Pobierz Genetyka - podstawowe pojęcia i ich definicje i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! Genetyka Gen – odcinek DNA kodujący informacje na temat budowy określonego białka lub cząsteczki RNA. Genom – wszystkie cząsteczki DNA tworzące kompletną informację genetyczną organizmu. Genom bakterii stanowi duża, zwykle kolista cząsteczka DNA, zwana chromosomem bakteryjnym, a także mniejsze cząsteczki – plazmidy. Genom organizmu eukariotycznego stanowi DNA zawarty w jądrze komórkowym, mitochondriach oraz (u roślin) w chloroplastach. DNA w jądrze komórkowym jest związany z białkami, z którymi tworzy chromatynę. Chromosom – część chromatyny zawierająca w niedzielącej się komórce jedną cząsteczkę DNA. Komórki i organizmy zawierające pojedynczy zestaw chromosomów są haploidalne, a zawierające podwójny zestaw chromosomów – diploidalne. Pozagenowe DNA – odcinki DNA znajdujące się między genami, które nie kodują ani białka, ani RNA. Występuje tylko u organizmów eukariotycznych. Eksony – odcinki kodujące Introny – odcinki niekodujące Kariotyp – zestaw chromosomów charakterystyczny dla komórki somatycznej danego organizmu. Chromosomy homologiczne – chromosomy z różnych zestawów, zawierające te same geny ułożone w pary Kod genetyczny – sposób zapisu informacji o budowie białek wyrażony kolejnością nukleotydów w DNA. Cechy kodu genetycznego: Trójkowy – trzy kolejne nukleotydy oznaczają 1 aminokwas Jednoznaczny – 1 kodon koduje 1 aminokwas Bezprzecinkowy – aminokwasy są kodowane przez występujące kolejno po sobie kodony Zdegenerowany – większość aminokwasów jest kodowana przez więcej niż jeden kodon Niezachodzący – nukleotyd wchodzący w skład jednego kodonu nie wchodzi równocześnie w skład żadnego innego kodonu Uniwersalny – u prawie wszystkich organizmów te same kodony oznaczają te same aminokwasy Kodon start – AUG (metionina) Kodony stop: UAA, UAG, UGA Istnieje 20 aminokwasów. Gdyby kod genetyczny był dwójkowy, to można byłoby ich zakodować tylko 16. 61 kodonów -> aminokwasy 3 kodony -> stop
