Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Kryteria oceniania. Zakres podstawowy. III klasa liceum ..., Notatki z Gospodarka

na czym polegała rewolucja agrarna ... na czym miała polegać. „opieka trzech ... kryzysu przysięgowego. • wymienić trudności, z jakimi musieli się.

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

komik86
komik86 🇵🇱

3.9

(7)

154 dokumenty

1 / 54

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
1
Kryteria oceniania. Zakres podstawowy.
III klasa liceum ogólnokształcącego i technikum
Poniższy zestaw wymagań edukacyjnych na poszczególne oceny uwzględnia planowane osiągnięcia ucznia w zakresie wiedzy i umiejętności zawarte w rozkładzie materiału
i planie wynikowym zintegrowanym z serią Ślady czasu. Zestaw ten to jedynie propozycja. Nauczyciel może wykorzystać przedstawiony podział wymagań w swojej pracy
dydaktycznej lub zmodyfikować go tak, by w pełni odpowiadał on specyfice klasy i indywidualnym możliwościom uczniów, z którymi pracuje.
Temat
lekcji
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
Poziom konieczny
ocena dopuszczająca
Poziom podstawowy
ocena dostateczna
Uczeń potrafi to,
co na ocenę dopuszczającą,
oraz:
Poziom rozszerzający
ocena dobra
Uczeń potrafi to,
co na ocenę dostateczną,
oraz:
Poziom dopełniający
ocena bardzo dobra
Uczeń potrafi to,
co na ocenę dobrą, oraz:
Poziom wykraczający
ocena celująca
Uczeń potrafi to,
co na ocenę bardzo
dobrą, oraz:
Europa i świat po kongresie wiedeńskim
Kongres
wiedeński
(rozdz. 1)
Uczeń zna:
daty: 18141815
postacie: Klemensa von
Metternicha, Aleksandra I
Romanowa, Charles’a de
Talleyranda
państwa uczestniczące
w kongresie
założycieli Świętego
Przymierza
zmiany terytorialne, które
się dokonały w wyniku
Uczeń zna:
postacie: Fryderyka
Wilhelma III
Hohenzollerna,
Franciszka I Habsburga
zasady ładu
wiedeńskiego
Uczeń rozumie:
pojęcia: koncert
mocarstw/ kwintet
mocarstw, polityka
Uczeń zna:
postacie: Roberta
Stewarta, Ludwika
XVIII Burbona
Uczeń rozumie:
pojęcie: Związek
Niemiecki
dlaczego na kongresie
nie reaktywowano
Rzeszy Niemieckiej
i nie podjęto decyzji
Uczeń rozumie:
dlaczego Wielka
Brytania zabiegała
o tzw. strategiczne
terytoria na mapie
świata
Uczeń potrafi:
wyjaśnić, dlaczego
dyplomacji Wielkiej
Brytanii zależało na
realizacji idei
Uczeń rozumie:
pojęcie ekumenizm
Uczeń potrafi:
wyjaśnić, jakie dwie
nieformalne koalicje
zawiązały się
jeszcze przed
rozpoczęciem obrad
kongresu
wiedeńskiego
wyjaśnić, dlaczego
separatyzm
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b
pf1c
pf1d
pf1e
pf1f
pf20
pf21
pf22
pf23
pf24
pf25
pf26
pf27
pf28
pf29
pf2a
pf2b
pf2c
pf2d
pf2e
pf2f
pf30
pf31
pf32
pf33
pf34
pf35
pf36

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Kryteria oceniania. Zakres podstawowy. III klasa liceum ... i więcej Notatki w PDF z Gospodarka tylko na Docsity!

Kryteria oceniania. Zakres podstawowy.

III klasa liceum ogólnokształcącego i technikum

Poniższy zestaw wymagań edukacyjnych na poszczególne oceny uwzględnia planowane osiągnięcia ucznia w zakresie wiedzy i umiejętności zawarte w rozkładzie materiału i planie wynikowym zintegrowanym z serią Ślady czasu. Zestaw ten to jedynie propozycja. Nauczyciel może wykorzystać przedstawiony podział wymagań w swojej pracy dydaktycznej lub zmodyfikować go tak, by w pełni odpowiadał on specyfice klasy i indywidualnym możliwościom uczniów, z którymi pracuje.

Temat

lekcji

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny

Poziom konieczny ocena dopuszczająca

Poziom podstawowy ocena dostateczna

Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz:

Poziom rozszerzający ocena dobra

Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:

Poziom dopełniający ocena bardzo dobra

Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz:

Poziom wykraczający ocena celująca

Uczeń potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz:

Europa i świat po kongresie wiedeńskim

Kongres wiedeński (rozdz. 1)

Uczeń zna:  daty: 1814– 1815  postacie: Klemensa von Metternicha, Aleksandra I Romanowa, Charles’a de Talleyranda  państwa uczestniczące w kongresie  założycieli Świętego Przymierza  zmiany terytorialne, które się dokonały w wyniku

Uczeń zna:  postacie: Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna, Franciszka I Habsburga  zasady ładu wiedeńskiego

Uczeń rozumie:  pojęcia: koncert mocarstw/ kwintet mocarstw, polityka

Uczeń zna:  postacie: Roberta Stewarta, Ludwika XVIII Burbona

Uczeń rozumie:  pojęcie: Związek Niemiecki  dlaczego na kongresie nie reaktywowano Rzeszy Niemieckiej i nie podjęto decyzji

Uczeń rozumie:  dlaczego Wielka Brytania zabiegała o tzw. strategiczne terytoria na mapie świata

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, dlaczego dyplomacji Wielkiej Brytanii zależało na realizacji idei

Uczeń rozumie:  pojęcie ekumenizm

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, jakie dwie nieformalne koalicje zawiązały się jeszcze przed rozpoczęciem obrad kongresu wiedeńskiego  wyjaśnić, dlaczego separatyzm

postanowień kongresu wiedeńskiego

Uczeń rozumie:  pojęcia: równowaga sił, legitymizm, restauracja  cel powstania Świętego Przymierza

Uczeń potrafi:  wyjaśnić główne postanowienia kongresu wiedeńskiego

reakcji, ład wiedeński/ system wiedeński  przyczyny i konsekwencje decyzji podjętych na kongresie wiedeńskim

Uczeń potrafi:  omówić główne zasady, na jakich opierał się ład wiedeński  wskazać na mapie zmiany terytorialne wprowadzone po kongresie wiedeńskim  omówić postanowienia kongresu wiedeńskiego dotyczące ziem polskich

o powstaniu zjednoczonych Włoch  dlaczego kongres wiedeński nazwano „tańczącym kongresem”

Uczeń potrafi:  wyjaśnić rolę władców Rosji, Austrii i Prus w Świętym Przymierzu  wyjaśnić wpływ „stu dni” Napoleona na obrady kongresu wiedeńskiego

równowagi sił w Europie  wyjaśnić, dlaczego przywrócenie wcześniej panujących dynastii na trony europejskie nie oznaczało powrotu do stanu sprzed 1789 r., czyli do feudalnych stosunków społecznych i dawnych systemów politycznych

regionalny utrudniał realizację idei zjednoczenia Włoch  ocenić, czy słusznie kongres wiedeński jest uważany za najważniejsze spotkanie przywódców XIX- wiecznej Europy

Cywilizacja przemysłowa w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 2)

Uczeń zna:  daty: 1769, 1825  postacie: Jamesa Watta, George’a Stephensona, Samuela Morse’a  państwa, w których najwcześniej dokonała się rewolucja przemysłowa  wynalazki, które przyspieszyły proces produkcji  skutki rewolucji przemysłowej

Uczeń rozumie:  pojęcia: rewolucja przemysłowa, cywilizacja przemysłowa, wolny rynek, fabryka, parowóz, telegraf,

Uczeń zna:  daty: 1807, 1837  postać: Roberta Fultona  gałęzie przemysłu, które się rozwinęły w wyniku industrializacji

Uczeń rozumie:  pojęcia: rewolucja agrarna, płodozmian, parowiec, drobnomieszczaństwo  na czym polegała rewolucja agrarna  wpływ płodozmianu na zwiększenie uprawianego areału

Uczeń potrafi:

Uczeń zna:  datę: 1785  postać: Edmunda Cartwrighta  państwa, w których w pierwszej połowie XIX w. nastąpił największy przyrost ludności mieszkającej w miastach

Uczeń rozumie:  pojęcia: mechaniczne krosno, omnibus, kultura miejska, margines społeczny, wolne zawody  dlaczego okres przełomu XVIII

Uczeń zna:  trasę pierwszego rejsu statkiem parowym  trasę pierwszej towarowej linii kolejowej

Uczeń rozumie:  pojęcie: społeczeństwo ery industrialnej  wpływ zmian w gospodarce na życie codzienne ludności

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, dlaczego rewolucja przemysłowa przyczyniła się do migracji ludności

Uczeń potrafi:  ocenić konsekwencje rozwoju przemysłu dla środowiska przyrodniczego  scharakteryzować narastanie dysproporcji między strefami rozwoju i zacofania w pierwszej połowie XIX w.  wskazać pozytywne i negatywne konsekwencje rewolucji przemysłowej dla społeczeństwa

 nowe idee społeczno- polityczne, które narodziły się w pierwszej połowie XIX w.  nowe prądy kulturowe pod koniec XVIII i w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń rozumie:  pojęcia: konserwatyzm, liberalizm, socjalizm, anarchizm, Manifest Komunistyczny , komunizm, klasycyzm, romantyzm

Uczeń potrafi:  podać przykłady dzieł sztuki klasycystycznej i romantycznej

 cechy sztuki klasycystycznej i romantycznej

Uczeń rozumie:  pojęcia: falanstery, feminizm, nacjonalizacja, rewolucja socjalna, neoklasycyzm  przyczyny narodzin socjalizmu

Uczeń potrafi:  omówić główne założenia konserwatyzmu i liberalizmu  scharakteryzować idee odwołujące się do kwestii robotniczych  scharakteryzować sztukę klasycystyczną  wymienić główne cechy sztuki romantycznej

 pojęcia: familister, furieryści, sztuka użytkowa  przyczyny narodzin ideologii liberalnej i konserwatywnej  dlaczego anarchiści domagali się likwidacji państwa  różnicę między socjalizmem i komunizmem

Uczeń potrafi:  porównać poglądy socjalistów, komunistów i anarchistów  rozpoznać dzieła malarstwa, rzeźby, architektury klasycystycznej  rozpoznać cechy romantyzmu w sztuce, architekturze, muzyce i literaturze

 przyczyny popularności stylu biedermeier

Uczeń potrafi:  omówić przemiany w kulturze europejskiej pierwszej połowy XIX w.  wyjaśnić przyczyny rozwoju mecenatu mieszczańskiego

Kontestacja ładu wiedeńskiego (rozdz. 4)

Uczeń zna:  daty: 1825, 1830  postacie: Karola X, Ludwika Filipa I, Mikołaja I  państwa, w których podważano ład wiedeński  przyczyny kontestacji ładu wiedeńskiego  grupy społeczne negujące ład wiedeński

Uczeń zna:  daty: 1817, 1834  postacie: Leopolda I, Giuseppe Mazziniego  okoliczności powstania flagi Niemiec

Uczeń rozumie:  pojęcia: karbonariusze, związek burszowski,

Uczeń zna:  postać: Wilhelma I

Uczeń rozumie:  pojęcia: risorgimento , linia orleańska  dlaczego, początkowo, XIX-wieczny włoski ruch narodowy miał zwolenników tylko wśród elit

Uczeń rozumie:  cele polityczne katolickich Irlandczyków

Uczeń potrafi:  wyjaśnić sens stwierdzenia Klemensa von Metternicha „Kiedy Paryż kichnie, Europa dostaje kataru”

Uczeń rozumie:  symbolikę, którą posługiwali się karbonariusze

Uczeń potrafi:  wyjaśnić symboliczne treści obrazu Wolność wiodąca lud

Uczeń rozumie:  pojęcia: rewolucja lipcowa, cenzus majątkowy, dekabryści, kalendarz juliański, katorga  dlaczego Karol X abdykował  dlaczego powstańców, którzy wystąpili przeciw carowi w 1825 r. nazwano dekabrystami

Uczeń potrafi:  scharakteryzować przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji  wyjaśnić przyczyny walki Belgów o niepodległość  scharakteryzować przyczyny wystąpienia i klęski dekabrystów

Młoda Europa, Młoda Polska  znaczenie wiecu na Górze Wartburskiej dla zjednoczenia Niemiec  dlaczego policja z łatwością inwigilowała środowisko związku burszowskiego  dlaczego Wielka Brytania szybko uznała nowy porządek polityczny we Francji

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, dlaczego karbonariusze należeli do kontestatorów ładu wiedeńskiego  wyjaśnić cele i sposób działania Młodej Europy

 dlaczego Austria sprzeciwiała się zjednoczeniu Włoch

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, dlaczego w 1830 r. Święte Przymierze poniosło pierwszą poważną porażkę

(28 lipca 1830 r.) Eugène’a Delacroix  wyjaśnić, dlaczego konstytucja belgijska stała się wzorcem dla nowo powstających aktów prawnych w Europie i na świecie  wyjaśnić, dlaczego Szwajcaria była głównym ośrodkiem europejskich rewolucjonistów

Wiosna Ludów 1848 – 1849 (rozdz. 5)

Uczeń zna:  datę: 1848  postacie: Ludwika Filipa I, Karola Ludwika Napoleona Bonaparte – Napoleona III, Lajosa Kossutha, Józefa Bema

Uczeń rozumie:  pojęcia: II Republika Francuska, prezydent, zamach stanu, II Cesarstwo

Uczeń zna:  daty: II 1848, III 1848, V 1848, 1848– 1849  postacie: Henryka Dembińskiego, Fryderyka Wilhelma IV, Ferdynanda I, Franciszka Józefa I, Klemensa von Metternicha

Uczeń rozumie:

Uczeń zna:  daty: 22 II 1848, III 1848–VIII 1849, 1850, 1852  postacie: Józefa Wysockiego, Iwana Paskiewicza, Josepha Radetzkiego, Ludwika Mierosławskiego, Giuseppe Mazziniego, Giuseppe Garibaldiego, Adama Mickiewicza

Uczeń zna:  postacie: Wojciecha Chrzanowskiego, króla Sycylii Karola Alberta, papieża Piusa IX

Uczeń rozumie:  pojęcia: Landtag, patent, rząd republiki rzymskiej

Uczeń potrafi:

Uczeń potrafi:  dokonać bilansu wystąpień rewolucyjnych w czasie Wiosny Ludów w Europie  opisać rolę prasy w propagowaniu haseł Wiosny Ludów

 wyjaśnić, dlaczego obrady parlamentu we Frankfurcie zakończyły się niepowodzeniem

Ameryka Północna i Południowa w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 6)

Uczeń zna:  tzw. amerykańskie cechy: etos pracy, duch pionierski, kult wzajemnej pomocy i indywidualnego sukcesu

Uczeń rozumie:  pojęcia: kampania wyborcza, farmy, stany, Jankesi  wpływ rozbudowy infrastruktury kolejowej na rozwój Stanów Zjednoczonych

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, jakie czynniki miały wpływ na wzrost populacji USA w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń zna:  daty: 1812– 1814  czas powstania hymnu narodowego i flagi Stanów Zjednoczonych

Uczeń rozumie:  pojęcia: mormoni, amerykańska tożsamość  rolę akcji osiedleńczej, aneksji, wojen w zwiększaniu terytorium Stanów Zjednoczonych

Uczeń potrafi:  wyjaśnić wpływ rewolucji przemysłowej na rozwój gospodarczy USA w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń zna:  daty: 1836, 1850

Uczeń potrafi:  wskazać na mapie stany Teksas i Kalifornię przyłączone do USA po wojnie z Meksykiem

Uczeń rozumie:  że rozrost terytorialny USA dokonywał się kosztem ludności autochtonicznej – Indian

Uczeń potrafi:  scharakteryzować rozwój terytorialny USA w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń rozumie:  dlaczego Polacy wysłani na Santo Domingo w celu tłumienia powstania niewolników przyłączali się do miejscowej ludności

Uczeń potrafi:  porównać proces demokratyzacji USA z procesem demokratyzacji w państwach europejskich w pierwszej połowie XIX w.

Ziemie dawnej Rzeczpospolitej w latach 1815– 1848

Ziemie dawnej Rzeczpospolitej w latach 1815– 1830 (rozdz. 7)

Uczeń zna:  datę: 1815  postacie: cara Aleksandra I/ króla Aleksandra II, wielkiego księcia Konstantego, Adama Mickiewicza,

Uczeń zna:  daty: 1816, 1818, 1828  postacie: Adama Jerzego Czartoryskiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana, Alojzego Felińskiego,

Uczeń zna:  daty: 1817, 1825  postacie: Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Antoniego Radziwiłła,

Uczeń zna:  postacie: Stanisława Skarbka, Leona Ludwika Sapiehy, Ludwika Geyera, Stanisława Kostki Potockiego

Uczeń zna:  postacie: Stanisława Wodzickiego, Rajmunda Rembielińskiego

Uczeń rozumie:

Juliusza Słowackiego, Nikołaja Nowosilcowa, Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, Fryderyka Chopina  decyzje kongresu wiedeńskiego w sprawie ziem polskich  główne postanowienia zawarte w konstytucji Królestwa Polskiego  zasięg terytorialny i położenie na mapie Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Wolnego Miasta Krakowa/ Rzeczpospolitej Krakowskiej, Królestwa Polskiego/Kongresowego

Uczeń rozumie:  pojęcia: Wielkie Księstwo Poznańskie, Wolne Miasto Kraków/ Rzeczpospolita Krakowska, Królestwo Polskie/ Kongresowe, autonomia, namiestnik, Kresy, konstytucja oktrojowana, Rada Stanu, immunitet parlamentarny, Rada Administracyjna, Uniwersytet Warszawski/ Aleksandryjski  dlaczego nadzieje Polaków na restytucję Rzeczpospolitej podczas kongresu wiedeńskiego nie zostały spełnione

Juliana Ursyna Niemcewicza, Stanisława Staszica

Uczeń rozumie:  pojęcia: gubernie zachodnie, ziemie zabrane, kurator, Liceum Krzemienieckie, Towarzystwo Filomatyczne, Towarzystwo Filaretów, Bank Polski, Giełda Kupiecka, polityka etatystyczna, Kanał Augustowski, Towarzystwo Przyjaciół Nauk  różnicę w sytuacji politycznej ziem zabranych i Królestwa Polskiego  dlaczego ukaz carski zabronił działalności Towarzystwa Filomatycznego i Towarzystwa Filaretów

Uczeń potrafi:  omówić kompetencje władcy w świetle konstytucji Królestwa Polskiego w 1815 r.  wymienić swobody obywatelskie, które konstytucja gwarantowała

Józefa Zajączka, Jana i Jędrzeja Śniadeckich  herb Królestwa Polskiego

Uczeń rozumie:  pojęcia: Królestwo Galicji i Lodomerii, gubernator, Galicyjski Sejm Stanowy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Uniwersytet Lwowski, komisarze państw zaborczych, landrat, Uniwersytet Wileński, Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w Warszawie  w czym przejawiała się autonomia Wielkiego Księstwa Poznańskiego w ramach Królestwa Prus  na czym miała polegać „opieka trzech mocarstw” nad Rzeczpospolitą Krakowską

Uczeń potrafi:  scharakteryzować sytuację polityczną ziem polskich wchodzących w skład zaboru pruskiego

Uczeń rozumie:  pojęcia: Galicyjskie Towarzystwo Gospodarcze, Galicyjskie Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, minister wyznań i oświecenia publicznego, Łódzki Okręg Przemysłowy, lojalizm  dlaczego Galicja do lat

  1. XIX w. była najbardziej zapóźnionym cywilizacyjnie i kulturowo obszarem ziem polskich  dlaczego pieśń Boże, coś Polskę… była manifestem lojalizmu wobec króla Aleksandra II (cara Aleksandra I)

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, w jaki sposób herb Królestwa Polskiego ukazuje zależność Królestwa Kongresowego od Imperium Rosyjskiego  wyjaśnić znaczenie Lwowa jako stolicy Królestwa Galicji i Lodomerii

 pojęcia: Zgromadzenie Reprezentantów, Senat Rządzący  znaczenie Rzeczpospolitej Krakowskiej dla polskiego życia kulturalnego i patriotycznego

Uczeń potrafi:  omówić sytuację polityczną Rzeczpospolitej Krakowskiej  ocenić stosunek Polaków do cara Aleksandra I  ocenić politykę cara Aleksandra I wobec Królestwa Polskiego

zesłania, konfiskaty, emigracja, stan wojenny, Cytadela

Uczeń potrafi:  wymienić cele, jakie chcieli osiągnąć członkowie spisku podchorążych  wymienić represje popowstaniowe w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych

Uczeń potrafi:  scharakteryzować przyczyny wybuchu powstania listopadowego  przedstawić przebieg nocy listopadowej  wyjaśnić przyczyny detronizacji cara Mikołaja I i dynastii Romanowów

 przyczyny braku rozwiązania sprawy chłopskiej przez sejm w czasie powstania

Uczeń potrafi:  wskazać na planie Warszawy obiekty związane z nocą listopadową oraz trasę, którą podążali spiskowcy  wskazać na mapie Warszawę, Stoczek Łukowski, Olszynkę Grochowską, Iganie, Ostrołękę, a na planie Warszawy Redutę Ordona i Kościół św. Wawrzyńca na Woli

 dlaczego o sukcesie nocy listopadowej przesądziło zdobycie Arsenału  znaczenie regularnej armii w prowadzeniu działań zbrojnych

Uczeń potrafi:  omówić międzynarodową reakcję na powstanie  przedstawić przebieg walk zbrojnych w czasie powstania

listopadowe miało szanse powodzenia, oraz uzasadnić swoją decyzję  wymienić utwory literackie, obrazy, pomniki tematycznie związane z powstaniem listopadowym

Wielka Emigracja (rozdz. 9)

Uczeń zna:  datę: 1831  postacie: Adama Jerzego Czartoryskiego, Ignacego Prądzyńskiego, Józefa Dwernickiego, Józefa Bema, Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida  państwa, w których osiedliło się najwięcej powstańców  wybitnych twórców kultury polskiej przebywających na emigracji po powstaniu listopadowym

Uczeń zna:  daty: 1832, 1836  postać: Joachima Lelewela

Uczeń rozumie:  pojęcia: Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Centralizacja, agenci dyplomatyczni, Wielki manifest

Uczeń potrafi:  scharakteryzować program polityczny środowiska skupionego

Uczeń zna:  datę: 1835

Uczeń rozumie:  pojęcia: Towarzystwo Historyczno- Literackie, katedra kultury i literatur słowiańskich  wpływ pochodzenia społecznego przywódców na programy ugrupowań Wielkiej Emigracji

Uczeń potrafi:

Uczeń zna:  postać: Andrzeja Towiańskiego

Uczeń rozumie:  pojęcie: mesjanizm,  co oznacza sformułowanie: Polska „Chrystusem narodów”

Uczeń potrafi:  wyjaśnić ideę polskiego mesjanizmu

Uczeń zna:  postacie: Adama Gurowskiego, Jana Nepomucena Janowskiego, Władysława Zamoyskiego, Janusza Woronicza

Uczeń potrafi:  ocenić, który z programów polskich ugrupowań politycznych działających na emigracji miał największe szanse

Uczeń rozumie:  pojęcia: Wielka Emigracja, Hotel Lambert, emisariusze, legiony, promocja kultury, mecenat artystyczny, Biblioteka Polska, trójzaborowe powstanie, uwłaszczenie chłopów  dlaczego emigracja po powstaniu listopadowym nosi nazwę Wielkiej

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, jaką rolę w kształtowaniu życia Polaków na emigracji odegrał Hotel Lambert

wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego  omówić wizję Polski przedstawioną w Wielkim manifeście Towarzystwa Demokratycznego Polskiego

 opisać rolę Paryża jako centrum życia kulturalnego Polaków na emigracji  wskazać na mapie główne ośrodki Wielkiej Emigracji

powodzenia, i uzasadnić swoją decyzję

Powstanie krakowskie. Wiosna Ludów na ziemiach polskich (rozdz. 10)

Uczeń zna:  daty: 1846, 1848  postacie: Szymona Konarskiego, Ludwika Mierosławskiego, Jakuba Szeli, Edwarda Dembowskiego, Józefa Bema, Adama Mickiewicza  przyczyny wybuchu powstania krakowskiego i rabacji galicyjskiej  miejsca, w których doszło do wystąpień na ziemiach polskich w czasie Wiosny Ludów

Uczeń zna:  daty: II–III 1846, III 1848, III–V 1848, V 1848  postacie: Piotra Ściegiennego, Wiktora Heltmana, Henryka Dembińskiego  Polaków, którzy uczestniczyli w Wiośnie Ludów poza ziemiami polskimi

Uczeń rozumie:  pojęcia: cyrkuł, Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Wielkie Księstwo

Uczeń zna:  postacie: Jana Tyssowskiego, Wojciecha Chrzanowskiego

Uczeń rozumie:  pojęcia: Stowarzyszenie Ludu Polskiego, Centralizacja Poznańska, Związek Plebejuszy, egoizm narodowy, Główna Rada Ruska we Lwowie  dlaczego powstanie chłopów

Uczeń zna:  postacie: Franza Stadiona, Aleksandra Fredry

Uczeń rozumie:  grę polityczną, którą wobec polskich oddziałów w Wielkopolsce prowadziły władze pruskie w 1848 r.  w jaki sposób Austriacy wykorzystali Rusinów do osłabienia polskiego ruchu narodowego w czasie Wiosny Ludów

Uczeń rozumie:  dlaczego wśród niemieckich liberałów i demokratów zwyciężył egoizm narodowy i nastroje nacjonalistyczne

Uczeń potrafi:  przedstawić różne postawy polskich chłopów w Galicji wobec sprawy odzyskania niepodległości  wyjaśnić, jaką rolę w węgierskiej

Społeczeństwo i gospodarka na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 11)

Uczeń zna:  daty: 1842, 1848, 1851  postacie: Dezyderego Chłapowskiego, Hipolita Cegielskiego  główne ośrodki przemysłowe na ziemiach polskich  największe miasta na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.  zmiany w rolnictwie na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń rozumie:  pojęcia: industrializacja, Zagłębie Dąbrowskie, Huta Bankowa, Zagłębie Staropolskie, Bank Polski, granica celna, Kolej Warszawsko-Wiedeńska, burżuazja, inteligencja, proletariat, manufaktura, praca organiczna, organicznicy  znaczenie rozwoju kolei dla rozwoju gospodarczego ziem polskich  wpływ uwłaszczenia chłopów na migrację ludności ze wsi do miast

Uczeń potrafi:

Uczeń zna:  daty: 1823, 1834  postacie: Andrzeja Zamoyskiego, Karola Marcinkowskiego  instytucje na terenie Wielkopolski wspierające polską działalność gospodarczą i polską kulturę

Uczeń rozumie:  pojęcia: galanteria metalowa, klemensowczycy, latyfundia rolno- spożywcze, Ziemstwo Kredytowe, Bazar  wpływ inwestora państwowego na rozwój przemysłu w Królestwie Polskim  wpływ industrializacji na zmiany społeczne

Uczeń potrafi:  scharakteryzować strukturę społeczną Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w.  przedstawić najważniejsze inwestycje gospodarcze w Królestwie Polskim  przedstawić warunki panujące na galicyjskiej

Uczeń zna:  daty: 1816, 1846  postać: Jana Koźmiana

Uczeń rozumie:  pojęcia: akt regulacyjny, edykt królewski, edykt regulacyjny  przyczyny zmian w strukturze wielkości gospodarstw chłopskich w Wielkopolsce  znaczenie rozwoju gospodarczego zaboru pruskiego dla utrzymania polskości tych ziem  wpływ wprowadzenia powszechnego obowiązku szkolnego w Prusach na likwidację problemu analfabetyzmu w zaborze pruskim i rozwój cywilizacyjny tych ziem

Uczeń potrafi:  porównać rozwój przemysłu ciężkiego w Zagłębiu Dąbrowskim i Zagłębiu Staropolskim  wyjaśnić wpływ zniesienia granicy celnej między

Uczeń rozumie:  wpływ budowy Cytadeli w Warszawie na kierunki rozwoju miasta

Uczeń potrafi:  scharakteryzować rozwój Warszawy w pierwszej połowie XIX w.  wyjaśnić znaczenie Kolei Warszawsko- Wiedeńskiej dla mieszkańców i rozwoju gospodarczego ziem polskich  scharakteryzować narodziny idei pracy organicznej  omówić, w jaki sposób w Wielkopolsce realizowano ideę pracy organicznej  analizować źródła statystyczne dotyczące demografii, urbanizacji, gospodarki, poziomu życia na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.  wskazać na mapie Zagłębie Dąbrowskie, Będzin, Czeladź, Dąbrowę – Hutę Bankową, Zagłębie Staropolskie, Kielce, Suchedniów, rzekę

Uczeń potrafi:  ocenić zasługi Andrzeja Zamoyskiego dla rozwoju nowoczesnej myśli ekonomicznej na ziemiach polskich  przedstawić rolę klemensowczyków w przemianach na polskiej wsi w pierwszej połowie XIX w.  porównać warunki uwłaszczenia chłopów w Galicji i Wielkim Księstwie Poznańskim  przedstawić dokonania gospodarcze i społeczne przedsiębiorczych Wielkopolan w pierwszej połowie XIX w.  porównać poziom rozwoju gospodarczego ziem polskich w poszczególnych zaborach

 wyjaśnić, w jakim celu powołano do życia poznański Bazar

wsi w pierwszej połowie XIX w.

Królestwem Polskim a Cesarstwem Rosyjskim na rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego

Kamienną, Warszawę, Żyrardów, Częstochowę, Sosnowiec, Szczebrzeszyn (Klemensów)

Kultura na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 12)

Uczeń zna:  daty: 1800, 1822  postacie: Stanisława Staszica, Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Cypriana Kamila Norwida, Aleksandra Fredry – ich dzieła i dokonania

Uczeń rozumie:  pojęcia: klasycyzm, romantyzm, wieszcz

Uczeń potrafi:  wymienić główne nurty kultury polskiej w pierwszej połowie XIX w.  omówić główne cechy polskiego romantyzmu

Uczeń zna:  daty: 1807– 1814  postacie: Izabeli Czartoryskiej, rodzinę Raczyńskich, Samuela Bogumiła Lindego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Wojciecha Bogusławskiego, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Narcyzy Żmichowskiej

  • ich dzieła i dokonania

Uczeń rozumie:  pojęcia: mecenat artystyczny, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Teatr Narodowy, Biblioteka Raczyńskich

Uczeń potrafi:  wymienić główne ośrodki życia umysłowego, kulturalnego i artystycznego na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.

Uczeń zna:  datę: 1818  postacie: Heleny Radziwiłłowej, Józefa Elsnera, Seweryna Goszczyńskiego, Jakuba Kubickiego, Alojzego Felińskiego – ich dzieła i dokonania

Uczeń rozumie:  dlaczego Puławy nazywano polskimi Atenami  znaczenie opracowania i publikacji Słownika języka polskiego przez Samuela Bogumiła Lindego

Uczeń potrafi:  omówić rolę mecenatu arystokratycznego w rozwoju kultury polskiej pod zaborami  wskazać elementy charakterystyczne dla architektury klasycystycznej w bryle budynku Belwederu (lub na

Uczeń zna:  postacie: Kajetana Koźmiana, Jana Pawła Woronicza, Piotra Michałowskiego, Henryka Rodakowskiego – ich dzieła i dokonania

Uczeń rozumie :  jak klęska powstania listopadowego wpłynęła na kulturę polską

Uczeń potrafi:  omówić znaczenie rezydencji Czartoryskich w Puławach dla zachowania kultury pod zaborami  ocenić rolę Stanisława Staszica w rozwoju polskiej nauki pierwszej połowy XIX w.

Uczeń zna:  postacie: Kazimierza Brodzińskiego, Abrahama Sterna

Uczeń rozumie:  rolę prac Joachima Lelewela w polskiej historiografii

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, na czym polegał spór klasyków z romantykami  wymienić wynalazki Abrahama Sterna  wyjaśnić rolę salonów literackich

Uczeń potrafi:  wymienić przyczyny wojny krymskiej  wyjaśnić skutki wojny krymskiej

papiestwo i Królestwo Sardynii zdecydowały się na udział w wojnie krymskiej  wpływ wojny krymskiej na Święte Przymierze

Uczeń potrafi:  wyjaśnić genezę wojny krymskiej  scharakteryzować interesy państw uczestniczących w wojnie krymskiej  przedstawić główne reformy Aleksandra II  wymienić postanowienia kongresu paryskiego 1856 r.

 rolę floty czarnomorskiej w basenie Morza Czarnego  dlaczego Rosja szerzyła ideę panslawizmu  jaką rolę odgrywało prawosławie w zbliżeniu Rosji i Słowian na Bałkanach

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, na jakich zasadach przeprowadzono uwłaszczenie chłopów w Rosji  przedstawić wpływ wojny krymskiej na dążenia niepodległościowe ludów bałkańskich

Wołoszczyznę, Synopę, Bosfor, Dardanele

mocarstw zachodnich i Turcji

Wojna secesyjna (rozdz. 14)

Uczeń zna:  daty: 1860, 1865  postacie: Abrahama Lincolna, Jeffersona Davisa, rodziny Rockefellerów  przyczyny wybuchu wojny secesyjnej  skutki wojny secesyjnej

Uczeń rozumie:  pojęcia: Unia, państwo federacyjne, stan, abolicja,

Uczeń zna:  daty: 1862, 1863  postacie: Roberta Lee, Thomasa Jacksona, Ulyssesa Granta, Williama Shermana

Uczeń rozumie:  pojęcia: stany wolne, stany niewolnicze, republikanie, demokraci, Konfederacja, unioniści,

Uczeń zna:  datę: 1861  postacie: Davida Portera Uczeń rozumie:  pojęcia: Amerykańskie Stowarzyszenie Antyniewolnicze, Skonfederowane Stany Ameryki, taktyka spalonej ziemi, złoty wiek Ameryki, magnaci prasowi,

Uczeń zna:  datę: 1867  postacie: rodziny Morganów, Carnegie, Williama Henry’ego Sewarda, Nathana Bedforda Forresta

Uczeń rozumie:  pojęcia: Ku Klux Klan, rasizm, lincz, karabin wielostrzałowy

Uczeń zna:  postacie: Winfielda Scotta

Uczeń rozumie:  pojęcie: plan anakondy, system łupów

Uczeń potrafi:  podać przykłady działalności filantropijnej

secesja, jankesi, konfederaci, amnestia, XIII poprawka do konstytucji, segregacja rasowa, rezerwaty  wpływ problemu niewolnictwa na wybuch wojny secesyjnej w USA  różnice społeczno- gospodarcze między Północą i Południem

Uczeń potrafi:  wskazać walczące strony w czasie wojny secesyjnej  wymienić konsekwencje wojny secesyjnej

Proklamacja emancypacji  dlaczego Południe sprzeciwiało się zniesieniu niewolnictwa  dlaczego Abraham Lincoln jest postrzegany jako męczennik walki o prawa człowieka

Uczeń potrafi:  wyjaśnić przyczyny wojny secesyjnej  scharakteryzować przebieg walk w trakcie wojny domowej w USA  przedstawić główne założenia konstytucji Skonfederowanych Stanów Ameryki

lobbing, rekin biznesu, kongresmen  dlaczego po zakończeniu wojny secesyjnej rozpoczął się okres zwany złotym wiekiem Ameryki

Uczeń potrafi:  omówić znaczenie wojny secesyjnej dla zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych  wymienić prawa, które na mocy Proklamacji zniesienia niewolnictwa uzyskali czarnoskórzy mieszkańcy Ameryki

 dlaczego wojna secesyjna pochłonęła aż 600 tys. ofiar, a ok. 1 mln żołnierzy zostało rannych

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, jak wojna secesyjna wpłynęła na kondycję gospodarki amerykańskiej  podać przykłady segregacji rasowej w USA  wyjaśnić, w jakim celu biali Amerykanie utworzyli Ku Klux Klan  wskazać na mapie Richmond, Gettysburg, Appomattox, Galveston, West Point, terytorium Konfederacji i Unii

amerykańskich milionerów  wyjaśnić, w jaki sposób Alaska została przyłączona do USA  omówić politykę władz Stanów Zjednoczonych względem rdzennej ludności

Zjednoczenie Włoch (rozdz.15)

Uczeń zna:  datę: 1861  postacie: Giuseppe Garibaldiego, Wiktora Emanuela II  główne etapy procesu zjednoczeniowego  państwa, które sprzyjały zjednoczeniu, oraz te, które były przeciwnikami zjednoczenia Włoch

Uczeń zna:  daty: 1858, 1859, 1860  postacie: Camilla Cavoura, Giuseppe Mazziniego, Henriego Dunanta

Uczeń rozumie:  pojęcia: układ w Plombièrs, Królestwo Obojga Sycylii,

Uczeń zna:  daty: 1866, 1870  Henriego Dunanta, Franciszka II Burbona

Uczeń rozumie:  pojęcia: dwie koncepcje zjednoczeniowe, Piemont, więzień Watykanu, Państwo Kościelne

Uczeń rozumie:  dlaczego garybaldczycy zdobyli masowe poparcie społeczne  dlaczego Giuseppe Garibaldi zrezygnował z marzeń o republice włoskiej  dlaczego Turyn, a później Florencja były pierwszymi

Uczeń rozumie:  różnicę między tożsamością lokalną i tożsamością narodową  dlaczego walka Włochów o zjednoczenie stała się inspiracją i przykładem dla innych narodów Europy

 zmiany na mapie Europy, które dokonały się w latach 1866– 1871

Uczeń rozumie:  pojęcia: III Republika Francuska, II Rzesza, Rzesza Niemiecka, kanclerz, unia realna, państwo dualistyczne, Austro-Węgry, autonomia, lojalizm  stwierdzenie Ottona von Bismarcka, że zjednoczenie dokona się „krwią i żelazem”

Uczeń potrafi:  wymienić etapy zjednoczenia Niemiec w XIX w.

Związek Północnoniemiecki, depesza emska, preliminaria pokojowe, pokój we Frankfurcie nad Menem  z czego wynikała różnica między dwiema koncepcjami zjednoczenia Niemiec  w jaki sposób depesza emska przyczyniła się do wybuchu wojny francusko-pruskiej  cel zorganizowania ceremonii proklamacji zjednoczonych Niemiec w sali Lustrzanej pałacu w Wersalu  przyczyny wprowadzenia monarchii dualistycznej Austro-Węgier

Uczeń potrafi:  scharakteryzować dwie koncepcje zjednoczenia Niemiec  omówić rolę Ottona von Bismarcka w zjednoczeniu Niemiec  wyjaśnić, jakie konsekwencje dla Francji miała przegrana w wojnie z Prusami  przedstawić okoliczności powstania Austro- Węgier

Uczeń rozumie:  pojęcia: Bawaria, Księstwo Liechtensteinu, prowokacja, germanizacja, kulturkampf, Przedlitawia, Zalitawia  dlaczego Austria poniosła klęskę w wojnie z Prusami przyczyny braku poparcia dla zjednoczenia Niemiec przez Prusy ze strony krajów południa Niemiec

Uczeń potrafi:  wyjaśnić przyczyny klęski Austrii w wojnie z Prusami  omówić cel powstania i organizację Związku Północnoniemieckiego  omówić rolę prowokacji w konflikcie francusko-pruskim z 1870 r.  wyjaśnić, jakie znaczenie dla dalszych relacji francusko- niemieckich mogło mieć ogłoszenie powstania Rzeszy Niemieckiej w sali

 pojęcia: Szlezwik, Holsztyn  rolę konfliktu z Danią w procesie zjednoczenia Niemiec

Uczeń potrafi:  wyjaśnić, dlaczego kwestia Szlezwiku i Holsztynu doprowadziła do wojny z Danią

 wyjaśnić, jaki wpływ na sytuację w Europie miało powstanie Rzeszy Niemieckiej w XIX w.  wyjaśnić rolę Agenora Gołuchowskiego w procesie liberalizacji Austrii  wyjaśnić, w jaki sposób herb monarchii habsburskiej odzwierciedla dualizm monarchii austro-węgierskiej  porównać procesy zjednoczeniowe Niemiec i Włoch  wskazać na mapie Szlezwik, Holsztyn, Sadową, Ems, Sedan, Metz, Frankfurt nad Menem, Bawarię, Przedlitawię i Zalitawię

Lustrzanej pałacu wersalskiego  wskazać wspólne i odrębne instytucje Austrii i Węgier

Kolonializm w drugiej połowie XIX w. (rozdz.

Uczeń zna:  daty: 1880, 1902  postacie: królowej Wiktorii, Mohandasa Karamchanda Gandhiego  korzyści gospodarcze, które płynęły z posiadania kolonii  największe mocarstwa kolonialne pod koniec XIX w.  skutki kolonializmu

Uczeń rozumie:  pojęcia: metropolia, ideologia kolonialna, rasizm, „wyścig o Afrykę”, Burowie, wojny burskie, Związek Południowej Afryki, cesarzowa Indii, europeizacja, imperializm  dlaczego Indie były nazywane perłą w koronie brytyjskiej

Uczeń potrafi:  omówić przyczyny kolonializmu w XIX w.  wyjaśnić, kim byli Burowie

Uczeń zna:  daty: 1880 – 1881, 1899– 1902  postać: Cecila Johna Rhodesa

Uczeń rozumie:  pojęcia: „rozdrapywanie Afryki”, pierwsza wojna burska, druga wojna burska, obozy koncentracyjne, eksterminacja, Transwal, Orania, Indyjski Kongres Narodowy  jakie działania Cecil John Rhodes uznawał za „brzemię białego człowieka”  dlaczego rewolucja przemysłowa w Europie przyczyniła się do rozwoju kolonializmu

Uczeń potrafi:  scharakteryzować kolonizację w Afryce i Azji  scharakteryzować stosunek Brytyjczyków do mieszkańców Indii

Uczeń zna:  daty: 1857 – 1859, 1881 – 1899, 1884 – 1885  postacie: Belgów Leopolda II

Uczeń rozumie:  pojęcia: kolonie, gubernator, powstanie sipajów  na czym polegały formy protestu przeciw Brytyjczykom stosowane przez Gandhiego i jego zwolenników

Uczeń potrafi:  przedstawić poglądy Cecila Johna Rhodesa na temat cywilizowania ludów Afryki i Azji  wskazać na mapie kolonie angielskie i francuskie w Afryce i Azji  wyjaśnić konsekwencje powstania sipajów

Uczeń zna:  datę: 1887

Uczeń rozumie:  pojęcie: Związek Indochiński  dlaczego Wietnamczycy nieprzychylnie traktowali chrześcijańskich misjonarzy

Uczeń potrafi:  opisać najważniejsze konflikty kolonialne w drugiej połowie XIX w.  wyjaśnić, jak doszło do powstania Związku Indochińskiego  omówić różne formy organizacji kolonii

Uczeń zna:  datę: 1840

Uczeń rozumie:  pojęcie: „ludzkie zoo”  sens ideowy karykatury Kolos Rhodesa

Uczeń potrafi:  rozstrzygnąć, czy stosunek państw kolonialnych do rdzennej ludności Afryki był oparty na wartościach chrześcijańskich, oraz uzasadnić swoją decyzję  ocenić politykę Europejczyków względem rdzennej ludności kolonii  ocenić politykę brytyjską względem ludności cywilnej w czasie drugiej wojny burskiej