Pobierz historia notatka opis tematów na sprawdzian i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity! 22. MASY WKRACZAJĄ DO POLITYKI Nowe ideologie i ruchy społeczne 1. Przemiany społeczne w XIX wieku a. dzięki rozwojowi przemysłu bardzo szybko rosło znaczenie BURŻUAZJI określenie górnych, zamożnych warstw mieszczaństwa, wyraźnie odróżniającego się od szlachty, a także od ludu żyjącego z pracy swoich rąk. b. rozwój fabryk przyczynił się do liczebnego wzrostu KLASY ROBOTNICZEJ w teorii marksistowskiej klasa społeczna pracowników fizycznych, pozbawiona środków produkcji i utrzymująca się z pracy najemnej. – robotnicy byli źle wynagradzani i pracowali w bardzo uciążliwych warunkach – warunki pracy powodowały, że robotnicy organizowali strajki c. stopniowo rozwijała się również tzw. klasa średnia 2. Zmiany w organizacji państw – demokratyzacja życia politycznego a. formy rządów – MONARCHIA KONSTYTUCYJNA forma rządów, w której pozycję i uprawnienia monarchy określa konstytucja; w monarchii konstytucyjnej monarcha władzę wykonawczą sprawuje łącznie z reprezentacją narodu, a w zakresie władzy wykonawczej ma swobodę wyboru ministrów. – MONARCHIA PARLAMENTARNA forma rządów, w której głową państwa jest monarcha, ale właściwy proces sprawowania władzy jest realizowany przez parlament i rząd. – REPUBLIKA forma ustroju państwowego, w którym najważniejsze organy państwowe powoływane są na czas określony w drodze wyborów bezpośrednich lub pośrednich, albo wybierane są przez ciała pochodzące z takich wyborów. b. wzrost znaczenia PARTII POLITYCZNYCH 3. Przemiany w ruchu robotniczym a. wyodrębnienie się socjaldemokracji – dążenie do reform w drodze walki parlamentarnej b. w 1864 r. z inicjatywy KAROLA MARKSA utworzono I Międzynarodówkę – międzynarodową organizację komunistyczną d. w 1889 r. powstała II Międzynarodówka e. rozłam w ruchu robotniczym – partie marksistowskie dążyły do obalenia kapitalizmu w drodze rewolucji – partie socjaldemokratyczne (nazywano je też reformistycznymi lub rewizjonistycznymi) dążyły do poprawy warunków życia robotników w drodze reform ZWIAZKI ZAWODOWE – organizacje których celem jest reprezentacja i obrona praw robotników PARTIA POLITYCZNA – organizacja dążąca do zdobycia lub utrzymania władzy w celu realizacji swojego programu politycznego 4. Nowe ideologie przełomu XIX i XX wieku a. powstanie chrześcijańskiej demokracji – chadecji b. w XIX wieku wykształcił się NACJONALIZM – ideologia uznająca naród za najwyższe dobro c. SYJONIZM – nacjonalistyczny ruch żydowski, głoszący potrzebę budowy państwa żydowskiego w Palestynie d. LIBERALIZM -przekonanie e wolność jest nadrzędną wartością e. KONSERWATYZM – głoszenie haseł obrony porządku społecznego oraz umacniania tradycyjnych wartości: religia, naród, państw, rodzina f. SOCJALIZM – ustrój bez wyzysku i własności prywatnej 5. Ruch na rzecz kobiet a. EMANCYPACJA kobiet – ruch społeczny zmierzający wyzwolenia kobiet, zwiększenie udziału kobiet w życiu publicznym, dostęp do szkół średnich i wyższych, rozwój zawodowy b. SUFRAŻYSTKI – ruch społeczny kobiet walczących o uzyskanie praw wyborczych c. FEMINIZM – ruch dążący do równouprawnienia kobiet w życiu politycznym i społecznym