Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Język-polski-zakres-rozszerzony-klasa-I-czteroletniego-liceum, Notatki z Język polski

Język-polski-zakres-rozszerzony-klasa-I-czteroletniego-liceum

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 26.04.2024

adeg-77
adeg-77 🇵🇱

5

(7)

8 dokumenty

1 / 27

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
1
Wymagania edukacyjne z języka polskiego dla klasy pierwszej (zakres podstawowy i rozszerzony) czteroletniego liceum
oraz rozkład materiału do programu nauczania "Oblicza epok" (WSiP)
Lp. Temat Materiał rzeczowy Wymagania na ocenę
dopuszczający
Wymagania na ocenę
dostateczny
Wymagania na ocenę
dobry
Wymagania na ocenę
bardzo dobry
Wymagania na ocenę
celujący
1.
Lekcja
organizacyjna
zna wymagania
edukacyjne w klasie I;
kryteria oceniania na
lekcjach języka
polskiego
2. Co to znaczy
zrozumieć tekst?
wprowadzenie do
lekcji 1. Co to znaczy
zrozumieć tekst?
Homer, Odyseja (fr.)
wie, na czym polega
świadome czytanie
opisuje najważniejsze
elementy budowy
i języka utworu
krótko przedstawia
bohaterów; podejmuje
próbę ich oceny
wyszukuje w tekście
najbardziej typowe
środki
językowo-stylistyczne
zna elementy
składające się na
świadome czytanie
opisuje elementy
budowy i język
utworu
wskazuje środki
językowe użyte
w tekście
rozpoznaje narratora
i problematykę
ustala, jakie konteksty
są potrzebne do
zrozumienia tekstu
próbuje określić
wartość dzieła
wyjaśnia związek
między światem
przedstawionym
a językiem utworu
określa funkcje świata
przedstawionego
ocenia postawy
bohaterów
analizuje warstwę
językowo-stylistyczną
tekstu
wyszukuje wartości
poznawcze dzieła
wyjaśnia sensy
dosłowne i przenośne
określa funkcję środków
językowych użytych w
tekście
rozpoznaje wartości
etyczne dzieła
uzupełnia sensy
metaforyczne
niedopowiedziane
w utworze
określa wpływ stylu
i języka na wymowę
tekstu
ocenia idee zawarte
w tekście, postawy
bohaterów oraz walory
estetyczne dzieła
poszukuje w utworze
sensów nadrzędnych
3. Klasyfikacje
literatury
wprowadzenie do
lekcji 2. Klasyfikacje
literatury
Homer, Odyseja.
Odyseusz i syreny
(Pieśń XII, fr.)
Wisława Szymborska,
Żona Lota
zna podział literatury
na rodzaje i gatunki
wie, jak nazywają się
osoby mówiące
w różnych tekstach
literackich
wie, że jest różnica
między tekstem
literackim a tekstem
retorycznym
wymienia cechy
utworów zgodnie
z wyznacznikami
literatury
zna cechy tekstu
retorycznego
zna formy zapisu
tekstów
prozatorskich
i poetyckich
wyszukuje w
tekstach cytaty
potwierdzające
klasyfikuje utwory
zgodnie z
wyznacznikami
literatury
wskazuje w tekście
cechy retoryczne
odczytuje właściwie
technikę zapisu
konkretnego utworu
rozróżnia funkcje
tekstów zaliczanych do
literatury oraz retoryki
na podstawie tabeli
przedstawiającej różne
typy wiersza określa,
który z nich
reprezentuje Żona Lota
wyjaśnia i uzasadnia,
który z rodzajów
literackich daje się
przełożyć na język filmu
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Język-polski-zakres-rozszerzony-klasa-I-czteroletniego-liceum i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Wymagania edukacyjne z j

ęzyka polskiego dla klasy pierwszej (zakres podstawowy i rozszerzony) czteroletniego liceum

oraz rozkład materiału do programu nauczania "Oblicza epok" (WSiP)

Lp.^

Temat

Materiał rzeczowy

Wymagania na ocenę^ dopuszczający

Wymagania na ocenę dostateczny

Wymagania na ocenę

dobry

Wymagania na ocenę^ bardzo dobry

Wymagania na ocenę

celujący

Lekcjaorganizacyjna

−^ zna wymaganiaedukacyjne w klasie I;kryteria oceniania nalekcjach językapolskiego

2.^

Co to znaczyzrozumieć tekst?

wprowadzenie dolekcji 1.

Co to znaczy zrozumieć tekst? Homer,

Odyseja

(fr.)

−^ wie, na czym polegaświadome czytanie −^ opisuje najważniejszeelementy budowyi języka utworu −^ krótko przedstawiabohaterów; podejmujepróbę ich oceny −^ wyszukuje w tekścienajbardziej typoweśrodkijęzykowo-stylistyczne

−^ zna elementyskładające się naświadome czytanie −^ opisuje elementybudowy i językutworu −^ wskazuje środkijęzykowe użytew tekście −^ rozpoznaje narratorai problematykę −^ ustala, jakie kontekstysą potrzebne dozrozumienia tekstu −^ próbuje określićwartość dzieła

−^ wyjaśnia związekmiędzy światemprzedstawionyma językiem utworu −^ określa funkcje świataprzedstawionego −^ ocenia postawybohaterów −^ analizuje warstwęjęzykowo-stylistycznątekstu −^ wyszukuje wartościpoznawcze dzieła −^ wyjaśnia sensydosłowne i przenośne

−^ określa funkcję środkówjęzykowych użytych wtekście −^ rozpoznaje wartościetyczne dzieła −^ uzupełnia sensymetaforyczneniedopowiedzianew utworze

−^ określa wpływ stylui języka na wymowętekstu −^ ocenia idee zawartew tekście, postawybohaterów oraz waloryestetyczne dzieła −^ poszukuje w utworzesensów nadrzędnych

3.^

Klasyfikacjeliteratury

wprowadzenie dolekcji 2.

Klasyfikacje literatury Homer,

Odyseja

Odyseusz i syreny ( Pieśń XII

, fr.) Wisława Szymborska, Żona Lota

−^ zna podział literaturyna rodzaje i gatunki −^ wie, jak nazywają sięosoby mówiącew różnych tekstachliterackich −^ wie, że jest różnicamiędzy tekstemliterackim a tekstemretorycznym

−^ wymienia cechyutworów zgodniez wyznacznikamiliteratury −^ zna cechy teksturetorycznego −^ zna formy zapisutekstówprozatorskichi poetyckich −^ wyszukuje wtekstach cytatypotwierdzające

−^ klasyfikuje utworyzgodnie zwyznacznikamiliteratury −^ wskazuje w tekściecechy retoryczne −^ odczytuje właściwietechnikę zapisukonkretnego utworu

−^ rozróżnia funkcjetekstów zaliczanych doliteratury oraz retoryki −^ na podstawie tabeliprzedstawiającej różnetypy wiersza określa,który z nichreprezentuje

Żona Lota

−^ wyjaśnia i uzasadnia,który z rodzajówliterackich daje sięprzełożyć na język filmu

obiektywizm i/lubsubiektywizm osobymówiącej

4.^

Znaki wokół nas

wprowadzenie dolekcji 3.

Znaki wokół nas zadanie projektowe –Leopold Staff,

Ogród przedziwny

(fr.)

−^ rozumie pojęcie

znak

−^ wymienia głównerodzaje znaków −^ na podstawiedowolnego źródławyjaśnia znaczeniepodniesionego kciukaw kulturze rzymskiej −^ podaje po trzyprzykładyikonograficznych isymbolicznych znakówdrogowych −^ próbuje włączyć sięw prace zespołuprojektowego

−^ rozróżnia różnerodzaje znaków −^ wyjaśnia znaczeniepodniesionegokciuka w kulturzewspółczesnej −^ wyjaśnia znaczenietrzech wybranychikonek stosowanychprzez użytkownikówczatów lubkomunikatorówinternetowych −^ angażuje się w praceprojektowezmierzające doopracowania pismaobrazkowego

−^ klasyfikuje znakidymne jako znakiumowne bądźsymptomy −^ określa główneelementybrzmienioweskładające się nawyraz

słońce −^ na potrzeby projektuanalizuje iinterpretujefragment wierszaStaffa −^ zbiera pomysły dowykorzystaniaw zadaniuprojektowym

−^ objaśnia znakiwidoczne na ludzkiejtwarzy −^ wskazuje inne niżuśmiech znakiikoniczne −^ uzasadnia, kiedyuśmiech jest znakiemumownym, a kiedy –symptomem −^ opracowuje założeniaprojektowanego pismai jego prototyp −^ przekłada fragmentwiersza Staffa

−^ wskazuje przykładyznaków: ikonicznego,symbolicznegopozajęzykowego isymbolicznegojęzykowego o tymsamym znaczeniu −^ wyjaśnia, co oznaczaw świetle teorii znakówprzekład tekstuz jednego języka nainny −^ opisuje zasadytworzenia pismaobrazkowego napostawie wnioskówz projektu

5.^

Język – narzędzieporozumienia

wprowadzenie dolekcji 4.

Język – narzędzieporozumienia RenataGrzegorczykowa, Problem funkcjijęzyka

… (fr.)

−^ wie, co to jest aktkomunikacji −^ wymienia elementyaktu komunikacji −^ zna związane z aktemkomunikacji funkcjejęzyka −^ podaje przykład żartusłownego użytegow tekścieGrzegorczykowej

−^ wyjaśnia funkcjejęzyka związanez aktem komunikacji −^ omawia dwasposoby ujawnianiasię funkcji poetyckiejw języku −^ wyjaśnia, na czympolega, zdaniemGrzegorczykowej,nietrafność ujęciafunkcji poetyckiej

−^ wyjaśnia związekmiędzy wierszowanąformą tekstua funkcją poetycką −^ wyjaśnia istotꄜwiataintencjonalnego”w tekście poetyckim

−^ wie, w jaki sposóbposzczególne funkcjejęzyka ujawniają sięw tekście −^ wyszukuje wwybranych tekstachprzykłady kreatywnościjęzykowej w zakresieprzekraczania normysemantycznej

−^ wskazuje i określapozakomunikacyjnefunkcje języka −^ na podstawie tekstuRenatyGrzegorczykowejwyjaśnia, czemu służynaruszenie normyjęzykowej

BIBLIA W LITERATURZE I KULTURZE^ 6.^

Biblijne źródłakulturyeuropejskiej

wprowadzenie dolekcji 5.

Biblijne źródła kulturyeuropejskiej Anna Świderkówna, Rozmowy o Biblii

(fr.)

miniprzewodniki:

−^ określa czas powstaniaBiblii −^ wyjaśnia, na czympolega wyjątkoweznaczenie Bibliiw kulturze −^ wie, co to jest skrót

−^ objaśnia istotępodziału Biblii naStary i NowyTestament −^ umie posługiwać sięskrótami biblijnymi −^ wyszukuje w tekście

−^ zna typy ksiągbiblijnych −^ opisuje zawartośćtematycznąwybranych ksiąg −^ wyjaśnia, na czympolega niezamierzony

−^ wskazuje, do którychksiąg biblijnychodwołał się Gomółka −^ wyszukuje w Bibliiwerset Mt 7,6i wyjaśnia znaczeniezawartego w nim

−^ sprawdza w księgachbiblijnych brzmienieprzysłowia z 1. akapitutekstu −^ podaje przykłady innychbiblizmów niż tewymienione w

Księga Rodzaju,historia Abrahama(22, 1–18)Brendan PowellSmith,

The Brick Bible

miniprzewodnik: symbolika biblijna infografika: postacie biblijne

tytuł − wie, co oznaczająpojęcia

sacrum

i

profanum − przedstawia swojewrażenia po lekturzefragmentu − opowiada historięAbrahama; wymienia jejbohaterów − przedstawiaokoliczności próby, naktórą Bóg wystawiłAbrahama − wyszukuje w tekściezdania pojedynczei złożone − podejmuje próbęnapisania wypowiedziargumentacyjnej

jego postępowania − prezentujestarotestamentowąwizję Boga − wybiera określenia,które najtrafniejopisują rolę osobyopowiadającej historięAbrahama − zdania pojedynczei złożone z tekstu dzielina wypowiedzeniazłożone współrzędnie ipodrzędnie − pisze wypowiedźargumentacyjną

przyszłym − ocenia projekt

The

Brick Bible

, wyjaśnia, czemu służy takieprzedstawienie Biblii − odszukuje w tekściecechy stylu biblijnego

z Księgi Rodzaju,dokonuje jegorozbioru logicznego − rozważa, w jaki sposóbkultura popularnaprzetwarza motywybiblijne − wyszukuje inneprzykłady mieszania sacrum

i^ profanum

we

współczesnej kulturze,uzasadnia, czy są oneprofanacją świętychtreści − w wypowiedziargumentacyjnejzachowuje wszystkiecechy tej formygatunkowej

dwóch tekstach kultury − porównuje ilustracjęz^ The Brick Bible z obrazem Leonarda daVinci

Ostatnia wieczerza

10.^

Parafrazaopowieści biblijnej

wprowadzenie dolekcji 8.

Parafraza opowieści biblijnej GustawHerling-Grudziński, Ofiarowanie

(fr.)

−^ zna pojęcia: parafraza,aluzja literacka, apokryf −^ nazywa emocje, którychdoświadcza Abraham −^ wskazuje podobieństwai różnice w kreacjiświata przedstawionegowe fragmencie KsięgiRodzaju i współczesnymopowiadaniu

−^ potrafi wskazaćparafrazę i aluzjęliteracką w tekście −^ określa kompetencjenarratora wefragmencie KsięgiRodzaju i w tekściewspółczesnym

−^ określa, jakimrodzajem aluzjiliterackiej jest^ Ofiarowanie

−^ określa wymowęopowiadaniaHerlinga-Grudzińskiego w stosunku do religiii jej nakazów

−^ interpretuje wymowęopowiadania Herlinga-Grudzińskiego, w funkcjiargumentówwykorzystuje cytatyz książki autora

Rozmowy

w Neapolu

11.^

Tworzeniewłasnego tekstu.Wypowiedźustna

zadanie 1.Pieter Bruegel, Wieża Babel

−^ zapoznaje się zprzykładowym planemwypowiedzi −^ ma świadomość, żeopanowanie zasadtworzenia wypowiedziustnej jest przydatnew sztuce prowadzeniadyskusji −^ analizuje poleceniezawarte w temacie −^ zna zasady tworzenia

−^ potrafi przygotowaćna podstawiepodanego przykładuwłasny konspektwypowiedzi ustnej −^ formułuje własną tezę −^ określa zakres i typtekstów dowykorzystania −^ rozwija umiejętnośćargumentacji

−^ posługuje sięsłownictwempozwalającym wyrazići uzasadnić własnezdanie −^ prezentuje wypowiedźna forum klasy,pamiętając o funkcjiwstępu i zakończenia

−^ formułuje opiniępopartąuzasadnieniem −^ płynnie przechodzi odopinii (tezy) do jejuzasadnienia, bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem

−^ z łatwością tworzy wstępi zakończenie dowypowiedziinformacyjnych iargumentacyjnych −^ potrafi wskazać wieletekstów kulturynawiązujących dozagadnienia ujętegow temacie

wypowiedzi ustnej

12.^

Cierpienie w Biblii– Księga Hioba

wprowadzenie dolekcji 9.

Cierpienie w Biblii – KsięgaHioba Księga Hioba (7,1–21)

−^ wie, że duża część KsięgiHioba jest poematem −^ opowiada historię Hioba −^ opisuje przedstawionew utworze relacjemiędzy Bogiema człowiekiem −^ wie, co to sąpowtórzenia

−^ potrafi zdefiniowaćpoemat jako gatunekliteracki −^ określa funkcjępowtórzeń w tekście −^ odszukuje w tekście iinterpretujeuniwersalnewypowiedzi dotycząceludzkiego losu

−^ charakteryzujejęzykowy kształtwypowiedzi Hioba −^ wyjaśnia, dlaczegoBóg przywrócił Hiobado dawnego stanu −^ przygotowuje planwypowiedziargumentacyjnej,inspirowanej słowamiKierkegaarda

−^ wyjaśnia, w jakisposób Hiob pojmujegrzech −^ pisze wypowiedźargumentacyjną nazadany temat zgodnieze wszystkimizałożeniami tej formygatunkowej

−^ przedstawia swojestanowisko na temat sensuniezawinionego cierpienia −^ porównuje próby, którymzostali poddani Hiobi Abraham, tworzy planporównywania obutekstów kultury

13.^

Wiersz owspółczesnymHiobie

wprowadzenie dolekcji 10.

Wiersz o współczesnymHiobie Anna Kamieńska, Powrót Hioba Gerhard Marcks, Hiob

−^ określa osobę mówiącąw wierszu −^ wymienia przywołanew tekście przyczynyśmierci i formycierpienia −^ wie, co to jest stylizacjabiblijna −^ opisuje swoje wrażeniapo obejrzeniu posągu^ Hiob

Gerharda Marcksa

−^ określa problematykęwiersza −^ wymienia elementynowego życia Hioba −^ uzasadnia, czy

Wiersz

o współczesnymHiobie

jest przykładem stylizacji biblijnej − ustosunkowuje się dostwierdzenia, żecierpienie uszlachetnia;przedstawia argumentyna uzasadnienieswojego zdania

−^ wyjaśnia, dlaczegoHiob po ocaleniu niepotrafi być szczęśliwy −^ wskazuje w wierszuelementyprzedstawienianawiązujące doopowieści biblijnej −^ określa funkcjęczasownika „zdechł”(3. wers),uwzględniając jegołączliwość składniową −^ interpretuje sensostatniego wersuwiersza

−^ poddaje analiziebudowę zdań, użytesłownictwo i środkistylistyczne,charakteryzuje językutworu −^ wyjaśnia stwierdzenie,że bohater „wśródludzi” jest „zbędny jakwyrzut sumienia”

−^ rozważa, czy ludzie mająprawo do poszukiwaniaszczęścia po przeżyciunajwiększej osobistejtragedii

14.^

Życie, śmierć i los– Księga Koheleta

wprowadzenie dolekcji 11.

Życie, śmierć i los – KsięgaKoheleta Księga Eklezjasty (1,1–14)Fernando Vicente, Vanitas

, XXI w. mural z motywem vanitas

, XXI w. miniprzewodnik:

−^ wie, co to są księgimądrościowe −^ zna pojęcia: aforyzm,paralelizm składniowy,paralelizm znaczeniowy −^ objaśnia sens wyrazu^ marność w

kontekście księgi biblijnej − zna rodzaje zdańzłożonych współrzędniei podrzędnie − przedstawia swoje

−^ umie wyjaśnić, cooznaczają imię Koheleti Księga Eklezjasty −^ analizuje budowęskładniowąwskazanegowypowiedzenia −^ odszukuje w tekście iinterpretuje aforyzmywyrażające prawdy oświecie i człowieku −^ określa, co jest

−^ wskazuje językoweśrodki stylistycznepodkreślającerefleksyjny charaktertekstu −^ określa funkcję zdańpodrzędnychw tekście biblijnym

−^ określa typy zdańzłożonychwystępującychw Księdze Koheleta −^ porównuje sposóbprzedstawieniaprzemijalności życiaw Biblii i w dzielemalarskim −^ szuka innych dziełsztuki zainspirowanychmotywem

vanitas

−^ wyjaśnia sensy zawartew pytaniachwystępujących wefragmencie księgi biblijnej −^ wykazuje, że fascynacjamotywem

vanitas

jest

wciąż popularna w sztucewspółczesnej

Psalm 13;Psalm 47Agnieszka Osiecka, Chwalmy Pana

w omawianychpsalmach − wymienia cechygatunkowe psalmu − wie, kiedy w tekściepoetyckim występujepodmiot zbiorowy − podejmuje próbęnapisania hasłaencyklopedycznego

−^ określa rodzaj psalmu −^ podaje przykładyświadczące oemocjonalności osobymówiącej w Psalmie^13 −^ pisze hasłoencyklopedyczne

w psalmach; określaich funkcje − szuka inspiracji KsięgąPsalmów w różnychtekstach kulturywspółczesnej − uzasadnia, czy utwór Chwalmy Pana

można

nazwać współczesnympsalmem

współczesne tekstykultury, wyjaśnia,które z nich sąparafrazą, a którewiernie nawiązują doKsięgi Psalmówzna pojęcie

gospel

współczesnejporównuje sposóbwyrażania radościw Psalmie 47 i wpieśniach gospel

18.^

Psalmy inspiracjądla poetówwszystkich czasów

wprowadzenie dolekcji 15.

Psalmy inspiracją dla poetówwszystkich czasów Czesław Miłosz,Psalm 30. (

Podzięka za wybawienie odśmierci

WisławaSzymborska,

Psalm

−^ wskazuje w obuwersjach Psalmu 30.słownictwopotwierdzające, że tekstma charakterdziękczynny −^ rozumie, czymcharakteryzują sięfunkcje: informatywna,ekspresywna iimpresywna −^ wskazuje w

Psalmie Szymborskiej anafory − wskazuje w

Psalmie Szymborskiej fragmentyzawierające ironię

−^ wskazuje w obuwersjach Psalmu 30.fragmenty ujawniającefunkcję informatywną,ekspresywną iimpresywną −^ określa rolę anaforw wierszuSzymborskiej −^ wyjaśnia znaczeniezwiązkufrazeologicznego„krecia robota”,określa jego funkcję w^ Psalmie

Szymborskiej

−^ opisuje relacjeczłowieka z Bogiem napodstawie obu wersjiPsalmu 30. −^ analizuje język

Psalmu

Szymborskiej,uwzględniając zabiegijęzykoweuzasadniające tytułwiersza − wyjaśnia, w jakim celuSzymborska dokonałaprzekształceniamaksymy Terencjusza − opisuje obraz przyrodywyłaniający sięz^ Psalmu

Szymborskiej

−^ uzasadnia, że Psalm30. Miłosza jestparafrazą psalmubiblijnego −^ objaśnia obecnew^ Psalmie Szymborskiej symbolei personifikacjeelementów przyrody −^ interpretuje tytułwiersza Szymborskiej −^ pisze referat iwypowiedźargumentacyjnązgodnie ze wszystkimizasadami tych formgatunkowych

19.^

Biblijna wizjakońca świata

wprowadzenie dolekcji 16.

Biblijna wizja końca świata Apokalipsaświętego Jana (9, 1–12)Miniprzewodnikmotywy biblijnezadanie projektowe(wystawamultimedialna natemat wizji

−^ wyjaśnia pojęcie^ apokalipsa −^ opowiada wydarzeniaopisane w tekście −^ wskazuje w utworzecechy wypowiedziproroczej −^ streszcza w punktachopowiadaniezamieszczone w tekście −^ włącza się w praceprojektowe

−^ charakteryzuje kreacjęczłowiekaprzedstawionąw Apokalipsieświętego Jana −^ wskazuje w tekścieelementy alegoryczne −^ wymienia uniwersalnemotywy obecnew Biblii −^ zbiera materiały dozadania projektowego

−^ odszukuje w tekścieśrodki językowesłużące obrazowaniuapokaliptycznemu −^ charakteryzujecierpienia zadaneludziom przezszarańczę −^ objaśnia elementyalegoryczne wefragmencie Apokalipsy

−^ wyjaśnia senswyrażenia „studniaCzeluści” −^ pisze ostrzeżenia dlaludzkości wchodzącejw trzecią dekadę XXIw.

−^ wyjaśnia symbolezamieszczone w tekście −^ przedstawia iargumentuje swojestanowisko na temat karopisanych w utworze −^ organizuje wystawęmultimedialną na tematwizji apokalipsy w sztuceXX i XXI w.

apokalipsy w sztuceXX i XXI w.)

20.^

Biblia w literaturzei kulturze.Powtórzeniei sprawdzeniewiadomości

−^ zna czas powstaniaBiblii −^ wie na czym polegawartość Biblii −^ zna uniwersalnemotywy biblijne −^ wie, że Biblia nie jestjednorodna gatunkowo −^ dostrzega żywotnośćmotywów biblijnychw kulturze −^ zna frazeologizmyo biblijnym rodowodzie

−^ rozróżnia formęgatunkową tekstówbiblijnych −^ wymienia motywyobecne w poznanychksięgach biblijnych −^ podaje przykładyutworówinspirowanych Biblią −^ wie, czym odznaczasię styl biblijny istylizacja biblijna −^ wyjaśniafrazeologizmy obiblijnym rodowodzie

−^ podaje przykładyutworówinspirowanych Biblią,wyjaśnia, na czympolega nawiązanie −^ charakteryzuje stylwybranych tekstówbiblijnych −^ podaje przykładytekstów, w którychwystępuje stylizacjabiblijna

−^ określa rolę Biblii wtworzeniu znaczeńuniwersalnych −^ omawia funkcjęśrodkówartystycznychcharakterystycznychdla stylu biblijnego −^ określa funkcjestylizacji biblijnej

21.^

Praca klasowa LITERATURA GREKÓW I RZYMIAN^ 22.^

Źródła literatury –antyk

wprowadzenie dolekcji 17.

Źródła literatury – antyk Arystoteles, Poetyka

(fr.) Safona, [

Wydaje mi się samym bogomrówny

]

Tyrtajos,

Rzecz to piękna

… (fr.)

−^ określa czas trwaniaepoki starożytnej −^ wie, że Tyrtajosi Safona toprzedstawicieleliteratury greckiej −^ wymienianajważniejsze tematyliteratury antycznej −^ zna najważniejszepojęcia związanez literaturą antyczną −^ opisuje uczuciazakochanej kobietyz wiersza Safony −^ potrafi wyjaśnić pojęcie^ liryka tyrtejska −^ rozpoznaje w wierszuTyrtajosa formy

−^ objaśnia, na czympolegała antycznaidea naśladownictwa −^ wyjaśnia, co wedługArystotelesa wyróżniasztukę poetów −^ odnosząc się do^ Poetyki

, wymienia środki obrazowaniatypowe dla poezjiwyjaśnia, z jakimapelem osobamówiąca zwraca siędo żołnierzy w lirykuTyrtajosaokreśla, czemu służyw wierszu Tyrtajosaużycie czasownikóww różnych trybach

wie, że literaturęantyczną możnapodzielić na okresywymienia antycznewyznaczniki literatury −^ sporządza notatkę natemat antycznych iwspółczesnychwyznacznikówliteratury −^ interpretuje sensostatniego wersuwiersza Safony −^ wykazuje za pomocąodpowiednichargumentów, żewiersz Tyrtajosa jestutworemo charakterze

−^ potrafiprzyporządkowaćwybranych autorówdo odpowiednichokresów −^ omawia antycznewyznaczniki literatury −^ określa problematykęnajważniejszych dziełliteratury antycznej −^ opracowuje hasłoencyklopedyczne^ literatura antyczna −^ ocenia sposóbwyrażania miłościw wierszu Safony −^ uzasadnia, czy miłośćdo ojczyzny w sytuacjizagrożenia zawsze

−^ posługuje się biegleterminologiąteoretycznoliterackądotyczącą klasyfikacjirodzajowej i gatunkowejuzasadnia, czy poezja wciążwiąże się z muzykąrozważa cytat pochodzący z^ Hymnu o miłości

odnosząc się do wierszaSafony i własnychprzemyśleńokreśla, odwołując się doutworów literackich ifilmów, który wzórpatriotyzmu jest mubliższy: wojenny,heroiczny czy oparty napracy

mitologii greckiej

ludzkości wedługmitologii greckiej − opowiada historięPrometeusza

osoby o sercach„twardych jak kamień”

mitologicznych wewspółczesnym filmie

26.^

Pojedynek bezszans nazwycięstwo

wprowadzenie dolekcji 21.

Pojedynek bez szans nazwycięstwo Jan Parandowski, Mitologia

(fr. części I^ Grecja

miniprzewodnik:frazeologizmyantycznezadanie projektowe(wystawao mitologicznychkonfliktach międzybogami aśmiertelnikami)

−^ opowiada mit o Apollui Marsjaszu −^ wyszukuje w wierszuHerberta powtórzeniei określa jego funkcjęw tekście −^ przygotowujeargumenty do dyskusjina temat sposobutraktowaniapokonanego Marsjaszaprzez Apolla −^ włącza się w praceprojektowe

−^ wskazuje wydarzeniawystępujące tylkow wierszu −^ rozpoznaje środkistylistyczne w wierszuHerberta; określa ichfunkcje −^ uczestniczy w dyskusjina temat sposobutraktowaniapokonanego Marsjaszaprzez Apolla −^ zna frazeologizmyo mitologicznymrodowodzie −^ zbiera materiałydo zadania projektowego

−^ ocenia przyczynyokrutnego zachowaniaApolla −^ określa wymowęutworu Herberta −^ wyjaśniafrazeologizmy omitologicznymrodowodzie

−^ interpretujezakończenie wiersza,uwzględniającstosunek natury docierpień Marsjasza

−^ porównuje wizerunekMarsjasza ukazanyw micie, wierszu Herbertai rzeźbie André Le Bruna,^ Marsjasz

−^ podaje przykłady innychmitologizmów niż tewymienionew podręczniku −^ organizuje wystawępoświęconąmitologicznym konfliktommiędzy bogami aśmiertelnikami

27.^

Apollo – bógo wielu twarzach

wprowadzenie dolekcji 22.

Apollo – bóg o wielutwarzach Zygmunt Kubiak, Apollo międzymrokiem a światłem (fr.)

−^ wie, że tekst Kubiaka toesej −^ opowiada dzieje Apolla −^ wykazujeniejednoznacznośćmitologicznegowizerunku boga −^ przeredagowuje akapit5. tekstu Kubiaka

−^ wie, czym odznacza sięesej jako formawypowiedzi −^ charakteryzujepojmowaniesprawiedliwości przezstarożytnych Greków −^ wskazuje w tekściemetafory −^ rozumie pojęcieetymologicznegoznaczenia wyrazu

−^ zna elementykompozycji eseju −^ interpretuje zawartew eseju metafory −^ wyjaśnia, z jakichpowodów Kubiak,używa określenia„wilczy” bóg

−^ analizuje kompozycjętekstu Kubiaka,wyjaśnia sposób,w jaki autor łączy zesobą poszczególneakapity −^ w wypowiedzipisemnej przedstawiarefleksje na tematwybranego bohateramitologii greckiej

−^ określa i ocenia stylKubiaka −^ wypowiedzi pisemnej natemat wybranegobohatera mitologiigreckiej nadaje cechygatunkowe eseju

28.^

Tęsknota na wieki– mit o Demeter

wprowadzenie dolekcji 23.

Tęsknota na wieki – mito DemeterDo Demeter

(fr.) zadanie projektowe

−^ opowiada historięDemeter i Persefony −^ charakteryzujebohaterki wiersza

Do

Demeter

, zwracając uwagę na ich emocje

−^ wskazuje sensydosłowne isymboliczne mitu −^ wyjaśnia, co to jestarchetyp −^ zbiera materiały do

−^ w tekście

Do Demeter wskazuje i nazwaśrodki językowesłużące wyrażaniuemocji − kompiluje i/lub

−^ opisuje i ocenia, jakiobraz matki wyłaniasię z wiersza

Do Demeter − uzasadnia, czy rzeźbę zFrognerparken

−^ samodzielnie interpretujedowolną historięmitologiczną, wskazującna jej archetypicznycharakter −^ wystawia przedstawienie

(przedstawienieoparte namotywachmitologicznych)

−^ sporządza planwydarzeń ukazanychw wierszu −^ wie, co to jest archetyp −^ włącza się w praceprojektowe

zadania projektowego

modyfikuje teksty napotrzeby zadaniaprojektowego

Gustawa Vigelandamożna uznać zaarchetyp matki − współtworzyscenariuszprzedstawienia

oparte na motywachmitologicznych

29.^

Miłość silniejszaniż śmierć

wprowadzenie dolekcji 24.

Miłość silniejsza niż śmierć Jacek Kaczmarski, Przechadzkaz Orfeuszem miniprzewodnik: symbolika grecko-rzymska

−^ opowiada mit orficki −^ określa osobę mówiącąw wierszuKaczmarskiego −^ wskazuje w wierszualuzje i nawiązania dohistorii mitologicznej −^ charakteryzuje obrazpiekła przedstawionyw wierszu −^ zbiera argumenty dodyskusji na temat tego,czy warto ulegaćzachciankom

−^ charakteryzujeOrfeusza, zwracającuwagę na elementyarchetypu poety wkreacji tej postaci −^ włącza się w klasowądyskusję

−^ wskazuje w wierszuKaczmarskiegoelementymuzyczne; uzasadnia,dlaczego ten tekst jestpiosenką −^ uzasadnia, czy utwórmożna traktować jakosymboliczny wyraztęsknoty za utraconąbliską osobą −^ wyjaśnia znaczeniesłów „W sobie maszswój Hades”

−^ objaśnia sensstwierdzenia, że piekłojest zamieszkane przezOrfeuszy −^ rozważa, odwołującsię do wiersza, co jestw stanie wzruszyćpiekło −^ wyjaśnia, jak rozumiesłowa Sartre’a, że„piekło to inni”

−^ porównuje różne sposobypostrzegania piekła,odnosząc się do opiniiKaczmarskiego istwierdzenia Sartre’a orazdo innych tekstów kultury −^ wyszukuje w dowolnychźródłach internetowychdzieła Malczewskiegopodejmujące tematOrfeusza i Eurydyki;omawia, jakie noweznaczenia twórca nadałmitycznej historii

30.^

Walka i wojnaw^ Iliadzie

wprowadzenie dolekcji 25.

Walka i wojna w Iliadzie Homer,

Iliada

(fr. Pieśni XXII

−^ określa autora, czaspowstania iprzynależnośćgatunkową

Iliady −^ charakteryzuje Achillesai Hektora jako

−^ wskazujenajważniejsze cechygatunkowe eposu −^ objaśnia tytuł

Iliady

−^ wskazuje zabieginarratora zmierzającedo zobiektywizowaniazdarzeń −^ określa najważniejszewydarzenia w eposie

−^ na podstawieepitetów określastosunek narratora doobu bohaterów −^ samodzielnie analizujeporównanie

−^ porównuje wizerunekAchillesa ukazany wefragmentach

Iliady i w innych tekstachkultury

36.^

Racje Antygony

wprowadzenie dolekcji 31.

Racje Antygony Sofokles,

Antygona Jerzy Nowosielski, Antygona

, fragment plakatu teatralnego, 1982

−^ wymienia obowiązkii prawa, którymikierowała się Antygona −^ zbiera argumenty dodyskusji na tematzasadnościakceptowania każdegoprawa ustanowionegoprzez władzę −^ gromadzi materiały natemat wybranychbohaterek mitologiigreckiej

−^ opisuje reakcję Kreonana słowa Antygony −^ wskazuje w ostatnimmonologu Antygonyśrodki językowesłużące wyrażaniuemocji −^ uczestniczy w klasowejdyskusji −^ pisze referat na tematwybranych bohaterekmitologii greckiej

−^ w klasowej dyskusjirzeczowo uzasadniaswoje zdanie, stosujączasady etykiwypowiedzi i etykietyjęzykowej −^ określa, jakieodczytanie tragediiSofoklesa zapowiadaplakat Nowosielskiego

−^ wyjaśnia, dlaczegoAntygona powtarzarytuał pogrzebowy −^ wyjaśnia, na czympolega tragizmAntygony −^ rozważa zasadnośćstwierdzenia „Każdaepoka ma takątragedię, na jakązasługuje” −^ pisze referat zgodnieze wszystkimizasadami tej formygatunkowej

−^ interpretuje elementyplakatu Nowosielskiego −^ wygłasza referat w klasie

37.^

Racje Kreona

wprowadzenie dolekcji 32.

Racje Kreona Sofokles,

Antygona WiesławGrzegorczyk, Antygona

, plakat teatralny, 1998 infografika: teatr grecki

−^ przedstawia losy Kreona −^ streszcza mowętronową Kreona −^ opisuje sposób ukazaniakobiety na plakacieGrabarczyka

−^ określa rolę Terezjaszaw tragedii Sofoklesa −^ wymienia cechyKreona −^ zestawia racjeAntygony i Kreona,wskazuje postać, zaktórą się opowiada −^ omawia związekmiędzy sposobemukazania kobiety naplakacie Grzegorczykaa charakteramiAntygony i Kreona

−^ omawia rolę zdańpytających w dialoguKreona i Hajmona −^ określa symbolikękolorów na plakacieGrzegorczyka

−^ interpretuje zmianępostawy Kreonaw finale tragedii −^ objaśnia senswypowiedziPrzewodnika chóru −^ uzasadniatwierdzenie, żetragedia Sofoklesa jestpochwałą mądrości −^ porównuje plakatGrzegorczykaz dziełemNowosielskiego

−^ rozważa, w jakim stopniulosy Kreona można uznaćza przykład ironiitragicznej −^ uzasadnia, czy Kreonacechuje

hybris −^ ocenia, czy u Kreonawystępuje wina tragiczna

38.^

Mądrośćw krzywymzwierciadlekomika

wprowadzenie dolekcji 33.

Mądrość w krzywymzwierciadle komika Arystofanes,

Chmury (fr.)zadanie projektowe(antyczna księgaśmiechu)

−^ rozróżnia typy komizmu −^ omawia problematykę^ Chmur

Arystofanesa −^ włącza się w praceprojektowe

−^ wskazuje przykładykomizmu wefragmentach dzieła −^ określa, jaka filozofiawyłania się z komediiArystofanesa −^ zbiera materiały dozadania projektowego

−^ wymienia zjawiskafizyczne tłumaczoneprzez Sokratesa −^ określa, pod jakimiwarunkami twórca maprawo ośmieszaćautorytety

−^ wyjaśnia, w jakisposób ArystofanespróbujezdyskredytowaćSokratesa −^ tworzy antycznąksięgę śmiechu

−^ wyszukuje w tekścieargumenty filozoficznetypowe dla sofistów,konfrontuje jez rzeczywistymipoglądami Sokratesa −^ wydaje najlepsząantyczną księgę śmiechuw formie albumu

39.^

Analiza tekstunieliterackiego.Sprawdzenieumiejętności

WłodzimierzLegnauer, Gardzienickie gesty (fr.)

−^ rozumie sens dosłownytytułu, wie, czym jestsens niedosłowny

−^ wyjaśnia sensdosłowny tytułu

−^ określa jedenz sensówniedosłownych tytułu −^ wyjaśnia, co łączy

−^ określa jedenz sensówniedosłownych tytułu,wyjaśnia jego wpływ

−^ odczytuje więcej sensówniedosłownych tytułu −^ uzupełnia owniosek sylogizm

zadania od 1.–9.

−^ wie, jaki środekstylistyczny występujew tytule artykułu −^ wie, co to znaczy, żekultura starożytnejGrecji miała charakteroralny −^ ocenia prawdziwośćpodanych twierdzeń

−^ próbuje określić jedenz jego sensówniedosłownych −^ określa, jaką funkcjępełni środekstylistycznywystępujący w tytuleartykułu −^ podaje przykładytrzech przejawóworalnego charakterukultury greckiej −^ wyjaśnia, jakie cechygreckiej kulturyantycznej autorakcentuje wpierwszych trzechakapitach tekstu −^ wyjaśnia znaczeniaprzypisywanychantykowi określeńwymienionych przezautora w akapicie 4.

przykłady przejawóworalnego charakterukultury greckiej zprzedstawieniemteatralnym − określa, z jakichprzesłanek autorwywodzi cechygreckiej kulturyantycznej − wskazuje, któreokreślenia zakapitu 4. mającharakter metaforyczny − objaśnia sensstwierdzenia z akapitu4., biorąc pod uwagęfunkcję użytychśrodków retorycznych

na wymowę tekstu − wyjaśniapojęcia: sylogizm,przesłanka ogólna,przesłanka szczegółowa − wyjaśnia, na czympolega paradoksalnycharakter

katharsis

w

ujęciu Arystotelesa

zawierający przesłankęogólną i przesłankęszczegółową

40.^

Herodot czytanyprzezKapuścińskiego

wprowadzenie dolekcji 34.

Herodot czytany przezKapuścińskiego RyszardKapuściński, Podróżez Herodotem

(fr.) zadanie projektowe(ilustrowany album Obrazy Innego wtekstach kultury

−^ wie, kim był Herodot −^ określa pierwszy celpodróży Herodota −^ wymienia elementyróżniące starożytnychEgipcjan od starożytnychGreków −^ rozpoznaje w tekścieśrodki językowe −^ zbiera argumenty doklasowej dyskusji natemat prawaingerowania w życieinnych −^ zna zasadydyskutowania −^ stara się brać udziałw dyskusji −^ włącza się w prace

−^ wypisuje w formietwierdzeń prawarelatywizmukulturowegoodkrytego przezHerodota −^ określa funkcjęśrodków językowychw tekścieKapuścińskiego −^ wskazuje w tekściesłowo wyrażająceetnocentryzmi ksenofobię Greków −^ formułuje tezę dodyskusji −^ bierze czynny udziałw dyskusji −^ zbiera materiały do

−^ określa stosunekHerodota do Innego −^ posługuje sięsłownictwempozwalającym wyrazići uzasadnić własnezdanie (doskonalenieumiejętnościargumentacji)

−^ przedstawia swójstosunek doobyczajów Egipcjan −^ wskazuje wartościcenione przezHerodota −^ formułuje opiniępopartąuzasadnieniem −^ nawiązuje do opiniiinnych dyskutantów −^ płynnie przechodzi odopinii (tezy) do jejuzasadnienia bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem −^ tworzy ilustrowanyalbum

Obrazy Innego

−^ ocenia zasady pluralizmukulturowego −^ wskazuje w tekścieKapuścińskiego cechyeseju, wyjaśnia, dlaczegopisarz wybrał tę formęwypowiedzi −^ publikuje najlepszą pracęprojektową w formiealbumu

człowieka; zbieraargumenty na jejuzasadnienie

i ulotnych wartości wżyciu człowieka

składniowąaforyzmów w pieśni Do PompejuszaGrosfusa

wypowiedziargumentacyjnej − wykazuje, że te samemotywy inaczejfunkcjonująw literaturze antycznejniż w Biblii

45.^

Poeta natchniony

wprowadzenie dolekcji 39.

Poeta natchniony Horacy,

Wzniosłem pomnik Pablo Picasso, Poeta

−^ opisuje osobę mówiącąw pieśni, przedstawia,do kogo się ona zwraca −^ określa nastrój pieśni −^ wyszukuje metaforęw tekście pieśni −^ wie, co znaczy topos^ non omnis moriar −^ wie, że

Wzniosłem pomnik

jest utworem metapoetyckim

−^ interpretuje znaczeniemetafory zawartejw pieśni −^ wskazuje w pieśniHoracego topos

non

omnis moriar

wyjaśnia jegoznaczenie − wyjaśnia, dlaczego Wzniosłem pomnik jest utworemmetapoetyckim

−^ wskazuje w pieśnielementybiograficzne, określaich funkcję −^ interpretuje wymowęutworu −^ ocenia postawęartysty wobecprzekonaniao nieśmiertelnościjego utworów

−^ uzasadnia, któreokreślenie lepiejcharakteryzuje warsztattwórczy Horacego:platoński szał twórczyczy rzemiosło poetyckie −^ wyjaśnia, czy obrazPicassa można uznaćza realizację toposupoety natchnionegoi szału poetyckiego

−^ charakteryzuje Horacego,odnosząc się do jego^ Pieśni −^ porównuje Horacjańskąrealizację toposu

non

omnis moriar

z innymi tekstami kulturynawiązującymi domotywu nieśmiertelnościpoezji

46.^

Horacy jakowychowawca

wprowadzenie dolekcji 40.

Horacy jako wychowawca Horacy,

Ojczyzna – okrętem Josif Brodski, W

stylu

Horacego

(fr.) miniprzewodnik:motywy antyczne

−^ umie wskazać w pieśniHoracego animizację ipersonifikację −^ określa nastrój pieśni −^ opowiada, czego dotyczysytuacja liryczna ukazanaw wierszu Brodskiego −^ wyjaśnia, co jesttematem wierszaBrodskiego

−^ wyjaśnia, na czympolega personifikacjazastosowana w pieśni −^ wskazuje alegoriestatku i burzyw wierszu Brodskiego

−^ wyjaśnia sensyalegoryczne utworuHoracego −^ rozważa, w jakisposób w wierszuHoracego realizuje sięmotyw patriotyzmu −^ wyjaśnia, dlaczegoBrodski posłużył sięzdrobnieniemrzeczownika

statek

−^ interpretuje alegorieobecne w pieśniHoracego −^ wyjaśnia tytuł wierszaBrodskiego −^ objaśnia różnicęmiędzy patriotyzmemHoracegoa Brodskiego −^ porównuje pieśńHoracego z wierszemBrodskiego

−^ porównuje wykorzystaniealegorii okrętu w wierszuHoracego i w innymtekście kultury

47.^

Język oficjalnyi nieoficjalny

wprowadzenie dolekcji 41.

Język oficjalnyi nieoficjalny Ewa Baniecka, Gwara młodzieżowajako odmianawspółczesnejpolszczyzny

(fr.)

−^ rozumie rolę języka jakonarzędzia komunikacji −^ zna zasadę podziałujęzyka ogólnego najęzyk oficjalnyi nieoficjalny −^ wymienia odmianyjęzyka, wie, czym sięone charakteryzują −^ zna zasady −

−^ potrafi rozpoznaćw tekście odmianyjęzyka oficjalnegoi nieoficjalnego −^ wymienia i definiujeformy tekstówużytkowych −^ tworzy pismaużytkowe −^ stosuje w pismachużytkowych zasady

−^ rozwija umiejętnośćtworzenia różnychpism użytkowych −^ odwołuje się do tekstuBanieckiej i oceniajedno z określeńatrakcyjnejdziewczyny podwzględemekspresywnościi tajności

−^ tworzy pisemneoświadczenie −^ wyjaśnia istotę modyjęzykowej, odwołującsię do tekstuBanieckiej i własnychdoświadczeń

−^ wykazuje się doskonałąumiejętnością tworzeniapism użytkowych −^ wyjaśnia pojęciesocjolektu i określa jegofunkcję w wypowiedzi −^ wymienia trzy socjolektyinne niż gwaramłodzieżowa

−^ konstrukcji pismużytkowych i stara się jestosować −^ podaje synonimywyrazu

dziewczyna −^ dostrzega zaletyi zagrożenia wynikająceze zjawiska modyjęzykowej

kompozycyjne − stara się wyjaśnićzwiązek między stylemkolokwialnym,nieoficjalną odmianąpolszczyzny a gwarąmłodzieżową,odwołuje się do tekstu

48.^

Literatura Grekówi Rzymian.Powtórzeniei sprawdzeniewiadomości

−^ określa czas trwaniaepoki starożytnej −^ zna mitologięstarożytnych Greków −^ zna mitologięstarożytnych Rzymian −^ zna formy gatunkowelektur obowiązkowych(epos, tragediaantyczna, komediaantyczna) −^ zna uniwersalnemotywy antyczne,dostrzega ichżywotność w kulturze −^ zna frazeologizmyo mitologicznymrodowodzie

−^ wyjaśnia, jakstarożytni Grecypostrzegali bogów −^ wymienia motywyobecne w poznanychutworach antycznych −^ wyjaśniafrazeologizmy omitologicznymrodowodzie −^ wyjaśnia, jak antycznitwórcy rozumieliheroizm i patriotyzm −^ podaje cechygatunkowe eposu,tragedii antycznej,komedii antycznej

−^ wskazuje w

Iliadzie lub^ Odysei

cechy eposu − wskazuje w

Antygonie cechy tragediiantycznej − wskazuje w Chmurach

cechy komedii antycznej − omawia archetypywystępujące wliteraturze Grekówi Rzymian − omawia Platońskąalegorię jaskini

−^ wyjaśnia przesłaniePlatońskiej alegoriijaskini −^ omawia koncepcjęludzkiego losuzawartą w tragediigreckiej −^ wyjaśnia, w jakisposób współcześnitwórcy odwołują siędo tradycji antycznej,podaje przykłady −^ wskazujenawiązywania doantyku w polszczyźniepotocznej

49.^

Tworzeniewłasnego tekstu.Wypowiedź ustna

zadanie 1.Andrzej MariaLewicki, AnnaPajdzińska, Frazeologia Zadanie 2.Zbigniew Herbert, Apollo i Marsjasz

−^ zapoznaje się zprzykładowym planemwypowiedzi −^ ma świadomość, żeopanowanie zasadtworzenia wypowiedziustnej jest przydatnew sztuce prowadzeniadyskusji −^ analizuje poleceniezawarte w temacie

−^ potrafi przygotowaćna podstawiepodanego przykładuwłasny konspektwypowiedzi ustnej −^ formułuje własną tezę −^ określa zakres i typtekstów dowykorzystania −^ rozwija umiejętnośćargumentacji

−^ posługuje sięsłownictwempozwalającym wyrazići uzasadnić własnezdanie −^ prezentuje wypowiedźna forum klasy,pamiętając o funkcjiwstępu i zakończenia

−^ formułuje opiniępopartąuzasadnieniem −^ płynnie przechodzi odopinii (tezy) do jejuzasadnienia, bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem

−^ z łatwością tworzy wstępi zakończenie dowypowiedziinformacyjnych iargumentacyjnych −^ potrafi wskazać wieletekstów kulturynawiązujących dozagadnienia ujętegow temacie

teologiczny

lekcji 45.

Poetycki traktat teologiczny Bogurodzica

(tekst średniowiecznyi przekład nawspółczesnąpolszczyznę)

Bogurodzicę − zna czas powstaniautworu − wskazuje najważniejszecechy gatunkowe pieśnireligijnej − wskazuje w

Bogurodzicy osobę mówiącąi adresata

liryczną ukazanąw^ Bogurodzicy − wyjaśnia, na czympolega symetriabudowy strof − pisze wypowiedźargumentacyjną

charakter

Bogurodzicy

−^ rozważa, dlaczego^ Bogurodzicę

można nazwać poetyckimtraktatemteologicznym − wie, co oznaczająpojęcia: antyteza,hierarchizm,teocentryzm

Bogurodzicę

w

kontekścieteocentryzmui hierarchizmu − pisze wypowiedźargumentacyjnązgodnie ze wszystkimizasadami tej formygatunkowej

motywu

deesis

w

Bogurodzicy

i na polichromii z kaplicyTrójcy Świętej − ocenia, czy prośbyzawarte w

Bogurodzicy mogłyby znaleźć się wewspółczesnej modlitwie

55.^

Bogurodzica

pierwszy polskihymn

wprowadzenie dolekcji 46. Bogurodzica

pierwszy polskihymnBogurodzica

(tekst średniowieczny)

−^ wie, czymcharakteryzuje się hymnjako gatunek literacki −^ potrafi wskazaćw^ Bogurodzicy

środki

wpływające na nastrójpieśni

−^ wskazuje środkistylistycznewpływające namuzyczny charakter^ Bogurodzicy −^ wyjaśnia, kim jestpodmiot zbiorowy,uzasadnia swojezdanie

−^ wyjaśnia, czy zasadnajest opinia JanaDługosza, że^ Bogurodzicę

można określić mianempieśni ojczystej − zna okolicznościzapisu najstarszychsłów w języku polskim

−^ uzasadnia, dlaczego^ Bogurodzicę

zapisano w języku polskim,chociaż językiemdominującymw literaturześredniowiecza byłałacina

−^ rozważa, czy w treścipróśb zanoszonych doMaryi można odnaleźćwartości szczególnieważne dla Polaków

56.^

Trwałość i zmianaw języku

wprowadzenie dolekcji 47.

Trwałość i zmiana w języku Teresa Skubalanka, Wczesno- czypóźnośredniowieczny język Bogurodzicy? (fr.)

−^ zna okolicznościpowstania językapolskiego −^ zna pojęcia: archaizm,neologizm,neosemantyzm −^ wymienia rodzajearchaizmów −^ podaje przykładneosemantyzmuz^ Bogurodzicy −^ czyta ze zrozumieniemtekst Skubalanki

−^ zna ogólne cechyjęzyków słowiańskich −^ wskazuje i nazywaróżne typyarchaizmów w^ Bogurodzicy −^ wskazuje i określaformy deklinacyjnei koniugacyjnew^ Bogurodzicy −^ wskazuje problemyporuszone w tekścieSkubalanki

−^ rozumie i objaśniaproces wyodrębnianiasię języka polskiego −^ wie, czymcharakteryzuje sięprzegłos polski −^ wyjaśnia na podstawietekstu Skubalankiróżnicę międzytekstem archaicznyma archaizowanym

−^ ocenia, które cechy^ Bogurodzicy

wpływają na przynależnośćśredniowiecznejpolszczyzny do grupyjęzyków słowiańskich − określa, kiedydochodzi dopowstawanianeologizmów ineosemantyzmów − analizuje

Bogurodzicę pod kątem zmianw języku

−^ wyszukuje w językuogólnopolskim lubw gwarze wyrazu /wyrażenia będącegonośnikiem formarchaicznej polszczyzny

57.^

Średniowiecznamowa uczuć

wprowadzenie dolekcji 48. Średniowiecznamowa uczuć Lamentświętokrzyski

(fr.)

−^ określa gatunek literacki^ Lamentuświętokrzyskiego −^ wie, pod jakimi tytułamiutwór występujew literaturze −^ określa osobę mówiącąi jej adresatóww^ Lamencie

−^ wypisuje z wierszanajczęściejwystępujące epitety,określa ich funkcję −^ uzasadnia, którywizerunek Maryi jestmu bliższy –z^ Bogurodzicy

czy z^ Lamentu

−^ wskazuje w tekściefragmenty ocharakterzeemocjonalnym −^ wskazuje w tekściefragmenty ocharakterzekontrastowym

−^ charakteryzuje kreacjęMatki Bożej w tekście,uwzględnia rolękontrastów i środkówstylistycznych

−^ ocenia związek wizerunkuMatki Boskiej w

Lamencie

świętokrzyskim

ze

średniowieczną pietą − wyszukuje podobieństwai różnice między Bogurodzicą

a^ Lamentem Świętokrzyskim

uwzględnia typ liryki,

świętokrzyskim − opisuje sytuację lirycznąw^ Lamencieświętokrzyskim

Świętokrzyskiego

nadawcę, adresatów,obraz Boga i Maryi, styl,ideę przewodnią

58.^

Średniowiecznywzór rycerza

wprowadzenie dolekcji 49. Średniowiecznywzór rycerza Pieśń o Rolandzie (fr.)

−^ umie wskazać cechyidealnego rycerza −^ charakteryzuje Rolandana podstawiefragmentu tekstu −^ wie, co to jest literaturaparenetyczna −^ gromadzi argumenty dodyskusji nad postawąRolanda

−^ wskazuje w tekścieprzykłady etosurycerskiego −^ wymienia cechyliteraturyparenetycznejujawniające się w^ Pieśni o Rolandzie −^ uczestniczy w dyskusji

−^ ocenia decyzjęRolanda o odrzuceniupomocy −^ objaśnia sensostatnich gestówRolanda, odnosząc siędo etosu rycerskiego isymbolikichrześcijańskiej

−^ wyjaśnia funkcjeelementówgloryfikujących śmierćRolanda −^ rozważa, czy możnapogodzić religijneideały z krzewieniemwiary za pomocą siły

−^ porównuje postawyheroiczne trzechwybranych przez siebiebohaterów literackichróżnych epok

59.^

Tworzeniewłasnego tekstu.Wypowiedźargumentacyjna

zadanie 1. Pieśń o Rolandzie (fr.)

−^ zapoznaje się zprzykładowymkonspektem −^ analizuje poleceniezawarte w temacie −^ czyta tekst zezrozumieniem −^ zna zasady tworzeniawypowiedziargumentacyjnej −^ podejmuje próbęprzygotowania planukompozycyjnegowypowiedzi na zadanytemat

−^ formułuje tezę −^ określa zakres i typtekstów dowykorzystania −^ gromadzi argumenty iprzykłady −^ tworzy plankompozycyjnywypowiedzi −^ pisze wypowiedźargumentacyjną,wyróżnia graficzniewstęp, rozwinięciei zakończenie

−^ posługuje sięsłownictwempozwalającym wyrazići uzasadnić własnezdanie −^ w wypowiedziargumentacyjnejzachowuje cechy tejformy gatunkowej −^ zachowuje logicznąkolejnośćargumentów

−^ pisze efektowny,atrakcyjny wstęp −^ w zakończeniuzręczniepodsumowujerozważania

−^ formułuje błyskotliwąpuentę −^ potrafi wskazaćwiele tekstów kulturynawiązujących dozagadnienia ujętegow temacie

60.^

Średniowiecznywzór władcy

wprowadzenie dolekcji 50. Średniowiecznywzór władcy Gall Anonim, Kronika polska

(fr.)

−^ wie, na czym polegałuniwersalizm łacinyw okresie średniowiecza −^ wie, jakie są cechygatunkowe kroniki −^ wymienia cechydobrego władcy

−^ wskazuje w tekściecnoty BolesławaKrzywoustego −^ wyjaśnia, dlaczego^ Kronikę polską

można

nazwać utworemparenetycznym

−^ wyjaśnia, dlaczegokroniki są źródłemwiedzy o przeszłości

−^ wyjaśnia, dlaczegoGall Anonim określaczas panowaniaChrobrego jako „złotywiek”

−^ opisuje, odnosząc się dofragmentu

Kroniki polskiej

, jak w okresie średniowieczakształtowały się relacjepolsko-niemieckie

61.^

Konflikt władzyświeckiej iduchownej

wprowadzenie dolekcji 51.

Konflikt władzy świeckiej iduchownej

−^ zna okoliczności śmierciśw. Stanisława −^ wie, czymcharakteryzuje się hymn

−^ potrafi wskazaćw^ Hymnie do świętegoStanisława

elementy kompozycyjne

−^ analizuje napodstawie hymnupostawę biskupawobec króla

−^ omawia stanowiskozajęte przez GallaAnonima w kwestiisporu króla z

−^ odwołuje się do różnychtekstów kultury, bywskazać przykłady reakcjiświata nadprzyrodzonego