gloria victis opowiadanie, Notatki z Język polski

Pobierz gloria victis opowiadanie i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Odwołując się do fragmentu Gloria Victis omów językowe środki stylistyczne służące gloryfikacji bohaterów utworu. Jak należy rozumieć słowa Gloria Victis w kontekście opisywanych wydarzeń? "Gloria Victis" Elizy Orzeszkowej obfituje w liczne językowe środki stylistyczne , które nadają noweli niezwykle patetycznego i baśniowego charakteru. Wśród nich wymienić można rozległe metafory, epitety, porównania , a przede wszystkim personifikacje.  Personifikacja - w utworze Orzeszkowej rośliny i zjawiska natury (np. wiatr) posiadają umiejętności oraz cechy właściwe ludziom. Jest to element gloryfikacji powstańców , których bohaterstwo sprawiło, że nawet drzewa nie mogą pozostać wobec niego obojętne. Muszą o nim opowiedzieć. Personifikacje służą również uwypukleniu, jak bardzo mogiła powstańców jest opuszczona. Np. "(...) a róża westchnęła: — Ja jedna kwiaty na tę mogiłę rzucam"  Epitety - np. "Tak na bezimiennej, zapomnianej, nieznanej mogile leśnej płakał wiatr." W noweli epitety często podkreślają kontrast pomiędzy bohaterstwem i odwagą powstańców, a smutkiem opuszczonej mogiły.  Metafory - służą uwypukleniu męczeństwa powstańców. Np. Romuald Traugutt opisywany jest w ten sposób: "wziąwszy na ramiona krzyż narodu swego, poszedł za idącym ziemią tą słupem ognistym i w nim zgorzał.” W metaforze tej Traugutt zostaje porównany nie tylko do Mojżesza , ale nawet Jezusa Chrystusa.  Porównania - pomagają w opisie wzniosłych cech bohaterów lub ich odważnych czynów np. "Jak ptak czerwony chusta krwią ociekająca zleciała na szeroką pierś dowódcy jazdy" W utworze występuje jeszcze jeden, bardzo znaczący środek stylistyczny, a mianowicie parafraza. Tytuł noweli Orzeszkowej jest odwołaniem do rzymskiego zawołania „Vae victis” (Biada zwyciężonym!). Pisarka dokonała jednak parafrazy i zatytułowała swój utwór „Gloria victis” (Chwała zwyciężonym!). Orzeszkowa mówi w ten sposób, że niezależnie od wyniku powstania, walczącym należy się szacunek i chwała. Mimo że ich szanse były bardzo małe, powstańcy przystąpili bowiem do walki, wykazując się odwagą i heroizmem.

Dlaczego nowela Gloria Victis jest przykładem mowy ezopowej? Gloria Victis jest przykładem mowy ezopowej, ponieważ Eliza Orzeszkowa ze względu na obecną w jej czasach cenzurę w noweli posłużyła się językiem w którym treści zostały przedstawione w sposób ukryty, utajony. Po powstaniu styczniowym miał miejsce zakaz mówienia i pisania o określonych sprawach. Działająca cenzura posiadała szczegółowy wykaz spraw, które nie mogły być poruszane w druku. Dlatego autorka posługiwała się metaforą, peryfrazą itd. Był to swego rodzaju szyfr. Przykład: "a za silnymi ramiony leciał poszum niewidzialnych skrzydeł... owych dawnych." Orzeszkowa w tych słowach nawiązuje do husarii, która miała jako jeden z elementów stroju "skrzydła" z piór. Inne przykłady to np: "burza" jako powstanie, lub słowo "matka" oznaczające Polskę. Przedstaw historię przyjaźni Jagmina z Marcysiem w Glorii victis Maryś Tarłowski i Jagmin to główni bohaterowie opowiadania „Gloria victis”. Maryś przyjechał do miasta ze swoją siostrą i tam poznał przyszłego przyjaciela. Spacerowali we trójkę po ulicach, często rozmawiali. Potem mężczyźni wstąpili do wojska, by walczyć w powstaniu styczniowym. Anielka, siostra Marysia, poprosiła Jagmina, by opiekował się jej bratem. Zdawała sobie sprawę, że Maryś jest fizycznie bardzo słaby i sam nie poradzi sobie na polu bitwy. Zakochany w niej Jagmin przysiągł, że będzie strzegł przyjaciela. Zdawało się, że bohaterowie są swoimi całkowitymi przeciwieństwami. Jagmin był postawnym, walecznym mężczyzną, porównywanym nawet do greckich herosów. Maryś zaś był wątłym, niskim człowiekiem. Łączyła ich mądrość i dobroć. Jagmin, choć był doskonałym żołnierzem, nie chciał zabijać ludzi. Maryś tym bardziej. Snuł ambitne plany na przyszłość, na polu, gdzie za chwilę miała rozegrać się bitwa, przyglądał się naturze i ją podziwiał. Potrafił jednak tak jak Jagmin, wykazać się nie lada odwagą. To on uratował przywódcę powstania Romualda Traugutta. Tym niesamowitym wyczynem zdobył szacunek innych żołnierzy. Historia Jagmina i Marysia skończyła się tragicznie. Jagmin dotrzymał obietnicy i do ostatniej chwili troszczył się o przyjaciela. W czasie bitwy Maryś został ranny, a Jagmin osobiście odprowadził go do namiotu, gdzie otrzymał pomoc medyczną. Maryś wiedział, że może liczyć na towarzysza, dlatego chciał, aby ten oddał Anielce jego chustkę. Niestety, Jagmin również poległ w czasie bitwy.