Gramatyka opisowa włoskiego - Notatki - Gramatyka opisowa, Notatki z Język angielski

Pobierz Gramatyka opisowa włoskiego - Notatki - Gramatyka opisowa i więcej Notatki w PDF z Język angielski tylko na Docsity! 21.III.07r Opozycja (poj. Wprowadzone przez szkołę praską0 Prywatywna - obecność lub brak określonej cechy- element nacechowany i nie nacechowany. Opozycja morfologiczna-róznica między dwiema klasami wyrazów między krowymi zachodzi różnica funkcjonalna (w funkcji jaka dany leksem jest w stanie pełnić =/= różnica formalna a’ncora/ / anco’ra funkcjonalna igatto- gatta formalna formalna jest na poziomie wymowy Opozycje Morfologiczne 1) między rodzajem męskim a żeńskim 2) między liczbą pojedyńczą a mnogą 3) między przypadkami- j. polskim / //dot. przym i rzecz. 4) Między osobami liczbami czasem i rodzajem Te opozycje są regularne, powtarzają się w obrębie danej klasy gattIKlasa wyrazów zakończonych na „o” GattO Opozycja liczby – różnica między l. poj a mnog, jest regularna, dla całej klasy 2 formy tego samego leksemu(czyli jednego wyrazu„gatto”, „gatti” słownikowego) • forma „gatto”= podstawowa, słabsza nienacechowana uomo uovadomini, uovo łączenie w jednym paradygmacie form nie SUPLETYWIZM  mających tego samego tematu fleksyjnego (dot. także czasowników) np; idzie- szedł; andare- vado formy supletywna np. uomo- donna, fratello – sore NEUTRALIZACJA OPOZYCJI Opozycja liczby Sing ----- plur cita’, caffe’, taka sama l. poj. i mnbar -o -i neutral. opozycji; liczby można odróżnić za pomocą -a -e rodzajnika lub towarzyszącego im przymiotnika Opozycja rodzaju insegnante, cantante, giornalista jak wyżej, ragazzo =/= ragazza  potrzebny rodzajnik tylko w pisowni w wymowieun/ un’l’insegnante nadal nie zanamy rodzajó, opozycja zanikana poziomie rodzajnika określonego w wymowie i w pisowni, natomiast rodz. nieokreślonego w wymowie Wg. Gramatyki włoskiej, użycie rodzajników il, laOkreślony Nieokreślony- un una -> także wtedy, kiedy rzeczownikowi towarzyszy przymiotnik (w większości przypadków) np. „ho docsity.com comprato una borsa nova” Funkcje rodzajnika 1)morfologiczna- podstawowa- wskazanie na rodzaj i liczbę le citta’, la notce – nominalizacje- przenoszenie danego elementu do kategorii rzeczowników brutto- il brutto - wskazuje na stopień najwyższy przymiotnika np. il piu’ nuovo 2) semantyczna- aktualizuje rzeczownik- leksem ze użycie tekstowesłownika AKTUALIZACJA 3) deiktyczna- wskazuje; funkcja związana z sytuacją wypowiedzi, urzycie rodzajnika wynikające z kontekstu, dammi la verdezwiązane z momentem mówienia 4)anaforyczna – odniesienie do elementu który już wystąpił-> vongono pietro i Mario i due ragazzi sono simpatichi 5)intensyfikująca, emocjonalna ekspresywna 6) una segretaria del dipartameto- pracuje w konkretnym depart. una segrataria di departamento- jakiś depart. nie musi by określony, ma kwalifikacje Kategorie rzeczownika włoskiego wykład 16.V.07r -liczba i rodzaj klasyfikacja semantyczna 1) Kategorie rodzaju– częściowo arbitralna, dla rzecz. Ożywionych częściowo motywowana Nominali +ammato (ożywione) – annimato(nieożywione) Rzeczownik męski i żeński a)Ragazzo-- > ragazza (morfemy rodz. żeńskiego klasa rzeczowników żeńskich) profesoressa , atriceb)professore, attore c)il cliente -- > la cliente insegnante d) re-- >regina; uomo-- > donna; cane--> cagna toro-- > mucca e) la recluta’ la sentinella == > odnoszą się do mężczyzn, brak powiązania między światem rzeczywistym a językiem NOMI ABIGENERI, PROMISCUI docsity.com wskazuje jakąś funkcję gramatyczną. Wyrazy gramatyczne podlegają regułom składniowym, wchodzą w relacje z innymi wyrazami gramatycznymi i niegramatycznymi. Il ladro è fuggito dalla finestra - 6 wyrazów tekstowych - 7 leksemów (il, ladro, essere, fuggire, da, la, finestra) - 3 wyrazy gramatyczne (il, e', dalla) Wyrazy cechuje względna samodzielność: rifare, ridire, rileggere - ri jest morfemem leksykalnym, ale nie samodzielnym wyrazem. Leksem - odpowiada całym klasom wyrazów tekstowych i gramatycznych, Jeden leksem tworzy różne wyrazy gramatyczne, mające wspólne znaczenie leksykalne, a różniące się znaczeniem gramatycznym. DELIMITACJA WYRAZU lo accompagni? -2 wyrazy i 2 leksemy accompagnalo! - raczej 2 wyrazy, bo 2 morfemy MOBILNOŚĆ WYRAZU An old man - nie ma mobilności w językach romańskich czy angielskim nie ma przypadków więc i mobilność wyrazów jest ograniczona. è partito - 2 wyrazy tekstowe, 1 leksem ''partite'' ha finito - 2 wyrazy tekstowe, 1 leksem ''finire'' ferro da stiro - 1 leksem, 3 jednostki tekstowe l'aspirapolvere - 1 leksem, 1 jednostka tekstowa leksemy - odmienne : ladro/a/i/e - nieodmienne takie, którym zawsze odpowiada ta sama forma,: perche', ma, per. 29/05/2007 23:55 Gramatyka opisowa 18.IV.07 LEKSEMY-podział wg. Kryteriów formalnych Odmienne przez; a) Przypadek, rodzaj i liczbę= PRZYMIOTNIK b) Przypadek, Rodzaj = LICZEBNIK docsity.com c) Przypadek= rzeczownik d) osobę – czasownik właściwy Nieodmienne to przysłówek, partykuła, przyimek, spójnik, wykrzyknik * * Fleksja- zmiana formy PARADYGMAT- zespół form wg. Jakich się odmienia; rzeczownikowy(Deklinacja ) i czasownikowy (koniugacja) LEKSEMY- podział ze względu na znaczenie Autosemantyczne- mają samoistne znaczenie, możemy powiedziećco znaczą, rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek Synsemsntyczny- (współsemantyczne) – niemają samoistnego znaczenia nabierają znaczenia dopiec w relacji do innych elementów, przyimki, partykuły(choć istnieja takie które maj znaczenie bardziej samodzielne) KATEGORIE zespół form (zespół kategorii morfologicznych) które służą doGRAMATYCZNE wypełnienia określonej funkcji gramatycznej.  przypadek rodzajLiczba tryb czasosoba Kategoria gramatyczna jest wyrażana zespołem form czy morfemów które słuza do jej wyrażania Liczba rzeczownika morfemy –o -a -e/ / -i -e cons. (\) Rodzaj rzeczownika=morfemy(któ re wyrażają tę katem.) –o –a/ / – e –essa / / -ttore –trice LE PARTI DEL DISCORSOCZĘŚCI MOWY funkcjonalna klasa wyrazów (klasa wyrazów które maja pełnić tę samą funkcję) np. N: machina, ragazzo, notce tavolo, dizionario, - mogą mieć rodzajnik można utworzyć l. Mn zajmuja określone miejsce w zdaniu Możemy sprowadzić do jakiej kategorii należy dane słowo za pomocą : - cech morfologicznych - cech składniowych CZĘŚCIE MOWY Odmienne i nieodmienne kryterium formalne które odwołuje się do właściwości funkcjonalnych docsity.com liczba i rodzaj (N, Agg) + osobaVariabili (odm) liczba i rodzaj (V, pron) Invariabili - preposizioni, avverbio, congiunzione, interiazione, particelle (ci, vi, ne) Części mowy 1)Autosemantyczne - semantyczne pełne- jesteśmy w stanie określić ich znaczenie, coś znaczą same w sobie. 2) Synsemantyczne – same w sobie nic nie preposizioniznaczą nabieraja znaczenia dopiero z innymi a, di che cogniunzioni, słuzą do ustanowienia relacji między elementami kryterium semantyczne znaczenia; czy wyrazy mogą istnieć autonomicznie czy nie? • Żaden z tych podziaów nie jest doskonały Są wyrazy które trudno sklasyfikować, należą jednocześnie do dwóch kategorii, mogą pełnić różne funkcje np.. „forte” N- rzeczownik (występuje z rodzajnikiem)*Il forte e il debole Agg- przymiotnik ( towarzyszy rzeczownikowi)*Un uomo forte *Grida Avv- przysłówek (towarzyszy czasownikowi)forte vengo dopo =/= dopoDOPO cena Sintagma nominale: *Sintagma preposizionale (np. Della donna, di Maria, la borsa di Anna) *Agg *elementy podstawowe, człon konstruktywny który tworzy tę grupę * determinante- określenie (jest obligatoryjne) np. {articolo, aggetivo possesivo, agg.demonstrativo, numerale, agg.indefinito qualche, alcune, certe} Stoją zawsze przed rzeczownikiem dlatego określane są jak PREDETERMNANTE. We włoskim rzeczowniki zawsze występują z predeterminente Ta sama jednostka jednostka formalna może pełnic inną funkcję np; Il mio vicino di casa =/= vicino a casa miaVICINO docsity.com