Pobierz Gospodarka finansowa, jej istota i funkcje i więcej Notatki w PDF z Bankowość i finanse tylko na Docsity!
Istota i funkcje finansów Istota i funkcje finansów
Finanse Finanse - ogół zjawisk i procesów pieniężnych- ogół zjawisk i procesów pieniężnych powstających w związku z działalnością powstających w związku z działalnością gospodarczą i społeczną człowieka. gospodarczą i społeczną człowieka. Finanse Finanse toto tete zjawiskazjawiska pieniężne,pieniężne, którektóre sąsą związane z kreacją i ruchem realnie istniejących związane z kreacją i ruchem realnie istniejących zasobów zasobów pieniądzapieniądza bądźbądź teżteż zz zaciąganiemzaciąganiem zobowiązań zobowiązań dodo uruchomieniauruchomienia zasobówzasobów pieniężnych w przyszłości. pieniężnych w przyszłości.
Gospodarka finansowa Gospodarka finansowa
Gospodarka finansowa Gospodarka finansowa - obejmuje działania- obejmuje działania podmiotów (jednostek gospodarujących) podmiotów (jednostek gospodarujących) w dziedzinie zjawisk pieniężnych, polegających w dziedzinie zjawisk pieniężnych, polegających na: na: przygotowaniach do przeprowadzenia wszelkiegoprzygotowaniach do przeprowadzenia wszelkiego rodzaju operacji pieniężnych, rodzaju operacji pieniężnych, co obejmuje m.in. ich planowanie, co obejmuje m.in. ich planowanie, faktycznej realizacji tych operacji pieniężnychfaktycznej realizacji tych operacji pieniężnych ewidencji i analizie operacji pieniężnychewidencji i analizie operacji pieniężnych zrealizowanych w przeszłości, m.in. w celu zrealizowanych w przeszłości, m.in. w celu przygotowania decyzji co do działań na przyszłość. przygotowania decyzji co do działań na przyszłość.
Funkcje finansów Funkcje finansów
Funkcja stabilizacyjna Funkcja stabilizacyjna finansów - polega nafinansów - polega na oddziaływaniu na przebieg procesów oddziaływaniu na przebieg procesów gospodarczych w sferze rzeczowej gospodarczych w sferze rzeczowej w kierunku zachowania stałego w kierunku zachowania stałego i zrównoważonego wzrostu, i zrównoważonego wzrostu, przy optymalnym wykorzystywaniu czynników przy optymalnym wykorzystywaniu czynników produkcji (w tym zasobów siły roboczej), dla produkcji (w tym zasobów siły roboczej), dla zapewnienia społeczeństwu stałej poprawy zapewnienia społeczeństwu stałej poprawy warunków życia. warunków życia.
Funkcja alokacyjna finansów Funkcja alokacyjna finansów
Funkcja alokacyjna Funkcja alokacyjna polega na dokonywaniu zapolega na dokonywaniu za pomocą strumieni pieniężnych alokacji zasobów pomocą strumieni pieniężnych alokacji zasobów w gospodarce narodowej, czyli rozdzielania w gospodarce narodowej, czyli rozdzielania czynników produkcji oraz wytworzonych dóbr i czynników produkcji oraz wytworzonych dóbr i usług. Realizowana jest ona zarówno w oparciu o usług. Realizowana jest ona zarówno w oparciu o mechanizm rynkowy jak i przez obowiązujące mechanizm rynkowy jak i przez obowiązujące rozwiązania prawno – instytucjonalne. rozwiązania prawno – instytucjonalne.
Systematyka zjawisk finansowych Systematyka zjawisk finansowych
Kryterium przedmiotowe Kryterium przedmiotowe
Kryterium podmiotowe Kryterium podmiotowe
Kryterium przedmiotowe Kryterium przedmiotowe pozwala wyodrębnićpozwala wyodrębnić dwa zasadnicze rodzaje pieniężnych przychodów dwa zasadnicze rodzaje pieniężnych przychodów i wydatków: i wydatków: przychody i wydatki rynkoweprzychody i wydatki rynkowe przychody i wydatki nierynkowe (transfery)przychody i wydatki nierynkowe (transfery)
ruch pieniądza i jego ekwiwalentów wruch pieniądza i jego ekwiwalentów w transakcjach rynkowych jest regulowany przez transakcjach rynkowych jest regulowany przez mechanizm rynkowy i - ewentualnie- przez normy mechanizm rynkowy i - ewentualnie- przez normy prawa stanowionego (jeżeli państwo czy inne prawa stanowionego (jeżeli państwo czy inne związki publicznoprawne ingerują w związki publicznoprawne ingerują w funkcjonowanie rynków i tworzą dla niego ramy funkcjonowanie rynków i tworzą dla niego ramy
instytucjonalne) instytucjonalne)..
Cechami charakterystycznymi nierynkowych Cechami charakterystycznymi nierynkowych strumieni pieniężnych są: strumieni pieniężnych są: brak wzajemnego świadczenia ze stronybrak wzajemnego świadczenia ze strony uczestnika transferu, otrzymującego świadczenie uczestnika transferu, otrzymującego świadczenie pieniężne. Inaczej mówiąc jednostka pieniężne. Inaczej mówiąc jednostka gospodarująca dokonująca transferu nie gospodarująca dokonująca transferu nie otrzymuje nic od jednostki odbierającej transfer. otrzymuje nic od jednostki odbierającej transfer.
Systematyka podmiotowa Systematyka podmiotowa
Podmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych Podmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych opiera się na kryterium rodzajowego opiera się na kryterium rodzajowego zróżnicowania jednostek gospodarujących, które zróżnicowania jednostek gospodarujących, które dokonują operacji finansowych, to znaczy dokonują operacji finansowych, to znaczy realizują pieniężne przychody i wydatki oraz realizują pieniężne przychody i wydatki oraz zaciągają zobowiązania do dokonania wydatków zaciągają zobowiązania do dokonania wydatków czy przyjęcia przychodów pieniężnych czy przyjęcia przychodów pieniężnych w przyszłości. W oparciu o kryterium podmiotowe w przyszłości. W oparciu o kryterium podmiotowe wyróżnia się następujące wyróżnia się następujące grupy zjawisk finansowych: grupy zjawisk finansowych:
Systematyka podmiotowa Systematyka podmiotowa
W oparciu o kryterium podmiotowe wyróżnia W oparciu o kryterium podmiotowe wyróżnia się następujące grupy zjawisk finansowych: się następujące grupy zjawisk finansowych: finanse przedsiębiorstw,finanse przedsiębiorstw, finanse gospodarstw domowych,finanse gospodarstw domowych, finanse publiczne,finanse publiczne, finanse banków i innych instytucji kredytowych,finanse banków i innych instytucji kredytowych, finanse ubezpieczeń,finanse ubezpieczeń, finanse rynków finansowych.finanse rynków finansowych.
Finanse gospodarstw domowych Finanse gospodarstw domowych
Ta grupa zjawisk finansowych obejmuje najbardziej liczną Ta grupa zjawisk finansowych obejmuje najbardziej liczną grupę podmiotów. Gospodarstwa domowe osiągają grupę podmiotów. Gospodarstwa domowe osiągają przychody pieniężne (rynkowe): przychody pieniężne (rynkowe): w formie różnego rodzaju wynagrodzeń za świadczonąw formie różnego rodzaju wynagrodzeń za świadczoną pracę (w postaci przychodów rynkowych, kształtowanych pracę (w postaci przychodów rynkowych, kształtowanych na rynku pracy). na rynku pracy). z tytułu sprzedaży swoich produktów na rynku towarów iz tytułu sprzedaży swoich produktów na rynku towarów i usług (gospodarstwa domowe prowadzące działalności usług (gospodarstwa domowe prowadzące działalności gospodarczą w rolnictwie, przemyśle, handlu, usługach gospodarczą w rolnictwie, przemyśle, handlu, usługach itp.) itp.) z rynków finansowych ( przychody w postaciz rynków finansowych ( przychody w postaci oprocentowania depozytów bankowych, odsetek od oprocentowania depozytów bankowych, odsetek od dłużnych papierów wartościowych, dywidend od akcji, dłużnych papierów wartościowych, dywidend od akcji, odszkodowań i rent z towarzystw ubezpieczeniowych itp. ) odszkodowań i rent z towarzystw ubezpieczeniowych itp. )
w postaci nierynkowych transferów z systemu ubezpieczeńw postaci nierynkowych transferów z systemu ubezpieczeń społecznych jako renty i emerytury, zasiłki rodzinne, społecznych jako renty i emerytury, zasiłki rodzinne, chorobowe, macierzyńskie itd. chorobowe, macierzyńskie itd. Główne strumienie wydatków pieniężnych gospodarstw Główne strumienie wydatków pieniężnych gospodarstw domowych mają charakter rynkowy. domowych mają charakter rynkowy. Na rynku towarów i usług są realizowane zakupy Na rynku towarów i usług są realizowane zakupy towarów i usług konsumpcyjnych, na rynkach towarów i usług konsumpcyjnych, na rynkach finansowych są dokonywane wydatki na zakup papierów finansowych są dokonywane wydatki na zakup papierów wartościowych, jednostek uczestnictwa i certyfikatów wartościowych, jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych, zakup polis inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych, zakup polis w towarzystwach ubezpieczeniowych itp. w towarzystwach ubezpieczeniowych itp.
rynkowych przychodów z lokowania na rynkachrynkowych przychodów z lokowania na rynkach finansowych dłużnych papierów wartościowych w finansowych dłużnych papierów wartościowych w postaci bonów skarbowych o terminach zwrotu do postaci bonów skarbowych o terminach zwrotu do 52 tygodni i obligacji o terminach zwrotu do 20 lat 52 tygodni i obligacji o terminach zwrotu do 20 lat przychody rynkowe ze sprzedaży obiektówprzychody rynkowe ze sprzedaży obiektów majątkowych na rynku towarów czy stanowiących majątkowych na rynku towarów czy stanowiących własność państwa akcji przedsiębiorstw na rynku własność państwa akcji przedsiębiorstw na rynku kapitału kapitału
Wydatki sektora publicznego mają w dużej części Wydatki sektora publicznego mają w dużej części charakter rynkowy, składają się na nie: charakter rynkowy, składają się na nie: płace i wynagrodzenia pracowników instytucjipłace i wynagrodzenia pracowników instytucji państwowych czy samorządowych, realizowane na państwowych czy samorządowych, realizowane na rynku pracy, rynku pracy, wydatki na zakup różnego rodzaju środkówwydatki na zakup różnego rodzaju środków materialnych, potrzebnych dla funkcjonowania materialnych, potrzebnych dla funkcjonowania tych instytucji, realizowane na rynku towarów tych instytucji, realizowane na rynku towarów i usług, i usług,
