Pobierz Gimnazjalny Konkurs Filozoficzny edycje I-XII i więcej Streszczenia w PDF z Etyka tylko na Docsity!
AUTORZY TESTÓW:
Edycje I – VII: Wojciech Krysztofiak, Paweł Kołodziński
Edycja VIII – IX: Milena Jakubiak, Urszula Zarosa
Edycja X – XI: Milena Jakubiak, Marek Pawłowski
GIMNAZJALNY
KONKURS
FILOZOFICZNY
ZBIÓR TESTÓW Z LAT 2004-
I GIMNAZJALNY KONKURS FILOZOFICZNY 2004
TEST – ETAP SZKOLNY 2004 cz. I a
- Przeczytaj poniższy fragment dzieła filozoficznego i odpowiedz na pytania zamieszczone pod tekstem. Tak więc mądry czyni to, co jest piękne i dobre, niemądry zaś nie może się na to zdobyć, a choćby i chciał - nie zdoła. Jeżeli więc wszystko, co sprawiedliwe, i wszystko inne, co piękne i dobre, jest dziełem cnoty, jasne że sprawiedliwość i każda cnota są odmianami mądrości. a. Napisz, kto jest autorem powyższego tekstu? ……………………………………………………………………………………………… b. Jaką nazwą jest określany pogląd wyrażony w tym tekście? ……………………………………………………………………………………………… c. Jaką dziedzinę filozofii reprezentuje ten tekst? ……………………………………………………………………………………………… d. Sformułuj jakiekolwiek dwa pytania z tej dziedziny dociekań filozoficznych. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………
- Przypisz każdej podanej postaci jeden pogląd filozoficzny wybrany z niżej podanej listy. a. Arystyp z Cyreny…………………………………………………………………… b. Demokryt …………………………………………………………………………… c. Epiktet ……………………………………………………………………………… d. Sokrates ……………………………………………………………………………… Lista: idealizm, stoicyzm, sceptycyzm, hedonizm, intelektualizm etyczny, atomizm, kreacjonizm.
- Dopisz trzecie zdanie tak, by wszystkie trzy reprezentowały znaną regułę poprawnego wnioskowania. Każdy, kto wie czym jest dobro, czyni dobro. Janek wie, czym jest dobro. ...............................................................................................................................
- Podaj terminy filozoficzne, którymi określa się następujące poglądy: a. Nie można poznać świata………………………………………………………… b. Najwyższym dobrem jest minimalizacja wymagań wobec świata zewnętrznego………………………………………………………………………… c. Ludzkich czynów nie można poddawać ocenie moralnej……………………… d. Czyn jest moralnie dobry, jeśli prowadzi do szczęścia tego, kto czyni. ..........................................................................................................................
- Przeczytaj dwa poniższe zdania. a. Lepiej jest być bitym przez człowieka niż go bić.
- Z czego składa się materia według Demokryta? Podkreśl prawidłową odpowiedź. a. Z zarodków. b. Z żywiołów c. Z atomów. d. Z płomieni ognia. e. Z kropel wody.
- Napisz, jakimi innymi, oprócz filozofii, dziedzinami wiedzy (wymień co najmniej jedną) zajmował się Pitagoras? ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
- Uzupełnij słynną zasadę Protagorasa (zwaną zasadą homo-mensura ) : ....................... jest miarą …………………………………………………………………………
- Każdej z zamieszczonych w tabeli definicji prawdy przyporządkuj, wpisując w odpowiednie miejsce, nazwę koncepcji z listy poniżej, na gruncie której dana definicja jest formułowana. Lista: koncepcja koherencyjna, koncepcja powszechnej zgody, koncepcja pragmatyczna, koncepcja klasyczna, koncepcja oczywistościowa.
- Jan twierdzi, że zdanie „Kontakt jest na lewo od drzwi” jest prawdziwe, ponieważ zawsze, gdy sięga tam ręką, udaje mu się włączyć światło. Napisz, która z koncepcji prawdy, wymienionych w zadaniu 12, uzasadnia takie rozumowanie Jana? ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Definicje prawdy Nazwy koncepcji prawdy Prawda jest zgodnością rzeczy i myśli. Zdanie jest prawdziwe wtedy, gdy jest niesprzeczne ze zdaniami uznanymi za prawdziwe. Zdanie jest prawdziwe gdy wszyscy zgadzają się by je za takie uznać. Zdanie jest prawdziwe jeśli jest użyteczne.
- Anna twierdzi, że istnieje druga planeta Ziemia, zamieszkana przez istoty podobne do ludzi. Zdanie to uzasadnia mówiąc, że nie jest ono sprzeczne z dotychczas uznanymi prawdami naukowymi. Napisz, którą z koncepcji prawdy, wymienionych w zadaniu 12, akceptuje Anna? ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… KONIEC TESTU
- Jan nie wie, jakie podlewanie zalecić dla sprzedawanych przez siebie roślin. W tym celu podlewa kilka wybranych sadzonek rożnymi, dokładnie zaplanowanymi ilościami wody i obserwuje wyniki. Na podstawie wyników wnioskuje, że rośliny powinny otrzymywać litr wody dziennie. Napisz, jakiego typu rozumowaniem posługuje się Jan. ................................................................................................................................................ Napisz, czy schemat rozumowania Jana jest niezawodny. (Tak/nie) …………………………………………………………………………………………………………
- Które z poniższych zdań jest wewnętrznie sprzeczne? Wpisz TAK w wolne miejsca. a. Jan jest łysy i ma włosy na głowie…………………… b. Warszawa nie jest stolicą Polski……………………… c. Komar wolno lata……………………………………… d. Ania jest dziewczyną z Marsa, a na Marsie nie ma żadnych ludzi……………
- Jakie stanowiska filozoficzne prezentują Jan, Anna i Bolek? Wpisz w wolne miejsca jedno z określeń z listy. Lista: dualizm, pluralizm, monizm, wariabilizm, spirytualizm. a. Jan twierdzi: wszystko jest zbudowane z atomów tego samego rodzaju………………………………………………………………………………… b. Anna twierdzi: świat jest złożony z atomów tego samego rodzaju oraz próżni………………………………………………………………………………… c. Bolek uważa, że świat składa się z materii, energii, bitów informacji i innych rzeczy, o których może mieć pojęcie tylko Pan Bóg……………………………
- Trzej koledzy nie zdążyli na autobus, który przyjechał przed czasem. a. Jan powiedział: nigdy nie da się zdążyć na autobus …………………………… b. Bolek stwierdził: trzeba ustalić przyczyny naszego rozminięcia się z autobusem ……………………………………………………………………….…… c. Ryszard oznajmił: to, że pójdziemy piechotą, służy jakiemuś celowi ………… Wybierz z podanej listy i wpisz w wolne miejsca nazwy poglądów wyrażanych przez uczestników opisanego zdarzenia. Lista: kauzalizm, fatalizm, teleologizm, determinizm, supranaturalizm.
- Jaś mówi: miłość jest heroiczna i bolesna. Każdy, kto jej zazna, staje się lepszy. Małgosia odpowiada: twoja teza jest fałszywa i nieuzasadniona, gdyż znam osoby, które zaznały miłości i stały się gorsze. Odpowiedz na pytanie a) oraz b) , posługując się terminami wybranymi z listy poniżej. a. O jakiego typu obiekcie mówi Jaś w pierwszym zdaniu? ……………………………………………………………………………………………… Piękno jest względne.
b. O jakiego typu obiekcie mówi Jaś w drugim zdaniu? …………………………………………………………………………………………….. Lista: idea, wyobrażenie, fakt, prawidłowość. Odpowiedz na pytania: c. Czy argumentacja Małgosi jest poprawna? (tak/nie) …… d. Czy Małgosia w swojej wypowiedzi odnosi się do idei miłości? (tak/nie) ………….
- Wpisz w wolne miejsca terminy filozoficzne odnoszące się do sytuacji opisanych poniżej. Użyj terminów z listy. Lista: ataraksja, anamneza, iluminacja, abstrakcja. a. Jasio jest w stanie bezbłędnie rozpoznać spotkanego kota, mimo że nigdy nie widział takiego zwierzęcia. Zawdzięcza to osobliwej właściwości swojej duszy………………………………………………………………………………… b. Jasio zawsze miał oceny niedostateczne z matematyki. Pewnego dnia rozwiązał nadzwyczaj trudne zadanie z matematyki, mimo że się jej nie uczył. Zapytał nauczyciela filozofii, jak to było możliwe, a ten odesłał go do dzieł św. Augustyna………………………………………………………………… c. Mały Jasio po raz pierwszy zobaczył jamnika. Mama powiedziała mu, że to jest pies. Kiedy chłopiec zobaczył doga niemieckiego, stwierdził, że to również jest pies…………………………………………………………………… d. Jaś z powodu niespełnionej miłości do Małgosi cierpi na bezsenność. Pewnego razu zdecydował, że nie będzie się angażował uczuciowo w stosunku do dziewczyny. Zaznał wreszcie ukojenia……………………………
- Jeśli świat składa się:. a. ze wszystkich liczb naturalnych…………………………………………………… b. ze wszystkich liczb rzeczywistych………………………………………………… c. ze wszystkich licz rzeczywistych z przedziału od 0 do 1 ……………………… d. ze wszystkich liczb wymiernych…………………………………………………… To z ilu obiektów składa się świat? Wstaw w wolne miejsca właściwe odpowiedzi wybrane z listy. Lista: skończenie wielu, nieskończenie przeliczalnie wielu, nieprzeliczalnie wielu, więcej niż nieprzeliczalnie wielu. KONIEC TESTU
- Który z podanych filozofów jest współcześnie uznawany (m. in. przez Karla Poppera) za twórcę pierwszej koncepcji państwa totalitarnego? Podkreśl właściwe nazwisko: a. Platon. b. Św. Tomasz. c. Tales. d. Arystoteles. e. Melissos.
- Obok podanych w tabeli pojęć wpisz (wybierając z listy poniżej) nazwy dziedzin filozoficznych, na gruncie których te pojęcia są stosowane. Lista: metafizyka (ontologia), estetyka, teoria poznania (epistemologia), etyka, logika.
- Słynne zdanie Protagorasa: „choroba jest zła dla chorego a dobra dla lekarza” można zaliczyć do jednego z następujących przekonań (podkreśl właściwą odpowiedź): a. relatywizm etyczny. b. obiektywizm etyczny. c. absolutyzm etyczny. d. konwencjonalizm etyczny.
- Wybierz przez podkreślenie, które z wymienionych obiektów są substancjami według Arystotelesa: liczby, hałas, niedźwiedzie, narody, państwa, kamienie, kolory, świat, zdania, ruchy, postaci literackie, hałas, Zagłoba, twierdzenie Pitagorasa, głupota, Napoleon. Pojęcie Nazwa dziedziny A posteriori Mimesis Arete Arche Koherencja Antynomia Sylogizm Katharsis Nous Entelechia
- Wpisz w wolnych miejscach, które z wymienionych terminów odnoszą się do dziedzin filozoficznych, a które do stanowisk filozoficznych? Lista: determinizm, etyka, cynizm, natywizm, antropologia filozoficzna, kauzalizm, klasyczna koncepcja prawdy, semantyka. a. dziedziny filozofii: ………………………………………………………………………………………………………… b. stanowiska filozoficzne: …………………………………………………………………………………………………………
- Które z poniższych sformułowań należy zaliczyć do grupy wypowiedzi filozoficznych, religijnych lub potocznych? Wpisz w wolne miejsca właściwe określenia z listy poniżej. Lista: wypowiedź filozoficzna, wypowiedź religijna, wypowiedź potoczna. a. Gdy Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie…………………………… b. W naturze człowieka jest zawarta sprzeczność między egoizmem i altruizmem……………………………………………………………..................... c. Niektórzy ludzie są paskudni……………………………………………………… d. Wielu ludzi na skutek trudnych warunków rozwojowych przejawia postawę skrajnie egoistyczną…………………………………………................................. e. Dobre uczynki prowadzą człowieka do Boga……………………………………
- Dialektyka w rozumieniu starożytnych filozofów to (podkreśl właściwą odpowiedź): a. Platońska teoria człowieka. b. Walka sprzeczności. c. Poszukiwanie dowodu twierdzenia. d. Umiejętność dochodzenia do prawdy przez zestawianie i porównywanie przeciwstawnych stanowisk.
- Przyporządkuj (wybierając z listy) przez wpisanie w wolne miejsca nazwy typów wnioskowania wyrażonych poniżej. Lista: indukcja matematyczna, dedukcja, indukcja enumeracyjna. Rozstrzygnij (przez wpisanie TAK lub NIE), które z nich jest niezawodne. a. Jan mieszka w Szczecinie. Sąsiad Jana jest Chińczykiem. Drugi sąsiad Jana też jest Chińczykiem. Każdy sąsiad Chińczyka jest Chińczykiem. Zatem Jan jest Chińczykiem…………………………………………………………………… b. Kruk nr 1 jest czarny. Kruk nr 2 jest czarny. Jeżeli kruk nr k jest czarny, to kruk o następnym numerze jest również czarny. Zatem wszystkie kruki są czarne………………………………………………………………………………… c. Jan mieszka w Szczecinie. Andrzej jest znajomym Jana i również mieszka w Szczecinie. Każdy znajomy Andrzeja jest znajomym Jana. Stu znajomych Andrzeja mieszka w Szczecinie. Zatem wszyscy znajomi Jana mieszkają w Szczecinie…………………………………………………………………………… KONIEC TESTU
- Które z poniższych sformułowań jest definicją antynomii? Podkreśl właściwą odpowiedź. a. Antynomia jest to sformułowanie zawsze fałszywe. b. Antynomia jest to rozumowanie dowodzące dwóch formuł zdaniowych sprzecznych. c. Antynomia jest to dowód nie wprost. d. Antynomia jest to para dwóch przeciwstawnych znaczeniowo wyrażeń.
- Które z poniższych zdań są prawdziwe, a które fałszywe? Wstaw w wolne miejsce słowa: prawda, fałsz. a. jeśli istnieją w danym języku zdania fałszywe, to również istnieją w nim zdania prawdziwe……………………………………………………………………. b. istnieją prawdziwe zdania sprzeczne logicznie…………………………………… c. sylogizmy są regułami wnioskowania prowadzącymi od zdań prawdziwych do zdań prawdziwych…………………………………………………………………… d. istnieją poprawne logicznie wnioskowania prowadzące od fałszywych przesłanek do fałszywego wniosku………………………………………………… e. ze sprzecznych przesłanek wynikają wszystkie zdania…………………………
- Które z poniższych stwierdzeń odrzuca zwolennik klasycznej koncepcji prawdy? Wpisz w wolne miejsca jedno z dwóch określeń: odrzuca, nie odrzuca. a. Zdanie Z jest prawdziwe, gdyż jest oczywiste…………………………………… b. Zdanie Z jest fałszywe, gdyż wszyscy je odrzucają........................................... c. Zdanie Z jest prawdziwe, gdyż jest zgodne z empirią........................................ d. Zdanie Z jest prawdziwe, gdyż jest zgodne z nakazami religijnymi…………….
- Które z poniższych stwierdzeń zaakceptuje zwolennik pragmatycznej koncepcji prawdy? Wpisz w wolne miejsca jedno z dwóch określeń: akceptuje, nie akceptuje. a. Zdanie Z jest prawdziwe, gdyż jest zgodne z intuicją…………………………… b. Zdanie Z jest prawdziwe, gdyż w oparciu o jego treść można wyprodukować maszyny……………………………………………………………………………… c. Zdanie Z jest fałszywe, gdyż z nim nie zgadza się przywódca…………….…… d. Jeśli logika jest skuteczna, to zdanie, które przeczy logice, jest fałszywe……………………………………………………………………………… III Część metafizyczna
- Przyporządkuj następującym stwierdzeniom nazwiska filozofów (z listy poniżej), którzy je akceptowali. Lista: Zenon z Kition, Archimedes, Pitagoras, Parmenides, Antystenes, Heraklit, Platon, Tales, Empedokles, Arystoteles, św. Augustyn. a. Byt jest, a niebytu nie ma................................................................................... b. Wszystko płynie................................................................................................. c. Istnieje idea najwyższa......................................................................................
d. Formy istnieją w rzeczach, a nie w świecie idei................................................. e. Pneuma przenika wszystkie rzeczy.................................................................... f. Wszystko jest z wody………………………………………………………………
- Które z poniższych sformułowań trafnie charakteryzują Platońskie pojęcie idei? Podkreśl prawidłowe odpowiedzi. Idee: są wieczne, są zmienne, oddziałują na świat, są postrzegalne zmysłowo, są wymyślane przez ludzi, są stworzone, można je znaleźć w kosmosie, są ogólne, są niezmienne, są aprzestrzenne.
- Które z poniższych zdań jest charakterystyką następujących stanowisk metafizycznych. Wstaw w wolne miejsca litery oznaczające odpowiednie stwierdzenia z listy poniżej. a. Atomizm……………………………………………………………………………… b. Pluralizm ontologiczny………………………………………………………………. c. Materializm………………………………………………………………………….. d. Spirytualizm…………………………………………………………………………. Lista: A) świat składa się z rzeczy utworzonych z jednego materiału, B) świat składa się z najmniejszych, niepodzielnych składników (elementów), C) każda rzecz jest utworzona z substancji duchowej, D) wszystko jest materialne, E) światem rządzi duch absolutny, F) istnieje wiele nieredukowalnych do siebie tworzyw rzeczywistości IV Część antropologiczno-etyczna
- Które z następujących słów oznaczają wartości moralne. Podkreśl poprawne odpowiedzi: konwencja etyczna, miłość, siła fizyczna, odwaga, inteligencja, sprawiedliwość, dobre pochodzenie, sukces zawodowy.
- Które z następujących wypowiedzi ocen są etyczne, a które wyłącznie religijne? Wstaw w wolne miejsca jedno z dwóch określeń: etyczne, wyłącznie religijne. a. Mężczyzna nie powinien być tchórzem………………………………………….. b. Dobre uczynki będą nagrodzone po śmierci……………………………………… c. Czasem należy czynić zło.............................................................................. d. Ten, który w imię Boga zabija, czyni zło……………………………………………
- Które z poniższych stwierdzeń odrzuca zwolennik intelektualizmu etycznego? Wpisz w wolne miejsca jedno z określeń: odrzuca, nie odrzuca. a. Rób to, co ci przyniesie korzyści intelektualne................................................... b. Człowiek kradnie, gdyż jest biedny………………………………………………… c. Wiedza o dobru jest warunkiem szczęścia........................................................
- Które z osób przedstawionych w następujących sytuacjach pochwaliłby Epikur, a które potępiłby Arystoteles? Wpisz w wolne miejsca jedno z nazwisk: Epikur, Arystoteles.
II GIMNAZJALNY KONKURS FILOZOFICZNY 2005
TEST – ETAP SZKOLNY 2005
- Które z następujących chronologii są prawidłowe? Podkreśl poprawne odpowiedzi. a. Anaksymander, Heraklit, Platon, Chryzyp. b. Kant, Marks, Kartezjusz, Locke. c. Św. Augustyn, Św. Tomasz, Parmenides, Pascal. d. Sartre, Wittgenstein, Nietzsche, Hegel.
- Przypisz każdej podanej postaci jeden pogląd filozoficzny wybrany z listy poniżej. a. Hume ………………………………………………………………………………… b. Sokrates ……………………………………………………………………………… c. Kartezjusz…………………………………………………………………………….. d. Kant.................................................................................................................... Lista: hedonizm, hylemorfizm, natywizm, wariabilizm, intelektualizm etyczny, dualizm, idealizm transcendentalny, monizm ontologiczny, idealizm subiektywny.
- Przyporządkuj pytaniom filozoficznym dziedziny filozofii z listy poniżej, na gruncie których są one stawiane. Lista: logika, epistemologia, etyka, metafizyka, antropologia filozoficzna, estetyka, semiotyka.
- Wpisz w wolnych miejscach, które z wymienionych terminów odnoszą się do dziedzin filozoficznych, a które do stanowisk filozoficznych? Lista: determinizm, tomizm, pragmatyzm, etyka, fenomenologia, cynizm, natywizm, felicytologia, kauzalizm, aksjologia, filozofia analityczna, weryfikacyjna koncepcja prawdy, pragmatyka, epistemologia, hermeneutyka, metodologia. a. dziedziny filozofii ……………………………………………………………………. b. stanowiska filozoficzne……………………………………………………………… c. koncepcje filozoficzne……………………………………………………………… Pytania filozoficzne Dziedziny filozofii Czy istnieją siły? Jaką rolę pełni katharsis? W jaki sposób dochodzimy do odkrycia aksjomatów logicznych? Czy arytmetyka jest niesprzeczna? Czy pojęcie arete implikuje pojęcie rozumności?
