Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Pielęgnacja i karmienie piersią noworodka
Typologia: Schematy
1 / 43
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
WYŻSZA SZKOŁA NAUK O ZDROWIU W BYDGOSZCZY , PIELĘGNIARSTWO, NIESTACJONARNE, SEMESTR III POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO- GINEKOLOGICZNE PIOTR DERKOWSKI, KATARZYNA JUREK, JANINA LEWANDOWSKA, AGATA STRZAŁKOWSKA, DOMINIKA ŁĘGA, ZUZANNA SAWICKA, KAMILA GUZIKOWSKA, AGNIESZKA LOMBER. BYDGOSZCZ, 2024
(^) Mammogeneza, (^) Laktogeneza, (^) Galaktogeneza, (^) Galaktopoeza, (^) Galaktokineza.
(^) Galaktogeneza - początek wydzielania mleka, po urodzeniu się łożyska. Poziom estrogenów obniża się powodując wyzwolenie czynności wydzielniczej pęcherzyków mlecznych, a drażnienia brodawki sutkowej podczas ssania wzmaga ją. (^) Galaktopoeza - utrzymanie wydzielania mleka w połogu. Zależna zarówno od czynników wewnątrzwydzielniczymi, neurogennymi, jak i mechanicnzymi. (^) Galaktokineza - wydalanie mleka.
(^) Ssanie brodawki sutkowej ma znaczenie dla prawidłowego przebiegu galaktopoezy oraz galaktokinezy. Drażnienie go przez dziecko powoduje wysłanie sygnału do podwzgórza, dzięki temu przysadka mózgowa wydziela prolaktynę i oksytocynę. Prolaktyna pobudza pęcherzyki mleczne do produkcji mleka, a oksytocyna powoduje obkurcz ścian pęcherzyków i dróg wyprowadzających, również sprawia, że pokarm może zostać wyciśnięty z piersi.
(^) Mleko kobiece jest pod względem składu unikalne i zawiera nie tylko substancje odżywcze lecz także inne które umożliwiają dziecku przystosowanie się do warunków świata zewnętrznego. Aż 87% mleka kobiecego stanowi woda. Pozostałe stałe składniki to białko, tłuszcze, węglowodany (w tym oligosacharydy), witaminy i składniki mineralne. W mleku mamy znajdują się także unikalne składniki aktywne biologicznie, takie jak przeciwciała, hormony, enzymy, nukleotydy czy żywe bakterie.
(^) Białko- Mleko kobiety karmiącej zawiera 0,89–1,4 g białka w 100 ml i jest to wartość niezależna od diety mamy. Około 2/3 tej ilości stanowią białka serwatkowe, np. laktoferyna, które dobrze się trawią i nie zalegają w żołądku. Laktoferyna wiąże żelazo, ułatwiając jego przyswajanie, i hamuje namnażanie się bakterii, dzięki czemu zapobiega infekcjom. Około 1/3 białek mleka stanowi kazeina, która zwiększa wchłanianie cynku, miedzi i wapnia w przewodzie pokarmowym. Naturalny pokarm zawiera także wiele aminokwasów, np. taurynę i cystynę. Wspomagają one rozwój mózgu i tkanek oka. Tauryna ułatwia także trawienie i wchłanianie tłuszczów. Białka mleka kobiecego mogą się przyswajać nawet w 100%.
(^) Węglowodany - występują w postaci laktozy , która składa się z glukozy i galaktozy, glukoza jest źródłem energii a galaktoza przyspiesza dojrzewanie układu nerwowego. Laktoza przyspiesza wzrost kości , zwiększa wchłanianie wapnia, magnezu , żelaza .Jest niezbędna dla bakterii jelitowych , które ułatwiają trawienie węglowodanów i hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych. (^) Sole mineralne- przy efektywnym karmieniu mleko matki w 100% pokrywa zapotrzebowanie dziecka na te składniki. W pokarmie kobiecym znajdują się m.in. miedź (około 40 mg/100 ml), cynk (295 mg/100 ml), wapń (35 mg/ ml), sód (15 mg/100 ml), fosfor (15 mg/100 ml) magnez (2,8 mg/100 ml). Żelazo, dzięki laktoferrynie, wchłaniane jest w 50-70%, podczas gdy z mleka krowiego tylko w 10%.
(^) Przeciwciała w mleku matki - immunoglobuliny obecne w mleku matki są odpowiedzialne za konkretne reakcje organizmu matki na bakterie, wirusy i alergeny. Kobieta, która karmi dziecko piersią, jest zdolna do wytwarzania specjalnych przeciwciał, które zwalczają drobnoustroje z otoczenia. Te przeciwciała przekazywane są dziecku wraz z pokarmem. W matczynym mleku występują różne rodzaje immunoglobulin. Najliczniejsze są przeciwciała z grupy IgA, czyli przeciwciała, które mogą chronić maluszka np. przed pierwotniakiem oraz bakteriami, które powodują zakażenia pokarmowe u dzieci. Takie immunoglobuliny są odporne na działanie enzymów trawiennych w układzie pokarmowym. Dzięki temu nie wchłaniają się i mogą działać w sposób miejscowy. W mleku matki znajduje się także grupa immunoglobulin IgM. Ich zadaniem jest między innymi chronienie dziecka przed paciorkowcami z grupy B. Jest to bardzo istotne, bo zgodnie z danymi epidemiologicznymi aż 30% kobiet w ciąży jest bezobjawowym nosicielem tej bakterii
(^) Lizozym- Ochronę maluszka przed bakteriami gwarantuje również zawarty w mleku matki lizozym. To odporny na działanie kwasów i enzymów trawiennych składnik, który chroni dziecko przed działaniem bakterii Gram-dodatnich oraz Gram-ujemnych z rodziny Enterobacteriaceae i ich rozwojem w układzie pokarmowym. Badania potwierdzają, że stężenie lizozymu w mleku matki jest około 300 razy wyższe niż w przypadku mleka krowiego. Dokładna ilość jest zależna od etapu laktacji u matki. Najwięcej lizozymu występuje w siarze, a potem poziom stężenia tego składnika maleje. Ponowny wzrost rozpoczyna się około 28. dnia karmienia. Kobiety, które rodzą przed terminem, wytwarzają mleko, które zawiera więcej lizozymu niż te, które urodziły w terminie. Jest to związane z niższą odpornością u wcześniaków, co z kolei sprawia, że taki maluszek potrzebuje większego wsparcia w walce z bakteriami.
(^) Przeciwciała w mleku matki, a ochrona przed alergią- alergie pokarmowe występują rzadziej u niemowląt karmionych mlekiem matki dlatego karmienie piersią co najmniej przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka jest tak istotne. Białka mleka kobiecego są dobrze tolerowane przez niemowlęta. Dodatkowo, pokarm mamy zawiera wspomniane już oligosacharydy mleka kobiecego (HMO), które sprzyjają zachowaniu równowagi w układzie odpornościowym dziecka, dzięki czemu mogą zmniejszać u niego ryzyko alergii. Tłuszcze ż 87% mleka kobiecego stanowi woda. Pozostałe stałe składniki to białko, tłuszcze, węglowodany (w tym oligosacharydy), witaminy i składniki mineralne. W mleku mamy znajdują się także unikalne składniki aktywne biologicznie, takie jak przeciwciała, hormony, enzymy, nukleotydy czy żywe bakterie.
(^) Między 3. a 5. dniem połogu w piersiach matki pojawia się tzw. mleko przejściowe. Jest ono rzadsze, bardziej wodniste od siary. Zawiera dużo białka i liczne immunoglobuliny. (^) Po upływie ok. 2 tygodni od porodu rozpoczyna się okres wydzielania mleka dojrzałego, o mniejszej niż wcześniej zawartości białka. Ma zazwyczaj zabarwienie niebieskawe, przez co często kobiety błędnie uznają je za mniej wartościowe i zaczynają wprowadzać do diety dziecka mleko modyfikowane. Pod koniec pojedynczego karmienia wodniste mleko staje się coraz bardziej białe i gęste. Zawiera wówczas więcej białek i tłuszczów. Wygląd i skład mleka dojrzałego zmienia się zatem podczas każdego karmienia – inny jest na początku, inny na końcu.
(^) Wraz z rozwojem i wzrostem dziecka zmiana się jego zapotrzebowanie na składniki pokarmowe, a mleko matki stale dostosowuje się do zmieniających się potrzeb dziecka, zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym. Produkcja mleka w piersiach jest więc procesem dynamicznym a nie stałym. (^) Istotną rolę odrywa sposób odżywania się matki karmiącej. Nawet niedożywione kobiety są w stanie w swoich piersiach produkować pełnowartościowe mleko, choć pod względem ilościowym może być go mniej, gdyż produkcja mleka odbywa kosztem rezerw i tkanek matki. Skład diety wpływa głównie na jakość zawartych w mleku tłuszczów oraz ilość witaminy C i B.
U dzieci karmionych piersią rzadziej występują: (^) Choroby układu oddechowego (zapalenie oskrzeli i płuc). (^) Choroby układu pokarmowego (biegunki, martwicze zapalenie jelit, zaparcia i inne zaburzenia jelit). (^) Zapalenie ucha środkowego. (^) Infekcje dróg moczowych. (^) Anemia. (^) Otyłość. (^) Choroby serca i naczyń krwionośnych. (^) Próchnica zębów mlecznych i wady zgryzu. (^) Alergie pokarmowe. (^) Alergiczne choroby układu oddechowego w wieku dziecięcym i młodzieńczym. (^) Cukrzyca młodzieńcza. (^) Zespół nagłego zgonu.
