Pobierz Koncepcja jedności władzy państwowej - Notatki - Administracja i więcej Notatki w PDF z Administracja biznesu tylko na Docsity! PYTANIE 9 1. POJĘCIA: ORGAN PAŃSTWOWY F 0E 0 to celowo zorganizowany i wyraźnie wyodrębniony zespół ludzi i środków utworzony i działający na podstawie prawa, wykonujący w imieniu państwa określone zadania i mogący dla ich realizacji korzystać ze środków władczych i stosować przymus państwowy. Stanowią trzon aparatu państwowego SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH F 0E 0 są to organy państwowe nawzajem ze sobą powiązane i tworzące uporządkowaną całość 2. OGÓLNE KONCEPCJE SYSTEMU ORGANÓW PAŃSTWOWYCH a) koncepcja jedności władzy państwowej b) koncepcja podziału władzy państwowej c) podział władzy w RP 3. KONCEPCJA JEDNOŚCI WŁADZY PAŃSTWOWEJ Supremacja w strukturze aparatu państwowego jednego organu. Występują 2 główne systemy koncentracji władzy państwowej: I. KONCENTRACJA ABSOLUTNA F 0E 0 antydemokratyczna forma państwa. Zachodzi wówczas, gdy organ najwyższy, nie będąc ograniczony i związany rozdziałem kompetencji między poszczególne organy państwowe, może podejmować decyzje w każdej sprawie oraz dowolnie zmieniać kompetencje pozostałych ogniw aparatu państwowego (despotia antyczna, monarchia absolutna, państwa faszystowskie) II. KONCENTRACJA OGRANICZONA F 0E 0 postać demokratyczna. Organ najwyższej władzy państwowej dysponuje tylko takimi kompetencjami, które zostały mu przyznane przez Konstytucję, która powierza realizację pewnych funkcji państwa innym organom. Obecnie koncepcja jedności władzy państwowej występuję w Konstytucji Szwajcarii ( z 1999r.): ↓ SYSTEM RZĄDÓW ZGROMADZENIA a) najwyższym organem władzy państwowej jest parlament tzw. Zgromadzenie Federalne: * Rada Narodowa * Rada Kantonu b) rząd szwajcarski to Rada Federalna: * 7 ministrów wybieranych przez Zgromadzenie Federalne na 4 letnia kadencję. Każdy z tych 7 członków stoi na czele odrębnego resortu (ministerstwa) * jej przewodniczącym jest prezydent z zastępcą w-ce prezydent, którzy są wybierani przez Zgromadzenie Federalne na 1 rok Prezydent jest przewodniczącym rządu i głową państwa F 0E 0 funkcja reprezentacyjna Rząd nie może być odwołany przez parlament przed upływem kadencji Nie jest znana w tym systemie instytucja votum zaufania i nieufności 4. KONCEPCJA PODZIAŁU WŁADZY GENEZA F 0E 0 Idea podziału władzy, współcześnie jedna z podstawowych wartości państw demokratycznych, zrodziła się w połowie XVII wieku w angielskiej myśli politycznej. Jej prekursorzy: lewellerowie z J. Lilburnem oraz J.Lock Koncepcję podziału władzy spopularyzowały poglądy Monteskiusza. Dążono do ograniczenia absolutyzmu monarszego i była potrzeba oddzielenia funkcji tworzenia prawa od funkcji jego wykonywania. Miało dojść do wolności jednostki i powstania szerokiej sfery jej aktywności wolnej od ingerencji państwa. Podział władzy został podniesiony do rangi jednej z fundamentalnych kategorii liberalno-demokratycznej myśli prawnoustrojowej. Podział władzy był uwidoczniony w pierwszej pisanej na świecie Konstytucji USA z 1787r, a następnie polskiej konstytucji 3 maja. Obecnie podział władzy powszechnie jest wiązany z istotą demokratycznego państwa prawnego i uznawany za jedno z kluczowych jego założeń konstytucyjnych. ZASADY KONCEPCJI PODZIAŁU WŁADZY PAŃSTWOWEJ; KONCEPCJA TRÓJPODZIAŁU WŁADZY A PAŃSTWO WSPÓŁCZESNE 1. Zasada funkcjonalnego ( przedmiotowego) podziału władzy; 3 rodzaje władz: * ustawodawcza (legislatywna) * wykonawcza (egzekutywa) * sądownicza Władze te odpowiadają 3 odmiennym rodzajowo sferom działań państwa • stanowienie prawa (ustaw) • wykonywanie prawa • sądzenie Nie wszystkie działania państwa współczesnego da się sprowadzić do 3 wymienionych postaci, ponieważ mamy jeszcze koncepcję władzy: gminnej, ustrojodawczej, rządzenia, kontrolnej, zabezpieczania przestrzegania konstytucji 2. Zasada podziału organizacyjnego (podmiotowego). Przyporządkowanie odrębnym organom (lub grupom organów) 3 odmiennych rodzajów władzy: * ustawodawcza F 0E 0 parlament * wykonawcza F 0E 0 rząd i prezydent w Polsce * sądownicza F 0E 0 niezależne sądy Monteskiusz zakładał gwarancję wolności jednostki i podział władzy z rozdziałem personalnym. W obecnych czasach Monteskiuszowska koncepcja podziału organizacyjnego władzy nie jest możliwa do zrealizowania w sposób konsekwentny i absolutny. Współcześnie mamy zmodyfikowaną ideę podziału władzy. Podział organizacyjny władzy oznacza domniemanie kompetencyjne, czyli wynikające z rodzaju kompetencji generalne upoważnienie do realizacji określonej funkcji. Ogniwa aparatu państwowego czerpią bezpośrednio od suweren a tę samą legitymizację do realizacji przypisywanej im władzy. 3. Zasada wzajemnego hamowania i równoważenia się władz F 0E 0 wyklucza dominację jakiejkolwiek władzy nad pozostałymi, powinny być one równorzędne. Konieczne jest stworzenie systemu oddziaływań ( naruszenie separacji), które zmuszałyby wszystkie władze do harmonijnego działania. W Anglii w XVII i XVIII w.--> realizacja tej doktryny jest nierealna bez ustanowienia pewnych instytucji umożliwiających poszczególnym władzom wzajemne ograniczanie się i ich balans. Hamulce wprowadzone przez Monteskiusza: 1. prawo władzy wykonawczej do zwoływania i rozwiązywania parlamentu 2. prawo władzy ustawodawczej do badania sposobu wykonywania ustaw 3. prawo oskarżania i karania złych doradców-ministrów Ameryka F 0E 0 Konstytucja z 1787r.; instytucje zapewniające jednolitość działania w formie powiązań negatywnych, tj. hamulców o charakterze wzajemnego przeszkadzania i tamowania Europejski konstytucjonalizm F 0E 0 współdziałanie władz i tworzenie pozytywnych powiązań między nimi, pozwalających inspirująco oddziaływać jednej władzy na wykonywanie funkcji drugiej Konstrukcje mieszane F 0E 0 przeważnie zaznacza się przewaga władzy ustawodawczej lub wykonawczej; drugoplanowa rola władzy sądowniczej Zmniejszanie znaczenia organów konstytucyjnych na rzecz partii politycznych 5. PODZIAŁ WŁADZY W RP