Klucz do sprawdzianu z antykuKlucz do sprawdzianu z antyku
NrNr
zadaniazadania OOddppoowwiieeddź ź wweerrssjja a AA OOddppoowwiieeddź ź wweerrssjja a BB
11.. U pU pooddsstataw kw kuultltuurry ey euurrooppeejsjskkiieej lj leeggłłyy
cywilizacje położone nacywilizacje położone na BliskimBliskim
WschodzieWschodzie i w baseniei w basenie MorzaMorza
ŚródziemnegoŚródziemnego. Przełomem w rozwoju. Przełomem w rozwoju
ludzkości, wyznaczającym początki epokiludzkości, wyznaczającym początki epoki
starożytnej, byłostarożytnej, było wynalezienie pismawynalezienie pisma..
Umożliwiło ono utrwalanie myśli orazUmożliwiło ono utrwalanie myśli oraz
przekazywanie ich w czasie i przekazywanie ich w czasie i przestrzeni.przestrzeni.
Za datę końcową epoki przyjmuje się rokZa datę końcową epoki przyjmuje się rok
476476, w którym nastąpił, w którym nastąpił upadekupadekcesarstwacesarstwa
zachodniorzymskiegozachodniorzymskiego. Dwie kultury. Dwie kultury
szczególnie ważne dla europejskiegoszczególnie ważne dla europejskiego
dziedzictwa to kulturadziedzictwa to kultura GrecjiGrecji ii RzymuRzymu..
Obie noszą wspólną nazwęObie noszą wspólną nazwę starożytnościstarożytności
klasycznejklasycznej lublub antykuantyku..
Europejska cywilizacja antyczna czerpałaEuropejska cywilizacja antyczna czerpała
z dorobku starszych kultur Bliskiegoz dorobku starszych kultur Bliskiego
Wschodu i basenu Morza Śródziemnego:Wschodu i basenu Morza Śródziemnego:
kulturykultury sumeryjskiejsumeryjskiej,, egipskiejegipskiej,,
babilońskiejbabilońskiej ii fenickiejfenickiej. Pierwsze miasta. Pierwsze miasta
i państwa zakładano tam, gdzie były i państwa zakładano tam, gdzie były kuku
temu sprzyjające warunki geograficzne,temu sprzyjające warunki geograficzne,
zwykle nad wielkimi rzekami, np.zwykle nad wielkimi rzekami, np.
TygrysemTygrysem,, EufratemEufratem czyczy NilemNilem. Istotnym. Istotnym
czynnikiem rozwoju pierwszychczynnikiem rozwoju pierwszych
społeczeństw była religia. Dominowałspołeczeństw była religia. Dominował
politeizmpoliteizm, zaś pierwszą cywilizację opartą, zaś pierwszą cywilizację opartą
na wierze w jednego boga, czylina wierze w jednego boga, czyli
monoteizmiemonoteizmie, stworzył Izrael., stworzył Izrael.
2.2. epepikikurureejcjczyzycy cy – p– przrzyjyjememnonoścścią ią jejesst jt już uż sasamm
brak cierpieniabrak cierpienia
cynicy – najważniejsze w życiu jestcynicy – najważniejsze w życiu jest
uwolnienie się od konwenansówuwolnienie się od konwenansów
sceptycy – wszystkie sądy są względnesceptycy – wszystkie sądy są względne
i możliwe do zakwestionowaniai możliwe do zakwestionowania
stoicy – każda prawda jest subiektywnastoicy – każda prawda jest subiektywna
sofiści – w życiu należy się sofiści – w życiu należy się kierowaćkierować
niezmąconym rozumemniezmąconym rozumem
sceptycy – wszystkie sądy są względnesceptycy – wszystkie sądy są względne
i możliwe do zakwestionowaniai możliwe do zakwestionowania
stoicy – każda prawda jest subiektywnastoicy – każda prawda jest subiektywna
epikurejczycy – przyjemnością jest już samepikurejczycy – przyjemnością jest już sam
brak cierpieniabrak cierpienia
cynicy – najważniejsze w życiu jestcynicy – najważniejsze w życiu jest
uwolnienie się od konwenansówuwolnienie się od konwenansów
sofiści – w życiu należy się sofiści – w życiu należy się kierowaćkierować
niezmąconym rozumemniezmąconym rozumem
33.. uummiaiarr, p, prroossttoottaa, h, haarrmmoonniiaa, j, jaassnnoośśćć,,
zachowanie proporcjizachowanie proporcji
prolog, parodos, sprolog, parodos, stasimon, epejsodion,tasimon, epejsodion,
exodosexodos
44.. aa) n) niieerroozzwwiiąązzyywwaallnny ky koonnfflilikkt mt miięęddzzyy
równorzędnymi racjami, wymagający odrównorzędnymi racjami, wymagający od
bohatera dokonania wybobohatera dokonania wyboruru
b) ludzka pycha wynikab) ludzka pycha wynikającająca
z przeświadczenia, że można oszukaćz przeświadczenia, że można oszukać
los/bogówlos/bogów
c) oczyszczenie widza tragedii antycznejc) oczyszczenie widza tragedii antycznej
z uczuć litości i trwogiz uczuć litości i trwogi
d) część tragedii antycznej, podczas którejd) część tragedii antycznej, podczas której
występowali na scenie aktorzywystępowali na scenie aktorzy
a) pieśń wykonywana przez chór mężczyzna) pieśń wykonywana przez chór mężczyzn
przebranych za satyrów przebranych za satyrów podczas Dionizjipodczas Dionizji
b) „bóg z maszyny”, okb) „bóg z maszyny”, określenie pochodzącereślenie pochodzące
od stosowanego w antycznym teatrze efektuod stosowanego w antycznym teatrze efektu
specjalnego, który polegał naspecjalnego, który polegał na
niespodziewanym ukazaniu się na scenieniespodziewanym ukazaniu się na scenie
bohatera lub boga – z czasembohatera lub boga – z czasem: zbyt łatwe,: zbyt łatwe,
nielogiczne rozwiązanie intrygi w sztucenielogiczne rozwiązanie intrygi w sztuce
wynikające z nagłego zwrotu akcji,wynikające z nagłego zwrotu akcji,
ingerencji sił zewnętrznych itp.ingerencji sił zewnętrznych itp.
c) wina tragiczna, nieświadome popełnieniec) wina tragiczna, nieświadome popełnienie
zbrodni przez bohatera tragicznegozbrodni przez bohatera tragicznego
d) bezsilność człowieka wobecd) bezsilność człowieka wobec
przeznaczenia, podporządkowprzeznaczenia, podporządkowanieanie
ludzkiego losu siłom wyższymludzkiego losu siłom wyższym
5.5. cecechchamami i epepoosu su ninie e sąsą: : ttemematatykyka a fafanntatasysy,,
brak inwokacji, oszczędnośbrak inwokacji, oszczędność epitetówć epitetów
cechami eposu nie są: jedna płaszczyznacechami eposu nie są: jedna płaszczyzna
fabularna: świat ludzi, brak fabularna: świat ludzi, brak opisówopisów, czas, czas
teraźniejszyteraźniejszy
66.. IIkkaar – r – aarrcchheetytyp p mmaarrzzyycciieellaa; N; Naarrccyyz –z –
archetyp miłości własnej;archetyp miłości własnej;
Syzyf – archetyp ciężkiej, bezowocnejSyzyf – archetyp ciężkiej, bezowocnej
pracypracy
Orfeusz – archetyp miłości silniejszej niżOrfeusz – archetyp miłości silniejszej niż
śmierć, a także śmierć, a także artystyartysty, poety;, poety;
Prometeusz – archetyp miłości do ludzi,Prometeusz – archetyp miłości do ludzi,
samopoświęcenia; Demeter – archetypsamopoświęcenia; Demeter – archetyp
miłości matczynejmiłości matczynej
7.7. wpisane: wpisane: Chaos, Chaos, Uranos Uranos i i Gaja, Gaja, Kronos Kronos wpisane: wpisane: Chaos, Chaos, Uranos Uranos i i Gaja, Gaja, KronosKronos
