Pobierz Kalendarium XX wieku - Notatki - Historia i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity! Kalendarium XX wieku. 1901w wieku 81 lat zmarła królowa brytyjska Wiktoria anarchista polskiego pochodzenia Leon Czołgosz zamordował prezydenta Stanów Zjednoczonych W. McKinleya. w Krakowie uruchomiono pierwszą linię tramwajową. Anglik E.Henry opracował system identyfikacji osób na podstawie lini papilarnych. w Paryżu, w galerii Vollarda pierwsza wystawa hiszpańskiego malarza Pabla Picassa Warszawa: otwarcie Filharmonii Guglielmo Marconi przeprowadził pierwszą udaną próbę łączności radiotelegraficznej między Ameryką a Europą 1902w Królestwie Polskim wybuchł strajk szkolny w Belgii odbył się pierwszy wyścig samochodowy w Detroit zmontowano i sprzedano pierwszego Caddillaca w Paryżu odbył się pierwszy zjazd zawodowych fotografów 1903Socjaldemokratyczna Partia Rosji podzieliła się na bolszewików i mienszewików. Maria Skłodowska-Curie otrzymała Nagrodę Nobla. odbył się pierwszy wyścig kolarski Tour de France. w Petersburgu opublikowano "Protokoły Mędrców Syjonu". zmarł papież Leon XIII 1904wybuchła wojna rosyjsko-japońska. rozpoczęły się pierwsze strajki robotnicze w Królestwie Polskim, zapowiadające wydarzenia rewolucji 1905r. na wystawie przemysłowej w Filadelfii po raz pierwszy sprzedano lody w rożku. 190522 I - krwawa niedziela w Petersburgu. Wojsko na rozkaz cara otworzyło ogień do demonstrantów. strajki i powstania antyrządowe w Rosji przerodziły się w rewolucję. bitwa morska pod Cuszimą, Japończycy zniszczyli flotę rosyjską. Albert Einstein opublikował słynne równanie E=mc2. ukazał się carski manifest o powołaniu Dumy 1906wielkie trzęsienie ziemi oraz spowodowany nim pożar zniszczyły dużą część San Francisco. w Stanach Zjednoczonych pojawił się termin hot dog. umiera Henrik Ibsen autor m. in. 'Dzikiej Kaczki' pierwszy wyścig samochodowy w Le Mans w Kilonii Niemcy przekazały do służby swój pierwszy okręt podwodny U-1 1907Pablo Picasso namalował obraz "Panny z Awinionu". odbył się pierwszy salon samochodowy w Brukseli w Norwegii kobiety uzyskały prawo głosu utworzono pierwszą jednostkę lotniczą w USA narodziny skautingu 1908Austro-Węgry zaanektowały Bośnię i Hercegowinę. Maria Skłodowska-Curie otrzymała kolejną Nagrodę Nobla. doszło do wybuchu niezidentyfikowanego obiektu nad Syberią, określanego jako meteor tunguski Ford wypuszcza pierwszy seryjny samochód, model 'T' powstaje pierwszy polski film fabularny - 'Antoś pierwszy raz w Warszawie' 1909Joanna d'Arc została beatyfikowana. 6 IV - Robert Peary zdobył biegun północny. brytyjski okręt 'Slavonia' po rozbiciu w pobliżu Azorów, jako pierwszy w historii nadał sygnał ratunkowy SOS USA założyły bazę morską na Hawajach - Pearl Harbor 1910rozegrano po raz pierwszy 'Turniej Pięciu Narodów' w Rugby, Walia pokonała Francję 49:14 w Krakowie zaczął się ukazywać "Ilustrowany Kurier Codzienny". Paryż; pierwszy napad przy użyciu samochodu umiera Mark Twain autor m.in. 'Przygód Tomka Sawyera'. groźna powódź we Francji, Paryż pod wodą 191115 XII - Roald Amundsen zdobył biegun południowy. Kazimierz Funk odkrył witaminy. najsłynniejsze płótno świata - 'Gioconda' skradzione z Luwru druga Nagroda Nobla dla Marii Skłodowskiej-Curie 191218 I - Robert Scott dotarł do bieguna południowego. 14 IV - zatonął transatlantyk "Titanic". rozpoczęła się I wojna bałkańska. Czarnogóra, Serbia, Bułgaria i Grecja wystąpiły przeciwko Turcji. w Afryce Południowej wprowadzono początki systemu segregacji rasowej. kobiety zostały dopuszczone do udziału w igrzyskach olimpijskich. 1913wybuchła II wojna bałkańska. Serbia, Rumunia, Grecja i Turcja wystąpiły przeciwko Bułgarii. w Chinach powstała partia Kuomintang. w Nowym Jorku oddano do użytku największy dworzec świata - Grand Central Terminal rodzi się koncepcja budowy tunelu pod Kanałem La Manche we Florencji odnaleziono skradzione w 1911r. płótno Leonarda da Vinci - 'Giocondę' 191428 VI - Gawriło Princip zastrzelił w Sarajewie austriackiego następcę tronu arcyksięcia Ferdynanda i jego małżonkę. 28 VII - Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii. 6 VIII - oddziały legionowe wyruszyły z Krakowa do Królestwa Polskiego. 16 VIII - w Krakowie powstał Naczelny Komitet Narodowy z prezydentem miasta Juliuszem Leo jako prezesem. 26 VIII - rozpoczęła się rosyjsko-niemiecka bitwa pod Tannenbergiem na Mazurach. 3 IX - papieżem został Benedykt XV. 6 IX - rozpoczęła się bitwa nad Marną. 5 X - miała miejsce pierwsza w historii walka powietrzna, której skutkiem było strcenie samolotu. 22-25 XII - Legiony Polskie stoczyły bitwę pod Łowczówkiem. w Stanach Zjednoczonych wprowadzono pierwszą uliczną sygnalizację świetlną. 191518 II - odwołano igrzyska olimpijskie, które miały się odbyć w Berlinie w 1916 r. 3 V - rozpoczęła się bitwa pod Gorlicami. Niemcy i Austriacy przełamali front rosyjski. 22 V - Austriacy odbili Lwów z rąk rosyjskich. 17 VI - francuskie ministerstwo obrony podjęło decyzję o wyposażeniu wszystkich żołnierzy w hełmy. 23 VI - papież Benedykt wydał deklarację o neutralności Watykanu w trwającej wojnie. 1 VII - rozpoczęła się niemiecka ofensywa na Litwie. Kurlandię i Królestwo Polskie. 5 VIII - oddziały niemieckie weszły do Warszawy. 12 XII - w Niemczech zbudowano pierwszy w całości metalowy samolot. 191621 II - rozpoczęła się niemiecko-francuska bitwa o twierdzę Verdun. Walki trwały do czerwca. 5 V - w Vevey w Szwajcarii obchodzono uroczystości 70-lecia urodzin Henryka Sienkiewicza. 31 V - rozpoczęła się największa bitwa morska I wojny, tzw. bitwa jutlandzka, między flotami brytyjską i niemiecką. 4-5 VII - Legiony Polskie stoczyły bitwę pod Kostiuchnówką. 27 VIII - Rumunia przystąpiła do wojny po stronie Ententy. 5 XI - cesarze Niemiec i Austrii wydali tzw. Akt 5 listopada, w którym zapowiedzieli utworzenie państwa polskiego pod egidą państw centralnych. 21 XI - zmarł cesarz Austro-Węgier Franciszek Józef I. Jego następcą został Karol I. 13 VIII - miasto Verdun odznaczono Krzyżem Legii Honorowej. 15 IX - rozpoczęcie bitwy nad Sommą 15 XI - w Szwajcarii zmarł Henryk Sienkiewicz. 30 XII - w Piotrogrodzie zamordowano Grigorija Rasputina. 191720 II - aby zaoszczędzić miedź, w Niemczech wprowadzono do obiegu aluminiowe monety. 29 III - rosyjski Rząd Tymczasowy wydał deklarację w sprawie niepodległości Polski. 4 VI - prezydent Francji wydał dekret o rozpoczęciu formowania we Francji oddziałów polskich. 22 VI - Niemcy uwięzili w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego. 15 VIII - przeprowadzono udaną próbę nawiązania łączności radiotelefonicznej między samolotem a stacją naziemną. VII - w Legionach Polskich doszło do tzw. kryzysu przysięgowego. XI - Zygmunt Freud ogłosił "Wstęp do psychoanalizy". 15 X - rozstrzelano Matę Hari, holenderską tancerkę oskarżoną o szpiegostwo na rzecz Niemiec. 7 XI - w Rosji wybuchła rewolucja październikowa. 15 XI - Rada Komisarzy Ludowych przyjęła "Deklarację praw narodów Rosji". 20 XII - w Rosji powstała Wszechrosyjska Nadzwyczajna Komisja do Walki z Sabotażem i Kontrrewolucją (CzeKa), kierowana przez Feliksa Dzierżyńskiego. w Stanach Zjednoczonych wyświetlono pierwszy kolorowy film. 19181 I - Charlie Chaplin otworzył w Hollywood studio filmowe. 8 I - prezydent USA Woodrow Wilson ogłosił orędzie, w którym zawarł obietnicę utworzenia państwa polskiego. 28 I - Rada Komisarzy Ludowych wydała dekret o utworzeniu Armii Czerwonej. 16 II - Niemcy nałożyli na Warszawę kontrybucję w wysokości 250 tys. marek. 24 III - Niemcy rozpoczęli ostrzał Paryża przy pomocy dział kalibru 210 mm, tzw. między Polską a Nowym Jorkiem. 1 IV - odbyła się premiera filmu "Błękitny Anioł" z Marleną Dietrich w roli głównej. 5 V - władze brytyjskie aresztowały Mahatmę Gandhiego. 10 IX - przywódcy opozycyjnego Centrolewu zostali aresztowani pod zarzutem przygotowywania zamachu stanu. 19311 II - urodził się Borys Jelcyn. 15 III - z połączenia PSL Piast i PSL Wyzwolenie powstało Stronnictwo Ludowe. 1 V - otwarto Empire State Building, wówczas najwyższy budynek na świecie. 24 X - Al Capone został skazany za przestępstwa podatkowe. 26 X - w Polsce rozpoczął się proces aresztowanych członków opozycji, tzw. proces brzeski. 193210 IV - Paul von Hindenburg został nowym prezydentem Niemiec. 15 V - w ZSRR zainaugurowano "pięciolatkę ateistyczną". 31 VII - w wyborach do Reichstagu zwyciężyła NSDAP. 11 IX - w wypadku lotniczym zginęli dwaj polscy lotnicy - Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. 193330 I - Adolf Hitler objął stanowisko kanclerza Niemiec. 15 III - w Niemczech proklamowano powstanie III Rzeszy. 8 V - Ignacy Mościcki został ponownie wybrany na prezydenta Polski. 31 VIII - odkryto pozostałości osady w Biskupinie. 5 XII - w USA zniesiono prohibicję. 193414 IV - powstał Obóz Narodowo-Radykalny. 12 VII - w Berezie Kartuskiej założono obóz odosobnienia. 31 VII - Stefan Starzyński został mianowany komisarycznym prezydentem Warszawy. 2 VIII - po śmierci prezydenta Hindenburga, Adolf Hitler został przywódcą Rzeszy. 193516 III - w Niemczech przywrócono obowiązkową służbę wojskową. 23 IV - prezydent Mościcki podpisał konstytucję marcową. 12 V - zmarł marszałek Józef Piłsudski. 20 V - Uniwersytet Warszawski przyjął imię Józefa Piłsudskiego. 15 VI - wydano zakaz rozpowszechniania na terenie Niemiec "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza. VII - zapadła decyzja o usypaniu w Krakowie kopca Piłsudskiego. 3 X - Włochy zaatakowały Etiopię. 1936II - rozpoczęła się produkcja samochodu "Volkswagen". 21 II - uruchomiono kolejkę linową na Kasprowy Wierch. 18 VII - w Hiszpani wybuchła wojna domowa. 1 VIII - rozpoczęły się igrzyska olimpijskie w Berlinie. 10 XI - Edward Rydz-Śmigły został mianowany marszałkiem. 193730 I - Adolf Hitler wydał decyzje o zakazie przyjmowania Nagród Nobla przez Niemców. 21 II - powstał Obóz Zjednoczenia Narodowego z płk. Adamem Kocem na czele. 23 IV - ustawą sejmową dzień 11 Listopada ogłoszono świętem niepodległości 27 IV - w San Francisko oddano do użytku Golden Gate Bridge 23 V - umiera John D.Rockefeller najbogatszy człowiek świata 193811 III - rozpoczął się Anschluss Austrii. IV - Katolicki Uniwersytet Lubelski uzyskał prawa państwowej uczelni wyższej. 8 IV - Sejm przyjął ustawę o ochronie imienia Józefa Piłsudskiego. 4 IX - jako miejsce letniej olimpiady w 1944 r. wybrano Helsinki. 2 X - oddziały polskie zajęły Zaolzie. 30 X - słuchowisko radiowe wg "Wojny światów" G.H. Wellsa wywołało panikę w całych Stanach Zjednoczonych. 19394 IV - zakończyła się wojna domowa w Hiszpanii. 28 IV - Niemcy wypowiedziały pakt o nieagresji wobec Polski. 5 V - minister Józef Beck wygłosił w Sejmie przemówienie, w którym odrzucił żądania niemieckie. 30 VIII - w Polsce ogłoszono powszechną mobilizację. 1 IX - wojska niemieckie zaatakowały Polskę. 7 IX - skapitulowało Westerplatte. 9 IX - początek bitwy nad Bzurą. 17 IX - Armia Czerwona wkroczyła do Polski. 28 IX - kapitulacja Warszawy. 5 X - bitwa pod Krockiem - koniec kampanii wrześniowej. 1940IV - w Katyniu funkcjonariusze sowieckiego NKWD rozpoczęli egzekucje polskich oficerów. 20 V - powstał obóz koncentracyjny w Oświęcimiu. 14 VI - Niemcy wkroczyli do Paryża. 27 VII - Hitler zatwierdził plany inwazji na Wyspy Brytyjskie. 3 XII - powołano Delegaturę Rządu na Kraj. 194122 VI - wybuchła wojna niemiecko-radziecka. 30 VII - zawarto układ polsko-radziecki, zwany układem Sikorski-Majski. VIII-XII - Brygada Strzelców Karpackich gen. Stanisława Kopańskiego uczestniczyła w obronie twierdzy Tobruk. 2 XII - w Warszawie zmarł marszałek Rydz-Śmigły. 19425 I - powstała Polska Partia Robotnicza. 14 II - Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową. 18 III - rozpoczęła się ewakuacja wojsk polskich w terenu ZSRR. 10 IV - wojska amerykańskie na Filipinach skapitulowały przed Japończykami. 27 V - w Pradze dokonano udanego zamachu na protektora Czech i Moraw Reinharda Heydricha. 17 VII - rozpoczęła się bitwa pod Stalingradem. 19434 II - w Niemczech ogłoszono trzydniową żałobę po klęsce pod Stalingradem. 22 III - w Warszawie przeprowadzono akcję odbicia więźniów pod Arsenałem. 12 IV - Niemcy podali informację o odkryciu grobów w Katyniu. 19 IV - w getcie warszawskim wybuchło powstanie. 25 IV - w wyniku tzw. sprawy katyńskiej zerwano polsko-radzieckie stosunki dyplomatyczne. 30 VI - Niemcy aresztowali komendanta głównego AK, gen. Stefana Grota-Rowieckiego. 4 VII - w katastrofie lotniczej w Gibraltarze zginął gen. Władysław Sikorski. 12 X - I Dywizja Kościuszkowska stoczyła bitwę pod Lenino. 19441 II - AK dokonała zamachu na F.Kutscherę, dowódcę SS i policji w dystrykcie warszawskim. 11 V - rozpoczęła się bitwa o Monte Cassino. 1 VIII - w Warszawie wybuchło powstanie. 6 IX - PKWN wydał dekret o reformie rolnej. 17 IX - rozpoczęła się operacja desantowa Market-Garden. 2 X - kapitulacja oddziałów w Warszawie - koniec powstania. 21 XII - komendantem AK został mianowany gen. Leopold Okulicki. 194519 I - gen. Leopold Okulicki rozwiązał Armię Krajową. 29 I - rozpoczęły się walki o przełamanie Wału Pomorskiego. 4 II - ukazał się pierwszy numer "Dziennika Polskiego". 27 III - władze radzieckie aresztowały 16 przywódców Polski Podziemnej. 30 IV - Adolf Hitler popełnił samobójstwo. 2 V - skapitulował Berlin. 7 V - Niemcy skapitulowały wobec aliantów zachodnich w Reims. 8 V - powtórna kapitulacja w Berlinie. Zakończyła się wojna w Europie. 28 VI - w Polsce powstał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej. 6 VIII - na Hiroszimę zrzucono bombę atomową. 2 IX - Japonia podpisała kapitulację. 31 X - w Krakowie zmarł Wincenty Witos. 25 XI - Bolesław Piasecki zaapelował o udział katolików w budowaniu Polski Ludowej. 19463 I - Krajowa Rada Narodowa wydała ustawę o nacjonalizacji przemysłu. 14 II - rozpoczęła się akcja wysiedlania ludności niemieckiej z Polski. 21 II - utworzono Ochotniczą Rezerwę Milicji Obywatelskiej (ORMO). 4 III - Winston Churchill użył określenia "żelazna kurtyna" podczas przemówienia wygłoszonego w Fulton. 18 IV - oficjalnie rozwiązano Ligę Narodów. 3 V - władze brutalnie stłumiły demonstrację przeprowadzoną w Krakowie w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. 21 VI - w Stanach Zjednoczonych wyprodukowano pierwszą płytę długogrającą. 4 VII - w Kielcach doszło do pogromu ludności żydowskiej. 5 VII - powołano Urząd Kontroli Prasy i wprowadzono cenzurę prewencyjną. 19478 I - odbyła się premiera pierwszego polskiego filmu powojennego pt. "Zakazane piosenki" w reż. Leonarda Buczkowskiego. 5 II - Bolesław Bierut został prezydentem Rzeczypospolitej. 24 IV - rozpoczęła się akcja "Wisła" - operacja wysiedlania ludności ukraińskiej na zachód Polski. 28 IV - w Nowym Jorku odbyło się pierwsze nadzwyczajne posiedzenie ONZ. 30 IV - wyprodukowano pierwszy traktor Ursus. 25 V - w USA powstała Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA). 2 VI - władze komunistyczne rozpoczęły tzw. bitwę o handel, czyli likwidację prywatnego handlu. 11 VI - polska reprezentacja piłkarska rozegrała pierwszy po wojnie mecz międzynarodowy. Przegrała z Norwegią 1:3. 9 VII - Polska odrzuciła plan Marshalla. 19 VII - ukazał się w Rzymie pierwszy numer "Kultury". Następne wychodziły już w Paryżu. 27 VII - Górnik Wincenty Pstrowski zainicjował współzawodnictwo pracy. 21 X - Polskę opuścił potajemnie Stanisław Mikołajczyk. 194812 I - w Stanach Zjednoczonych wprowadzono równość białych i Murzynów przed sądem. 30 I - w zamachu zginął Mahatma Gandhi. 24 VI - rozpoczął się kryzys berliński. ZSRR zablokował miasto. Państwa zachodnie utworzyły most powietrzny. 1 V - odbył się pierwszy Wyścig Pokoju. 14 V - proklamowano niepodległość państwa Izrael. 31 VIII - od władzy odsunięty został Władysław Gomułka, któremu zarzucono odchylenie prawicowo- nacjonalistyczne. 3 IX - stanowisko sekretarza generalnego PPR objął Bolesław Bierut. 15 XII - rozpoczął się kongres zjednoczeniowy PPR i PPS. Powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. 16 XII - ukazał się pierwszy numer "Trybuny Ludu". 19491 I - rozpoczęło się tworzenie Państwowych Gospodarstw Rolnych. 4 IV - powstał pakt wojskowy NATO. Pierwszymi członkami były: USA, Kanada, Wielka Brytania, Francja, i kraje Beneluksu. 29 VIII - w Związku Radzieckim przeprowadzono pierwszą próbę z bombą atomową. 7 IX - proklamowano powstanie Republiki Federalnej Niemiec. 11 X - utworzono Niemiecką Republikę Demokratyczną. 195026 I - Indie ostatecznie wyszły z kolonialnego imperium Wielkiej Brytanii i przekształciły się w związek 27 stanów 30 IV - 1 maja został ustanowiony świętem państwowym w Polsce. 9 V - 'Plan Schumana' - rodzi się plan współpracy gospodarczej państw europejskich 26 VI - wojska Korei Północnej przekroczyły 38 równoleżnik. Rozpoczęła się wojna koreańska. 19512 IV - w Starachowicach rozpoczął się montaż samochodów Star-20. 5 IV - małżeństwo J. i E. Rosenbergów, oskarżonych w USA o szpiegostwo na rzecz ZSRR, zostało skazane na śmierć. Wyrok wykonano. 1 V - rozpoczęła się emisja programu Radio Wolna Europa dla krajów Europy Wschodniej. 2 VIII - Władysław Gomułka został osadzony w areszcie domowym w Miedzeszynie. 19525 IV - w Warszawie podpisano umowę polsko-radziecką o budowie Pałacu Kultury i Nauki 3 V - Monachium; zaczęła nadawać audycje Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa 22 VII - Sejm uchwalił konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. 26 VII - zmarła Evita Peron, żona przywódcy argentyńskiego Juana Perona. 195318 I - rząd polski wydał uchwałę o walce ze stonką ziemniaczaną. 5 III - zmarł Józef Stalin. Jego następcą został Lawrentij Beria. 29 V - Nowozelandczyk E.Hillary oraz T.Norgay zdobyli Mount Everest najwyższy szczyt świata 26 IX - prymas Polski Stefan Wyszyński został internowany. 195421 I - w USA zwodowano pierwszą w świecie atomową łódź podwodną ('Nautilus') 10 VIII - w Stanach Zjednoczonych zdelegalizowano partię komunistyczną. 2 X - Niemcy Federalne (RFN) przyjęte do NATO 10 XII - Ernest Hemingway otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. 13 XII - Władysław Gomułka został zwolniony z aresztu domowego. 195518 IV - w Princeton (USA) w wieku 76 lat umiera Albert Einstein 11-14 V - na konferencji w Warszawie powołano Układ Warszawski jako odpowiedź na przyjęcie RFN do NATO. 21 VII - Warszawa; ZSRR przekazał Polsce do użytku Pałac Kultury i Nauki Literatura; Anglik John R.Tolkien ukończył trylogię 'Władca pierścieni' 195625 II - podczas obrad XX Zjazdu KPZR Nikita Chruszczow przedstawił tajny referat dotyczący zbrodni stalinowskich. 19-21 X - na VIII plenum KC PZPR Władysław Gomułka został wybrany na stanowisko I sekretarza KC PZPR. 23 X - na Węgrzech wybuchło antyradzieckie powstanie, krwawo stłumione przez Armię Czerwoną. 195725 III - podpisano Układ Rzymski o Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej (EWG) 20 IV - odbyła się premiera filmu "Kanał" Andrzeja Wajdy. IX - we Francji powstał system SECAM dla telewizji kolorowej. 195817 IV - Wystawa Światowa 'Expo 58' w Brukseli 14 VI - uruchomiono pierwszy w Polsce reaktor atomowy "Ewa". 29 VIII - decyzją Sądu Najwyższego zabroniono w USA segregacji rasowej w szkołach. 4 X - Związek Radziecki wystrzelił Sputnika 1, pierwszego sztucznego satelitę Ziemi. 19591 I - 4tys. metrów odnaleziono wrak 'Titanica' 198628 I - tuż po starcie eksplodował amerykański wahadłowiec "Challenger", cała załoga zginęła. 13 IV - Jan Paweł II jako pierwszy w historii papież odwiedził synagogę. 29 IV - w elektrowni atomowej w Czarnobylu doszło do awarii i wybuchu. 198728 V - na placu Czerwonym w Moskwie wylądował małym samolotem niemiecki pilot amator Mathias Rust. Rusta aresztowano i skazano na 4 lata. 8-14 VI - odbyła się trzecia wizyta w Polsce papieża Jana Pawła II. 29 XI - odbyło się referendum na temat dalszych losów reform gospodarczych w Polsce. Władze poniosły spektakularną porażkę. 198830 VI - abp. M. Lefebvre został ekskomunikowany za sprzeciwianie się uchwałom II Soboru Watykańskiego. 26 XI - "Krótki film o zabijaniu" Krzysztofa Kieślowskiego otrzymał nagrodę Felixa. 30 XI - odbyła się telewizyjna debata Wałęsa-Miodowicz. 18 XII - przy Lechu Wałęsie powstał Komitet Obywatelski. 19896 II - rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu. 15 II - 11 listopada został ustanowiony Świętem Niepodległości. 5 IV - podpisano porozumienia Okrągłego Stołu. 15 IV - rozpoczęły się demonstracje na placu Tienanmen w Pekinie. Demonstranci zostali zmasakrowani. 4 VI - w pierwszej turze wyborów do Sejmu kontraktowego miażdżący sukces odniosła opozycja. 3 VII - w "Gazecie Wyborczej" ukazał się artykuł Adama Michnika pt. "Wasz prezydent, nasz premier". 19 VII - Wojciech Jaruzelski został wybrany na prezydenta. 21 XII - rozpoczęła się wojna domowa w Rumunii. 29 XII - prezydentem Czechosłowacji został Vaclav Havel. 199015 I - tłum przypuścił szturm na siedzibę policji politycznej Stasi w Berlinie. 27-29 I - podczas obrad zjazdu PZPR podjęto decyzję o rozwiązaniu partii. Na jej miejsce powstały: Socjaldemokracja RP (A.Kwaśniewski, L.Miller) i Unia Socjaldemokratyczna (T.Fiszbach). 11 IV - w Polsce zniesiono cenzurę. 9 XII - w drugiej turze wyborów prezydenckich Lech Wałęsa pokonał Stana Tymińskiego. 22 XII - ostatni emigracyjny prezydent Ryszard Kaczorowski, przekazał do kraju insygnia władzy. 199117 I - rozpoczęła się operacja "Pustynna Burza" w Zatoce Perskiej. 22 II - rozpoczął się zjazd NSZZ "Solidarność". Na przewodniczącego związku wybrano Mariana Krzaklewskiego. 21 IV - Klub Paryski zredukował polski dług o 50 proc. 12 VI - Borys Jelcyn objął urząd prezydenta Rosji. 1 VII - rozwiązano Układ Warszawski. 22 VII - w gmachu byłego Komitetu Centralnego PZPR otwarto Giełdę Papierów Wartościowych. 26 X - podpisano umowę polsko- radziecką o wycofaniu oddziałów Armii Czerwonej z Polski. 25 XII - rozwiązano ZSRR. 19924-5 VI - Sejm odwołał rząd Jana Olszewskigo na tle tzw. kryzysu lustracyjnego. Nieudaną próbę stworzenia rządu podjął lider PSL Waldemar Pawlak. 28 VI - rozwiązano RWPG. 9 IX - Bill Clinton został prezydentem USA. 19931 I - formalny kres istnienia Czechosłowacji. W jej miejsce powstały dwa niepodległe państwa - Czechy i Słowacja. 14 I - doszło do katastrofy promu "Jan Heweliusz". Zginęły 54 osoby. 29 V - prezydent Lech Wałęsa przedterminowo rozwiązał parlament. 18 IX - zakończyło się wycofywanie z Polski wojsk rosyjskich. 19946 IV - w Rwandzie rozpoczęła się krwawa wojna domowa między plemionami Hutu i Tutsi. 8 IV - Polska złożyła wniosek o przyjęcie do Unii Europejskiej. 1 V - tragiczną śmierć w trakcie wyścigu poniósł Ayrton Senna, trzykrotny mistrz świata Formuły 1. 11 XII - Rosja rozpoczęła wojskową interwencję w Czeczenii. 199519 XI - w wyborach prezydenckich Aleksander Kwaśniewski pokonał Lecha Wałęsę. 21 XII - kryzys polityczny w związku z oskarżeniem premiera Oleksego o kontakty z rosyjskim wywiadem. 199625 I - rząd Józefa Oleksego podał się do dymisji. 18 II - przeprowadzono referendum uwłaszczeniowe. Frekwencja wyniosła tylko 33 proc. 22 IV - umorzono postępowanie prokuratorskie wobec premiera Oleksego. 8 VI - powstała Akcja Wyborcza Solidarność. 6 XII - Madleine Albright została sekretarzem stanu USA. Była pierwszą kobietą na tym stanowisku. 3 X - Literacką Nagrodę Nobla otrzymała Wisława Szymborska. 199722 II - sklonowano owcę Dolly. 25 V - odbyło się referendum konstytucyjne. Przy niewielkiej frekwencji; większość, 53 proc., zagłosowała za przyjęciem ustawy zasadniczej. 5 IX - zmarła Matka Teresa z Kalkuty. 17 X - powstał rząd Jerzego Buzka. 19989 I - Sejm ratyfikował konkordat ze Stolicą Apostolską. II - początek starć między Albańczykami i Serbami w Kosowie. 20 IV - do Polski przyjechał pułkownik Ryszard Kukliński. 1 V - senat USA zaaprobował decyzję o rozszerzeniu NATO o Polskę, Czechy i Węgry. 19991 I - wprowadzono wspólną walutę Unii Europejskiej - euro. 26 II - prezydent Kwaśniewski podpisał akt Ratyfikacyjny Traktatu Północno- Atlantyckiego. 24 III - rozpoczęła się interwencja NATO w Serbii. 20006 VII - w jubileuszowej narodowej pielgrzymce do Rzymu wzięło udział około 50 tys. Polaków. 12 VIII - na Morzu Barentsa zatonął rosyjski atomowy okręt podwodny "Kursk". 12 XII - Sąd Najwyższy USA wydał decycję, że ręczne przeglądanie głosów wyborczych na Florydzie jest sprzeczne z konstytucją. Tym samym zwycięzcą wyborów prezydenckich okazał się George W. Bush.