Handel międzynarodowy a zasoby czynników produkcji, Prezentacje z Economia

Pobierz Handel międzynarodowy a zasoby czynników produkcji i więcej Prezentacje w PDF z Economia tylko na Docsity!

Handel międzynarodowy

Wykład 4: Handel międzynarodowy

a zasoby czynników produkcji – część I

Gabriela Grotkowska

1. Model Heckschera-Ohlina –

wprowadzenie

2. Neoklasyczny model gospodarki i jego

założenia

3. Model HOS w wersji z technologią

Leontiefa:

a) Strona produkcyjna modelu

b) Równowaga w warunkach autarkii

c) Skutki różnic w wyposażeniu w czynniki

produkcji i równowaga w warunkach handlu

(determinanty TOT)

d) Efekty dobrobytowe podjęcia wymiany

międzynarodowej

Plan wykładu

2

• Nazewnictwo:

– Model Heckschera-Ohlina

• Eli Heckscher i Bertil Ohlin (1918, 1933)

– Neoklasyczny model wymiany międzynarodowej

– Model proporcji czynników produkcji

• Handel ma swoje źródło w różnicach w

wyposażeniu krajów w czynniki produkcji

– Twierdzenie Rybczyńskiego

– Twierdzenie Heckschera-Ohlina (HO)

– Twierdzenie Stolpera-Samuelsona

– Twierdzenie o wyrównywaniu się cen czynników

Model Heckschera produkcji (FPE)

Ohlina

4

• W autarkii:

• Kraj względnie obfity w kapitał w porównaniu do

zagranicy (*):

(L/K) < (L

/K

)  (w/r) > (w

/r

czyli kraj ma poziom płac względnie wyższy niż

wynagrodzenie kapitału (w porównaniu do zagranicy)

 różnice we względnych cenach dóbr różniących się

intensywnością zaangażowania pracy i kapitału

• Otwarcie handlu:

• Działa arbitraż cenowy  kraj eksportuje dobro

kapitało-intensywne a importuje dobro praco-

intensywne  w kraju rośnie cena względna dobra

M, a obniża się cena dobra F

• Skutki dochodowe: każdy kraj produkuje więcej

dobra, którego cena względnie wzrosła  wzrost

poziomu użyteczności

Intuicyjne wyjaśnienie

koncepcji HO

5

• Model HOS z technologią Leontiefa (ten

wykład): komplementarność nakładów

czynników produkcji (stała kombinacja)

• Model HOS z technologią dającą możliwość

substytucji nakładów czynników produkcji

(np. funkcja produkcji Cobba-Douglasa)

• Technologia produkcji a technika produkcji

• Ten wykład:

– stałe nakłady czynników produkcji,

– stała struktura produkcji przy założeniu FEC

(brak dostosowań produkcyjnych)

– intuicja za zależnościami opisywanymi przez

HOS

Model HOS: dwa ujęcia

7

• Obecność 2 czynników produkcji sprawia,

że PPF nie jest już linią prostą

• Przyjmijmy następujące oznaczenia:

• aTC = ilość ziemi potrzebna do wytworzenia jednostki ubrań
• aLC = ilość pracy potrzebna do wytworzenia jednostki ubrań
• aTF = ilość ziemi potrzebna do wytworzenia jednostki żywności
• aLF = ilość pracy potrzebna do wytworzenia jednostki żywności
• L = całkowity zasób pracy
• T = całkowity zasób ziemi

Możliwości produkcyjne

• Możliwości produkcyjne zależą od dostępności

obu czynników produkcji:

a

TF

Q

F

+ a

TC

Q

C

≤ T

a

LF

Q

F

+ a

LC

Q

C

≤ L

Możliwości produkcyjne

Całkowity zasób ziemi Nakład ziemi potrzebny na każdą jednostkę żywności Wielkość produkcji żywności Nakład ziemi potrzebny na każdą jednostkę ubrań Wielkość produkcji ubrań Całkowity zasób pracy Nakład pracy potrzebny na każdą jednostkę żywności Nakład pracy potrzebny na każdą jednostkę ubrań

• Zakładamy, że do produkcji ubrań wykorzystuje się

intensywnie pracę, zaś do produkcji żywności – ziemię:

• aLC /aTC > aLF/aTF
• Lub inaczej aLC /aLF > aTC /aTF
• Lub jeszcze inaczej możemy porównać całkowite zasoby ziemi i pracy wykorzystywane w obu gałęziach gospodarki. Produkcja ubrań jest pracointensywna a produkcja żywności jest ziemiointensywna jeśli LC /TC > LF /TF

• Założenie o względnej czynnikointensywności produkcji

wpływa na kształt zbioru możliwości produkcyjnych

Możliwości produkcyjne

Dwa kraje różnice się

wyposażeniem

L/aLF L/aLC

QC

QF

C 0

F 0

P

T/aTF T/aTC Kraj L/aLF L/aLC

Q*C

Q*F

C* 0

F* 0

P*

T/aTF T/aTC Zagranica Identyczny zasób ziemi, ale Kraj dysponuje większym zasobem pracy: (L/T > L/T)

Równowaga handlowa

QC /QF

pC/pF p 0

C

Kraj Zagranica RS RD QC /QF RS* RD* p* 0 IMP EXP

L/aLF L/aLC QC

QF

C 0

F 0

P

T/aTF T/aTC Autarkiczna relacja cen wyznaczona przez MRS Równowaga produkcyjna i konsumpcyjna w autarkii

Równowaga w autarkii i

handlu: porównanie

Relacja cen w warunkach handlu Równowaga konsumpcyjna w warunkach handlu

• Kraj H (Holandia): 40 jednostek pracy i 100 jednostek kapitału
• Kraj I (Indie): 10 000 jednostek pracy i 2000 jednostek kapitału
• Oba kraje produkują dobro F (żywność) i M (dobra przemysłowe)
• Do wyprodukowania jednostki M potrzeba: 5 jednostek pracy i 10 jednostek kapitału
• Do wyprodukowania jednostki żywności potrzeba: 3 jednostek pracy i 1 jednostki kapitału
• Określamy (względną) czynnikointensywność produkcji obu dóbr:
  • żywność: nakład pracy/nakład kapitału = 3/1=
  • dobro przemysłowe: nakład pracy/nakład kapitału = 5/10 = 1/2  żywność jest względnie pracointensywna, a dobro przemysłowe – kapitałointensywne
• Określamy (względną) obfitość wyposażenia krajów w czynniki produkcji - Kraj H: L/K = 40/100 = 0, - Kraj I: L/K = 10 000/2 000 = 5  kraj I jest względnie obficie wyposażony w siłę roboczą, a kraj H – w kapitał
• A zatem:
• Po otwarciu tych krajów na wymianę kraj H będzie eksportował dobro przemysłowe, a kraj I – żywność

Przykład

Twierdzenie

Rybczyńskiego

L/aLF L/aLC QC

QF

C 0

F 0

P

T/aTF T/aTC Ograniczenie pracy Ograniczenie ziemi Optymalna produkcja L’/aLF L’/aLC

P’

F 1

C 1

• 2 dobra: F, M (M – względnie kapitałointensywne)
• 2 czynniki produkcji: L, K
• Warunki doskonałej konkurencji:
  1. aLMw + aKMr = PM
  2. aLFw + aKFr = PF
  3. aLMM + aLFF = L
  4. aKMM + aKFF = K
• Dane: P M , P F (mała gospodarka otwarta), L, K
• Szukane: M, F, w, r Twierdzenie Rybczyńskiego: magnification effect 20