1. Geneza odzyskania niepodległości:
•Upadek wielkich mocarstw: luty/marzec 1917 r.- obalenie caratu w Rosji, październik
1918 r. – wybuch rewolucji w Niemczech, detronizacja Wilhelma II, listopad 1918 r. –
rozpad Austro-Węgier, abdykcja Karola I
•Uznanie potrzeby powstania niepodległego państwa polskiego przez ententę
•Uaktywnienie się środków polityczno-wojskowych w kraju i na emigracji –
przejmowanie władzy od armii okupacyjnych
2. 12.09.1917 r. – cesarze Niemiec i Austro-Węgier powołali Radę Regencyjną: (Warszawa)
• Sprawowanie władzy na odebranych Rosji terenach Królestwa Polskiego do czasu, gdy na
jego tronie zasiądzie monarcha lub regent,
• Abp. Warszawski Aleksander Kakowski, prezydent Warszawy książę Zdzisław
Lubomirski, ziemianin Józef Ostrowski, premier: Jan Kucharzewski (rząd był pierwszym
gabinetem)
• Nie cieszyła się poparciem, nie mogli utworzyć rządu, poparcie konserwatystów
•7.10.1918 r. – wydanie proklamacji, w której ogłoszono niepodległość Polski
•12.10.1918 r. – przejęcie kontroli nad Polską Siłą Zbrojną (od Niemców)
•Początek listopada – tworzenie Sztabu Generalnego odrodzonego wojska polskiego
3. 16.10.1918 r. – Karol Habsburg ogłasza przekształcenie Austro-Węgier w związek
niezależnych państw. 19.10.1918 r. – na Śląsku Cieszyńskim, w Cieszynie, powołano Radę
Narodową Księstwa Cieszyńskiego:
• Ustalenie z Czechami granicy etnicznej, sprzeciw Czech – cały teren ma należeć do Czech
•Styczeń 1919 r. – wkroczenie wojsk czeskich
•Lipiec 1919 r. – ententa dzielą Śląsk według rzeki Olzy, utrata Zaolzia
4. 28.10.1918 r. – w Krakowie (Galicja Zachodnia) powstaje Polska Komisja Likwidacyjna
• Na czele stoi przywódca PSL-Piast Wincenty Witos
•30/31.10.1918 r. – legioniści, bojownicy POW i młodzi ochotnicy rozbrajają armię
austriacką, Komisja przejmuje władzę
•Początek listopada 1918 r. – władzę uznaje Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego
5. 1.11.1918 r. – we Lwowie (Galicja Wschodnia) Austriacy przekazują władzę Zachodniej
Ukraińskiej Republice Ludowej (w Galicji było 60% Ukraińców, ale we Lwowie więcej
Polaków), niezadowolenie Polaków, wywołało to wojnę polsko-ukraińską 1.11.1918 r. – lipiec
1919 r. -> wyparcie Ukraińców za rzekę Zbrucz.
6. Lipiec 1918 r. – powstaje w Poznaniu Centralny Komitet Obywatelski (CKO): politycy
związani z Narodową Demokracją, CKO zamierzał chronić polskie interesy narodowe i
przygotowywać się do przejęcia władzy po klęsce Niemiec w wojnie.
4. Powstanie niepodległej Rzeczypospolitej
