Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Notatki przedstawiające zagadnienia z zakresu finansów i bankowości: fundusze unii europejskiej jako źródło finansowania działalności.
Typologia: Ćwiczenia
1 / 71
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
KIEROWNIK NAUKOWY: DR M. GORCZYŃSKA
FINANSE I BANKOWOŚĆ RACHUNKOWOŚĆ I FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW
2.1.1 Phare 2003 .................................................................................................................... 22 2.1.2. Krajowy Fundusz Kapitałowy. ..................................................................................... 24 2.1.3. Wieloletni Program na Rzecz Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości. .......................... 28 2.1.4. Program operacyjny SAPARD ..................................................................................... 30 2.2 W YBRANE INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE. ..................... 33 2.2.1. PARP – Państwowa Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości .......................................... 33 2.2.2. KSU – Krajowy system usług dla MSP ........................................................................ 35 ROZDZIAŁ 3: ANALIZA DOKUMENTACJI ZWIĄZANEJ Z DOFINANSOWANIEM PRZEDSIĘBIORSTW ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO „WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW”. ................................................................ 37
3.1. PODMIOTY UPRAWNIONE DO UBIEGANIA SIĘ O DOFINANSOWANIE. ....................................... 38 3.2 W YTYCZNE DO PROJEKTU WSPARCIA W RAMACH SEKTOROWEGO PROGRAMU O PERACYJNEGO „WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW ”.................................................................. 39
Obecna pozycja Polski na arenie międzynarodowej daje szanse Polakom na rozwój przedsiębiorstw nie tylko z źródeł własnych bądź wparcia ze strony Państwa, lecz również dotacji z źródeł zewnętrznych, jakim jest Unia Europejska. Firmy maja możliwość korzystania z dotacji i subwencji na m.in. na zakup maszyn, programów, dofinansowanie, ułatwienie dostępu do nowych technologii, wykorzystanie możliwości Rynku Wewnętrznego, wsparcie na inwestycje dla firm, które chcą podnieść swój poziom konkurencyjności na rynku jak również Pożyczka na innowacje na wdrożenie inwestycji, oraz wiele innych działań wspomagających rozwój przedsiębiorstwa. Celem pracy jest charakterystyka źródeł finansowania przedsiębiorstw z kapitałów własnych oraz obcych. W pracy zostaną omówione programy pomocowe oraz instytucje wspierające rozwój przedsiębiorstw w Polsce oraz proces wdrażania dokumentacji potrzebnej na realizacje projektu dofinansowania na przykładzie Sektorowego Programu Operacyjnego „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw”. Praca składać się będzie z trzech części. W pierwszej zostanie wyodrębniona charakterystyka źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa pokazująca podział na finansowanie własne i obce. W drugiej części została przedstawione i omówione wybrane programy i fundusze strukturalne oraz wybrane instytucje wspierające rozwój przedsiębiorstw w Polsce. Można będzie, zatem w tej części uzyskać informacji dotyczących programów pomocowych oraz instytucji wspierających rozwój przedsiębiorstw w Polsce. W trzeciej analitycznej części zostanie przedstawiona procedura składania dokumentacji potrzebnej do uzyskania dofinansowania ze funduszów Unii, poprzez kryteria, które przedsiębiorstwo winno spełnić po podpisanie wniosku i za tym idące korzyści.
Przedsiębiorstwa prowadząc działalność gospodarczą wykorzystują kapitał pochodzący z różnych źródeł, które są bardzo zróżnicowane pod wieloma względami. Optymalny dobór kapitału wymaga określenia bieżących i przyszłych potrzeb finansowych firmy. Oprócz tego niezbędna jest też wiedza dotycząca różnic pomiędzy poszczególnymi źródłami finansowania. Planując skorzystanie z różnych form pozyskania kapitału w pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę jego dostępność dla podmiotów gospodarczych.
Wybierając źródło finansowania należy również uwzględnić: szybkość pozyskania kapitału zabezpieczenia zwrotu kapitału, wartość kapitału, o który się ubiega przedsiębiorca, koszt pozyskania kapitału, stopień ryzyka związanego z pozyskaniem kapitału z danego źródła, okres i harmonogram zwrotu kapitału, stopień zagrożenia przejęciem kontroli nad firmą^1.
Zestawienie wszystkich źródeł finansowania nosi nazwę struktury finansowania firmy i jest ujmowane w bilansie przedsiębiorstwa. Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości źródła finansowania ujmuje się w pasywach w bilansie i wyróżnia następujące pozycje: kapitały (fundusze własne), rezerwy, zobowiązania długoterminowe, zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne, rozliczenia międzyokresowe^2.
(^1) Zob. Ł. Kusak, Jak wybrać najkorzystniejsze źródło finansowania, ABC finansów, dodatek do Serwisu Finansowo- Ksi 2 ęgowego, nr 26(480) z 29 czerwca 2004, str. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku, (DZ.U. Nr 121, poz.591 z późn. zm.)
przedsiębiorstwie, czyli nie wypłacenie akcjonariuszom lub udziałowcom reszty zysku pozostającego po opodatkowaniu^6.
Finansowanie zewnętrzne polega na pozyskiwaniu środków z otoczenia przedsiębiorstwa. Poziom zapotrzebowania na ten rodzaj kapitału określają następujące czynniki: potrzeby w zakresie inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe, poziom efektywności finansowej prowadzonej działalności, polityka dywidend, zobowiązania finansowe obciążające przyszłe okresy, wysokość odpisów amortyzacyjnych 7. Potrzeby w zakresie inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe pojawiają się skokowo w momencie, gdy dotychczasowe składniki majątku nie są w stanie zaspokoić aktualnych potrzeb produkcyjnych. Poziom efektywności finansowej prowadzonej działalności oznacza, iż, wypracowane zyski stanowią źródło własnego finansowania działalności; im są one wyższe, tym zapotrzebowanie na kapitał z zewnątrz jest mniejsze. Polityka dywidend - wypłata dywidend następuje z zysku, im te wypłaty są wyższe, tym większa może być skala zapotrzebowania na zewnętrzne źródła finansowania. Zobowiązania finansowe obciążające przyszłe okresy są efektem zaciągniętych wcześniej kredytów, pożyczek, leasingu finansowego itp., na obsługę, których potrzebne są określone nakłady finansowe. Wysokość odpisów amortyzacyjnych - amortyzacja jest kosztem, który nie powoduje wydatkowania środków pieniężnych. Im odpisy amortyzacyjne są wyższe, tym mniejsze potrzeby korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania.
Finansowanie zewnętrzne charakteryzuje się tym, że przedsiębiorstwo otrzymuje środki finansowe - kapitał, spoza przedsiębiorstwa. Finansowanie działalności przedsiębiorstwa kapitałem własnym zwiększa jego płynność i stabilność finansową. W większości form prawnych przedsiębiorstw wniesiony kapitał jako własny nie podlega zwrotowi w okresie funkcjonowania przedsiębiorstwa, dlatego też obok trwałej podstawy jego finansowania jest również gwarancją dla wierzycieli. Wysokość kapitałów własnych informuje wierzycieli, do jakiej kwoty firma będzie zdolna ponosić konsekwencje finansowe w razie wystąpienia strat 8. Od kapitału własnego nie przysługują odsetki, lecz prawo do udziału w zyskach. Ta cecha ma szczególny walor w przypadku trudnej sytuacji finansowej (^6) Zob. J. Czekaj, Z. Dresler "Zarządzanie finansami przedsiębiorstw" (^7) Zob. A. Kusak: Jak określić potrzeby finansowe firmy, ABC finansów, dodatek do serwisu Finansowo- Ksi 8 ęgowego, nr 10(464), 9 marca 2004., s..2. Por. W. Bień: Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Centrum Doradztwa i Informacji Dyfin, Warszawa 2002, s.
przedsiębiorstwa, kiedy występują trudności z pozyskiwaniem kapitałów zewnętrznych, a przedsiębiorstwo finansuje swoją działalność przede wszystkim funduszami własnymi, jak to ma miejsce w większości małych przedsiębiorstw 9.
Kapitał własny w porównaniu do kapitału obcego jest jednak mało elastyczny i nie zawsze przynosi oczekiwane korzyści dla właściciela. W zależności od formy prawnej i warunków umowy współwłaściciel uczestniczy lub nie w stratach przedsiębiorstwa. Zawsze straty uszczuplają kapitał własny 10.
Wśród kapitałów obcych można wyróżnić^11 : kredyty bankowe, pożyczki, zobowiązania wobec dostawców, budżetu, pracowników i inne. Kapitał obcy pełni jedynie funkcję roboczą. W porównaniu do finansowania kapitałem własnym, finansowanie kapitałem obcym jest znacznie bardziej elastyczne. Umożliwia ono realizację przedsięwzięć, które przekraczają własne możliwości finansowe przedsiębiorstwa, wpływa na obniżenie obciążeń podatkowych i podwyższenie rentowności kapitału własnego. Odsetki od kapitału obcego zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów, wiec zmniejszając podstawę opodatkowania obniżają poziom podatku dochodowego. W przypadku kapitału własnego, właściciel nie otrzymuje odsetek od wniesionego kapitału, lecz uczestniczy w podziale zysku. Jeżeli jego udział w zysku potraktować jako zapłatę za wniesiony kapitał, to owa zapłata podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym 12. Kapitał obcy przy spełnionych określonych warunkach podwyższa również rentowność kapitału własnego. Zjawisko to tłumaczy efekt dźwigni finansowej. Pozytywne efekty dźwigni finansowej występują, jeżeli koszt kapitału obcego jest niższy od kosztu kapitału własnego. Oznacza to, że wzrost udziału kapitału obcego w finansowaniu firmy będzie przynosił wzrost stopy zyskowności jej kapitałów własnych, dopóki rynkowa stopa procentowa będzie niższa od rzeczywistej stopy rentowności 13. W przeciwnym wypadku korzystanie z obcych źródeł kapitału będzie powodowało obniżenie efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa.
(^9) Zob. J. Ickiewicz, Pozyskiwanie, koszt i struktura kapitału w przedsiębiorstwach, Oficyna Wydawnicza Szkoły G 10 łównej Handlowej, Warszawa 2001, s. Zob. Praca zbiorowa pod redakcją L. Szyszko: Finanse przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwa Ekonomiczne, Warszawa 2000, s.71 11 12 Por. Piasecki: Ekonomika i zarządzania mała firmą, Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa-Łódź^ 2001 s. 13 Zob. J. Ickiewicz: Pozyskiwanie, koszt…op. cit. s. Zob. J. Ostaszewski: Źródła pozyskiwania kapitału przez spółkę akcyjną, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2000, s.
i rejestracji w rejestrze sądowym. Kapitał zakładowy przy powoływaniu spółki nie może być niższy od 500 tyś. zł (art. 308-309 k.s.h.). Akcjonariuszom nie wolno pobierać odsetek od posiadanych akcji. Mają natomiast prawo do udziału w zyskach w formie dywidendy. Kapitał akcyjny (zakładowy) może podlegać umorzeniu. Może być ono dobrowolne (za zgodą akcjonariusza) lub przymusowe (wymaga zgody walnego zgromadzenia). Spółka może na ten cel utworzyć fundusz rezerwowy. Emitent udostępnia swoje akcje potencjalnym inwestorom na pierwotnym rynku kapitałowym po cenie emisyjnej^16. Kapitał (fundusz) udziałowy jest kapitałem zakładowym w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Dzieli się na udziały o równej lub nierównej wartości nominalnej. Wysokość kapitału udziałowego przy zakładaniu spółki nie może być niższa niż 50 tyś. zł. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 500 zł. Udziały mogą być pokryte w gotówce lub aportami. Udziałowcy spółki nie mogą pobierać odsetek od wniesionych wkładów. Mają natomiast prawo do udziału w zysku. Podobnie jak w spółkach akcyjnych zysk przeznaczony do podziału nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o kwoty przekazane na fundusze rezerwowe w poprzednich latach i pomniejszone o poniesioną stratę oraz o kwoty przekazane na fundusze rezerwowe tworzone zgodnie z ustawą lub umową spółki. Kapitał zakładowy może ulegać tak umorzeniu dobrowolnemu, jak przymusowemu^17.
Kapitał (fundusz) zapasowy - tworzony w spółkach kapitałowych z przeznaczeniem na pokrycie ewentualnych strat. Źródłami tworzenia tego funduszu są: co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki fundusz ten nie osiągnie, co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego, nadwyżki cen emisyjnych akcji pomniejszone o koszty emisji, dopłaty akcjonariuszy w zamian za przyznanie szczególnych uprawnień ich dotychczasowym akcjom.
O użyciu kapitału zapasowego decyduje walne zgromadzenie. Część kapitału zapasowego tworzona z zysku do wysokości 1/3 kapitału zakładowego może być przeznaczona wyłącznie na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym.
(^16) Zob. J.Śliwa, Zarządzanie finansami w złożonych organizacjach gospodarczych, Wydanie Naukowe Wydziału Zarz 17 ądzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa sierpień 2007 Ustawa z dnia 15 września 2000 r., art. 199-200, (Dz. U. Nr 94, poz. 1037)
Jeżeli strata poniesiona w roku obrotowym przewyższa kapitał zapasowy i kapitały rezerwowe oraz jedną trzecią kapitału zakładowego, zarząd powinien zwołać walne zgromadzenie, aby podjąć uchwałę o celowości dalszego istnienia spółki.
Kapitał zapasowy jest ważnym źródłem informacji o powodzeniu spółki na rynku papierów wartościowych. Mogą wystąpić dwojakiego rodzaju sytuacje: jeżeli kapitał zapasowy rośnie szybciej od kapitału zakładowego, a głównym czynnikiem wzrostu jest wysoka nadwyżka cen emisyjnych akcji nad ich cenami nominalnymi to oznacza, że spółka ma wysokie notowania na rynku kapitałowym i może emitować kolejne serie akcji; sytuacja odwrotna świadczy o spadku atrakcyjności spółki na tym rynku; powstaje wówczas problem pokrycia kolejnej emisji akcji lub celowości jej podejmowania. Z wymienionych względów kapitał zapasowy dostarcza wiarygodnych informacji dla oceny gospodarki finansowej spółki.
Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na funduszu tym rejestruje się zmiany wartości środków trwałych. Ustalona w wyniku umorzenia wartość netto środka trwałego nie może być wyższa od jego wartości godziwej. Jeżeli księgowa wartość netto środka trwałego jest wyższa, to nadwyżka (różnica wartości) zasila kapitał z aktualizacji wyceny i nic może być przeznaczona do podziału. Nie występują tu przepływy środków pieniężnych^18.
Na omawianym funduszu rejestrowane są również zmiany wartości inwestycji finansowych, zaliczanych do aktywów trwałych. Jeżeli następuje wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych to różnice zwiększają kapitał z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości tych inwestycji wpływa na zmniejszenie tego funduszu. Zmiany wartości tych inwestycji nie wywołują przepływów gotówkowych. Kapitały (fundusze) rezerwowe są tworzone na realizację własnych celów ustalanych przez właścicieli. Źródłem tworzenia tych funduszy są zyski a zwłaszcza ich podział. Kierunki wykorzystywania tych funduszy mogą dotyczyć: wypłacania dywidend , wykupywania własnych akcji przez spółki , obniżania kapitału zakładowego^19.
Zyski i amortyzacja - stanowią kolejne ważne, własne źródła finansowania i rozwoju. Zysk stanowi nie tylko istotne źródło tworzenia funduszy, lecz także jego część przewidziana na dywidendy rożne,
(^18) Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku, art. 31 ust. 4 ustawy o rachunkowości, (DZ.U. Nr 121, poz.591 z pó 19 źn. zm.) Ustawa z dnia 15 września 2000 r, art. 384,362,455-457, (Dz. U. Nr 94, poz. 1037)
Struktura źródeł finansowania Rysunek 1
Źródło: J. Ickiewicz, Pozyskiwanie struktura kapitału a długookresowe cele przedsiębiorstwa, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2001, s. 96.
Zysk zatrzymany w przedsiębiorstwie może zostać wykorzystany do finansowania działalności, jednocześnie nie pociągając za sobą kosztów i zmiany obecnie obowiązujących stosunków własnościowych. Jednocześnie zwiększa to dostępność przedsiębiorstwa do rynku kredytowego, gdyż wykazywanie zysków pozytywnie wpływa na wiarygodność kredytowa firmy 20. Znaczenie odpisów amortyzacyjnych zależy od wielkości majątku trwałego przedsiębiorstwa, struktury jego wieku oraz sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli wielkości stosowanych stawek amortyzacyjnych. Stanowią one dla przedsiębiorstwa koszt księgowy, choć jednocześnie nie są wydatkiem. W ten sposób pomniejszają one podstawę opodatkowania i wpływają na niższe płatności z tytułu podatków^21. W połączeniu z brakiem budżetowania (zaplanowania wpływów, a przynajmniej niezbędnych wydatków, które firma będzie musiała ponieść w dającej się przewidzieć przyszłości)^22. Prawidłowa kalkulacja rentowności powinna uwzględniać koszty związane z odtworzeniem bazy środków trwałych. W sytuacji, w której firma nie dokonuje zmiany profilu dotychczasowej działalności, technologii produkcji itp. oznacza to, że w przyszłości wymagane będą środki na zastąpienie zużytych środków trwałych nowymi. Stąd odpisy amortyzacyjne pozwalają, co prawda na krótkoterminowe finansowanie projektów inwestycyjnych, jednak nie rekomenduje się oparcia ich finansowania wyłącznie na środkach własnych (tzw. „wyciągnięcie pieniędzy z obrotu”, do którego zalicza się m.in. finansowanie odpisami amortyzacyjnymi). Oczywiście nie dotyczy to sytuacji, w której firma wcześniej zgromadziła odpowiednie nadwyżki lub też decyduje się na zakupy majątku obrotowego w formie leasingu. Dopłaty wspólników są jedną z najprostszych form finansowania^23 .Właściciele posiadając wolne środki i mogą wnieść je do firmy poprzez:
uchwałę zarządu spółki o podniesieniu kapitału podstawowego, zawarcia przez właściciela umowy pożyczki ze spółką (odpowiednie sformułowanie parametrów umowy pozwala na jednoczesny dopływ środków do firmy i zabezpieczenie interesów właściciela, który może zażądać ich zwrotu), w przypadku działalności gospodarczej osoby fizycznej – wykorzystania prywatnych środków do pokrycia wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
(^20) Por. M.Panfil: Źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw, s.14, http://atokaj.Strona.pl. 17.10.2004r. (^21) Przy założeniu, że przedsiębiorstwo wykazuje zyski (^22) Wrażenie to znika w momencie, gdy przychodzi do oszacowania kosztów i określenia źródeł finansowania nowego ś 23 rodka trwa łego – w celu zastąpienia tego, który się zużył. W szczególności w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Wniesienie środków prywatnych udziałowców lub akcjonariuszy do spółek prawa handlowego jest nieco bardziej skomplikowane.
Biorąc pod uwagę czas korzystania z kapitału obcego wyróżnia się:
Zobowiązania o charakterze krótkoterminowym (do roku), zobowiązania o charakterze długoterminowym (powyżej roku). Zobowiązania krótkoterminowe zaciągane są zazwyczaj na sfinansowanie przejściowych niedoborów gotówkowych związanych z bieżącą działalnością firmy. Zobowiązania o charakterze długoterminowym mają zazwyczaj znaczną wartość i dotyczą inwestycji rozłożonych w czasie na wiele lat (modernizacja parku maszynowego, zakup nieruchomości).
Rodzaje zewnętrznych źródeł finansowania krótko i długoterminowych przedsiębiorstwa ujmuje tabela 1:
Podział kapitałów obcych Tabela 1 KAPITAŁ OBCY
Kapitał długoterminowy Kapitał krótkoterminowy
Rezerwy kredyty krótkoterminowe
kredyty długoterminowe zobowiązania odnawialne
poręczenia kredytowe kredyt kupiecki
Leasing factoring
Franchising pożyczki
Obligacje papiery dłużne
dotacje i subwencje
środki z funduszy unijnych
Źródło: opracowanie własne.
Klasyfikując kapitały obce pod względem kosztu obsługi można wśród nich wyróżnić kapitały obce niewymagające ponoszenia dodatkowych kosztów oprócz samego zwrotu kapitału.
Biorąc pod uwagę dostarczycieli zewnętrznych źródeł finansowania można ich podzielić na dwie grupy: związanych z firmą procesami produkcyjnymi i handlowymi, oraz nieposiadających więzi produkcyjnych, ani handlowych, ale gotowych zainwestować swój kapitał^25.
(^25) Zob.Red. B. Piasecki, Ekonomika…op. cit. str. 438.
Obce źródła finansowania, można podzielić również biorąc pod uwagę postać, pod jaką występują. Można wyróżnić, zatem:
kapitał w postaci rzeczy (środek trwały, materiały, półprodukty), kapitał pod postacią strumienia środków pieniężnych.
Stosowanie finansowania obcego jest korzystniejsze od finansowania własnego dopóki koszt kapitału obcego jest niższy od kosztu kapitału własnego. Odpowiedni wybór i optymalne wykorzystanie kapitału zewnętrznego pozwala na szybszy rozwój i uzyskanie przewagi nad konkurencją. Strategia finansowania, jaką przyjmie dane przedsiębiorstwo wiąże się nierozłącznie z formami finansowania, jakie ono wybierze.
Do finansowania krótkoterminowego należy miedzy innymi: Emisja papierów dłużnych^26. Polskie przedsiębiorstwa zaczęły korzystać z emisji własnych papierów dłużnych od 1992 roku, a od 1995 proces ten nabrał przyspieszenia. Emisja dłużnych papierów wartościowych na rynku pieniężnym i kapitałowym może być atrakcyjną formą finansowania dla wiarygodnych podmiotów. Korzyści takich instrumentów wynikają m.in. z wyeliminowania pośrednika pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem, którym zazwyczaj jest bank przejmujący na siebie ryzyko. kredytowe za wynagrodzeniem - marżę bankową. Poza aspektami kosztowymi dla emitenta, emisja ma również charakter marketingowy. Pozyskiwaniu środków fi- nansowych na publicznym rynku towarzyszyć może kampania, która podnosi wiarygodność emitenta, ułatwiając dostęp do innych źródeł finansowania w przyszłości. Do korzyści remitenta zaliczyć można, zatem następujące czynniki: atrakcyjna forma finansowania w stosunku do emisji akcji, kredytu bankowego lub leasingu, budowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa - public relations, dywersyfikacja źródeł finansowania, możliwość ściągnięcia znacznych kapitałów bezpośrednio z rynków finansowych, atrakcyjny koszt kapitału i korzyści podatkowe, zwiększanie rentowności kapitałów firmy poprzez wykorzystanie dźwigni finansowej, większa niezależność w dysponowaniu środkami aniżeli przy kredycie bankowym, dopasowanie wielkości emisji do potrzeb emitenta.
(^26) Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 1997 r., nr 64, poz. 594)
przygotowawcze w wysokości od 0,1 do 3 % limitu faktoringu; prowizje administracyjne za świadczone przez faktora usługi księgowe, inkasowe i doradcze, okresowa ocenę zdolności kredytowej dłużników, monitorowanie dłużników przedsiębiorstwa; prowizja za przejecie ryzyka niewypłacalności odbiorców^31. Factoring jest formą finansowania alternatywną do bankowego kredytu obrotowego. W praktyce Factoring wykorzystywany jest głównie przez średnie i duże, przedsiębiorstwa, których działalność cechują długie okresy rozliczeniowe z kontrahentami.
Cechą faktoringu jest to, że poza funkcją finansową spełnia, zgodnie z postanowieniami Konwencji Ottawskiej, również inne zadania:
przejęcie ryzyka wypłacalności kontrahenta (w praktyce prawie się nie stosuje); prowadzenie rozliczeń operacyjnych wraz z kontami rozliczeniowymi kontrahentów (usługi te w praktyce trudno jest wycenić w kontekście kosztu faktoringu); windykowanie wierzytelności.
Alternatywnym do kredytu bankowego obcym źródłem kapitału jest pożyczka^32. Poprzez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić taką sama ilość pieniędzy albo taką sama ilość rzeczy tego samego gatunku i ilości^33. Podobnie jak w przypadku umowy kredytowej pożyczkodawcą może być bank. W obu przypadkach są to wysokie koszty oprocentowania długu. Z tego względu przedsiębiorstwo może poszukiwać innych potencjalnych pożyczkodawców, którymi mogą być zarówno przedsiębiorstwa z nimi współpracujące, jak i obce osoby, na przykład: akcjonariusz lub wspólnik spółki z o.o., uczestnik układu kooperacyjnego, uczestnik sieci franchisingowej 34.
Od kilku lat istnieje na rynku polskim nowa dostępną forma finansowania inwestycji leasing, która, nie polega na zakupie środka trwałego, lecz na jego wypożyczeniu. Przekazywanie przez jedna stronę drugiej stronie rzeczy do korzystania za ustalona w umowie opłata i na uzgodnionych warunkach określane jest mianem leasingu 35.
(^31) Zob. Praca zbiorowa pod redakcja Wiesława Pluty: Finanse Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2004, str. 187 32 33 Por. A.Szpunar, O umowie pożyczki, Państwo i Prawo 1992, nr 12, str. 31. 34 Kodeks cywilny, stan prawny na 1 listopada 1990 r., opracował^ S. Wójcie, Kraków 1990, s. 197. 35 Zob. D.Krzemińska: Finanse …op. cit. s. 50-51. Por. D.Krzemińska: Finanse… op. cit. str. 51- 52.
Istota leasingu ogólnie rzecz biorąc polega na oddaniu przez leasingodawce w odpłatne użytkowanie rzeczy lub praw majątkowych w zamian za zapłatę przez leasingobiorce ustalonego czynszu, przy zastrzeżeniu możliwości zakupu tych rzeczy lub praw po upływie czasu trwania leasingu. Zgodnie z definicją „przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tejże umowie i oddać te rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków na czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe, co najmniej cenie wynagrodzenia z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego"^36
(^36) Zob. Art. 709 ustawy z dnia 26 lipca 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny
