Konwencja o ochronie praw człowieka i
podstawowe wolności zmieniona
protokołem 11.
• Sporządzona w Rzymie 04 listopada 1950r. weszła w życie 03 września 1953r.
• Pojęcie praw człowieka opiera się na trzech tezach:
1. Każda władza jest ograniczona
2. Każda jednostka posiada sferę autonomii, do której nie ma dostępu żadna władza
3. Każda jednostka może się domagać od państwa ochrony jej praw
• Prawa człowieka – przyrodzona i niezbywalna godność osoby ludzkiej związana z samą istotą
społeczeństwa tzn. z faktu urodzenia się człowiekiem i przynależy mu od urodzenia do
śmierci bez względu na to w jakim jest wieku oraz kim się jest i jakich czynów się dopuściło.
(Konstytucja RP art. 30)
• Cechy praw człowieka:
- uniwersalizm – prawa człowieka przysługują każdemu człowiekowi na ziemi
- indywidualizm – podmiotem uprawnionym jest pojedyńczy człowiek
- pierwotność – są naturalne, przyrodzone i niezbywalne
- jednokierunkowość – regulują stosunki między państwem a jednostką
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
- zapisano w niej prawa osobiste i polityczne
- po przyjęciu do Rady Europy ratyfikowana przez Polskę – obowiązuje od 1993roku.
- uzupełniona przez 14 Protokołów
- na straży praw i wolności zapisanych w Konwencji oraz Protokołach czuwa Trybunał Praw
Człowieka
• Prawa i Wolności zapewnione przez Konewncję
1. Prawo do życia – nikt nie może być umyślnie pozbawiony życia (poza wyrokami sądowymi
przewidującymi taką karę)
2. Zakaz tortur – nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkim lub poniżającemu
traktowaniu albo karaniu.
3. Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej – nikt nie może być trymany i zmuszony do pracy
w niewolnictwie lub w poddaństwu.
4. Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego – każdy ma prawo do wolności i
bezpieczeństwa osobistego. Nie może być pozbawiony wolności, z wyjątkiem przypadków
ustalonych przez prawo.
5. Prawo do rzetelnego procesu sądowego – każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego
rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd; każdego
oskarżonego o popełnienie czyny zagrożonego karą uważa się za niewinnego do czasu
udowodnienia mu winy zgodnie z ustawą.
6. Zakaz karania bez podstawy prawnej – nikt nie może być uznany za winnego popełnienia
czynu polegającego na działaniu lub zaniechaniu działania, który według prawa
wewnętrznego lub międzynarodowego nie stanowił czynu zagrożonego karą w czasie jego
popełnienia.
