Pobierz geologia regionalna polski i więcej Ćwiczenia w PDF z Geologia tylko na Docsity! BLOK DOLNOŚLĄSKI NASUNIĘCIE ŁUŻYCKIE Odwrócony uskok hercyński, w czasie ruchów laramijskich ulega odmłodzeniu, czynny w miocenie. N- SUDECKI USKOK BRZEŻNY Pionowy uskok, mioceńskie ruchy odmłodziły paleozoiczną strefę dyslokacji. Uskok ten dzieli blok na Sudety i Przedgórze. USKOK ŚRODKOWEJ ODRY Powstał w czasie ruchów laramijskich Cr/ III, tnie utwory kredowe, jednak nie przedłuża się w utwory mioceńskie, amplituda 450 m. KRYSTALIK KARKONOSKO- IZERSKI Ograniczony od NE uskokiem śródsudeckim, a od SW nasunięciem łużyckim. Na NW graniczy z masywem łużyckim, od którego oddziela go obniżenie Żytawa- Węgliniec. Obniżenie Żytawa- Węgliniec- składa się z kilku niecek oddzielonych progami. Leży na przedłużeniu III- wego rowu Odrawy w masywie czeskim. Najlepiej poznaną niecką jest turoszowska wypełniona węglem brunatnym. Występują bazalty związane z wulkanizmem trzeciorzędowym. Metamorfik izerski- osłona N Zbudowany z różnych odmian gnejsów, granitognejsów, granitów. Granity rumburskie tworzą izolowane ciała w obrębie gnejsów, charakteryzują się niebieskim kwarcem. W obrębie gnejsów izerskich wystpują: granity zawidowskie łupki metamorficzne pasma Szklarskiej Poręby łupki metamorficzne pasma Starej Kamienicy łupki metamorficzne pasma Złotnik Lubańskich Granitoid karkonoski Młodszy od osłony metamorficznej jest granitoid występujący jako równoziarnisty i porfirowy. Granit równoziarnisty powstał w wyższej temperaturze. Wiek intruzji szacuje się na 300 mln lat, czyli na górny westwal. Osłona S Jednostka Południowych Karkonoszy Zbudowane z gnejsów typu izerskiego, marmurów, łupków łyszczykowych. sylur DIABAZY I TUFY ŁUPKI GRAPTOLITOWE WAPIENIE I LIDYTY FYLLITY Z ŁUPKAMI GRAFITOWYMI ordowik ŁUPKI FYLLITOWE Z DIABAZAMI KWARCYTY Na metamorfiku leżą niezgodnie skały osadowe ordowiku (strona czeska) Jednostka Rudaw Janowickich Zbudowane z amfibolitów i gnejsów hornblendowych, występują łupki chlorytowo- serycytowe z pirytem. NIECKA ŚRÓDSUDECKA I PÓŁNOCNOSUDECKA W niecce śródsudeckiej utwory górnego karbonu leżą zgodanie na dolnym karbonie a więc w tym rejonie faza sudecka nie zaznaczyła się gdyż prawdopodobnie niecka śródsudecka podścielona jest przez skały G.Sowich. Przedłużeniem niecki na wschodzie jest rów górnej Nysy.Niecka północnosudecka zaczęła się formować w górnym karbonie, należy do piętra laramijskiego. NIECKA ŚRÓDSUDECKA NIECKA PÓŁNOCNOSUDECKA dln. koniak Ruchy pionowe powodujące powstanie Rowu Nysy WARSTWY IDZIKOWSKIE GÓRNE Osady litoralne, przybrzeżne, materiał pochodzi z Masywu Śnieżnika. Występują bariery piaszczyste, wały brzegowe. turon WARSTWY IDZIKOWSKIE DOLNE Rozwinięte w postaci 2- ch facji fliszowych: flisz normalny- ławice piaskowców, mułowców przedzielonych pakietami łupków. Transport z Gór Bystrzyckich i Orlickich. Flisz ilasty- transport z Masywu Śnieżnika ŁUPKI DZWONIĄCE Skrzemionkowane utwory pelagiczne. Turon GRUBOŁAWICOWE PIASKOWCE CIOSOWE Charakteryzują się wielkoskalowym warstwowaniem, ławice OSADY MARGLISTE Margle, margle wapienne, spongiolity, gezy miąższości do 16 m. Także warstwowanie małej skali tzw. Riplemarkowe (G. Stołowe). Materiał p.- ców ciosowych tworzył się na stopniach uskokowych. Na skrzydle wiszącym gromadził się materiał szelfowy, który był zrzucany i tworzył warstwę oddalającą się od skarpy. Wyróżnia się trzy kompleksy: p.ce ze Skalniaka (g. Turon) p.ce z Radkowa (śr. Turon) p.ce ze Złatna (śr. Turon) przeławicają kompleksy piaskowców. Późny cenoman PIASKOWCE GLAUKONITOWE Osady transgresywnego morza, utworzone blisko podstawy falowania, posiadają warstwowanie przekątne. Dolny cenoman PIASKOWCE Z SOCZEWAMI ZLEPIEŃCÓW, MUŁOWCÓW Z WĘGLEM kajper Luka stratygraficzna do górnej kredy, której osady spągowe są nieokreślonego wieku, wypiętrzenie. CZERWONE IŁY Zachowane w zagłębieniach, w rowach załomowych przy uskokach. Dolny wapień muszlowy WAPIEŃ OOLITOWY WAPIEŃ FALISTY WAPIEŃ KOMÓRKOWY WARSTWY Z MYOFORIA COSTATA ret MARGLE Z WAPIENIAMI pstry piaskowiec BIAŁY PSTRY PIASKOWIEC CZERWONY PSTRY PIASKOWIEC PIASKOWCE ARKOZOWE cechsztyn PIASKOWCE I PIASKOWCE ZLEPIEŃCOWATE Osady typu arkozowego strefy nadpłwowej. POWIERZCHNIA EROZYJNA WAPIENIE DLOMITYCZNE Z ALGAMI Ciemno i jasnoszare wapienie strefy pływowej. FORMACJA Z RADKOWA W obrębie tej formacji wyróżniamy: zlepieńce kwarcowo- wapienne z Wambierzyc zlepieńce porfirowe z Mierosławic Z4 20 m. PSTRE IŁY SEPTARIOWE I PIASKOWCE Skały leżą na przemian. Z3 (10-30 m.) DOLOMIT PŁYTOWY IŁOWCE CIEMNE I CZERWONE Z2 (40-50m.) ANHYDRYTY I DOLOMITY CZERWONE I BRUNATNE P.- CE Utwory o charakterze plażowym. Z1 (30- 40) WAPIEŃ STROPOWY MARGLE OŁOWIONOŚNE MARGLE MIEDIONOŚNE MARGLE PLAMISTE WAPIEŃ PODSTAWOWY ZLEPIENIEC PODSTAWOWY czerwony spągowiec FORMACJA ZE SŁUPCA W obrębie tej formacji wyróżniamy: łupki z Ratna Górnego- czerwone łupki ilaste z liścionogamiz grupy Esteria łupki z Ratna Dolnego- wystąpienia lokalne, brunatnoszare margliste łupki zawierające wapienie bitumiczne (tropy gadów, florę walchiową) piaskowiec budowlany- czerwony piaskowiec arkozowy z soczewkami wapieni słodkowodnych. W ich obrębie występuje poziom wulkanitów FORMACJA Z KRAJANOWA W obrębie tej formacji wyróżniamy: II poziom łupków antrakozjowych- cimnobrunatne, czerwone mułowce będące osadem jeziornym, zawierają małża Antracosia venusia. II poziom zlepieńców I poziom łupków antrakozjowych piaskowce płytowe I poziom zlepieńców- zawierają niewielkie ilości łupków i otoczaków kwarcytowych, gnejsów, szarogłazów. Materiał pochodzący z wydźwigniętego otoczenia niecki. SERIA PIASKOWCOWO- ŁUPKOWA WULKANITY PIASKOWCE MUŁOWCOWE, ŁUPKI PALNE PIASKOWCE PŁYTOWE ZLEPIŃCE stefan WARSTWY OLTWEILERSKIE Zlepieńce bez pokładów węgla, miąższość na NE 500 m., na SW 1500 m. W części zachodniej większa miąższość warstw, szybsze tempo subsydencji. Westfal D- -stefan PIASKOWCE I ZLEPIEŃCE Materiał pochodzi z G. Kaczawskich, występuje tylko w południowej części niecki. warstwy z Wilczy warstwy z Brzeznicy sylur SERIA ŁUPKÓW GRAPTOLITOWYCH Przedzielone pakietem łupków bez graptolitów. ordowik KWARCYTY Z JODŁOWNIKA Jasne, czarne piaskowce kwarcytowe, silnie zdiagenezowane bez fauny. KRA GNEJSOWA GÓR SOWICH ZE SKAŁMI INTRUZYWNYMI NIEMCZY Krę budują prekambryjskie gnejsy powstałe przypuszczalnie z iłowców i piaskowców. Występują wkładki amfibolitów, granulitów, serpentynitów, oraz wkładki granitów. Kompleks gnejsowy ulegał wielokrotnemu metamorfizmowi, a ostatni datowany jest na ordowik 400- 500 mln. Strefa Niemczy Strefa silnie zmienionych skały różnego typu w tym gnejsy sowiogórskie. W strefie Niemczy wyróżnia się dwa typy skał tradycyjnie nazywanych syenitami: typ Przedborowa- drobnoziarnisty czarny syenitodioryt zbudowany z hormblendy, bitytu, plagioklazów typ Kośmina- granitodioryt pochodzenia metamorficznego, o kierunkowym ułożeniu składników (zbudowano z niego cokół A. Mickiewicza) METAMORFIK LĄDKA- ŚNIEŻNIKA Składa się z trzech kompleksów: łupków strońskich- będcych łupkami mikowymi z wkadkami paragnejsów, kwarcytów, marmurów, amfibolitów skałami wyjściowymi były osady klastyczne z udziałem szarogłazów i wkładkami wulkanitów. gnejsów i migmatytów gierałtowskich- zawierających wkładki eklogitów i granulitów. granitognejsów śnieżnickich Najsłabiej zmienionymi skałami są łupki strońskie, a najsilniej kompleks gierałtowski. W czasie orogenezy kaledońskiej w serię strońską wniknęła magma granitowa, z której wykrystalizowały granity zmienione w gnejsy śnieżnickie. Gnejsy śnieżnickie przechodzą, zazębiając się z serią gierałtowską. KRYSTALIK ORLICKO- BYSTRZYCKI Występują tutaj dwie serie: łupków mikowych- zawiarają wkładki kwarcytów, marmurów z fauną proterozoiczną ?, amfibolitów, łupków grafitowych. granitognejsów bystrzyckich- będących pierwotnie intruzją granitową INTRUZJE KŁODZKO- ZŁOTOSTOCKA I KUDOWY Intruzja kłodzko- złotostocka- powstała w czasie orogenezy waryscyjskiej, starsza od pozostałych intruzji. Na kontakcie magmy syenitowej z marmurami powstały skarny okruszcowane Au, As jak również serpentynity. Intruzja Kudowy- jest małą itruzją różowego granitu, rozciętego uskokiem. TEKTONIA Rekonstrukcja G. Kaczawskich We wczesnym proterozoiku mamy do czynienia ze strefą łuku wyspowego. - intensywny wulkanizm podmorski związany ze strefą subsydencji - tworzenie law poduszkowych - tworzenie się wapieni wojcieszowskich w obrębie płycizn wokół łuków wysp - po przeciwnej stronie łuku jest rów oceaniczny, w którym tworzyły się łupki radzimowickie W basenie załukowym tworzą się osady ordowiku łupki serycetowo- kwarcowe o fliszowym charakterze (spływy grawitacyjne). W obrębie G. Kaczawskich wyróżniamy ramię N i S.: Ramię N Głównie skały metamorficzne, trzy elementy o charakterz bloków: blok Złotoryji blok Chełmia blok Siewierzy Ramię S Skomplikowana budowa o części E i W: Część E zakończona Rowem Wlenia, główną część stanowi siodło Bolków- Wojcieszów. W siodle Bolków- Wojcieszów cztery nasunięte na siebie jednostki w formie kopuły: jednostka Świerzawy jednostka Bolkowa jednostka Dobromierza jednostka Cieszowa Oś siodła zapada ku W, gdzie wyróżniamy: jednostkę Pilichowic jednostkę Wlenia Struktury laramijskie o charakterze uskokowym: Niecka Śródsudecka- utwory od d. karbonu do g. kredy, łagodna budowa, na SW jest obcięta uskokiem, za którym jest granitoid karkonoski Niecka N- sudecka- wyróżniamy wtórne elementy: synklinę Lwówka synklinę Jerzmanicką synklinę Grodzicką Rów Nysy- budowa uskokowa, w załołomach g. kreda. Blok sudecki poza uskokiem brzeżnym - przykryty III- rzędem - pod III- rzędem utwory permu, mezozoiku, monokliny przedsudeckiej Przedpole Sudetów- przedłużenie G. Kaczawskich, G. Sowich, strefy Niemczy, metamorfik środkowej Odry Góry Sowie- wokół nich występuje: zasadowy masyw serpentynitowy Gogołów- Jordanów masyw gabrowy Ślęży masywy granitowe Strzegomia, Strzelina, Wodrąża Wlk., Żulowej na E Jednostka Leszna- silnie sfałdowany kulm, lokalnie sylur, dewon. Na wschodzie związana z fałdami Krakowidów i G. Świętokrzyskimi Synklinorium Poznania- sfałdowany kulm STREFA ŚLĄSKO- MORAWSKA W dewonie na krawędzi bloku czeskiego utworzyła się mobilna strefa śląsko- morawska. Na utworach metamorficznych leżą transgresywnie skały dewońskie. W Polsce strefa śląsko- morawska leży w okolicy Niemczy. W strefie śląsko- morawskej wyróżniamy: część wewnętrzną część zewnętrzną E i W CZĘŚĆ WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ ZEWNĘTRZNĄ W CZĘŚĆ ZEWNĘTRZNĄ E wizen KULM FLISZOWY Ciągnący się na E i podścielający od W GZW. W obrębie kulmu wyróżniamy: warstwy kijowickie- leżą niezgodnie na w/w, seria piaskowcow-łupkowa, pierwsze pokłady węgla FAZA SUDECKA? (g. wizen) warstwy hradeckie- gruboławicowe piaskowece warstwy z morawickie- mułowce z wkładkami piaskowców warstwy z Górnego Beneszowa- gruba seria piaskowców po d. wizenie Fałdowanie i nasunięcie strefy moldanubskiejna E wzdłuż nasunięcia ramzowskiego g.dewon- d. wizen WARSTWY PONIKOWSKIE łupki z radiolariami i diabazami WARSTWY Z ANDELSKIEJ HORY Utwory fliszowe o dużej miąższości, spąg nieznany, strop konic d. wizenu eifel- żywet WAPIENIE JASENICKIE ems ŁUPKI TENTAKULITOWE Obcnie przekształcone w zieleńce, zawierają wapienie, diabazy, tufity zigen FYLLITY Z FAUNĄ MORSKĄ żedyn KWARCYTY ZLEPIEŃCE Leżą na metamorfiku W części Polskiej mamy: d. / śr. dewon KWARCYTY Z JEGŁOWEJ d. dewon ŁUPKI MIKOWE I KWARCYTY Z WULKAANITAMI GÓRNOŚLĄSKIE ZAGŁĘBIE WĘGLOWE Jest to zapadlisko śródgórskie orogenu hercyńskiego. W podłożu występuje krystaliczny masyw górnośląski, który jest częścią kry cieszyńskiej. GZW ograniczają od: W strefa śląsko- morawska E krakowidy S nasunięcie karpackie SERIA LIMNICZNA GRUPA ŁĘKOWA Ciemne, czarne dolomity krystaliczne, pozostałości ewaporatów, mat glonowych WAPIENIE GRUZŁOWE Ciemne pelityczne nodule wapienne tkwiące w jaśniejszych utworach marglisto- wapiennych. WAPIENIE DĘBNICKIE Czarne, faliste wapienie pelityczne, z wkładkami kalcorudytów, mułowców, twarde dno DOLOMITY ZE ZBRZY PORFIR eifel UTWORY MUŁOWCOWO- DOLOMITYCZNE Osady transgresywne, wkładki wapieni koralowych. ems PIASKOWCE Z RYBAMI PANCERNYMI Osady facji lądowej ludlow- przidoli FAZA KRAKOWSKA W cyklu kaledońskim mamy do czynienia z geosynkliną. sylur WULKANIZM ZASADOWY ZLEPIŃCE Liczne olistostromy, flisz proksymalny ŁUPKI GRAPTOLITOWE ŁUPKI KWARCOWO- SKALENIOWE ordowik WĘGLANY I SKARNY Zalega niezgodnie kambr- ordowik FAZA SANDOMIERSKA kambr ZMETAMORFIZOWANE MUŁOWCE Z PIASKOWCAMI g. proterozoik FYLLITY I MUŁOWCE Z ROGOWCAMI PALEOGEOGRAFIA OBSZARU Platforma karbońskiej rafy koralowo- glonowej. - w basenie przeważają osady prądów zawiesinowych, osuwiska, tworzą się wapienie allodapiczne - działalność wulkaniczna, dochodzi do erodowania wysp zrębowych - istnienie gleb kopalnych i ewaporatów Utwory kulmu zazębiają się z utworami platwormowymi, następnie razem sfałdowane. TEKTONIKA Koncepcja Bukowego- obszar krakowidó silnie stektonizowany dochodzi do utwozrenia antyklin i synklin: synklina Słomnik antyklina Skały synklina Ojcowa antyklina Krakowa synklina Bolesławca antyklina Dębnika rów Sławkowa Koncepcja Bogacza- wskazuje na rotację bloków górnośląskiego i małopolskiego, pomiędzy nimi znajdują się krakowidy. Fałdy miały przebieg równoleżnikowy. W czasie ruchów hercyńskich zostały względem siebie przesunięte, a nato nałożyły się uskoki na zachodniej krawędzi. STREFA MIECHOWSKO- RZESZOWSKA Strefa miechowsko- rzeszowska obejmuje masyw małopolski i Włoszczowej. Masyw małopolski obejmuje: antyklinorium dolnego Sanu strefę jędrzejowską Pónocna granica strefy miechowsko- rzeszowskej biegnie wzdłuż uskoków dyslokacyjnych Lasocin- Strzelce, na E wzdłuż linii Nisko- Lubaczów. Na S wchodzi pod Karpaty fliszowe, na SW graniczy z strukturą strefy krakowskiej. ANTYKLINORIUM DOLNEGO SANU STREFA JĘDRZEJOWSKA namur- wizen FAZA KRUSZCOGÓRSKA d. karbon KULM śr - g. dewon OSADY WĘGLANOWE d. dewon OLD RED Piaskowce i łupki graptolitowe ludlow- -przidoli FAZA KRAKOWSKA Ruchy dźwigające. sylur ZEPIEŃCE I ŁUPKI GRAPTOLITOWE ordowik- sylur FAZA TAKOŃSKA Brak fałdowania, tylko wyniesienie. ordowik OSADY WAPIENNO- DOLOMITYCZNE PIASKOWCE kambr PIASKOWCE Z OSIEKA Piaskowce kwarcytowe, leżące na zwietrzałej powierzchni wendu, rozpoczynający cykl kaledoński. Najmłodsze osady tego cylu występują w G. Świętokrzyskich g. wend FAZA MAŁOPOLSKA ŁUPKI Z BRZEGÓW Szarozielone mułowce, łupki ilasto- margliste, osad morski, osady zawiesinowe, dalki transport. ZLEPIECE Z POTOKA MAŁEGO Czerwonobrunatne otoczaki skał metamorficznych, osadowych, plutonicznych. Środowisko śródlądowe. Geneza związana z eustatycznym obniżaniem się morza w wyniku późno proterozicznego zlodowacenia. d. wend SZAROGŁAZY Z KSIĄŻA WIELKIEGO Szarozielone szarogłazy, osady spływów grawitacyjnych z akritarchami. W materiale ilasto- krzemionkowym, piaszczystym wulkanity, granitognejsy z wyniesienia Rzeszotar. ŁUPKI Z OPATKOWIC Czerwone, zielone osady z wtrąceniami piaskowców arkozowych, akritarchy. Środowisko częściowo morskie i lądowe. ZLEPIEŃCE Z ŁAPCZYCY Czerwonobrunatne otoczaki wulkanitów, skał metamorficznych, osadowych, plutonicznych. Materiał pochodzący z erozji wyniesionego obszaru, zasypywanie obniżeń w obrębie wyniesienia Rzeszotar. g. ryfej FAZA WIELICKA ŁUPKI Z BĘBŁA Czarne, przebite diabazami. PIASKOWCE ARKOZOWE proterozoik FAZA STAROASSYNTYJSKA SKAŁY METAMORFICZNE I GRANITY PRZEBITE DIABAZAMI STREFA KOSZALIN-CHOJNICE Kaledońskie struktury fałdowe przykryte skałami osadowymi. Strefa Koszalin-Chojnice jest odgałęzieniem kaledonidów norwesko- szkockich. Utwory sfałdowane mają charakter geosynkliny. d. perm EWAPORATY g. karbon MUŁOWCE, PIASKOWCE Z CIĘKIMI POKŁADAMI WĘGLA d. karbo WAPIENIE I DOLOMITY g. dewon OSADY LITORALNE Pstre, ilaste osady przybrzeżne z wkładkami dolomitów. Śr. dewon OSADY TRANSGRESYWNE Wapienie z koralami, dolomity przesycone hematytem. d.dewon OLD RED Osady piasczyste, leży niezgodnie. ordowi, sylur FAZA KRAKOWSKA LUB ARDEŃSKA (wenlok) ŁUPKI GRAPTOLITOWE Silnie sfałdowane. Wyniesienie Białogardu- nawiercone Występują zmetamorfizowane fyllity, łupki tentekulitowe. W kieunku południowym w rowie przedgórskim hercynidów utwory facji molasowej. W kierunku Poznania utwory silnie spleniplenizowane, potrzaskane uskokami i przykryte cechsztyńskimi ewaporatami. STREFA RADOMSKO- KRAŚNICKA Leży na NE od strefy łysogórskiej, aż po krawędź platformy wschodnioeuropejskiej. g. karbon FAZA ASTURYJSKA WĘGLANY Lekko sfałdowane. dewon -karbon FAZA BRETOŃSKA g. dewon WAPIENIE, DOLOMITY I MARGLE Eifel WAPIENIE Osady płytkomorskie, lagunowe z dolomitami, gipsami i anhydrytami. d. dewon ŁUPKI I MUŁOWCE Utwory piaszczyste , miejscami old red. Osady dewonu charateryzują się dużą miąższością ok. 4 km, oraz silną subsydencją. g. sylur MUŁOWCE I ŁUPKI GRAPTOLITOWE ordowik (W) (E) ŁUPKI GRAPTOLITOWE WAPIENIE Płytkie morze epikontynentalne. kambr UTWORY DETRYTYCZNO- MUŁOWCOWE Z FAUNĄ eokambr PIASKOWCE ARKOZWE, ZLEPIEŃCE Piaskowce barwy czerwonej, utwory lądowe, stożki napływowe MORSKIE PIASKOWCE GLAUKONITOWE P- CE ARKOZWE, MUŁOWCE ZLEPIEŃCE Piaskowce, mułowce barwy czerwonej. Cokół zbudowany jest z utworów różnego wieku: KOMPLEKS JOTNICKI Zbudowany ze skał typu molasowego, zlepieńców, łupków kwarcowych, kwarcytów i diabazów. Materiał z wyniesienia mazurskiego późny proterozoik KOMPLEKS KAMPINOWSKI Zbudowany z łupków facji zieleńcowej, wiek 1200 mln KOMPLEKS MAZURSKI Powstał 1300 mln lat temu wskutek palingenezy skał starszych, tną go intruzje zasadowe dolny proterozoik KOMPLEKS SFEKFENOKARELSKI W skład niego wchodzą kompleksy: kaszubski, ciechanowski, podlaski- zbudowane ze skał kata i metametamorficznych facji amfibolitowej i gnejsy. Wiek 1700 mln archaik MASYW CENTRALNY W skład niego wchodzą masywy: pomorski, dobrzyński, mazowiecki- zbudowane z granitoidów i granitognejsów archaicznych. W czasie ruchów proterozoicznych zachowywał się jako masyw sztywny. STREFA TEISSEYR’A- TORNQUISTA Ma przebieg NW- SE na lini Koszalin- Chojnice- Warszawa- Tomaszów Lubelski- Ukraina. Szerokość strefy T- T 30- 55 km, dzieli skorupę kontynentalną na dwa bloki: blok NE- grubość skorupy 42- 46 km strefa guterska blok SW- grubość skorupy 30- 55 km Strefa guterska- odzielona jest uskokami o zrzutach do 20 km, grubość jej skorupy 50- 55 km. Wykazuje charakter ryftu kontynentalnego, podściela NW część niecki brzeżnej, wał kujawsko- pomorski, nieckę szczecińsko-łódzko- miechowską, oraz część zapadliska przedkarpackiego. CECHSZTYŃSKIE SKAŁY OSADOWE WARSTWA GRANITWA (20 km) WARSTWA BAZALTOWA (20 km) Liczne uskoki WARSTWA PRZEJŚCIOWA Liczne uskoki. PŁASZCZ GÓRY ŚWIĘTOKRZYSKIE Fragment kaledońsko- hercyńskiej struktury fałdowej wypiętrzonej w fazie laramińskiej co spowodowało zerodowanie nadkładu mezozoicznego i odsłonięcie starszych skał. Wyróżnia się następujące dwa kierunki tektoniczne: trzonu paleozozoicznego- sandomierski E- W, oraz hercyński WNN- ESE nałożony na poprzedni osłony mezozoicznej- laramijski NW- SE REJON ŁYSOGÓRSKI REJON KIELECKI CENTRALNY REJON KIELECKI POŁUDNIOWY cechsztyn ZLEPIENIEC GÓRNY OSADY WĘGLANOWE Osady płytkowodne ze strukturami glonowymi, częściowo przerobiony materiał czerwonego spągowca. Osady transgresywne najgłębszej zatoki w rejonie Gałęzic czerwony spągowiec ZLEPIENIEC ZYGMUNTOWSKI Grubokalibrowe otoczaki skał dewońskichpochodzących z wypiętrzonych struktur hercyńskich. W rejonie NE główną rolę odgrywają otoczaki kwarcytów z Wiśniówki. po wizenie FAZA SUDECKA Brak osadów górnego karbonu. turnej-wizen FAZA SUDECKA FACJA KULMU W obrębie facji kulmu występują: radiolaryt, jaspisy, lidyty, wkładki fosforytów i tufitów pstre iłowce iły i szarogłazy WAPIEŃ WĘGLONY ( Gałęzice) Są to ciemne wapienie bitumiczne, organodetrytuczne z fauną. Jednak nie wiadomo czy jest to blok in situ, czy ześlizgowy. famen „FACJA ŁYSOGÓRSKA I KIELECKA N” Grube kompleksy margli i wapieni gruzłowych z małżami, trylobitami i konodontami „FACJA KILECKA CENTRALNA” Skondensowane wiśniowe wapienie z amonitami. fran- famen WYNIESIENIE OBSZARU, ALE BEZ WYNURZENIA Z MORZA fran WARSTWY KOSTOMŁOCKIE Wapienie płytowe z rogowcami WARSTWY NIECZULICKIE Wapienie bitumiczne WAPIENIE PŁYTOWE Z GONIATYTAMI WAPIENIE KADZIELNIAŃSKIE Zawierają biohermy żywet KOMPLEKS MUŁOWCOWO- MARGLISTO- WAPIENNY W obrębie kompleksu wyróżniamy: w-wy pokrzywiańskie- masywne wapienie organogeniczne w-wy świętomarskie- mułowce, piaskowce z fauną w-wy skalskie- iłowce, wapienie z fauną wy wojciechowickie- krystaliczne dolomity z amfiporami WAPIENIE> DOLOMITY Z AMFIPORAMI, STROMATOPORAMI DOLOMITY> WAPIENIE Z AMFIPORAMI, STROMATOPORAMI I RAMIENIONOGAMI g. eifel DOLOMITY MARGLISTE I PŁYTOWE BEZ FAUNY d. eifel MUŁOWCE, DOLOMITY, MARGLE, WAPIENIE, PIASKOWCE Z FAUNĄ MORSKĄ g ems śr. ems FORMACJA ZAGÓRZAŃSKA W jej obrębie wyróżnia się: kwarcytowe piaskowce ciosowe piaskowce spiriferowe PIASKOWCE LIMNICZNE Z RYBAMI PANCERNYMI ZLEPIEŃCE d. ems TUFITY WARSTWY BARCZAŃSKIE Jasne piaskowce kwarcytowe, wkładki pstrych iłów, uboga fauna, laguna. FAZA ERYJSKA zigen- ems WARSTWY KLONOWSKIE (OLD RED) Pstre, czerwone mułowce, diachroiczne granice. żedyn- zigen WARSTWY BOSTOWSKIE Iłowce, mułowce z fauną morską g. przidoli WARSTWY RZEPIŃSKIE GÓRNE Pstre iłowce wynik wietrzenia laterytowgo brak fauny z wkładkami mułowców. Wypłycenie morza. WARSTWY RZEPIŃSKIE DOLNE Osady przybrzeżne, stopniowy zanik szarogłazów, wkładki wapieni bulastych o pstrych barwach, piaskowce z fauną trylobitową. FAZA ARDEŃSKA d. przidoli SZAROGŁAZY WYDROSZYCKIE Sarogłazy z przewarstwieniami zielonoszarych łupków z graptolitami, głowonogami. ZLEPIEŃCE MIEDZIANOGÓRSKIE Występowanie lokalne, złożone z piaskowców z Wiśniówki SZAROGŁAZY NIEWALCHLOWSKIE ludlow ŁUPKI GRAPTOLITOWE ŁUPKI GRAPTOLITOWE Z LIDYTAMI FAZA KRAKOWSKA wenlok ŁUPKI GRAPTOLITOWE g. landower ŁUPKI GRAPTOLITOWE FAZA TAKOŃSKA d. landower FAZA TAKOŃSKA ŁUPKI GRAPTOLITOWE aszgil MUŁOWCE Z WÓLKI Mułowce i margle z trylobitami i braciopodami. IŁOWCE Z BENTONITAMI OSADY ILASTE Mułowce i margle z trylobitami i braciopodami. landeil- karadok ŁUPKI GRAPTOLITOWE Z JELENIOWA Pogłębienie morza. WAPIENIE Z MÓJCZY IŁOWCE Z GRAPTOLITAMI lanwirn WAPIENIE SZAMOZYTOWE WAPIENIE Z MÓJCZY Szare, różowe wapienie, lokalnie krynoidowe z wkładkami bentonitów i żółtych dolomitów. (g. lanwirn- karadok) PIASKOWCE ORTHIDOWE WAPIENIE SZAMOZYTOWE arenig PIASKOWCE ORTHIDOWE (arenig-lanwirn) PIASKOWCE I ŁUPKI GRAPTOLITOWE g. tremadok PIASKOWCE GLAUKONITOWE CHALCEDONIDY ZE ZBYLUTKI PIASKOWCE GLAUKONITOWE g. tremadok ZLEPIEŃCE TRANSGRESYWNE Zalegają niezgodnie. d. tremadok- d.lanwirn FAZA SANDOMIERSKA g.karbon- tremadok FORMACJA ŁUPKÓW Z KLONÓWKI Seria łupków i mułowców z przewarstwieniami piaskowcow. g. kambr KWARCYTY Z WIŚNIÓWKI Utwory płytkiego morza szelfowego o sedymentacji piaszczystej. Budują pasmo Łysogórskie. FAZA SANDOMIERSKA późny śr. kambr ŁUPKI Z GÓR PIEPRZOWYCH Czarne, ciemne łupki ilaste i mułowce z przeławiceniami piaskowców. śr. kambr FORMACJA PIASKOWCÓW Z USARZOWA Piaskowce kwarcytowe przeławicone czarnymi, oliwkowymi łupkami i mułowcami. W ich obrębie występują: piaskowce kwarcytowe ze Słowca- różnoziarnisty brunatny osad płytkowodny, podwodna erozja. d. kambr FORMACJA PIASKOWCÓW Z OCIĘSEK Piaskowce przewarstwione mułowcami o barwach zielonooliwkowe, liczne bio i mechanohieroglify. Grubość ziarn wzrasta ku stropowi. W ich obrębie występują: łupki z Kamińca- oliwkowe, ciemnoszare łupki z trylobitami. Część wschodnia. FORMACJA ŁUPKÓW Z CZARNEJ Są to łupki i mułowce zielonooliwkowe, przewarstwione silnie zdiagenezowanymi piaskowcami. W ich obrębie występują: łupki z Kotuszowa- zawierające dużą ilośc materiału detrytycznego z akritarchami. Część wschodnia. PIASKOWCE Z OSIEKA Piaskowce kwarcytowe przeławicone łupkami, leżą na niezgodności kątowej. FAZA MAŁOPOLSKA TEKTONIKA Góry Świętokrzyskie w efekcie składają się z szeregu fałdów obalonych i częściowo zuskokowanych, od N ku S. ANTYKLINORIUM BRONKOWICKO- WYDROSZOWSKIE Lokalnie na powierzchni, w jego obrębie fałd Bronnnnnkowicki, Wydroszowski, Godowski SYNKLINA BODZENTYŃSKA Wypełniona utworami dewonu śr. bajos PRZERWA ZLEPIEŃCE Transgresja. ŁUPKI ILASTE, PIASZCZYSTE, MUŁOWCE Transgresja. d. bajos PIASKOWCE KOŚCIELISKIE G. Liczna fauna morska. PIASKOWCE Osady transgresywne z syderytami w postaci oolitów, fauna morska. aalen PIASKOWCE KOŚCIELISKIE D. Piaskowce lądowe ze żwirami i iłami BRAK toark ŻWIRY POŁOMSKIE WARSTWY TYNIECKIE Gruboziarniste, zlepieńcowate osady Piaskowce z wkładkami mułowców. Korytowe rzek roztokowych z bardzo Warunki równi zalewowych rzek chaotyczną sedymentacją. roztokowych. WARSTWY ESTARIOWE (HELENOWSKIE) Trzy facje zazębiające się i nakładające się na siebie: pliensbach WARSTWY BLANKOWICKIE Iłowce z węglem brunatnym. WARSTWY PODWĘGLOWE Piaskowce i zlepieńce podwęglowe osadzone przez rzeki. FACJA MORSKA Osady ilaste z fauną. FACJA BRAKICZNA Utwory piaszcyste i mułowce piaszczyste. LĄDOWA Piaskowce (pliensbach- toark) hettang- - synemur GLINKI ALUWIALNE Zaleganie niezgodne na starszych utworach. jura-trias FAZA STAROKIMERYJSKA Wypiętrzenie i erozja wapieni woźnickich występujących w formie ostańców. Nachylenie warstw niezgodność kątowa pomiędzy T/ J. retyk WARSTWY WOŹNICKIE 30 m kompleks wapieni słodkowodnych. Wyróżnia się utwory playa i utwory pogłębiania- wapienie mikrytowe, a przy brzegu osady klastyczne. WARSTWY GORZOWSKIE Czerwone, pstre iły margliste z dolomitami, brekcją kostną- brekcja listowska z kośćmi gadów, płazów. PSTRE IŁY, WKŁADKI ZLEPIEŃCÓW noryk MUŁOWCE Z WAPIENIAMI BREKCJA WAPIENNA LUKA kajper- noryk FAZA EOKIMERYJSKA po kajprze Utwory te zostały zdolomityzowane głównie dolne partie w wyniku migracji roztworów hydrotermalnych. Jednocześnie doszło do utworzenia rudy Zn i Pb (dolomit kruszcowy) kajper część zachodnia: GIPSY SZARE, CZERWONE ŁUPKI Z DOLOMITAMI I WAPIENIAMI KAJPER GIPSOWY II Utwory deltowe, płytkie morze, dużo piaskowców. P- C MIĘDZYGIPSOWY (CZCINOWY,SZUWAROWY) Piaskowce z odciskami łodyg skrzypów. KAJPER GIPSOWY I Szare pstre osady margliste, płytkowodne dolomity, ewaporaty. DOLOMIT GRANICZNY KAJPER WĘGLOWY Szare, czerwone mułowce ze zwęglonym detrytusem roślinnym, wkładki węgla brunatnego. FAZA LABIJSKA g. wapień muszlowy WARSTWY BRUSZOWICKIE Szare margle z wkładkami ciemnowietrzejących dolomitów, lokalnie kwarcyty. WARSTWY Z KOLONII WILKOWICE WAPIENIE I WAPIENIE MARGLISTE Z MUSZLOWCAMI Osad transgresywny z fauną ceratytową. Utwory margliste z żółtymi dolomitów o charakterze dolomitów oolitowych. ZLEPIŃCE Z WILKOWIC Wapienie gruboławicowe z okruchami starszych wapieni. ZLEPIEŃCE Z TARNOWIC Dolomity płytowe z wkładkami gipsu. śr. wapień muszlowy DOLOMITY DIPLOPOROWE Odpowiadają wapieniom jasenickim. WARSTWY JAMIELNICKIE Dolomity i wapienie dolomityczne z ewaporatami. d. wapień muszlowy WARSTWY KARACHOWICKIE Szare, żółte wapienie, wykazują dolomityzację. WARSTWY TEREBRATULOWE WARSTWY GROZDECKIE Wapienie oolitowe z krzemieniami. WARSTWY GOGOLIŃSKIE Występują tutaj: wapień falisty III warstwy międzyfaliste wapień falisty II zlepieniec śródformacyjny wapień komórkowy wapień falisty I warstwy z Pecten i Dadocrinus WAPIEŃ PIANKOWY WAPIEŃ FALISTY MARGLE I WAPIENIE MARGLISTE Z COSTATORIA VULGARIS ret OSADY TRANSGRESYWNE Margle , dolomity z Costatoria costata. Na S trawertyny. Na NW facja solonośna. WARSTWY Z WILCZKOWIC Ilasto- margliste osady ze skupieniami anhydrytu. WARSTWY GIPSOWE II Wapienie dolomityczne z gipsem i dolomitem. WARSTWY MIĘDZYGIPSOWE Dolomity płytowe, wapienie dolomityczne, osdy marlisto- ilaste. WARSTWY GIPSOWE I Anhydryty wkładki wapieni i NaCl. WARSTWY Z WSCHOWEJ Iłowce i mułowce z pstrymi piaskowcami. śr. pstry piaskowiec CZERWONE PIASKOWCE Pierwsza fauna morska. d. pstry piaskowiec ŻWIRY IŁY PSTRE PIASKOWCE CZERWONE MUŁOWCE Z PIASKOWCAMI, WAPIENIAMI OOLITOWYMI perm- pstry piaskowiec FAZA PALATYNACKA cechsztyn Z5 (Ohre) ANHYDRYT Z4 (Aller) CZERWONY IŁ ANHYDRYT SÓL NAJMŁODSZA NaCl ANHYDRYT PEGMATYTOWY Z3 (Leine) ANHYDRYT SOLE MŁODSZE NaCl, KCl, NaCl ANHYDRYT GŁÓWNY DOLOMIT PŁYTOWY Z2 (Stassfurt) IŁ SOLNY SZARY ANHYDRYT STROPOWY SOLE STARSZE NaCl, KCl, NaCl ANHYDRYT PODSTAWOWY DOLOMIT GŁÓWNY Z1 (Werra) ANHYDRYT STROPOWY SÓL NAJSTARSZA NaCl ANHYDRYT DOLNY ANHYDRYTY g. czerwony spągowiec BIAŁY SPĄGOWIEC CZERWONE PIASKOWCE DROBNOZIARNISTE CZERWONE PIASKOWCE I ZLEPIEŃCE Z MUŁOWCAMI d. czerwony spągowiec Okolice Sławkowa: Zlepieńce ustępują miejsca osadom piasczystym z ziarnami porfirów i wapinieni. W kierunku na W występują gliny sławkowskie Okolice Olkusza: Skały podbne, jednak nad zlepieńcami myślachowickimi leżą zlepieńce porfirowo- wapienne i porfirowo- tufowe ZLEPIEŃCE MYŚLACHOWICKIE Zlepieńce z otoczaków wapienia węglowego, pochodzącego z antyliny Dębnika. Podrzędnie otoczaki piaskowcow arkozowych, porfirów, melafirów, tufów, martwicy karniowickiej. Materiał źle obtoczony o charakterze fanglomeratów, miąższość 15- 60 m. W obrębie zlepieńców wyróżnia się skały śródzlepińcowe: wkładki melafirów Regulic tufy śródzlepieńcowe zlepieniec zazębiający się z martwicą MARTWICA KARNIOWICKA Twarde, porowate wapienie ze zwapniałymi lepidodendronami, kalamitami, kordaitami i ślimakami słodkowodnymi. Główną rolę w budowie martwicy odgrywały glony, porosty, mchy i rośliny naczyniowe. Istaniało tutaj żródło o temp. 20-30 °C. Szczątki w bliskości źródła w pozycji przyżyciowej. Niecka Zielonogórska: OSADY KLASTYCZNE TRACHYBAZALTY, RIOLITY, RYODACYTY TUFY westfal PIASKOWCE KARNIOWICKIE Jest to regolit, efekt wietrzenia utworów karbonu produktywnego. Czerwonawo zabarwione piaskowce, których barwa zanika wgłąb przechodząc w szare, ziemiste utwory warstw łękowych. Znalezino w nich pokład węgla. stefan ARKOZA KWACZALSKA Piaskowce arkozowe gruboziarniste, gruboławicowe zlepieńcowate z wkładkami bruku żwirowego i czerwonych iłowców. Skrzemieniałe pnie Dadoxylon i Araukarites. NIŻ POLSKI G. ŚWIĘTOKRZYSKIE N- NW G. ŚWIĘTOKRZYSKIE NE G. ŚWIĘTOKRZYSKIE SW kreda- III RUCHY LARAMIJSKIE mastrycht REGRESJA koniak-santon GEZY KREDA PISZĄCA turon MAKSYMALNA TRANSGRESJA KREDA PISZĄCA OPOKI cenoman WAPIENIE śr. alb OSADY MARGLISTE PIASKOWCE GLAUKONITOWE barrem-apt LĄDOWE PIASKOWCE FLUWIALNE walanżyn- WAPIENIE