1688 r - Anglia stała się monarchią konstytucyjną poprzez rewolucję -> rozwój wolnej od cenzury publicystyki -
żądanie równości wobec prawa i sprawiedliwości rządów, atakowanie monarchii absolutnej, porządku feudalnego i
przywileju stanowego. Anglia kolebką idei oświecenia
epoka oświecenia - świat można zmienić za pomocą edukacji, dzięki rozumowi i oświacie można będzie
podważyć zasady funkcjonowania społeczeństwa, przesądy i zabobony. Zachwyt nauką i jej możliwościami
1715 r - śmierć Ludwika XIV
Wolter - autor “Listów o Anglikach”, krytykował światopogląd religijny, Kościół, doceniał ustrój Wielkiej Brytanii
Isaac Newton - prawo powszechnego ciążenia (zjawisko grawitacji)
racjonalizm - Kartezjusz, źródłem wiedzy o świecie jest rozum, uzyskanie potwierdzenia za pomocą
doświadczenia - sposób empiryczny (zmysłowy) -> dystans od religii, która hamowała przemiany społeczne
deizm - Bóg istnieje, ale nie ingeruje w losy człowieka
ateizm - podważanie istnienia Boga, nie ma naukowych dowodów na jego istnienie
masoneria - stowarzyszenia propagowały: wolność sumienia i swobody obywatelskie, tolerancję, filantropię,
samodoskonalenie. Symbole: cyrkiel i węgielnica - mądrość, rozum, równowaga
Rozwój nauk ścisłych i przyrodniczych -> badania naukowe: wnikliwe, obiektywne, możliwe do wykorzystania w
praktyce
Alessandro Volt - kondensator, bateria elektryczna
Benjamin Franklin - piorunochron - 1752 r
James Cook - badacz, podróżnik, który opisywał florę i faunę - 1768 - 1779 r
Karol Linneusz - klasyfikował rośliny i zwierzęta wg gatunków
Wielka encyklopedia francuska - Denis Diderot, opisane zostały w niej zdobycze nauki, techniki, kultury, aby
rozpowszechnić wiedzę - 1751 - 1780 r
Jean-Jacques Rousseau - “Emil, czyli o wychowaniu”, tematy wychowania dzieci i oświaty, postulaty konieczności
utworzenia sieci szkół powszechnych, łagodzenia kar, rozbudowania pasji uczniów, rozwoju fizycznego młodzieży
Literatura miała za zadanie kształtować postawy i piętnować wady. Eseje, powieści, powiastki filozoficzne, bajki,
satyry.
Daniel Defoe - “Przypadki Robinsona Crusoe” - 1719 r
Jonathan Swift - “Podróże Guliwera”
sentymentalizm - ukazywanie ludzkiej uczuciowości, zachwalanie powrotu człowieka do natury i nawiązanie silnej
więzi z przyrodą
Udoskonalenie i upowszechnienie drukarstwa -> zwiększenie nakładów prasy drukowanej
