URBANISTYKA W OKRESIE BAROKU I OŚWIECENIA (XVI-XIX)
I.Barok a epoki wcześniejsze-średniowiecze
1. dorenzetti di Ambroggio, Siena-średniowieczne
-bardzo dużo kierunków wertykalnych
-ratusz,kościół pojawiał się
-miasto było bardzo przewidywalne (można było idąc spodziewać się co będzie dalej)
2. Pałac w Wersalu-barokowe
-rozległe założenia ( dominowała horyzontalność, symbolizowała ona rozprzestrzenianie władzy)
-miasto nieprzewidywlne, przez to ciekawe
II. Barok a epoki wcześniejsze-renesans
1. charakterystyczną dla renesansu linearność zastąpiła malarskość (plastyczność, światłocień)
2.płaskość i frontalność właściwe dla jednozbiegowej perspektywy ustąpiły miejsce liniom
ukośnym odpowiadającym dwu- lub trójzbiegowej perspektywie angażującej widza (w przestrzenne
relacje. Studia nad perspektywą obaliły skończoność widoku przedłużając go po horyzontalność
3.nastapiło przejście od zamkniętych form do otwartych. Architektura stała się otwartym systemem
relacji związanym z tkanką i krajobrazem
4jedność artykulacji ustąpiła miejsca różnorodności (kontrapunkt, superpozycja, polichromia)
architektura staje się scenograficzną częścią miasta
III Rola fortyfikacji:
-mury miejskie powiększały się razem z miastem
-fortyfikacje ograniczały rozwój miasta
*Nicea
- zamek na wzgórzu
- z czasem zabudowa stawała się regularna
-szukanie symetrii tam, gdzie jets to mozliwe
-promieniście rozchodzące się ulice
-bastiony powtarzają kształt wzgórza, na którym stoi zamek
-taki układ pozwala na rozwój miasta
*Walencja
-miasto jeszcze średniowieczne
-rozwój miast był ograniczony
-koszary wojskowe w dużych miastach (cecha miasta barokowego-mniej więcej zastępowały
klasztory), pojawiły się w związku z tym ceremonie tj. zmiana warty (w Berlinie na 90tyś.
Mieszkańców, 20tyś. Stanowili żołnierze)
-największy plac przed Cytadelą (związane to z obecnością wojska)
-barok regularność
-miasto nowe pojawia się poza obrębem fortyfikacji
-maksymalne zagęszczenie zabudowy (budynki rosły w górę, konstrukcja szkieletowa)
III Główne cech kompozycji barokowej w urbanistyce
1.geometryzacja przestrzeni
2.sztywne ramy kompozycyjne
3.formalizm
4.stosowanie linii prostych w postaci ulic i szerokich ulic. Miasto stało się podporządkowane
ruchowi ulicznemu
5.układy gwieździste (inaczej promieniste) przejawiające się obecnością otwartych przestrzeni lub
okrągłych punktów z rozchodzącymi się z nich promieniście ulicami i alejami działek
budowlanych, głębokości bloków, a więc i gabaryty poszczególnych budowli. Aleje stały się
obramowaniem dla budynków
6. regularne jednostki urbanistyczne o ujednoliconych wymiarach, za wyjątkiem sytuacji kiedy
ukośnie przebiegające aleje zamieniają je w nieregularne wieloboki. Skutek negatywny: monotonia
jednolitych alei, budynków o jednolitym wystroju zewnętrznym opartym na klasycznych
porządkach
