Pobierz Komunikacja interpersonalna, kulturowa, niewerbalna i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA Co to jest komunikacja?- łączność, przekazywanie informacji, myśli, przenoszenie informacji między układami. Komunikacja interpersonalna to psychologiczny proces, dzięki któremu jednostka przekazuje i otrzymuję informację w bezpośrednim kontakcie z inną osobą. Dokonuję się za pomocą: -przekazu werbalnego-wypowiedzi -przekazu niewerbalnego- mimika, gesty, pozycja ciała, przestrzeń między osobami. Srtuktura procesu komunikowania się: NADAWCA-->WIADOMOŚC=ODBIORCA Pełna komunikacja przebiega w dwuch kierunkach: Nadawca(chęć przekazania czegoś)<------->Odbiorca(odbiór intencji nadawcy) Sposoby komunikacji: -werbalna -niewerbalna Informacja zwrotna- feedback Dlczego się porozumiewamy? Dla zaspokojenia potrzeb: -fizjologicznych: brak komunikacji skutkuje pogorszeniem stanu zdrowia -tożsamościowych: wiedza o sobie samym rodzi się w kontakcie z drugim człowiekiem -społecznych: powstaja relacje, przyjaźń -praktycznych: realizacja ważnych celów Właściwości komunikacji: -wysyłanie i odbieranie informacji zachodzi równocześnie -znaczenie wiadomości nadaja ludzie -środowisko i szum( wszystko co utrudnia komunikowanie) wpływaja na porozumiewanie się (kontekst+ doświadczenie indywidualne) -kanał-medium pośredniczące w wymianie informacji Cechy komunikacji: -symboliczna -osobisty charakter komunikacji -zaangażowanie nadawcy i odbiorcy w komunikowaniu -transakcyjność komunikacji -dwa wymiary komunikacji: *treściowy (fakty, emocje, wydarzenia) *relacyjny (to co się tworzy wokół wymiaru treściowego) Reguły: -komunikacja jest transakcyjna -zamierzona i niezamierzona -komunikat zawiera treśc i aspekt relacyjny -jest nieodwracalna i niepowtarzalna Cztery kroki skutecznego słuchania[edytuj | edytuj kod] 1. aktywne słuchanie • parafrazowanie (definiowanie) swoimi słowami tego, co druga osoba do nas mówi • precyzowanie przez zadawanie pytań • informacja zwrotna – dzielenie się odczuciami i doświadczeniami bez osądzania (natychmiast, szczerze i wspierająco) 2. słuchanie empatyczne – słuchanie z nastawieniem na zrozumienie emocji rozmówcy 3. słuchanie otwarte – nie ocenia się rozmówcy, by osądy nie zasłaniały nam naszego rozmówcy 4. słuchanie świadome – zwracanie uwagi na integrację słów i emocji Czynniki wpływające na komunikowanie się: Ułatwiające: spokoj, kontakt wzrokowy, wyraźnie wypowiadane wyrazy, odpowiednia odległość między rozmówcami, aby nie naruszała przestrzeni intymnej. Kolejność wypowiadania się, aby nie było sytuacji, że wszyscy mówią w jednym czasie. Gesty również pomagają. Otwarta postawa Utrudniające: własny slang, brak kontaktu wzrokowego, wulgaryzmy, niezrozumiałe wypowiadanie słów. Niesłuchanie rozmówcy, zamknięta postawa Komunikowanie interpersonalne – dotyczy ludzi, zatem jego zrozumienie wiąże się ze zrozumieniem występujących między nimi związków. Polega na dzieleniu się znaczeniami, co wskazuje, że jeżeli ludzie mają się ze sobą porozumiewać to muszą zgodzić się co do definicji terminów, którymi się podstawie wymiany informacji. Wymianę informacji uważa się jako fundament kultury i społeczeństwa. Wypowiedź, jako tekst kulturowy, stanowi podstawę do odkrycia ukrytych idei, znaczeń układających się w relacje wykazujące tendencje do współwystępowania, układające się w logiczne powiązane struktury. Podejście do kultury jako systemu znaków, a następnie systemu komunikowania się spowodowało, że cel antropologii zaczęto określać jako odczytywanie kodów, tłumaczenie kultury, poszukiwanie głębokich mechanizmów i struktur komunikowania się. Odczytywanie systemu znaków kultury można by było również nazwać refleksjami nad samym sobą, co natomiast ma związek ze współczesną świadomością nauk humanistycznych. Tak więc społeczności uprawiającej humanistykę przypada pewna rola w procesie formowania się powszechnej kultury. Z punktu widzenia nauk humanistycznych, teorię kultury jednostka przyswaja jako zakres społecznego doświadczenia naturalnego, poprzez swoje praktyczne działanie. Rozważając konsekwencje tego doświadczenia, realizuje na jego gruncie swoje cele, które opierają się na światopoglądzie zapewniającym, iż poznaje w ten sposób obiektywne prawidłowości, które zgodnie ze swoimi zamiarami może wykorzystać. Należy jednak zauważyć, że jednostka nie panuje ani nad procesem rozwojowym natury, ani nad procesem rozwojowym kultury i nie jest w stanie pokierować nimi ani ich przewidzieć. Może jedynie panować nad bytem i osiągać cele technologiczne dzięki uchwyceniu pozakulturowych prawidłowości przyrodniczych. Jednostka uczestnicząca w społecznym doświadczeniu kulturowym odnosi się do wzrostu rzeczywistego porządku historycznego, który wykracza poza horyzont interpretacji wspólnoty komunikacyjnej. Pedagogika humanistyczna domaga się takiej filozoficznej, teoretycznej refleksji nad kulturą współczesną, która odsłania zawarte w niej wartości, stanowiące źródłowy materiał dla celów wychowania. Kultura zajmuje bardzo ważne miejsce w życiu współczesnego człowieka, mówi o wartościach moralnych, poznawczych i wychowawczych. Pedagogika kultury traktowana jako służba wartościom stanowi proces urabiania samego siebie, czemu nadaje się wyraźnie humanistyczne znaczenie. Komunikowanie się poprzez kulturę jako wartości, jest rozumieniem, czyli sposobem bycia i nadzieją, która zawarta jest w strukturze ludzkiego bycia. Jednostka bytująca w świecie, we wszystkim, co czyni, skazana jest na sens. Jednocześnie jest to sposób obcowania jednostki z kulturą, czyli komunikowaniem się drogą myślenia. W takim porozumiewaniu się kultura pełni funkcję edukacyjną oferując jednostkom narzędzia intelektualnej i etycznej obrony przed cywilizacją, w której zapanowała niezdolność do rozmowy. Myślowy sposób włączenia się w obszar kultury jako wartości światopoglądowej, daje sens komunikacji symbolicznej: rozumienie, porozumiewanie. W tym znaczeniu komunikacji, każde z założeń może być poddane refleksji. Kultura reguluje działania komunikacyjne i sens światopoglądowy związany z refleksją, czyli jest ona sferą, w ramach której każdej czynności komunikacyjnej przyporządkowany jest dwoisty sens: światopoglądowy i komunikacyjny. Ujawnianie elementów światopoglądu wynika z konieczności porozumienia między jednostkami i grupami o różnych przekonaniach, co jest funkcjonalnie niezbędne dla utrzymania liberalno - demokratycznego porządku w świecie. Wizja kultury jako zjednoczonej ze światopoglądem komunikacji, wiąże się z twierdzeniem, że komunikowanie oznacza jednocześnie działać światopoglądowo. Jednostka będąca uczestnikiem współczesnej kultury zdaje sobie sprawę z przekonaniowego statusu równolegle funkcjonujących przekazów światopoglądowych, które może wykorzystać jako narzędzia kulturowego porozumienia. Przekazy światopoglądowe traktowane są jako informacje, których nadawcą jest społeczność, wytwory kultury natomiast traktowane są jako nośniki informacji. Tekst kulturowy stanowi podstawę do odkrycia idei, znaczeń układających się w relacje wykazujące tendencje do współwystępowania, układające się w logiczne powiązane struktury. Kulturę stanowi zespół myślowych zasad regulujących w skali powszechnej całokształt ludzkiej usystematyzowanej działalności. Komunikacja niewerbalna to przede wszystkim nasza mowa ciała, czasu, przestrzeni oraz wygląd zewnętrzny. Wielu specjalistów i ekspertów, zajmujących się badaniem przekazywanych przez nas informacji, uważa, że komunikacja niewerbalna oraz mowa ciała, stanowi ponad 50 proc. komunikatu, który przekazujemy w interakcji osobie, z którą rozmawiamy. Do podstawowych elementów komunikacji niewerbalnej zaliczamy: gesty, ekspresje mimiczne, postawę ciała, dotyk, strefy dystansu komunikacyjnego, zapach, kontakt wzrokowy, a nawet wygląd. Zanim jednak wyjaśnimy definicję: komunikacja niewerbalna oraz mowa ciała, skupmy się przez chwilę na ich składowych, mianowicie: Gesty: najczęściej wzmacniają przekaz wokalny, jednak zdarza się, że mogą całkowicie zastępować słowa. Jedną z ciekawszych klasyfikacji gestów zaproponował Paul Ekman i Wallace Friesen. W ich semiotycznej (czyli pochodzącej od znaku) klasyfikacji pojawiło się 5 odmian gestów, mianowicie: emblematy, regulatory, ilustratory, adaptatory oraz wskaźniki emocji. Ogólnie rzecz ujmując gestami nazywamy półkoliste, zamaszyste i wszystkie inne ruchy rąk i dłoni, które mogą pojawiają się podczas rozmowy. Więcej ciekawostek o gestach i innych elementach komunikacji niewerbalnej znajdziecie w poddziałach na stronie głównej portalu. Komunikacja niewerbalna - gesty Ekspresje mimiczne: stanowią najważniejsze źródło pozwalające stwierdzić nam czy ktoś jest zadowolony i szczęśliwy, czy też smutny i przygnębiony . Zazwyczaj osoba uśmiechnięta ma w stosunku do nas dobre intencje, jednak uśmiech może kamuflować prawdziwe emocje. Przypadek odmienny jest wtedy, gdy ktoś jest zły bądź niezadowolony. To właśnie ekspresje mimiczne pozwalają nam odkodować jakie emocje i nastawienie ma w stosunku do nas osoba, z którą rozmawiamy. Komunikacja niewerbalna - ekspresje mimiczne Postawa ciała: całkiem niesłusznie przyjęło się uważać, że osoba która splata ręcę, czy nogi - jest zdenerwowana czy zamknięta. Być może jest w tym trochę racji, jednak nie do końca. Literatura wskazuje, że zawsze lepiej jest stać prosto z luźno skierowanymi rękoma w zdłuż ciała. Postawa ciała - każdy ma własną opinię jak tak naprawdę powinno wyglądać idealna prezentowana przez nas poza. Komunikacja niewerbalna - postawa ciała Zapach: gra pierwsze skrzypce w relacjach personalnych i społecznych. Już 8 molekuł substancji zapachowej jest w stanie wywołać pobudzenie niezbędne do pojawienia się odczucia zapachu. To dzięki jamie nosowej oraz znajdującym się w jej wnętrzu receptorom włoskowym jesteśmy w stanie wyczuć zapach. Perfumy mogą podnieść pozytywne wrażenie odnoszące się do danej osoby, nieprzyjemny zapach natomiast sprowadza je do pierwiastka. Komunikacja niewerbalna - zapach