Pobierz Kongres Wiedeński, poziom rozszerzony i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity!
1. KONGRES WIEDEOSKI 1814 – 1815 - NOTATKA
_________________________________________________________________
1. Cele i zasady kongresu wiedeoskiego
a) cele kongresu wiedeoskiego:
usunięcie przejawów dominacji Francji na kontynencie, uporządkowanie granic w Europie po klęsce Napoleona, likwidacja zmian, które wprowadzał Napoleon w paostwach, które sobie podporządkował i przywrócenie a ncien régime (starego porządku), stworzenie nowego ładu, który zapewni Europie pokój. Nowy ład miał gwarantowad to, że w przyszłości żadne paostwo nie wzrośnie do takiej potęgi jak Francja w okresie napoleooskim i nie zagrozi suwerenności pozostałych paostw europejskich.
b) cele paostw:
Wielka Brytania nie była zainteresowana terytoriami w Europie. Zabiegała o wprowadzenie zasady równowagi sił, co zapewniłoby jej zachowanie pozycji mocarstwa oceanicznego, gdyż posiadała najpotężniejszą flotę; Prusy chciały zaznaczyd swój status jako mocarstwa na kontynencie europejskim i najpotężniejszego paostwa niemieckiego; dążyły do uzyskania nadao terytorialnych, Rosja i Austria rywalizowały między sobą o pozycję hegemona w Europie poprzez uzyskanie nowych ziem; Francja pragnęła zachowad swoje ziemie i utrzymad pozycję mocarstwa mimo przegranej wojny;
c) zasady kongresu wiedeoskiego, zgodnie z którymi podejmowano decyzje:
zasada legitymizmu – nienaruszalnośd praw dynastycznych – władza pochodzi od Boga, jedynie przedstawiciele dynastii królewskich posiadają święte i nienaruszalne prawo do sprawowania władzy; żaden poddany nie może więc jej pozbawid. Należy więc zwrócid tron tym, którzy utracili go na skutek rewolucji bądź wojen napoleooskich. Z tym wiązała się zasada restauracji; zasada restauracji – przywrócenie dawnych dynastii na trony; powrót do ustrojów sprzed 1789 r. (monarchii absolutnej) – przywrócono tron starym dynastiom we Francji, Hiszpanii, Portugalii, w Neapolu i na Sardynii, zasada równowagi europejskiej (balance of power) – przyjęcie układu politycznego uniemożliwiającego jednemu paostwu uzyskanie przewagi nad pozostałymi; żadne paostwo nie mogło wybid się na hegemona.
2. Organizacja kongresu i jego uczestnicy
a) uczestnicy kongresu:
zaproszono wszystkie paostwa, które walczyły z Napoleonem – łącznie 16. Na kongres przybyło 200 poselstw dyplomatycznych i około 100 tys. ludzi. Kongres zgromadził 2 cesarzy (Austrii i Rosji), 4 królów (pruski, duoski, bawarski, wirtemberski) na kongresie decydujące znaczenie miały mocarstwa: Anglia, Rosja, Prusy i Austria (tzw. „gruba czwórka”). Ostatecznie o nowym podziale świata decydowało 5 paostw – do „grubej czwórki” dołączono Francję.
Paostwo Główni przedstawiciele Wielka Brytania Robert Stewart Castlereagh – minister spraw zagranicznych,
Arthur Wellesley, książę Wellington; głównodowodzący armii bryt. Rosja car Aleksander I Romanow Karl Robert Nesselrode – minister spraw zagranicznych, Austria cesarz Franciszek I Habsburg Klemens von Metternich – minister spraw zagranicznych, Prusy król Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern, Karl Hardenberg – kanclerz, Francja Charles de Talleyrand – minister spraw zagranicznych, Źródło – R. Śniegocki, Historia 2. Od kongresu wiedeoskiego do I wojny światowej.
b) organizacja kongresu
Kongres miał charakter nieformalny. Nigdy nie został oficjalnie otwarty i zamknięty. Za jego początek uważa się inauguracyjny bal maskowy z 2 października 1814 r., a za jego koniec podpisanie aktu koocowego 9 czerwca 1815 r. Obrady toczyły się podczas nieoficjalnych spotkao – balów, polowao, przyjęd, dlatego też kongres nazywano „taoczącym”.
3. Postanowienia kongresu wiedeoskiego:
Francja miała: powrócid do granic sprzed 1792 r. Po 100 dniach Napoleona podpisano 20.11.1815 r. II pokój paryski. zmieniono to postanowienie i zmniejszono terytorium Francji do granic z roku 1790 r. , Francja miała zapłacid wysoką kontrybucję, tron przywrócono dynastii Burbonów ( zasiadł na nim Ludwik XVIII); zwrócid zagrabione dzieła sztuki, Szwajcaria – miała byd paostwem wieczyście neutralnym złożonym z 22 kantonów; powstała niepodległa Konfederacja Szwajcarska, Rosja zyskała: Finlandię kosztem Szwecji, Besarabię kosztem Turcji, częśd Księstwa Warszawskiego, Szwecja – do Szwecji przyłączono Norwegię (jako rekompensatę za Finlandię) kosztem Danii, Dania – otrzymała Wyspy Owcze, które wcześniej należały do Norwegii, sprawa niemiecka : paostwa walczące u boku Napoleona zostały ukarane (zabrano im częśd ziem) , nie przywrócono tronów wszystkim władcom by nie dopuścid do rozdrobnienia kraju, Prusy otrzymały 2/5 Saksonii, Pomorze Szwedzkie z wyspą Rugią oraz Westfalię i Nadrenię, a także częśd Księstwa Warszawskiego, utrzymano podział Niemiec – rozwiązano Związek Reoski a na jego miejsce powołano Związek Niemiecki pod przywództwem Austrii (był to luźny związek paostw niemieckich – 34 paostwa i 4 wolne miasta): na czele Związku stał cesarz Austrii, głównym organem stanowiącym został Bundestag (dwuizbowy parlament), który zwoływano do Frankfurtu nad Menem; przy podejmowaniu decyzji obowiązywała zasada jednomyślności, sprawa włoska : przywrócono Paostwo Kościelne papieżowi, Wenecję i Lombardię przekazano Austrii, Modenę i Toskanię przywrócono poprzednim władcom, Parmę otrzymała dożywotnio żona Napoleona (córka cesarza austriackiego), Neapol połączono z Sycylią tworząc Królestwo Obojga Sycylii (dynastia Burbonów), Piemont połączono z Sardynią tworząc Królestwo Sardynii (dynastia sabaudzka),
b) Święte Przymierze – sojusz Austrii, Prus i Rosji, do którego przystąpiło łącznie 16 paostw (bez
Wielkiej Brytanii czy Paostwa Kościelnego). Akt Świętego Przymierza głosił sojusz monarchów chrześcijaoskich, którzy zobowiązują się udzielad sobie wzajemnej pomocy, rozstrzygad konflikty na drodze pokojowej. W rzeczywistości Święte Przymierze miało stad na straży porządku i ładu w Europie, dbad o zwalczanie ruchów rewolucyjnych i zachowad monarchię absolutną. W 1820 r. paostwa Świętego Przymierza, na kongresie w Opawie, uchwaliły zasadę interwencji, zgodnie z którą paostwa te miały sobie udzielad wzajemnej pomocy militarnej w tłumieniu ruchów wolnościowych i rewolucyjnych mogących zagrozid ładowi wiedeoskiemu (konserwatywnemu porządkowi).
