Pobierz Historia polski 20 wieku i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity! 1.Wymień władców polski z dynastii Wazów (1587-1668) i napisz jakie były ich powiązania z Jagiellonami. 1. Zygmunt III Waza (1587-1632) - syn Zygmunta II Augusta, króla Polski z dynastii Jagiellonów; 2. Władysław IV Waza (1632-1648) - syn Zygmunta III, bratanek Zygmunta III; 3. Jan Kazimierz Waza (1648-1668) - syn Władysława IV, wnuk Zygmunta III. 2. Wyjaśnij pojęcia (podaj przykłady) A) „Potop szwedzki” B) „Dymitriada” C) Powstanie Chmielnickiego D) Ukraina (również pochodzenie nazwy). E) „Trylogia” F) Kozacy G) Ataman H) Magnaci A) „Potop szwedzki” - okres wojny pomiędzy Polską a Szwecją, która trwała od 1655 do 1660. Polska została zaatakowana przez wojska szwedzkie w wyniku konfliktu zwanego „potopem szwedzkim”. B) „Dymitriada” - okres wojny pomiędzy Polską i Związkiem Rosyjskim, który trwał od 1605 do 1618. Wojna była jedną z najdłuższych i najkrwawszych wojen w historii Europy Środkowej. C) Powstanie Chmielnickiego - wielkie powstanie ukraińskie w latach 1648-1654, które doprowadziło do znacznego osłabienia i upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów. D) Ukraina - nazwa pochodzi od słowa „ukraiński”, które w języku staroruskim oznacza „kraj” lub „wschód”. E) „Trylogia” - powieści historyczne Henryka Sienkiewicza, które opowiadają o wojnie polsko-szwedzkiej i powstaniu Chmielnickiego. F) Kozacy - uzbrojony lud ukraiński, który wystąpił w powstaniu Chmielnickiego w celu uwolnienia Ukrainy spod panowania Rzeczypospolitej. G) Ataman - główny dowódca oddziału kozackiego. H) Magnaci - zamożni polscy i litewscy szlachcice, którzy posiadali duże wpływy polityczne i gospodarcze w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 3. Kim oni byli: A) Jan Karol Chodkiewicz B) Stanisław Żółkiewski C) Marysieńka Sobieska D) Augustyn Kordecki E) Książę Jeremi Wiśniowiecki A) Jan Karol Chodkiewicz - magnat polski, hetman wielki koronny, przywódca wojskowy w wojnie z Turkami oraz w Potopie szwedzkim. B) Stanisław Żółkiewski - hetman wielki litewski, generał i dyplomata polski, zwycięzca dymitriadzie i bitwy pod Chocimiem. C) Marysieńka Sobieska - królowa Polski, żona Jana III Sobieskiego, matka króla Jana III. D) Augustyn Kordecki - opat klasztoru paulinów w Jasnej Górze. Walczył w obronie Jasnej Góry, która stała się symbolem polskości i była miejscem zawierania wielu ważnych politycznych sojuszy. E) Książę Jeremi Wiśniowiecki - hetman wielki koronny, generał i dyplomata polski. Walczył w wojnie z Turkami i w Potopie szwedzkim. 4.Krótko opisz zmagania polsko-szwedzkie w II połowie XVII wieku. Polsko-szwedzka wojna w II połowie XVII wieku trwała od 1655 do 1660. Był to okres niezwykle trudny dla Polski, która została zaatakowana przez wojska szwedzkie. Szwedzi zajęli znaczną część terytorium Polski i podporządkowali ją swoim władzom. Polscy wojskowi walczyli z wojskami szwedzkimi w wielu bitwach, ale ostatecznie nie udało im się odzyskać utraconych terenów. W 1660 roku Rzeczpospolita i Szwecja podpisały traktat pokojowy, który zakończył wojnę. 5.Co spowodowało upadek znaczenia Rzeczpospolitej Obojga Narodów pod koniec XVII wieku” Wymień i nieco omów znane Ci przyczyny, które w końcowym efekcie doprowadziły do upadku państwa polsko-litewskiego. 1. Powstanie Chmielnickiego - wielkie powstanie ukraińskie w latach 1648-1654, które doprowadziło do znacznego osłabienia i upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powstanie Chmielnickiego spowodowało zabójstwa i zniszczenia, a także wielkie straty ludzkie i materialne. 2. Wojny polsko-szwedzkie: Największy wpływ na upadek Rzeczypospolitej miały wojny polsko-szwedzkie (1655-1660 i 1655–1661). Przegrana wojna doprowadziła do utraty części terytoriów, które stanowiły ważne źródło dochodów państwa. 3 Reformy Sejmu Wielkiego: W 1652 roku Sejm Wielki przyjął reformy, które miały umożliwić zrównoważony rozwój państwa. Reformy te, choć dobre intencjonalnie, okazały się niewystarczające, aby zapobiec kryzysowi, w którym znalazł 6. Z kim i kiedy miały miejsce wymienione niżej bitwy, jakie stoczyły wojska Rzeczpospolitej w XVII wieku: A) Pod Cecorą B) Pod Oliwą C) Pod Kircholmem D) Pod Wiedniem A) Pod Cecorą - wojska Rzeczypospolitej stoczyły bitwę z wojskiem tureckim w 1620 roku. B) Pod Oliwą - wojska Rzeczypospolitej i Szwecji stoczyły bitwę w 1627 roku. C) Pod Kircholmem - wojska Rzeczypospolitej stoczyły bitwę z wojskiem szwedzkim w 1605 roku. D) Pod Wiedniem - wojska Rzeczypospolitej i ich sojuszników stoczyły bitwę z wojskiem tureckim w 1683 roku. 7.kto był wówczas dowódcą wojsk Rzeczpospolitej w 17 wieku W XVII wieku dowódcą wojsk Rzeczypospolitej był Jan Karol Chodkiewicz, magnat polski, hetman wielki koronny, przywódca wojskowy w wojnie z Turkami oraz w Potopie szwedzkim. Po jego śmierci w 1621 roku dowódcą wojsk Rzeczypospolitej