Jakim reakcjom ulegają alkohole polihydroksylowe?, Streszczenia z Chemia

Pobierz Jakim reakcjom ulegają alkohole polihydroksylowe? i więcej Streszczenia w PDF z Chemia tylko na Docsity! Jakim reakcjom ulegają alkohole polihydroksylowe? Wprowadzenie Przeczytaj Wirtualne laboratorium – S Sprawdź się Dla nauczyciela Glikol etylenowy, jeden z przedstawicieli alkoholi polihydroksylowych, jest toksyczną cieczą stosowaną jako składnik samochodowych płynów chłodzących. Kolejna w szeregu homologicznym alkoholi polihydroksylowych jest gliceryna – nietrująca, tłusta w dotyku ciecz, która znalazła zastosowanie w produkcji produktów kosmetycznych. Czy tak skrajnie różne pod względem zastosowania związki chemiczne reagują w podobny sposób? Twoje cele Porównasz alkohole polihydroksylowe z alkoholami monohydroksylowymi w odniesieniu do reakcji, jakim ulegają. Zaprojektujesz doświadczenie chemiczne, wykazujące, jakim reakcjom chemicznym ulegają alkohole polihydroksylowe. Zapiszesz i zbilansujesz równania reakcji chemicznych etano‐1,2‐diolu z metalami aktywnymi, kwasami, tlenkiem miedzi(II) po podgrzaniu, dichromianem(VI) potasu w środowisku kwasowym, chlorowodorem oraz równanie reakcji dehydratacji. Sorbitol to alkohol o nazwie systematycznej heksano-1,2,3,4,5,6-heksaol, który naturalnie występuje w owocach, z czego w owocach suszonych jego stężenie jest cztero- lub pięciokrotnie wyższe niż w świeżych. Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: www.pixabay.com. Jakim reakcjom ulegają alkohole polihydroksylowe? W wyniku reakcji etano‐1,2‐diolu w środowisku kwasowym powstaje acetaldehyd i woda: Równanie reakcji dehydratacji etano-1,2-diolu w środowisku kwasowym Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. reagują z  i  W wyniku reakcji etano‐1,2‐diolu z chlorowodorem powstaje 1,2‐dichloroetan i woda: Równanie reakcji etano-1,2-diolu z chlorowodorem Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. W przeciwieństwie do alkoholi monohydroksylowych, alkohole polihydroksylowe reagują z wodorotlenkiem miedzi(II), na co poświęcona została inna lekcja. Słownik alkohol monohydroksylowy alkohol zawierający jedną grupę hydroksylową ( ) alkohol polihydroksylowy alkohol zawierający kilka grup hydroksylowych ( ) dysocjacja elektrolityczna samorzutny proces rozpadu cząsteczek elektrolitów w roztworach na dodatnio i ujemnie naładowane cząstki, tj. kationy i aniony związki karbonylowe związki organiczne, które posiadają w swej cząsteczce grupę karbonylową kwasy karboksylowe związki organiczne, których cząsteczki zawierają grupę karboksylową ( ) HCl HBr −OH −OH −COOH Bibliografia Dudek‐Różycki K., Płotek M., Wichur T., Kompendium terminologii oraz nazewnictwa związków organicznych. Poradnik dla nauczycieli i uczniów, Kraków 2020. Morrison R. T., Boyd R. N., Chemia organiczna, t. 1, tłum. Wiesław Antkowiak i in., Warszawa 1985. Litwin M., Styka‐Wlazło S., Szymońska J., To jest chemia 2, Warszawa 2016.  Wirtualne laboratorium – S Polecenie 2 Produktem jednego z doświadczeń jest związek o podanym wzorze półstrukturalnym: Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. 1. Podaj wzór sumaryczny powyższego związku chemicznego. 2. Zapisz, do jakiej grupy związków organicznych należy powyższy związek chemiczny. 3. Napisz, ile atomów węgla o hybrydyzacji sp znajduje się w powyższym związku chemicznym 2 Polecenie 3 Produktem jednego z doświadczeń jest związek o podanym wzorze półstrukturalnym: Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. 1. Podaj wzór sumaryczny powyższego związku chemicznego. 2. Wymień wszystkie rodzaje wiązań występujące w cząsteczce powyższego związku chemicznego. 3. Napisz, ile atomów węgla o hybrydyzacji sp znajduje się w cząsteczce powyższego związku chemicznego. 3 Sprawdź się Pokaż ćwiczenia: 輸醙難 Ćwiczenie 1 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne, w wyniku którego powstał chlorowodór. Chlorowodór został użyty jako substrat w reakcji z etano-1,2-diolem. 1. Podaj nazwę systematyczną otrzymanego produktu. 2. Do jakiego typu reakcji chemicznych zaliczysz tę opisaną w poleceniu? Jaki jest jej mechanizm? Ćwiczenie 2 Przeprowadzone doświadczenie zostało zilustrowane poniżej. Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. 輸 輸 Ćwiczenie 7 Akroleina (propenal) to bezbarwna, lotna ciecz, posiadająca gryzącą woń, gdy występuje w wysokich stężeniach, natomiast przy małych stężeniach jej zapach jest przyjemny. Akroleinę można otrzymać w wyniku termicznej dehydratacji glicerolu (propano-1,2,3-triolu). 1. Zapisz za pomocą wzorów półstrukturalnych równanie reakcji chemicznej otrzymywania akroleiny. 2. Podaj wzór sumaryczny akroleiny. Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu. Zaloguj się, aby dodać ilustrację. 難 Ćwiczenie 8 Przeprowadzono doświadczenie przedstawione na poniższym schemacie: Schemat doświadczenia Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. A. Uzupełnij zapis obserwacji, wybierając prawidłowe określenia. B. Uzupełnij równanie reakcji chemicznej zachodzącej w probówce, wybierając wzory spośród przedstawionych poniżej. Pamiętaj o współczynnikach stechiometrycznych – zapisz je w pustych polach i przeciągnij w odpowiednie miejsca. Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0. C. Podaj nazwę reakcji chemicznej, której efektem było malinowe zabarwienie roztworu. Metal i zachodzi jego . Wydziela się i bezbarwny gaz. Roztwór z dodatkiem alkoholowego roztworu fenoloaleiny przyjmuje zabarwienie. malinowe brunatnego niebieskie bezwonny charakterystycznym roztwarzenie opada na dno pływa po powierzchni rozpuszczenie 難 Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu. Zaloguj się, aby dodać ilustrację. 1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu do e‐materiału i zadaje pytanie: Czy tak skrajnie różne pod względem zastosowania związki chemiczne takie jak glikol i glicerol reagują w podobny sposób? 2. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów w odniesieniu do  pytania: Jakim reakcjom ulegają alkohole polihydroksylowe. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z zastosowaniem smartfonów/tabletów. 3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio. 4. Zasady BHP. Nauczyciel zapoznaje uczniów z kartami charakterystyk substancji, które będą używane na lekcjach. Faza realizacyjna: 1. Eksperyment chemiczny – „Badanie reakcji propano‐1,2,3‐triolu z sodem”. Nauczyciel dzieli losowo uczniów na grupy, rozdaje karty pracy ucznia. Przygotowuje odpowiednie szkło i sprzęt laboratoryjny oraz odczynniki chemiczne. Uczniowie wykonują kolejno czynności podane w instrukcji (patrz materiały pomocnicze). Nauczyciel monitoruje cały przebieg pracy uczniów, kontroluje czas, wspiera uczniów. Uczniowie formułują problem badawczy, hipotezę, rysują schemat doświadczenia, obserwują zmiany podczas eksperymentu, zapisują równanie reakcji chemicznej, wyciągają wnioski (wszystko zapisują w kartach pracy). Następnie na forum całej klasy następuje weryfikacja pod względem merytorycznym zaprezentowanych przez chętnych uczniów efektów pracy. Równanie reakcji chemicznej uczniowie zapisują na tablicy, celem sprawdzenia poprawności zapisu. Nauczyciel wyjaśnia niezrozumiałe kwestie. 2. Nauczyciel losowo wybiera uczniów do kilku grup. Uczniowie w grupach na podstawie e‐materiału opracowują reakcje alkoholi polihydroksylowych z potasem, kwasem nieorganicznym, kwasem organicznym, tlenkiem miedzi(II) po podgrzaniu, dichromianem(VI) potasu w środowisku kwasowym, chlorowodorem oraz reakcję dehydratacji na przykładzie trzech alkoholi polihydroksylowych. Liderzy grup przedstawiają wyniki na forum klasy. Nauczyciel wraca do fazy wstępnej, w której uczniowie mieli wskazać reakcje jakim ulegają alkohole polihydroksylowe – zebranie informacji i skonfrontowanie ich ze sobą. 3. Wirtualne laboratorium – praca w parach. Uczestnicy zajęć zapoznają się z medium bazowym. Wykonują polecenie do medium bazowego. Nauczyciel monitoruje przebieg pracy uczniów i wyjaśnia niezrozumiałe kwestie. 4. Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu, daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętny uczeń z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej. Faza podsumowująca: 1. Na zakończenie nauczyciel stosuje narzędzie do oceny stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z zastosowaniem termometru przez uczniów. Uczniowie na skali temperatury zaznaczają cenkami, w jakim stopniu opanowali zagadnienia wynikające z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji. Jeżeli ze skali będzie wynikał niski poziom temperatury, uczniowie zastanawiają się, w jaki sposób podnieść swój poziom posiadanej wiedzy. 2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałem/łam sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność... Praca domowa: Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‐materiale – „Sprawdź się”. Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium: Wirtualne laboratorium może zostać wykorzystane podczas przygotowywania się ucznia do sprawdzianu lub do zdobycia wiedzy w razie nieobecności ucznia na lekcji. Materiały pomocnicze: 1. Polecenie podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach): Czy alkohole polihydroksylowe reagują z potasem? Na czym polega dehydratacja  alkoholi polihydroksylowych? Jakie produkty są wynikiem reakcji kwasy organicznych i nieorganicznych z alkoholami polihydroksylowymi? Z czego wynika odczyn obojętny alkoholi? Co jest produktem utleniania alkoholi polihydroksylowych? 2. Doświadczenie chemiczne „Badanie reakcji propano‐1,2,3‐triolu z sodem”. Sprzęt i szkło laboratoryjne: krystalnica, cylinder miarowy, wkraplacz. Odczynniki chemiczne: propano‐1,2,3‐triol (gliceryna), alkoholowy roztwór fenoloftaleiny, sód. Instrukcja wykonania doświadczenia: Odmierz za pomocą cylindra miarowego 30 cm propano‐1,2,3‐triolu. Odmierzoną ilość propano‐1,2,3‐triolu wprowadź do krystalizatora. Dodaj kilka kropel alkoholowego roztworu fenoloftaleiny. Wprowadź mały kawałek sodu. Obserwuj zmiany. 3. Karty charakterystyk substancji chemicznych. 4. Karta pracy ucznia: Plik o rozmiarze 73.68 KB w języku polskim 3