HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Cz. 2, Egzaminy z Historia

Pobierz HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Cz. 2 i więcej Egzaminy w PDF z Historia tylko na Docsity! HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Cz. 2 Od Wundta do czasów najnowszych Arystoteles wzniósł gmach psychologii, ale dopiero Wilhelm Wundt w ostatnim dziesięcioleciu XIX wieku „zaszczepił na starym pniu wszystkie te latorośle nowej psychologii” (Ebbinghaus) INTROSPEKCJA • Wundt proponuje introspekcję jako metodę badawczą, samoopis jako odpowiedź na bodźce PARALELIZM PSYCHOFIZYCZNY • Wundt uważa, że założenie iż istniejące równolegle materia i dusza to założenie spekulatywne (nie poparte dowodami) jednak rozróżnia fizjologiczne. • Nie sprowadza się to tylko do opisu przeżycia, ale opis powinien objaśniać sposób przeżywania danego bodźca. dwa rodzaje zjawisk fizycznych i psychicznych, a istnieją one równolegle. • Zjawiska fizyczne i psychiczne nie są wzajemnie przekształcalne. Toczą się obok siebie i są wzajemnie uzupełniające (PARALELIZM PSYCHOFIZYCZNY) Psychologia atomistyczna • Świadomość składa się z elementów – podstawowym elementem życia psychicznego ludzi jest wrażenie. • Wrażeniem jest • Atomy psychiczne łączą się w świadomości ludzkiej w większe grupy i te grupy tworzą struktury psychiczne, najprostsza jakość psychiczna np. barwa. Nazwał ją atomem psychicznym. Przez to jego psychologię nazywa się też psychologią atomistyczną. które są całościowymi spostrzeżeniami przedmiotów (psychologia strukturalistyczna). Asocjacje • Atomy łączą się w całość dzięki istnieniu skojarzeń, inaczej zwanymi asocjacjami. Apercepcja • Połączenia elementów nie są tylko sumą tych elementów, stanowią coś więcej, uwidacznia się w nich wkład • Wundt powiadał że asocjacje są bardzo różnorodne i występują na tym samym poziomie, ale mogą występować asocjacje elementów prostych z elementami złożonymi. świadomości. • Wundt stwierdził że apercepcja to zjawisko aktywnego twórczego łączenia elementów w świadomości jednostki / synteza twórcza, prawo rezultant psychicznych/ Krytyka teorii Wundta • Introspekcja jest doświadczeniem prywatnym • Eksperymenty mogą dawać różne rezultaty (wg Wundta – dzięki szkoleniu obserwatorów metodę tę można ulepszyć) Dziedzictwo Wundta • Aby utworzyć nowa naukę Wundt odrzucił nienaukowe myślenie i więzy łączące ją ze starą filozofią umysłu • Ograniczenie przedmiotu psychologii do świadomego doświadczenia oddzieliło psychologię od kwestii duszy i jej stosunku do ciała – psychologia nie zajmowała się już takimi kwestiami Inne kierunki rozwoju niemieckiej myśli psychologicznej • Herman Ebbinghaus (1850-1909) – badania pamięci • Carl Stumpf (1848-1936) – pionier psychologii muzyki • Oswald Kὒlpe (1862-1915) – psychologia myślenia • Franz Brentano CIEKAWOSTKA • Po wysłuchaniu 5 cykli wykładów Brentano Zygmunt Freud nazwał go „geniuszem” i „niesłychanie • Uczniem Brentano był Kazimierz Twardowski, założyciel Katedry Psychologii na Uniwersytecie przenikliwym wykładowcą” Lwowskim. • Uczniem Twardowskiego był prof. Tadeusz Tomaszewski, który napisał książkę pt. „Psychologia czynności”. Strukturalizm - Edward Bradford Titchener (1867-1927) • Zwolennik Wundta • Zmienił jednak system psychologii sprowadzony z Niemiec • Przedmiotem psychologii jest świadome doświadczenie – zależne od osoby która faktycznie jest jego podmiotem (np. indywidualne odczuwanie temperatury) do Stanów Zjednoczonych • Swoje podejście nazwał strukturalizmem • W badaniach należy unikać błędu bodźca – pomieszanie badanego procesu psychicznego z obserwowanym bodźcem (np. widząc przedmiot opisujemy go jako jabłko, zamiast donosić o elementach barwy, kształtu itp.) Wundt Titchener • synteza elementów na drodze apercepcji • Kładł nacisk na całości • analiza świadomego doświadczenia – rozkładanie go na części składowe • Kładł nacisk na części William James 1842-1910 • Kładł nacisk na funkcję lub cel świadomości • Musi ona przynosić jakąś korzyść biologiczną – umożliwia przystosowanie się do środowiska • Funkcjonalizm toruje drogę praktycznym zastosowaniom psychologii PSYCHOLOGIA POSTACI Gestalt Krok w kierunku szerszej koncepcji przedmiotu i metod psychologii • Max Wertheimer (1880 – 1943) • Wolfgang Kὃller (1887 – 1967) • Kurt Kofka (1886 – 1941) • Kurt Lewin (1890-1947) • Początek na Uniwersytecie Berlińskim, po dojściu Hitlera do władzy kontynuacja w Stanach 1. Prawo podobieństwa — głosi, że elementy podobne do siebie tworzą figurę 2. Prawo wspólnej drogi — stanowi, że elementy poruszające się w tym samym kierunku są spostrzegane razem i tworzą jedną figurę. • Zasadę tę dobrze obrazuje stado ptaków lecących tzw. kluczem. 3. Prawo bliskości — stwierdza, że elementy położone blisko siebie tworzą jedną figurę, natomiast oddalone od siebie mogą należeć do różnych figur. • Na przykład na rysunku liczba liter w obu szeregach jest taka sama, jednak w górnym szeregu spostrzegamy dwie grupy, a w dolnym cztery. YYYY YYYY YY YY YY YY Ciekawostka - Wertheimer wywarł silny wpływ na młodego psychologa- Abrahama Maslowa, który był tak zafascynowany mistrzem, że zaczął zgłębiać cechy jego osobowości. - Między innymi na podstawie tych obserwacji Maslow rozwinął potem oryginalną koncepcje samorealizacji Teoria pola - Kurt Lewin 1890-1947 • Pracował z Kohlerem. W Berlinie przeprowadził badania nad kojarzeniem i motywacją. • Sytuacja w której znajduje się osoba badana stanowi jej przestrzeń życiową. • Osobę przedstawia się jako punkt krążący w przestrzeni życiowej, na który działają krążące siły. • Teoria pola wyjaśnia • W 1935 r. opuścił Niemcy na stałe i udał się do USA, gdzie podjął pracę na uniwersytecie w Ayowa. zachowanie (B - Behaviour) jako funkcję całej sytuacji (tzw. przestrzeni życiowej) obejmującej zarówno środowisko psychologiczne (Environment) jak i osobę (Personality), co można wyrazić za pomocą wzoru: B = f (P, E)