Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Kanon piękna w tekstach kultury, Notatki z Kulturoznawstwo europejskie

Wypowiedź dotyczy zagadnienia piękna w podanych tekstach kultury: 1. „Wenus z Milo” - antyk 2. Michał Anioł - „Dawid” - renesans 3. Peter Paul Rubens - „Trzy Gracje” - barok 4. Bolesław Prus - „Lalka” - pozytywizm 5. Kazimierz Przerwa-Tetmajer - „Lubię, kiedy kobieta...” - Młoda Polska

Typologia: Notatki

2019/2020

Załadowany 13.10.2020

jakub_kowalski23
jakub_kowalski23 🇵🇱

5

(1)

1 dokument

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Kanon piękna w tekstach kultury i więcej Notatki w PDF z Kulturoznawstwo europejskie tylko na Docsity! Jakub Kowalski student I roku filologii germańskiej USz Kanon piękna 1. „Wenus z Milo” - antyk Posąg „Wenus z Milo” przedstawia rzymską boginię miłości, kwiatów i piękna. Przedstawiona kobieta jest naga, a jej zmysłowość uwydatniają szerokie biodra oraz piersi. Pozostaje ona wzorem antycznego ukazywania postaci m.in. przez charakterystyczną harmonię i rytm, nawiązania do mitologii czy przedstawienie dynamizmu (poprzez oparcie ciężaru na jednej nodze, czyli tzw. kontrapost oraz odchylenie i skręt tułowia). Ważna jest też dbałość o detale budowy ciała, np. podkreślenie zarysu mięśni brzucha, dokładne kosmyki włosów oraz mimika. Nawet w czasach późniejszych rzeźba stanowiła inspirację dla wielu artystów, m.in. Stefana Żeromskiego, który w utworze pt. „Ludzie bezdomni” odzwierciedlił piękno świata ludzi bogatych, świata, do którego chciał należeć Tomasz Judym właśnie poprzez wizerunek Wenus z Milo. 2. Michał Anioł - „Dawid” - renesans Renesansowa rzeźba Michała Anioła pt. „Dawid” to przedstawienie biblijnej postaci Dawida, bezpośrednio przed walką z Goliatem. Rzeźbiarz, odwołując się do antycznych proporcji, stworzył męską postać Dawida na kształt istoty doskonałej, młodej i pełnej siły. Szczególnie uwydatniona została muskulatura młodzieńca. Aby wykazać połączenie człowieka z naturą, Dawid jest nagi, pozbawiony jakiegokolwiek okrycia. Postać ponownie, jak w przypadku rzeźby „Wenus z Milo”, opiera się na jednej nodze i jest ukazana w lekkim skręcie tułowia. Tradycja mimetycznego ukazywania rzeczywistości oraz antropocentryzmu to główne źródła inspiracji włoskiego artysty. 3. Peter Paul Rubens - „Trzy Gracje” - barok Peter Paul Rubens zaczerpnął motyw dzieła z mitologii rzymskiej – Gracje to boginie kobiecego piękna i zmysłowości. Ich nagie ciała zostały wyszczególnione za pomocą skoncentrowania na nich źródła światła. Sprawiało to wrażenie bliskości koloru skóry do bieli, co w czasach baroku stanowiło przejaw prawdziwego wdzięku. Nie są to jednak postacie kreowane na wzór antyczny – doskonałe, z lekkim zarysem umięśnienia, lecz z asymetrycznym wyglądem ciała oraz niedoskonałościami sylwetki. Oddaje to jednak prawdziwą naturalność, która znacznie różniła się od klasycznego pojęcia atrakcyjności. Autor dzieła stworzył tym samym nowy kanon piękna, który do dzisiaj nosi miano „kształtów rubensowskich” - szczególnie istotne były w nich nagość oraz krągłość przedstawianych bohaterek tekstów kultury. 4. Bolesław Prus - „Lalka” - pozytywizm Niewątpliwie wzorem kobiety nadzwyczajnie pięknej w utworze Bolesława Prusa pt. „Lalka” była Izabela Łęcka. Autor opisał ją słowami: „Wzrost więcej niż średni, bardzo kształtna figura, bujne włosy blond z odcieniem popielatym, nosek prosty, usta trochę odchylone, zęby perłowe, ręce i stopy modelowe. Szczególne wrażenie robiły jej oczy, niekiedy ciemne i rozmarzone, niekiedy pełne iskier wesołości, czasem jasnoniebieskie i zimne jak lód.". Posiadała ona bardzo wyrazistą mimikę: „Kiedy mówiła, mówiły jej usta, brwi, nozdrza, ręce, cała postawa, a nade wszystko oczy, którymi zdawało się, że chce przelać swoją duszę w słuchacza.”, czym interesowała swoich potencjalnych rozmówców. Talent do skupiania uwagi wykorzystywała przedstawiając poglądy na temat emancypacji kobiet. Jednak dla ówczesnych nie była ona perfekcyjną, gdyż nie prezentowała haseł epoki pozytywizmu dotyczących pracy organicznej, pracy u podstaw czy utylitaryzmu – stała się więc jednostką nieprzynoszącą korzyści dla ogółu społeczeństwa. 5. Kazimierz Przerwa-Tetmajer - „Lubię, kiedy kobieta...” - Młoda Polska Szczególnym przykładem piękna kobiecego posłużył się poeta Kazimierz Przerwa-Tetmajer w swoim erotyku pt. „Lubię, kiedy kobieta...”. Kochanka podmiotu lirycznego uwodzi swoim pięknem zewnętrznym, „lubieżnymi pozami”, „mdlejącym uśmiechem”, zamglonymi oczami czy wilgotnymi wargami. Akt seksualny to prawdziwa rozkosz obojga kochanków, wypełnia ich pożądanie. Nie ma tu mowy o konkretnych proporcjach, symetrii, ale o pojedynczych aspektach wyglądu i wzajemnym adorowaniu swojej fizyczności. Dzięki temu, kobieta stała się piękna niezależnie od powszechnie uznawanych wzorców, co dało większą dozę akceptacji niedoskonałości, które stawały się nieważne wobec „sycenia żądzy oszalenia”.