członkowskich)3. 2. Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej. Możemy wyróżnić następujące Fundusze strukturalne w ramach Unii Europejsk iej: a) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (European Regional Development Fund - ERDF) - zmniejszenie dysproporcji w poziomie rozwoju pomiędzy różnymi obszarami Unii. b) Europejski Fundusz Społeczny (European Socia l Fund - ESF) - poprawa możliwości uzyskania zatrudnienia w Unii. c) Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (European Agriculture Guidance and Guarantee Fund - EAGGF) - wsparcie dla narodowych programów pomocy dla rolnictwa, wsparcie rozwoju 1 M. Kozak, A. Pyszkowski, R. Szewczyk ,Słownik Rozwoju Regionalnego", PARR, Warszawa, 2001, str. 7 2 Ibidem, str. 15 3 Ibidem, str. 9 obszarów wiejskich d) Instrument Finansowy Rozwoju Rybołówstwa (Financial Instrument for Fisheries Guidance - FIFG) - wsparcie restrukturyzacji rybołówstwa w krajach UE4. Z funduszy strukturalnych finansowane są dwa rodzaje programów (w zależności od odpowiedzialności za ich przygotowanie i wykonanie): a) tzw. programy krajowe - przygotowywane przez kraj członkowski i po uzgodnieniu z Komisją Europejską samodzielnie przez ten kraj realizowane, b) tzw. Inicjatywy Wspólnotowe i działania innowacyjne - programy dotyczące kluczowych zagadnień dla Unii jako całości, opracowane przez właściwe służby Komisji i po uzgodnieniach z Krajami Członkowskimi realizowane bezpośrednio przez Komisję5. Środki polityki strukturalnej mogą być przeznaczone tylko na projekty mieszczące się w określonych rozporządzeniem Rady UE Celach, które stanowią szczegółowo zdefiniowane zadania mające doprowadzić do osiągnięcia spójności społeczno - ekonomicznej Unii Europejskiej. Liczba i definicje Celów w kolejnych okresach programowania podlegały zmianom, zawsze jednak występował podstawowy podział na cele regionalne (dostępne dla wnioskodawców określonego regionu Unii, spełniającego kryteria przyjęte przez Komisję Europejską) oraz horyzontalne (dostępne na całym terytorium Unii, bez względu na lokalizację wnioskodawcy). Na potrzeby polityki regionalnej korzysta się z klasyfikacji NUTS (Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych), która pozwoliła ujednolicić bardzo zróżnicowany podział administracyjny każdego z państw członkowskich dla potrzeb statystycznych Wspólnoty. Wyodrębnionych zostało 77 jednostek NUTS I (w Polsce cały kraj), 206 jednostek NUTS II (w Polsce 16 województw), 1031 jednostek NUTS III (w Polsce 44 podregiony), 1074 jednostki NUTS IV (w Polsce 308 powiatów i 65 miast na prawach powiatu) i 98433 jednostek NUTS V (w Polsce 2489 gmin). 4 M. Kozak ,Fundusze St rukturalne Unii Europejskiej po reformie", w ,p roga do Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej", praca zbiorowa, PARR, Warszawa, 2000, str. 26 5 Ibidem, str. 27 Fundusze strukturalne przyczyniają się do realizacji poszczególnych celów według następującego podziału: 2000-2006 Cel1 ERDF, ESF, EAGGF-Orientacja i FIFG Cel 2 ERDF, ESF Cel 3 ESF Rybołówstwo (poza Celem 1) FIFG Wspólnota poprzez realizację celów powinna przyczyniać się do harmonijnego i zrównoważonego rozwoju działalności gospodarczej, rozwoju zatrudnienia i zasobów ludzkich, ochrony i poprawy stanu środowiska oraz eliminowania nierówności i promowania równego traktowania kobiet i mężczyzn. W ten sposób dla nowego okresu 2000-2006 zostały ustanowione dwie zasady horyzontalne: - Rozwój zrównoważony (harmonizacja rozwoju, spójność społeczna i ochrona środowiska). - Równość szans. 4. Zakres zastosowania funduszy strukturalnych Poszczególne fundusze biorą udział w finansowaniu następujących działań. 1. ERDF Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ma udział w finansowaniu: 1) inwestycji produkcyjnych w celu tworzenia i zabezpieczenia trwałych miejsc pracy; 2) inwestycji w infrastrukturę skoncentrowanych w różnych sektorach 3) rozwój własnego potencjału poprzez środki, które zachęcają i wspierają lokalny rozwój i inicjatywy zatrudnienia oraz działalność małych i średnich przedsiębiorstw; działania pomocy technicznej; Stąd wsparciem ERDF objęte są między innymi: a) środowisko produkcyjne, celem rozwoju konkurencyjności i trwałych inwestycji przedsiębiorstw (głównie MSP) oraz zwiększenia atrakcyjności regionów, szczególnie poprzez poprawę standardów infrastruktury; b) badania naukowe i rozwój technologiczny skierowane na popieranie wprowadzenia nowych techno logii oraz innowacji lub na wzmocnienie badań i techno logicznych zdolnośc i rozwojowych przyczyniających się do rozwoju regionalnego; c) rozwój społeczeństwa informacyjnego; d) rozwój turystyki i inwestycji kulturalnych, łącznie z ochroną dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, pod warunkiem, że tworzone są trwałe miejsca pracy; e) ochrona i poprawa stanu środowiska, zawsze spełniając zasadę działań zapobiegawczych, jak również czyste i skuteczne wykorzystanie energii odnawialnej; f) równość pomiędzy mężczyznami i kobietami w zatrudnieniu, stwarzając infrastrukturę umożliwiającą pogodzenie życia rodzinnego i zawodowego; współpraca ponadnarodowa, przygraniczna i międzyregionalna w zakresie zrównoważonego rozwoju regionalnego i lokalnego. 2. ESF Europejski Fundusz Społeczny wspiera i uzupełnia działalność Państw Członkowskich przeznaczoną na rozwój rynku pracy i zasobów ludzkich w ramach swojej polityki, zwłaszcza w ramach planów krajowych wieloletnich działań na rzecz zatrudnienia. Obszary działania ESF to: a. rozwój i promocja aktywnej po lityki na rynku pracy w celu wa lk i i przeciwdzia łania bezrobociu, przeciwdziałania długotrwałemu bezrobociu, ułatwianie ponownej integracji długotrwale bezrobotnych z rynkiem pracy i wsparcie integracji zawodowej młodych oraz osób, powracających na rynek pracy po okresie nieobecności na nim; b. promowanie równości szans dla wszystkich w dostępie do rynku pracy, szczególnie dla zagrożonych wykluczeniem społecznym; c. wsparcie i poprawa kształcenia zawodowego i kształcenia ogólnego oraz doradztwa; d. promowanie wykwalifikowanej siły roboczej, przeszkolonej i zdolnej do adaptacji do zmiennych warunków rynku pracy kadry pracowniczej, popieranie innowacyjnośc i i potencjału adaptacyjnego w zakresie organizacji pracy, rozwijanie przedsiębiorczości oraz warunków sprzyjających tworzeniu miejsc pracy i podwyższaniu kwalifikacji, rozwój potencjału ludzkiego sferze badań, nauki i technologii; e. wyspecjalizowane działania na rzecz poprawy dostępu i uczestnictwa kobiet w rynku pracy, dostęp do nowych możliwości pracy, tworzenia przedsiębiorstw oraz redukcji dysproporcji pionowej i poziomej na rynku pracy w zakresie płci. f. Działania spełniające warunki objęcia pomocą w ramach ESF to na przykład: edukacja i kszta łcenie zawodowe odpowiadające kształceniu w systemie szkolnym, nauczanie, szkolenie wstępne, rehabilitacja przez pracę, orientacja i doradztwo, doskonalenie zawodowe, itd.; pomoc w zatrudnieniu i samozatrudnieniu; badania, rozwój naukowy i technologiczny, kształcenie wyższe trzeciego cyklu oraz szkolenia dla kadry kierowniczej i technicznej w centrach badawczych i w przedsiębiorstwach. rozwój nowych źródeł zatrudnienia, włącznie z sektorem gospodarki społecznej. 3. EAGGF Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej w obrębie sekcji Gwarancji i Orientacji przyznaje środki pomocowe, które koncentrują się na dzia łalności ro lniczej i jej przekształceniach. Przedmiotem wsparcia mogą być: a. poprawa struktury gospodarstw rolnych, przetwórstwa i komercjalizacji produktów rolnych; b. przekształcenie i reorientacja potencjału produkcji rolnej, wprowadzanie nowych technologii i poprawa jakości produktów; c. wsparcie produkcji nie spożywczej; d. rozwój zrównoważony lasów; e. dywersyfikacja dzia łalności poprzez stworzenie innych form aktywności o charakterze uzupełniającym lub alternatywnym; f. utrzymanie i konsolidacja żywych struktur społecznych na obszarach wiejskich; g. rozwój działa lności gospodarczej i ich utrzymanie oraz stworzenie miejsc pracy celem zagwarantowania lepszego wykorzystania obecnego potencjału; h. poprawa warunków pracy i życia; i. zachowanie i promocja przyrody o wysokiej jakości oraz rolnictwa zrównoważonego respektującego wymagania środowiska; zlikwidowanie nierówności pomiędzy kobietami i mężczyznami oraz wsparcie równości szans poprzez wsparcie projektów, których inicjatywa i wykonanie jest udziałem kobiet;