Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Kordian- podstawowe informacje o lekturze, Notatki z Język polski

Wprowadzenie Ramy czasowe Epoka Gatunek literacki Bohaterowie Streszczenie Wyjaśnienie tytułu

Typologia: Notatki

2023/2024

W sprzedaży od 04.07.2024

zuzkka-zz
zuzkka-zz 🇵🇱

6 dokumenty

1 / 7

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Juliusz Slowacki
KORDIAN
1. Epoka: Romantyzm
2. Gatunek literacki:
Kordian należy do dramatu. Jest to dramat romantyczny, który posiada typowe cechy dla
tego gatunku: zerwanie z klasyczną zasadą trójjedności (miejsca, czasu, akcji),
problematyka narodowa, fragmentaryczność akcji (sceny nie posiadają swojego
początku, ani końca), otwarta kompozycja utworu, kreacja głównego bohatera, którego
cechują wartości romantyczne, synkretyzm rodzajowy i gatunkowy (w utworze mieszają
się elementy charakterystyczne dla różnych rodzajów i gatunków literackich).
3. Czas i miejsce akcji:
Czas powieści jest nie linearny (nie jest ułożony chronologicznie). Przygotowanie dzieje
się w nocy z 31 grudnia 1799 roku na 1 stycznia 1800 roku i nawiązuje do wydarzeń
historycznych przedstawione tam wiedźmy i szatani odpowiadają przywódcom
powstania listopadowego. Akt I przedstawia wydarzenia z młodości Kordiana, które
datuje się na okres lat 20-tych XIX wieku. Akt II dzieje się w roku 1828. Jest to czas
uważany za okres dojrzewania Kordiana. Wydarzenia w Akcie III nawiązują do
faktycznych wydarzeń historycznych. Mają one miejsce w roku 1829. Niedoszły do
skutku zamach na cara był przewidziany na 24 maja 1829 roku. W dramacie wydarzenia
dzieją się w różnych miejscach. Przygotowanie odbywa się w grocie czarnoksiężnika
Twardowskiego w górach Karpackich. W Akcie I Kordian dorasta w szlacheckim dworku
na prowincji, w którym mieszka wraz ze swym sługą. Jego posiadłość znajduje się w
okolicy Karpat, jednak nie jest to Królestwo Polskie, a teren znajdujący się pod zaborem
austriackim. Akt II przedstawia podróż Kordiana. Odwiedza on następujące miejsca:
Anglię (Dover), Londyn (James Park), Włochy, Rzym, Watykan, a na końcu szczyt Mont
Blanc, gdzie doznaje przemiany wewnętrznej. Wydarzenia w Akcie III dzieją się w
Warszawie. Każda scena toczy się w innym miejscu: Plac Zamkowy, wnętrze kościoła
katedralnego św. Jana, zamek królewski, szpital dla obłąkanych, plac Saski, cela
klasztorna, plac Marsowy (zwany też placem Broni).
4. bohaterowie:
KORDIAN- Główny bohater dramatu. Jego charakter zmienia się w zależności od aktu.
W akcie I jest chłopcem cierpiącym na chorobę wieku. Tkwi w wiecznej
melancholii, miesza się w nim wiele uczuć, doświadcza nieodwzajemnionej
miłości do Laury. Doprowadza go to do nieudanej próby samobójczej. Akt
II to opis wędrówki Kordiana. Ma ona symbolizować jego okres
dojrzewania, poznawania świata. Przekonuje się o prawach rządzących
światem. Ostatecznie doznaje przemiany wewnętrznej i zamienia się w
walecznego, romantycznego, znającego swoją wartość mężczyznę,
gotowego poświęcić swe życie w imię ojczyzny. W akcie III Kordian jest
spiskowcem. Niestety ta rola pokazuje jego wady. Okazuje się niezdolny
zabić cara i mdleje z powodu roztrzęsienia psychicznego. Ostatecznie
postanawia oddać swe życie ojczyźnie. Nie są znane dalsze losy Kordiana.
pf3
pf4
pf5

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Kordian- podstawowe informacje o lekturze i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Juliusz Slowacki

KORDIAN

  1. Epoka: Romantyzm
  2. Gatunek literacki: Kordian należy do dramatu. Jest to dramat romantyczny, który posiada typowe cechy dla tego gatunku: zerwanie z klasyczną zasadą trójjedności (miejsca, czasu, akcji), problematyka narodowa, fragmentaryczność akcji (sceny nie posiadają swojego początku, ani końca), otwarta kompozycja utworu, kreacja głównego bohatera, którego cechują wartości romantyczne, synkretyzm rodzajowy i gatunkowy (w utworze mieszają się elementy charakterystyczne dla różnych rodzajów i gatunków literackich).
  3. Czas i miejsce akcji: Czas powieści jest nie linearny (nie jest ułożony chronologicznie). Przygotowanie dzieje się w nocy z 31 grudnia 1799 roku na 1 stycznia 1800 roku i nawiązuje do wydarzeń historycznych przedstawione tam wiedźmy i szatani odpowiadają przywódcom powstania listopadowego. Akt I przedstawia wydarzenia z młodości Kordiana, które datuje się na okres lat 20-tych XIX wieku. Akt II dzieje się w roku 1828. Jest to czas uważany za okres dojrzewania Kordiana. Wydarzenia w Akcie III nawiązują do faktycznych wydarzeń historycznych. Mają one miejsce w roku 1829. Niedoszły do skutku zamach na cara był przewidziany na 24 maja 1829 roku. W dramacie wydarzenia dzieją się w różnych miejscach. Przygotowanie odbywa się w grocie czarnoksiężnika Twardowskiego w górach Karpackich. W Akcie I Kordian dorasta w szlacheckim dworku na prowincji, w którym mieszka wraz ze swym sługą. Jego posiadłość znajduje się w okolicy Karpat, jednak nie jest to Królestwo Polskie, a teren znajdujący się pod zaborem austriackim. Akt II przedstawia podróż Kordiana. Odwiedza on następujące miejsca: Anglię (Dover), Londyn (James Park), Włochy, Rzym, Watykan, a na końcu szczyt Mont Blanc, gdzie doznaje przemiany wewnętrznej. Wydarzenia w Akcie III dzieją się w Warszawie. Każda scena toczy się w innym miejscu: Plac Zamkowy, wnętrze kościoła katedralnego św. Jana, zamek królewski, szpital dla obłąkanych, plac Saski, cela klasztorna, plac Marsowy (zwany też placem Broni).
  4. bohaterowie: KORDIAN- Główny bohater dramatu. Jego charakter zmienia się w zależności od aktu. W akcie I jest chłopcem cierpiącym na chorobę wieku. Tkwi w wiecznej melancholii, miesza się w nim wiele uczuć, doświadcza nieodwzajemnionej miłości do Laury. Doprowadza go to do nieudanej próby samobójczej. Akt II to opis wędrówki Kordiana. Ma ona symbolizować jego okres dojrzewania, poznawania świata. Przekonuje się o prawach rządzących światem. Ostatecznie doznaje przemiany wewnętrznej i zamienia się w walecznego, romantycznego, znającego swoją wartość mężczyznę, gotowego poświęcić swe życie w imię ojczyzny. W akcie III Kordian jest spiskowcem. Niestety ta rola pokazuje jego wady. Okazuje się niezdolny zabić cara i mdleje z powodu roztrzęsienia psychicznego. Ostatecznie postanawia oddać swe życie ojczyźnie. Nie są znane dalsze losy Kordiana.

GRZEGORZ- Stary, mądry i dojrzały człowiek sługa Kordiana. Grzegorz jednak kocha panicza jak syna, widząc smutek w jego oczach próbuje wzbudzić w nim uczucia patriotyczne opowiadając mu trzy historię. Sługa nie opuszcza głównego bohatera do samego końca. Odwiedza Kordiana w celi więziennej i żegna go. Młodzieniec traktuje Grzegorza jak własnego ojca. LAURA- Jest bohaterką epizodyczną. Mieszkała razem z Kordianem w jego posiadłości. Była pierwszą miłością głównego bohatera, jednak nieodwzajemnioną. W związku z tym, że była starsza traktowała Kordiana lekceważąco, darząc go jedynie siostrzaną sympatią. Była ślepa na jego uczucia i zadufana w sobie, mimo to bardzo podobały się jej wiersze miłosne, które chłopak do niej pisał. Gdy ostatecznie zrozumiała, że źle postępowała było już za późno. WIOLETTA- Kochanka Kordiana we Włoszech. Pusta dziewczyna, której zależało tylko na majątku młodzieńca. Symbolizuje wszystkie próżne kobiety. Gdy koń Kordiana gubi złote podkowy. Wioletta zostawia go i odchodzi. DOKTOR- Odwiedza Kordiana w szpitalu dla obłąkanych. Przyjął postać doktora, choć w rzeczywistości jest to szatan. Przekonuje młodzieńca o głupocie wyznawanej przez niego idei. SPISKOWCY- Jest to bohater epizodyczny i zbiorowy. Symbolizują oni uległość młodych ludzi wobec starszych. Pokazują także, jak starsi manipulowali młodszymi i usypiali ich zapał do walki, zasłaniając się chrześcijaństwem. KSIĄŻE KONSTANTY- Brat cara Mikołaja I. Miał dobre kontakty wśród żołnierzy i oficerów. Uznawany za konsekwentnego, wręcz podłego człowieka. Przepychając się wśród tłumu strącił dziecko z rąk matki, doprowadzając je tym samym do śmierci. Z jego kłótni z bratem można się też dowiedzieć, że dokonał on kiedyś gwałtu na nastolatce. Konstanty okazuje się jednak osobą słowną i honorową, ponieważ gdy Kordian wykonał rzucone przez niego wyzwanie, ten doprowadził do podpisania wniosku ułaskawiającego młodzieńca.

  1. Streszczenie: Przygotowanie To opis spotkania czarownic i diabłów. Wprawiają oni w ruch wielki zegar, rozpoczynając tym samym nowy rok. Szatan zapowiada zwycięstwo pewnego narodu, który później jednak zginie (chodzi w domyśle o Polskę). Jeden z diabłów Mefistofeles radzi, aby stworzyć temu państwu przywódców, którzy sprawią, że tak właśnie będzie. Pojawia się ogromny kocioł, do którego czarownice i szatani zaczynają wrzucać różne składniki symbolizują one cechy charakteru i wartości. Złe duchy stworzyły Józefa Chłopickiego, Adama Jerzego Czartoryskiego, Jana Zygmunta Skrzyneckiego i Jana Krukowieckiego. Dodatkowo z kotła sami wyszli Julian Ursyn Niemcewicz i Joachim Lelewel. Nadlatują anioły, które kończą zgromadzenie, a Archanioł prosi Boga o litość dla Polski.

AKT II

Scena I Kordian siedzi na ławce w James Parku i rozmyśla nad sensem życia. Przypomina mu się nieudana próba samobójcza (chłopiec nie trafił, przez co na czole została mu blizna). Wyrywa go z tego miejscowy dozorca, który uważa, że życiem rządzi pieniądz. Tłumaczy Kordianowi, że można za niego kupić władzę, sławę, status społeczny, jednak szacunek jest wartością bezcenną. Scena II Dalsza podróż młodzieńca prowadzi go do nadmorskiego miasteczka Dover. Kordian siada na skale i pochłania się czytaniu Króla Lear'a Szekspira. Główny bohater jest zachwycony twórczością poety, oddaje mu hołd. Następnie ogarnia go frustracja dostrzega, że świat przedstawiony w dziele różni się od rzeczywistości. Irytuje go fakt, że artyści kreują w swoich poezjach światy idealne, tak bardzo odbiegające od codziennej prawdy. Scena III Kolejnym miejscem, które odwiedza Kordian są Włochy. Poznaje tam piękną Wiolettę, z którą rozpoczyna romans. Dziewczyna zapewnia go o wielkiej miłości, jednak czujny młodzieniec wystawia ją na próbę. Gdy główny bohater przedstawia Wioletcie różny obraz swojego majątku, dostrzega, że ta zmienia wraz z tym nastawienie do niego. Ostatecznie oznajmuje, że jest bankrutem, ale jego koń ma złote podkowy. Dziewczyna wyrusza z nim w drogę, jednak gdy koń gubi podkowy Wioletta opuszcza go. Pokazuje tym samym, że jest pustą osobą bez wartości, której od początku zależało tylko na bogactwie i majątku. Kordian dochodzi do wniosku, że na świecie nie ma już miłości, a ludzie gonią tylko za pieniądzem. Scena IV Główny bohater odwiedza papieża w Watykanie. Prosi go o błogosławieństwo dla cierpiącej pod zaborami Polski i Polaków. Jako akt ważności sprawy, daje głowie kościoła część ziemi polskiej, na której wyrżnięto ludzi. Papież jednak nie chce go słuchać. Zachęca Kordiana do zwiedzenia pałacu, zmienia temat na sprawy przyziemne. Mimo to, młodzieniec nie ustępuje co doprowadza duchownego do złości. Radzi chłopcu modlitwę, a następnie mówi, że rzuci klątwę na Polskę, jeżeli ta będzie się dalej sprzeciwiać, kompromitując tym samym potęgę kościoła. Kordian zdruzgotany odchodzi i zdaję sobie sprawę, że tak naprawdę nikogo nie obchodzi los Polaków. Scena V Kordian na szczycie góry Mont Blanc wygłasza swój słynny monolog. Jest on dowodem na to, że bohater przechodzi przemianę wewnętrzną. Nie jest on już bowiem chłopcem poznającym świat, ale świadomym mężczyzną gotowym walczyć o swoją ojczyznę. Wypowiada słynne zdanie: Jam jest posąg człowieka na posągu zdanie: „Jam jest posąg człowieka na posągu świata”

Nazywa Polskę Winkelriedem narodów (nawiązanie do Arnolda Winkelrieda bohatera, który podczas bitwy wystawił się i poświęcił swoje życie, jednak tym samym doprowadził do zwycięstwa swojego kraju). Polska również ma być przykładem dla innych Państw europejskich i poprzez swoje poświęcenie w walce z Rosją dać przestrzeń innym do działania. Nie oznacza to jednak, że trzeba się oddać w stan uśpienia, trzeba walczyć. Gotów poświęcić swoje życie w imię ojczyzny Kordian, rzuca się na chmurę, która przenosi go z powrotem do Polski. AKT III Scena I Przed Zamkiem Królewskim w Warszawie zebrało się dużo ludzi, w związku z koronacją cara Mikołaja I na króla Polski. Rozmowa ludzi z tłumu pokazuje jak bardzo naród polski jest uśpiony, niezainteresowany walką o ojczyznę. Wszyscy nie mogą doczekać się wyglądu oraz ubioru cara i jego dygnitarzy jest to oczywiście dobry temat do plotek i dyskusji. Kilku innych gapiów nie może się natomiast doczekać wieczornego pijaństwa, które ma się odbyć z tej okazji. Scena II Przedstawia ona koronację cara Mikołaja I w katedrze św. Jana, który przysięga rządzić krajem zgodnie z konstytucją. Scena III Po koronacji na Placu Zamkowym ludzie wymieniają opinie na temat tego wydarzenia Jeden Szlachcic dochodzi do wniosku, że aktualny Król Polski mimo złożonej przysięgi złamie konstytucję. Sprzeciwia mu się Szewc, który radzi nie wybiegać w przyszłość, która jego zdaniem nie będzie tak wyglądać. Bardziej interesuje go jednak teraźniejszość wspomina podłość księcia Konstantego, który przepychając się zabił dziecko, zrzucając je na ziemię. Wieczorem zaczyna się pijaństwo i uczta. Wśród świętujących ludzi pojawia się Nieznajomy, który nawołuje lud do bezczynności. Głosi, że tylko nieliczni pójdą w bój z zaborcą w odwecie. Ludzi jednak przeraża to i chowają się do swoich mieszkań. Scena IV W podziemnych lochach kościoła św. Jana dochodzi do obrad spiskowców, planujących zamach na cara. Przy wejściu stoją straże, które wpuszczają tylko tych, którzy znają hasło- Winkelried. Wszyscy spiskujący są w maskach i posługują się pseudonimami. Wypowiada się Podchorąży, który motywuje grupę do morderstwa Króla Polski, argumentując to krzywdami wyrządzonymi Polakom. Większość jednak boi się sprzeciwić królowi z obawy przed konsekwencjami. Wtedy do lochów próbuje wejść człowiek, który nie zna hasła. Straże zabijają go i kopią mu grób. Podchorąży proponuje głosowanie, którego wynik zadecyduje o nie zabijaniu cara (w proporcjach 150 głosów na nie i 5 na tak). Zirytowany ujawnia się. Okazuje się, że jest to Kordian, który następnie wpada w szał i wybiega z zebrania, zapewniając, że poświęci swe życie i sam zabije cara Mikołaja I.

podpisać ułaskawienie Kordiana. Meldunek zostaje natychmiast wysłany na Plac Marsowy, gdzie odbywa się egzekucja na młodzieńcu. Scena X Kordian podczas ceremonii nie odzywa się. Zostaje pozbawiony tytułu szlacheckiego, poprzez złamanie jego szabli. Pluton żołnierzy, który dokonuje egzekucji, przygotowuje się do strzału, a młodzieniec nie zgadza się na zawiązanie mu oczu. W oddali widać adiutanta na koniu, który biegnie z ułaskawieniem. Jednak dający znak do strzału oficer nie widzi go. Tą sytuacją kończy się akcja dramatu. Nie wiadomo, czy Kordian przeżył, czy nie. Tytuł właściwy Pełny tytuł Kordiana brzmi: Kordian: Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny. Wynika z tego, że Słowacki planował napisanie kolejnych części Kordiana (może to sugerować. że adiutant jednak zdążył i Kordian przeżył), jednak ostatecznie nigdy do tego nie doszło. W jednym z listów Słowackiego pisze on moja trzecia część Kordiana spalona. Spisek koronacyjny jest także podtytułem w akcie III. Odwołuje się to do faktycznego wydarzenia historycznego. Koronacja cara Mikołaja I miała miejsce w Warszawie na Placu Saskim 24 maja 1829 roku. Zamach na cara był również w rzeczywistości planowany i także do niego nie doszło. Spiskowcy ze szkoły podchorążych zrezygnowali z niego z powodów moralnych.