Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Turystyka: notatki z zakresu turystyki przedstawiające.środowisko geograficzne, klimat, gleby, sieć wodną oraz walory turystyczne gminy Narol.
Typologia: Notatki
1 / 7
W Gminie Narol
Spis treści: 3.WSTĘP 3.ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE 3.KLIMAT 4.GLEBY 4.SIEĆ WODNA 5.WALORY TURYSTYCZNE GMINY NAROL 10.BIBLIOGRAFIA WSTĘP W tej pracy przedstawię zarys geograficzny i turystyczny Gminy Narol.
ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE Gmina Narol położona jest w północno wschodniej części województwa podkarpackiego, w powiecie lubaczowskim. Obejmuje niewielkie fragmenty mezoregionów: Kotliny Sandomierskiej i Roztocza. Ukształtowanie powierzchni cechują rozległe, płaskie zrównania stołowe, zwane gradacyjnymi. Sięgają one najczęściej wysokości 300-500 m n.p.m. Krajobraz urozmaicają liczne wydmy i wąwozy, powstałe najczęściej w wyniku działania wód. Gmina Narol graniczy: od południowego wschodu z gminą Lubycza Królewska i Bełżec, od północy z gminą Susiec, od zachodu z gminą Obsza, od południowego zachodu z gminą Cieszanów a od południowego zachodu z gminą Horyniec. Powierzchnia gminy wynosi 203,4 km2 pod względem i pod względem powierzchni klasuje się na drugiej powierzchni w powiecie lubaczowskim po gminie Cieszanów Położenie matematyczne wyznaczają następujące punkty skrajne: -północny (5024 '40 ' 'N) - położony na granicy sołectwa Podlesina; -południowy (5016 '10 ' 'S) - położony na północ od wzgórza 262,8 w lesie Bruszczyn; -wschodni (2326 '20 ' 'E) - położony na wschód od wsi Chlewiska; -zachodni (2307 '35 ' 'W) - położony na północny - zachód od wzgórza 230,6 w lesie Trzy Kopce.
KLIMAT Obszar gminy Narol obejmuje następujące krainy klimatyczne: subregion nizinny sandomierskiej ( okolice Rudy Różanieckiej i Płazowa) i region wyżyny lubelskiej. W subregionie niziny sandomierskiej średnia roczna temperatura waha się w granicach 6,5-7,5 C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec z średnią temperaturą 17-19 C, najzimniejszym styczeń średnio-3,5 C. Średnia roczna suma opadów waha się w granicach 610- mm. Dość częste są burze. Okolice Rudy Różanieckiej maja swój lokalny
klimat, na który wpływają okoliczne stawy. W ich kompleksie wieją często wiatry lokalne typu bryza a nad stawami często unosi się mgła. Na warunki klimatyczne wpływ mają również okoliczne lasy. Pozostała, roztoczańska część gminy Narol należy do klimatu wyżynnego lubelskiego. Posiadający większą wysokość bezwzględna obszar Narolszczyzny należący do Roztocza Wschodniego i Środkowego ma klimat chłodniejszy niż sąsiednie mezoregiony. Średnia temperatura roczna wynosi około 7 C. Suma opadów wynosi około 700mm.
Tereny gminy Narol leżące na obszarze Roztocza reprezentują typ gleb terenów wyżynnych. Charakter gleb pozostaje w ścisłym związku z budową geologiczną, ukształtowaniem powierzchni, stosunków wodnych i szaty roślinnej. Na Roztoczu Środkowym powszechne są gleby bielicowe wytworzone zarówno z piasków luźnych lub słabo gliniastych. Gleby te rozwinęły się głównie pod borami sosnowymi i jodłowymi. Są to gleby kwaśne lub bardzo kwaśne i zawierają mało potasu i fosforu. W sąsiedztwie gleb bielicowych występują gleby brunatne wytworzone z gezy, opoki, piasków i gliny zwałowej. Gleby te występują na obszarze silnie sfałdowanym, głównie na wzniesieniach Roztocza Wschodniego. Na żyznych siedliskach tych gleb występują lasy liściaste i mieszane. W okolicach Rudy Różnieckiej i Płazowa leżących na terenie Kotliny Sandomierskiej dominują gleby wykształcone z czwartorzędowych piasków fluwiaglacyjnych i lokalnie wydmowych. Przeważają gleby bielicowe, które występują głównie w terenie zalesionym. Wykształciły się one na luźnych piaskach wydmowych, piaskach słabo gliniastych i utworach pyłowych zalegających na suchych piaskach wydmowych. W niektórych miejscach w wyniku ingerencji człowieka wykształciły się gleby pseudo-bielicowe, czyli pylaste. Są to gleby lekkie i łatwe do uprawy. Między Rudą a Hutą Różaniecką pod wpływem działalności człowieka, rozwinęły się silnie przepuszczalne gleby brunatne. Na terenach stawowych wokół Rudy Różanieckiej są urodzajne gleby torfiaste, których obecnie nie wykorzystuje się rolniczo.
SIEĆ WODNA Przez Roztocze przebiega dział wodny między Bugiem, Wieprzem i Sanem. Leżące na terenie gminy Narol najwyższe wzniesienie polskiego Roztocza jest jednym ze wzgórz, które rozdzielają dorzecza Bugu i Sanu. Gmina Narol w całości należy do dorzecza Sanu, a właściwie do dorzecza jego najdłuższego prawobrzeżnego dopływu - Tanwi. Długość Tanwi wynosi 103 km, z czego odcinek w granicach gminy Narol wynosi 17 km, powierzchnia dorzecza 2339 km2. Główne źródło Tanwi bierze swój początek na zachód od Wielkiego Działu, w obrębie sołectwa Huta Złomy, na wysokości 308 m
na terenie gminy NAROLTereny podmokłe, liczne stawy i duże kompleksy leśne są ostoją dla wielu gatunków zwierząt i ptaków. Móżnatutaj spotkać: bąka, bączka, perkoza rdzawoszyjnego, bociana białego i czarnego, kanię czarną, błotniąka stawowego, kobuza, żurawia, głuszca, cietrzewia, pliszkę górską, podróżniczka, kraskę, pszczołojada, orzełka włochatego, orlika krzykliwego, przepiórkę, siniaka, dudka, puchacza, brzegówkę, dzierzbę rudogłową, muchówkę białoszyją i małąorazinne.Bogato reprezentowany jest również świat ssaków, z których należy wymienić: 4 gatunki nietoperza (nocek Brandta, nocek duży, borowiec wielki, gacek wielkouch), żołędnicę, wydrę, wilka, lisa, rysia, łasice, gronostaja, borsuka, łosia, jelenia, sarnę, dzika czyzająca.Atrakcję turystyczną niewątpliwie stanowią żeremie bobrów żyjących w naturalnym środowisku w pobliżu miejscowości Ruda Różaniecka, a występujące w rzekach i potokach lipienie i pstrągi są dowodem czystości tych wód.Na uwagę zasługują również gatunki płazów i gadów, a wśród nich występują: salamandra plamista, traszka grzebieniasta i zwyczajna, kumak nizinny, ropucha szara i zielona, rzekotka drzewna, padalec, jaszczurka żyworodna, zaskroniec, gniewosz plamisty i żmija zygzakowata.Interesująco reprezentowany jest również świat owadów z gatunkami pochodzącymi z różnych stref klimatycznych. Wśród nich występują: siodlarka samotna, świerszcz szary, długoskrzydlak sierposz, modliszka, nadobnica alpejska i inne. Flora jest nie mniej bogata, a na przeważających siedliskach borowych dominuje sosna, w domieszce brzozy, olchy, dębu i osiki. W dolinach rzek, w łęgach i olsach dominuje olcha czarna. Na terenach wyżej położonych licznie spotyka się buki, jawory, jodły i klony. W międzywydmowych obniżeniach terenu przy udziale wód opadowych powstały torfowiska wysokie, porośnięte karłowatą sosną z domieszką brzozy omszonej oraz modrzewnicą zwyczajną, żurawiną błotną, borówką bagienną, bagnem zwyczajnym i mchami z rzędu torfowców w runie. Są tu również torfowiska niskie z rzadkimi roślinami takimi jak: tłustosz pospolity, widłak torfowy, rosiczka okrągłolistna, storczyk drobnokwiatowy, kruszczyk błotny, turzyce, rosiczka długolistna, bluszcz pospolity, pobrzeń żebrowiec, rojnik pospolity, widłak wroniec, buławnik wielokwiatowy, goździk pyszny, lilia złotogłów, śnieżyczka, kosaciec syberyjski, listeria jajowata i inne. Należy przy tym nadmienić, że dużej różnorodności gatunkowej runa bardzo rzadko występującego na innych terenach podlega ochronie 40 jego gatunków. Dlatego też w miejscach ich występowania tworzone są rezerwaty przyrody. Do dnia dzisiejszego na terenie gminy Narol utworzonych jest pięć takich miejsc. "Kobyle Jezioro ". Ścieżka przrodniczo- dydaktyczna w rezerwacie torfowym "Źródła Tanwi " w miejscowości Huta Złomy. Długość ścieżki około 2 kilometry, czas przejścia około 1,5 h. W rezerwacie ma swoje źródła jedna z największych rzek Roztocza Tanew , która zaliczana jest do rzek górskich w swym górnym biegu, a występujące
w niej pstrągi i raki świadczyć mogą o jej czystości. Na odcinku ścieżki usytuowano 8 przystanków z bogatą informacją przyrodniczą. Opracowany jest również przewodnik po trasie wydany staraniem Nadleśnictwa Narol, dostępny na terenie gminy. W bliskim sąsiedztwie rezerwatu w miejscowości Huta Stara góruje jeden z najwyższych szczytów Roztocza Wielki Dział (około 390 m n.p.m.), u podnóża którego znajdują się umocnienia linii Mołotowa. "Bukowy Las " ścieżka przyrodniczo- dydaktyczna położona w pobliżu Narola, przy drodze do Jarosławia. Wzdłuż całej trasy uwagę przyciągają stare, ponad 150-letnie buki i jodły o imponujących rozmiarach i ciekawych kształtach oraz podgórska forma buczyny karpackiej, a wiosną łany pięknie kwitnącego czosnku niedźwiedziego. Długość ścieżki wynosi około 1,5 km i są na niej cztery przystanki. Na trasie tej ścieżki, tak samo jak na ścieżce "Kobyle Jezioro ", usadowione są stoły wypoczynkowe, gdzie można się posilić i wypocząć. "Minokąt ". Rezerwat leśny obejmujący fragment lasu jodłowo-bukowego, rosnącego na skraju Płaskowyżu Paar (Roztocze Środkowe) przy trasie do Bełżca w okolicy miejscowości Kadłubiska i Podlesina. Rosną w nim 4 pomnikowe jodły o wysokości 35-45 metrów i obwodzie 3,3-3,6 metra, a w runie występują rośliny charakterystyczne dla podgórskiej formy buczyny karpackiej, w tym gatunki górskie takie jak: żywiec gruczołowaty czy szałwia lepka. Trasa ścieżki podzielona jest na 4 części z przystankami opisowymi. W bliskim sąsiedztwie rezerwatu, przy drodze do Bełżca są ciekawe jeziorka polodowcowe.Na części Puszczy Solskiej, zwanej Puszczą Różaniecką w okolicy miejscowości Ruda Różaniecka, utworzone są jeszcze dwa rezerwaty przyrody: Źródła Różańca oraz Źródła Pauczy.Piękne tereny Narolszczyzny przecinają liczne szlaki turystyczne, a wśród nich między innymi: -szlak żółty południowy, -szlak zielony brata Alberta, -szlak czarny łącznikowy II -szlak niebieski centralny. W celu lepszego poznania i zaprezentowania waiorów naszej gminy są przygotowywane szlaki piesze oraz trasy rowerowe, które będą funkcjonowały w oparciu o istniejącą bazę gospodarstw agroturystycznych, oferujących swe usługi na coraz wyższym poziomie. Już w chwili obecnej turysta może skorzystać z materiałów roboczych dotyczących tych tras, a w okresie wakacyjnym może przyłączyć się do zorganizowanych grup wycieczek rowerowych. Na dzień dzisiejszy w gminie funkcjonuje 12 gospodarstw agroturystycznych dysponujących od 4 do 10 miejsc noclegowych (łącznie 72 miejsca), działają tez 3 schroniska młodzieżowe oferujące po około 25 miejsc noclegowych. Otwartość mieszkańców naszej gminy sprawia, że turysta może się tutaj czuć lepiej niż we własnym domu. Turystom oprócz zwiedzenia dziewiczej przyrody
-Park z przełomu XVIII i XIX wieku. -Pałac, pozostałości dworu i kaplicy z XIX wieku.
BIBLIOGRAFIA Grechuta Janusz ,,Gmina Narol Zarys monograficzny mikroregionu - Praca dyplomowa, Rzeszów 2002 Kubal G., ,W Gminie Narol Krosno 1999 Wład P., Wiśniewski M.,, Roztocze Wschodnie