Temat: Kiedy pojawiły się poszczególne gromady kręgowców
Kręgowce zasiedlają wiele zróżnicowanych środowisk i wszystkie strefy klimatyczne.
Żyją zarówno na lądzie, w wodzie i w powietrzu. Choć ich cechą charakterystyczną
jest posiadanie czaszki, kręgowce wywodzą się od bezczaszkowców, czyli tzw.
strunogłowych. Pierwsze kręgowce zaczęły pojawiać się na Ziemi ponad 500
milionów lat temu, we wczesnym kambrze. Ich najwcześniejsi, najbardziej prymitywni
przedstawiciele należeli do bezżuchwowców i posiadali niekompletną strunę
grzbietową. Żuchwowce pojawiły się z kolei w ordowiku. W dewonie dominującą
gromadą były już ryby. Pierwszymi kręgowcami lądowymi były zaś płazy. Dopiero
później wykształciły się gady (jako pierwsze owodniowce), a w dalszych okresach
ptaki i ssaki.
Obecnie do podtypu kręgowców zaliczamy:
Ryby
Płazy
Gady
Ptaki
Ssaki
Sylur (443,4 – 419,2 mln lat temu)
W morzach pojawili się bardzo zaawansowani drapieżcy – pierwsze ryby szczękowe
chrzęstnoszkieletowe (przodkowie rekinów), kostnoszkieletowe oraz ryby pancerne
(plakodermy) i fałdopłetwe (akantody). Ryby te były przystosowane do życia w
środowisku morskim, jak i słodkowodnym. Kolejną grupę drapieżców stanowiły
wielkoraki wyposażone w kleszcze i zamieszkujące środowiska brakiczne (słabo
zasolone) i słodkowodne.
Dewon (419,2 – 358,9 mln lat temu)
Pod koniec dewonu z ryb mięśniopłetwych wyewoluowały pierwsze czworonożne
kręgowce – płazy. W późnym dewonie żyły też organizmy pośrednie między rybami
a płazami, np. Ichthyostega, które miały rybi ogon i pięciopalczaste kończyny.
Nastąpiło też bardzo doniosłe wydarzenie ewolucyjne - na ląd wyszły pierwsze
czworonogi.
