Globalizacja przyczyny, skutki, wpływ, Notatki z Ekonomia

Pobierz Globalizacja przyczyny, skutki, wpływ i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity! Globalizacja – oznacza: „proces upodabniania się gustów i oferty produktu na całym świecie, wskutek czego popyt jest zaspokajany produktem globalnym, a nie lokalnymi” . Definicja taka jest jednak mocno – z różnych względów – zawężona, dlatego globalizację powinno traktować się jako określenie zjawiska ważniejszego i bardziej dalekosiężnego. W istocie, produktów globalnych jest niewiele, globalizacja jest zatem realnym procesem zachodzącym w większości firm świata. Ich styl myślenia i działania opiera się na globalnej perspektywie, w której ujmuje się klientów, technologie, koszty, sojusze strategiczne i konkurentów. Pojęcie globalizacja ściśle związane jest z gospodarką globalną, czyli taką, w której czynniki produkcji – bogactwa naturalne, kapitał, technologia i siła robocza – a także produkty i usługi krążą po całym świecie. Po raz pierwszy bowiem wszystko może być wyprodukowane i sprzedane wszędzie na świecie. W gospodarce oznacza to wykonywanie każdego komponentu oraz każdej czynności w takim miejscu na kuli ziemskiej, gdzie można to zrobić najtaniej oraz sprzedawanie produktów i usług tam, gdzie ceny i zyski są najwyższe. Ze względu na brak jednoznacznej definicji globalizacja może być traktowana bardzo różnie, skrajnie, lub w oparciu o oceny ideologiczne definiującego. Na ogół jednak chodzi tu o pewne uwarunkowania procesu traktowane w miarę możliwości równorzędnie . Są to: ogólnoświatowa skala, waga i sposób rozwiązywania problemów oddziaływających w mniejszym lub większym stopniu na rozwój wszystkich społeczeństw, możliwych do pokonania jedynie przy lepszej, szerokiej i wielopłaszczyznowej współpracy wszystkich stron. PRZYCZYNOWO – SKUTKOWY CHARAKTER GLOBALIZACJI Określenie „globalizacja” należy również przeprowadzić w ujęciu przyczynowo – skutkowym, gdyż to właśnie zmiany technologiczne, rozwój społeczny, polityczny i ekonomiczny w ciągu ostatnich piętnastu – dwudziestu lat skierowały świat w kierunku tworzenia „globalnej wioski” lub „jednoczącej się wspólnoty”, czyli jednorodnego, zunifikowanego rynku globalnego, jeśli chodzi o gusty konsumentów i preferencje dotyczące produktów. Korzystają z tego głównie organizacje globalne produkujące standaryzowane globalnie produkty w celu osiągnięcia ekonomii skali o światowym zasięgu. Warto w tym miejscu dodać, że niejednokrotnie pojawiały się głosy kwestionujące hipotezę globalizacji i potrzebę tworzenia standaryzowanych strategii i produktów globalnych. Argumentując istnienie barier standaryzacji produktów i strategii dowodzono, że można osiągnąć dużo większe zyski przez przystosowanie produktów, produkcji i strategii do potrzeb poszczególnych rynków. Obecnie globalizacja i wszelkie procesy w związku z nią zachodzące przejawiają się w kilku podstawowych aspektach: Pojawienie się dwóch zasadniczych trendów w globalizacji, od trendu w kierunku tworzenia rynków globalnych począwszy aż do globalizacji działań dotyczących wartości dodanej. Zjawisko zwane „orientalnym wyzwaniem”, polegające na przypisaniu sukcesu japońskim firmom na rynkach światowych dzięki przyjęciu przez nie strategii globalnych wiążących koordynację i integrację w ogólnoświatowej produkcji i dystrybucji. Do najistotniejszych problemów uznawanych za globalne, których nasilenie zagraża zdrowiu, życiu, a nawet upadkowi cywilizacji to: wojna nuklearna, niekompetentne rozprzestrzenianie broni jądrowej, załamanie się równowagi ekologicznej, zmiany klimatyczne, klęska głodu, pogorszenie się sytuacji gospodarczej i społecznej najuboższych rejonów świata czy też terroryzm międzynarodowy. Obecnie, zgodnie z najnowszymi poglądami w tej dziedzinie, globalizacja postrzegana jest jako atrakcyjna, dająca szansę rozwoju idea, dzięki której istnieją możliwości rozwiązywania problemów niemożliwych do pokonania bez szerokiej współpracy międzynarodowej. WPŁYW GLOBALIZACJI NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI Analizę wpływu, jaki wywiera globalizacja na gospodarkę światową i rozwój współczesnej cywilizacji, należy rozpocząć od krajów najbogatszych, które nadawały ton światu zachodniemu. Podstawowym efektem globalizacji wydaje się być wciąż postępujący wzrost rozpiętości dochodowych między krajami zamożnymi i biednymi. Według badań pochodzących z początku XIX wieku i przeprowadzonych przez A. Madisona różnice dochodowe per capita krajów zamożnych i biednych przekraczały nieco tylko relację 3 : 1. Przez cały wiek XIX różnice te wzrastały, ale prawdziwe przyspieszenie nastąpiło w okresie ostatniego czterdziestolecia. Wiele krajów tzw. Trzeciego Świata przeżywa stagnację lub cofanie się, co nader często skutkuje fizycznym głodem. Wszystkim tym zjawiskom towarzyszy obojętność krajów zamożnych. W latach 50. i 60. uchwalono przez ONZ postulat przeznaczania 1% PKB na pomoc dla Trzeciego Świata. Najdłużej rezolucję tą respektowały kraje nordyckie, jednak obecnie są to coraz niższe kwoty. Kolejnym, istotnym efektem wpływu globalizacji na rozwój współczesnej cywilizacji będzie otwarcie gospodarek poszczególnych krajów. Proces ten przybiera dwa podstawowe trendy: – rozszerzenie i zróżnicowanie rynku globalnego, – dynamiczny wzrost konkurencyjności na rynku światowym. Oznacza to, że nawet drobna zmiana kosztów produkcji w jednej części świata poważnie odbija się na konkurencyjności gospodarki danego kraju. Takie ujęcie problemu powoduje określone perturbacje na rynku pracy krajów najbogatszych. Najlepszym przykładem są tu kraje Europy Zachodniej, gdzie znaczna część pracowników o niskich kwalifikacjach pozostaje bez pracy lub przykład Stanów Zjednoczonych, w których wymienieni pracownicy muszą zadowolić się bardzo niskimi stawkami. Globalizacja w tym ujęciu oznaczać będzie mobilność inwestorów i dużo mniejszą mobilność – ze względów rodzinnych i wielu innych – pracowników. Ogromna mobilność inwestorów to obecnie najpotężniejsza ich siła oraz – co niestety uwidacznia się coraz wyraźniej – źródło głębokich podziałów społecznych. Globalizacja nie wydaje się więc sprzyjać w tym znaczeniu wyrównywaniu warunków życia ludzi na świecie. Oprócz inwestorów tylko wysokiej klasy specjaliści mają możliwości poruszania się po „rynku globalnym”. I jest to zasadnicza cecha odróżniająca tą grupę ludzi od pozostałej reszty ludności przywiązanej do swojego miejsca zamieszkania. ROZWÓJ GLOBALIZACJI W UJĘCIU HISTORYCZNYM Globalizacja nie jest procesem, który rozpoczął się nagle. Globalizacja stanowi wynik długotrwałych i niejednokrotnie bardzo skomplikowanych procesów zachodzących w gospodarkach, jest ona procesem o charakterze ewolucyjnym. Ocenia się, że u podstaw rozwoju globalizacji leżą dwa inne, ważne procesy: internacjonalizacja i multinacjonalizacja, zaś globalizacja zawiera cechy zarówno jednego, jak i drugiego zjawiska Procesy globalizacji w ujęciu ewolucyjnym przedstawia A. Zorska twierdząc, że globalizacja rozumiana jako rozszerzenie działalności krajowych przedsiębiorstw za granicą została zapoczątkowana w XIV wieku w związku z rozwojem działalności zamorskiej przez kompanie handlowe. Dopiero jednak w II połowie XIX wieku nastąpił tak silny wzrost skali, zasięgu i form ekspansji przedsiębiorstw, że wywołało to z kolei proces integrowania wielu rynków i gospodarek oraz przepływy kapitałów Za pierwszy etap globalizacji (globalizowania działalności gospodarczej) – zgodnie z tym podejściem – uznaje się lata 1870 – 1914. Proces globalizacji gospodarek został jednak