3- Kolonizacja półwyspu Iberyjskiego- Fenicjanie,
Grecy i Kartagińczycy
Kolonizacja fenicka.
Trwała od połowy VIII wieku p.n.e. Fenicjanie zakładali na terenie półwyspu swe faktorie
handlowe, liczące nawet po tysiąc mieszkańców. Do największych należały: Kadyks, Malaga,
Toscanos. Mieszkańcy tych miast trudnili się handlem, podstawą tamtejszej gospodarki oraz
uprawą roli i hodowlą bydła. Od VII wieku p.n.e. Fenicjanie prowadzili także kolonizację
osadniczą na terenie Andaluzji.
Kolonizacja grecka.
Już od czasów mykeńskich Grecja utrzymywała kontakty handlowe, początkowo dość
sporadyczne, z Płw. Iberyjskim (I połowa II tysiąclecia p.n.e.). W latach późniejszych między
handlem grecko-iberysjkim pośredniczyli Fenicjanie. Początek kolonizacji greckiej na terenie
półwyspu datuje się na koniec VI wieku p.n.e. Koloniści greccy z Marsylii założyli miasto
Emporia, dzięki któremu rozpoczęli powolne opanowywanie terenów handlowych
znajdujących się w rękach Fenicjan i Etrusków.
Kolonizacja kartagińska.
Zrujnowanie miast fenickich przez Babilonię doprowadziło w I połowie VI wieku
do przejęcia ich handlu przez najlepiej rozwinięta kolonię fenicką - Kartaginę. Kolonizacja
kartagińska (punicka) objęła na Płw. Iberyjskim przede wszystkim wybrzeże, od Gibraltaru
do Almerii. Obszarem największej kolonizacji kartagińskiej była jednak Ibiza. Handlowa
działalność Kartagińczyków na tym obszarze rozpoczęła się od połowy VII wieku p.n.e.,
ale dopiero w VI wieku p.n.e., pojawili się na wyspie typowi osadnicy kartagińscy.
Kartagińczycy objęli swoją kontrolą kopalnie metali znajdujących się w rękach królów
Tantessos. To właśnie oni po raz pierwszy zastosowali na Płw. Iberyjskim system irygacyjny
(system kanałów odprowadzających wodę).
Ludy Płw. Iberyjskiego.
Dopiero w V wieku p.n.e. doszło do ukształtowania się etnicznego składu Płw. Iberyjskiego
i do powstania dwóch wpływających na siebie cywilizacji: celtyckiej i iberyjskiej. Sama
nazwa Iberia i Iberowie jest pochodzenia greckiego. Kultura iberyjska obejmowała obszary
dzisiejszego Lewant i Katalonię. Została ona ukształtowana pod koniec VI wieku p.n.e.
Celtowie zaś, przywędrowali na Płw. Iberyjski w kilku falach, począwszy od około 1000 roku
p.n.e. Znaczna część plemion celtyckich uległa iberyzacji i była nazwana Celtyberami. Proces
tworzenia się kultury celtiberyjskiej można podzielić na trzy wyodrębnione okresy,
obejmujące łącznie lata od końca VII wieku p.n.e. do podboju rzymskiego.
