














































Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
na czym polegała rewolucja agrarna ... na czym miała polegać. „opieka trzech ... kryzysu przysięgowego. • wymienić trudności, z jakimi musieli się.
Typologia: Notatki
1 / 54
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Poniższy zestaw wymagań edukacyjnych na poszczególne oceny uwzględnia planowane osiągnięcia ucznia w zakresie wiedzy i umiejętności zawarte w rozkładzie materiału i planie wynikowym zintegrowanym z serią Ślady czasu. Zestaw ten to jedynie propozycja. Nauczyciel może wykorzystać przedstawiony podział wymagań w swojej pracy dydaktycznej lub zmodyfikować go tak, by w pełni odpowiadał on specyfice klasy i indywidualnym możliwościom uczniów, z którymi pracuje.
Poziom konieczny ocena dopuszczająca
Poziom podstawowy ocena dostateczna
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz:
Poziom rozszerzający ocena dobra
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:
Poziom dopełniający ocena bardzo dobra
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz:
Poziom wykraczający ocena celująca
Uczeń potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz:
Kongres wiedeński (rozdz. 1)
Uczeń zna: daty: 1814– 1815 postacie: Klemensa von Metternicha, Aleksandra I Romanowa, Charles’a de Talleyranda państwa uczestniczące w kongresie założycieli Świętego Przymierza zmiany terytorialne, które się dokonały w wyniku
Uczeń zna: postacie: Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna, Franciszka I Habsburga zasady ładu wiedeńskiego
Uczeń rozumie: pojęcia: koncert mocarstw/ kwintet mocarstw, polityka
Uczeń zna: postacie: Roberta Stewarta, Ludwika XVIII Burbona
Uczeń rozumie: pojęcie: Związek Niemiecki dlaczego na kongresie nie reaktywowano Rzeszy Niemieckiej i nie podjęto decyzji
Uczeń rozumie: dlaczego Wielka Brytania zabiegała o tzw. strategiczne terytoria na mapie świata
Uczeń potrafi: wyjaśnić, dlaczego dyplomacji Wielkiej Brytanii zależało na realizacji idei
Uczeń rozumie: pojęcie ekumenizm
Uczeń potrafi: wyjaśnić, jakie dwie nieformalne koalicje zawiązały się jeszcze przed rozpoczęciem obrad kongresu wiedeńskiego wyjaśnić, dlaczego separatyzm
postanowień kongresu wiedeńskiego
Uczeń rozumie: pojęcia: równowaga sił, legitymizm, restauracja cel powstania Świętego Przymierza
Uczeń potrafi: wyjaśnić główne postanowienia kongresu wiedeńskiego
reakcji, ład wiedeński/ system wiedeński przyczyny i konsekwencje decyzji podjętych na kongresie wiedeńskim
Uczeń potrafi: omówić główne zasady, na jakich opierał się ład wiedeński wskazać na mapie zmiany terytorialne wprowadzone po kongresie wiedeńskim omówić postanowienia kongresu wiedeńskiego dotyczące ziem polskich
o powstaniu zjednoczonych Włoch dlaczego kongres wiedeński nazwano „tańczącym kongresem”
Uczeń potrafi: wyjaśnić rolę władców Rosji, Austrii i Prus w Świętym Przymierzu wyjaśnić wpływ „stu dni” Napoleona na obrady kongresu wiedeńskiego
równowagi sił w Europie wyjaśnić, dlaczego przywrócenie wcześniej panujących dynastii na trony europejskie nie oznaczało powrotu do stanu sprzed 1789 r., czyli do feudalnych stosunków społecznych i dawnych systemów politycznych
regionalny utrudniał realizację idei zjednoczenia Włoch ocenić, czy słusznie kongres wiedeński jest uważany za najważniejsze spotkanie przywódców XIX- wiecznej Europy
Cywilizacja przemysłowa w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 2)
Uczeń zna: daty: 1769, 1825 postacie: Jamesa Watta, George’a Stephensona, Samuela Morse’a państwa, w których najwcześniej dokonała się rewolucja przemysłowa wynalazki, które przyspieszyły proces produkcji skutki rewolucji przemysłowej
Uczeń rozumie: pojęcia: rewolucja przemysłowa, cywilizacja przemysłowa, wolny rynek, fabryka, parowóz, telegraf,
Uczeń zna: daty: 1807, 1837 postać: Roberta Fultona gałęzie przemysłu, które się rozwinęły w wyniku industrializacji
Uczeń rozumie: pojęcia: rewolucja agrarna, płodozmian, parowiec, drobnomieszczaństwo na czym polegała rewolucja agrarna wpływ płodozmianu na zwiększenie uprawianego areału
Uczeń potrafi:
Uczeń zna: datę: 1785 postać: Edmunda Cartwrighta państwa, w których w pierwszej połowie XIX w. nastąpił największy przyrost ludności mieszkającej w miastach
Uczeń rozumie: pojęcia: mechaniczne krosno, omnibus, kultura miejska, margines społeczny, wolne zawody dlaczego okres przełomu XVIII
Uczeń zna: trasę pierwszego rejsu statkiem parowym trasę pierwszej towarowej linii kolejowej
Uczeń rozumie: pojęcie: społeczeństwo ery industrialnej wpływ zmian w gospodarce na życie codzienne ludności
Uczeń potrafi: wyjaśnić, dlaczego rewolucja przemysłowa przyczyniła się do migracji ludności
Uczeń potrafi: ocenić konsekwencje rozwoju przemysłu dla środowiska przyrodniczego scharakteryzować narastanie dysproporcji między strefami rozwoju i zacofania w pierwszej połowie XIX w. wskazać pozytywne i negatywne konsekwencje rewolucji przemysłowej dla społeczeństwa
nowe idee społeczno- polityczne, które narodziły się w pierwszej połowie XIX w. nowe prądy kulturowe pod koniec XVIII i w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń rozumie: pojęcia: konserwatyzm, liberalizm, socjalizm, anarchizm, Manifest Komunistyczny , komunizm, klasycyzm, romantyzm
Uczeń potrafi: podać przykłady dzieł sztuki klasycystycznej i romantycznej
cechy sztuki klasycystycznej i romantycznej
Uczeń rozumie: pojęcia: falanstery, feminizm, nacjonalizacja, rewolucja socjalna, neoklasycyzm przyczyny narodzin socjalizmu
Uczeń potrafi: omówić główne założenia konserwatyzmu i liberalizmu scharakteryzować idee odwołujące się do kwestii robotniczych scharakteryzować sztukę klasycystyczną wymienić główne cechy sztuki romantycznej
pojęcia: familister, furieryści, sztuka użytkowa przyczyny narodzin ideologii liberalnej i konserwatywnej dlaczego anarchiści domagali się likwidacji państwa różnicę między socjalizmem i komunizmem
Uczeń potrafi: porównać poglądy socjalistów, komunistów i anarchistów rozpoznać dzieła malarstwa, rzeźby, architektury klasycystycznej rozpoznać cechy romantyzmu w sztuce, architekturze, muzyce i literaturze
przyczyny popularności stylu biedermeier
Uczeń potrafi: omówić przemiany w kulturze europejskiej pierwszej połowy XIX w. wyjaśnić przyczyny rozwoju mecenatu mieszczańskiego
Kontestacja ładu wiedeńskiego (rozdz. 4)
Uczeń zna: daty: 1825, 1830 postacie: Karola X, Ludwika Filipa I, Mikołaja I państwa, w których podważano ład wiedeński przyczyny kontestacji ładu wiedeńskiego grupy społeczne negujące ład wiedeński
Uczeń zna: daty: 1817, 1834 postacie: Leopolda I, Giuseppe Mazziniego okoliczności powstania flagi Niemiec
Uczeń rozumie: pojęcia: karbonariusze, związek burszowski,
Uczeń zna: postać: Wilhelma I
Uczeń rozumie: pojęcia: risorgimento , linia orleańska dlaczego, początkowo, XIX-wieczny włoski ruch narodowy miał zwolenników tylko wśród elit
Uczeń rozumie: cele polityczne katolickich Irlandczyków
Uczeń potrafi: wyjaśnić sens stwierdzenia Klemensa von Metternicha „Kiedy Paryż kichnie, Europa dostaje kataru”
Uczeń rozumie: symbolikę, którą posługiwali się karbonariusze
Uczeń potrafi: wyjaśnić symboliczne treści obrazu Wolność wiodąca lud
Uczeń rozumie: pojęcia: rewolucja lipcowa, cenzus majątkowy, dekabryści, kalendarz juliański, katorga dlaczego Karol X abdykował dlaczego powstańców, którzy wystąpili przeciw carowi w 1825 r. nazwano dekabrystami
Uczeń potrafi: scharakteryzować przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji wyjaśnić przyczyny walki Belgów o niepodległość scharakteryzować przyczyny wystąpienia i klęski dekabrystów
Młoda Europa, Młoda Polska znaczenie wiecu na Górze Wartburskiej dla zjednoczenia Niemiec dlaczego policja z łatwością inwigilowała środowisko związku burszowskiego dlaczego Wielka Brytania szybko uznała nowy porządek polityczny we Francji
Uczeń potrafi: wyjaśnić, dlaczego karbonariusze należeli do kontestatorów ładu wiedeńskiego wyjaśnić cele i sposób działania Młodej Europy
dlaczego Austria sprzeciwiała się zjednoczeniu Włoch
Uczeń potrafi: wyjaśnić, dlaczego w 1830 r. Święte Przymierze poniosło pierwszą poważną porażkę
(28 lipca 1830 r.) Eugène’a Delacroix wyjaśnić, dlaczego konstytucja belgijska stała się wzorcem dla nowo powstających aktów prawnych w Europie i na świecie wyjaśnić, dlaczego Szwajcaria była głównym ośrodkiem europejskich rewolucjonistów
Wiosna Ludów 1848 – 1849 (rozdz. 5)
Uczeń zna: datę: 1848 postacie: Ludwika Filipa I, Karola Ludwika Napoleona Bonaparte – Napoleona III, Lajosa Kossutha, Józefa Bema
Uczeń rozumie: pojęcia: II Republika Francuska, prezydent, zamach stanu, II Cesarstwo
Uczeń zna: daty: II 1848, III 1848, V 1848, 1848– 1849 postacie: Henryka Dembińskiego, Fryderyka Wilhelma IV, Ferdynanda I, Franciszka Józefa I, Klemensa von Metternicha
Uczeń rozumie:
Uczeń zna: daty: 22 II 1848, III 1848–VIII 1849, 1850, 1852 postacie: Józefa Wysockiego, Iwana Paskiewicza, Josepha Radetzkiego, Ludwika Mierosławskiego, Giuseppe Mazziniego, Giuseppe Garibaldiego, Adama Mickiewicza
Uczeń zna: postacie: Wojciecha Chrzanowskiego, króla Sycylii Karola Alberta, papieża Piusa IX
Uczeń rozumie: pojęcia: Landtag, patent, rząd republiki rzymskiej
Uczeń potrafi:
Uczeń potrafi: dokonać bilansu wystąpień rewolucyjnych w czasie Wiosny Ludów w Europie opisać rolę prasy w propagowaniu haseł Wiosny Ludów
wyjaśnić, dlaczego obrady parlamentu we Frankfurcie zakończyły się niepowodzeniem
Ameryka Północna i Południowa w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 6)
Uczeń zna: tzw. amerykańskie cechy: etos pracy, duch pionierski, kult wzajemnej pomocy i indywidualnego sukcesu
Uczeń rozumie: pojęcia: kampania wyborcza, farmy, stany, Jankesi wpływ rozbudowy infrastruktury kolejowej na rozwój Stanów Zjednoczonych
Uczeń potrafi: wyjaśnić, jakie czynniki miały wpływ na wzrost populacji USA w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń zna: daty: 1812– 1814 czas powstania hymnu narodowego i flagi Stanów Zjednoczonych
Uczeń rozumie: pojęcia: mormoni, amerykańska tożsamość rolę akcji osiedleńczej, aneksji, wojen w zwiększaniu terytorium Stanów Zjednoczonych
Uczeń potrafi: wyjaśnić wpływ rewolucji przemysłowej na rozwój gospodarczy USA w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń zna: daty: 1836, 1850
Uczeń potrafi: wskazać na mapie stany Teksas i Kalifornię przyłączone do USA po wojnie z Meksykiem
Uczeń rozumie: że rozrost terytorialny USA dokonywał się kosztem ludności autochtonicznej – Indian
Uczeń potrafi: scharakteryzować rozwój terytorialny USA w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń rozumie: dlaczego Polacy wysłani na Santo Domingo w celu tłumienia powstania niewolników przyłączali się do miejscowej ludności
Uczeń potrafi: porównać proces demokratyzacji USA z procesem demokratyzacji w państwach europejskich w pierwszej połowie XIX w.
Ziemie dawnej Rzeczpospolitej w latach 1815– 1830 (rozdz. 7)
Uczeń zna: datę: 1815 postacie: cara Aleksandra I/ króla Aleksandra II, wielkiego księcia Konstantego, Adama Mickiewicza,
Uczeń zna: daty: 1816, 1818, 1828 postacie: Adama Jerzego Czartoryskiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana, Alojzego Felińskiego,
Uczeń zna: daty: 1817, 1825 postacie: Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Antoniego Radziwiłła,
Uczeń zna: postacie: Stanisława Skarbka, Leona Ludwika Sapiehy, Ludwika Geyera, Stanisława Kostki Potockiego
Uczeń zna: postacie: Stanisława Wodzickiego, Rajmunda Rembielińskiego
Uczeń rozumie:
Juliusza Słowackiego, Nikołaja Nowosilcowa, Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, Fryderyka Chopina decyzje kongresu wiedeńskiego w sprawie ziem polskich główne postanowienia zawarte w konstytucji Królestwa Polskiego zasięg terytorialny i położenie na mapie Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Wolnego Miasta Krakowa/ Rzeczpospolitej Krakowskiej, Królestwa Polskiego/Kongresowego
Uczeń rozumie: pojęcia: Wielkie Księstwo Poznańskie, Wolne Miasto Kraków/ Rzeczpospolita Krakowska, Królestwo Polskie/ Kongresowe, autonomia, namiestnik, Kresy, konstytucja oktrojowana, Rada Stanu, immunitet parlamentarny, Rada Administracyjna, Uniwersytet Warszawski/ Aleksandryjski dlaczego nadzieje Polaków na restytucję Rzeczpospolitej podczas kongresu wiedeńskiego nie zostały spełnione
Juliana Ursyna Niemcewicza, Stanisława Staszica
Uczeń rozumie: pojęcia: gubernie zachodnie, ziemie zabrane, kurator, Liceum Krzemienieckie, Towarzystwo Filomatyczne, Towarzystwo Filaretów, Bank Polski, Giełda Kupiecka, polityka etatystyczna, Kanał Augustowski, Towarzystwo Przyjaciół Nauk różnicę w sytuacji politycznej ziem zabranych i Królestwa Polskiego dlaczego ukaz carski zabronił działalności Towarzystwa Filomatycznego i Towarzystwa Filaretów
Uczeń potrafi: omówić kompetencje władcy w świetle konstytucji Królestwa Polskiego w 1815 r. wymienić swobody obywatelskie, które konstytucja gwarantowała
Józefa Zajączka, Jana i Jędrzeja Śniadeckich herb Królestwa Polskiego
Uczeń rozumie: pojęcia: Królestwo Galicji i Lodomerii, gubernator, Galicyjski Sejm Stanowy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Uniwersytet Lwowski, komisarze państw zaborczych, landrat, Uniwersytet Wileński, Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w Warszawie w czym przejawiała się autonomia Wielkiego Księstwa Poznańskiego w ramach Królestwa Prus na czym miała polegać „opieka trzech mocarstw” nad Rzeczpospolitą Krakowską
Uczeń potrafi: scharakteryzować sytuację polityczną ziem polskich wchodzących w skład zaboru pruskiego
Uczeń rozumie: pojęcia: Galicyjskie Towarzystwo Gospodarcze, Galicyjskie Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, minister wyznań i oświecenia publicznego, Łódzki Okręg Przemysłowy, lojalizm dlaczego Galicja do lat
Uczeń potrafi: wyjaśnić, w jaki sposób herb Królestwa Polskiego ukazuje zależność Królestwa Kongresowego od Imperium Rosyjskiego wyjaśnić znaczenie Lwowa jako stolicy Królestwa Galicji i Lodomerii
pojęcia: Zgromadzenie Reprezentantów, Senat Rządzący znaczenie Rzeczpospolitej Krakowskiej dla polskiego życia kulturalnego i patriotycznego
Uczeń potrafi: omówić sytuację polityczną Rzeczpospolitej Krakowskiej ocenić stosunek Polaków do cara Aleksandra I ocenić politykę cara Aleksandra I wobec Królestwa Polskiego
zesłania, konfiskaty, emigracja, stan wojenny, Cytadela
Uczeń potrafi: wymienić cele, jakie chcieli osiągnąć członkowie spisku podchorążych wymienić represje popowstaniowe w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych
Uczeń potrafi: scharakteryzować przyczyny wybuchu powstania listopadowego przedstawić przebieg nocy listopadowej wyjaśnić przyczyny detronizacji cara Mikołaja I i dynastii Romanowów
przyczyny braku rozwiązania sprawy chłopskiej przez sejm w czasie powstania
Uczeń potrafi: wskazać na planie Warszawy obiekty związane z nocą listopadową oraz trasę, którą podążali spiskowcy wskazać na mapie Warszawę, Stoczek Łukowski, Olszynkę Grochowską, Iganie, Ostrołękę, a na planie Warszawy Redutę Ordona i Kościół św. Wawrzyńca na Woli
dlaczego o sukcesie nocy listopadowej przesądziło zdobycie Arsenału znaczenie regularnej armii w prowadzeniu działań zbrojnych
Uczeń potrafi: omówić międzynarodową reakcję na powstanie przedstawić przebieg walk zbrojnych w czasie powstania
listopadowe miało szanse powodzenia, oraz uzasadnić swoją decyzję wymienić utwory literackie, obrazy, pomniki tematycznie związane z powstaniem listopadowym
Wielka Emigracja (rozdz. 9)
Uczeń zna: datę: 1831 postacie: Adama Jerzego Czartoryskiego, Ignacego Prądzyńskiego, Józefa Dwernickiego, Józefa Bema, Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida państwa, w których osiedliło się najwięcej powstańców wybitnych twórców kultury polskiej przebywających na emigracji po powstaniu listopadowym
Uczeń zna: daty: 1832, 1836 postać: Joachima Lelewela
Uczeń rozumie: pojęcia: Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Centralizacja, agenci dyplomatyczni, Wielki manifest
Uczeń potrafi: scharakteryzować program polityczny środowiska skupionego
Uczeń zna: datę: 1835
Uczeń rozumie: pojęcia: Towarzystwo Historyczno- Literackie, katedra kultury i literatur słowiańskich wpływ pochodzenia społecznego przywódców na programy ugrupowań Wielkiej Emigracji
Uczeń potrafi:
Uczeń zna: postać: Andrzeja Towiańskiego
Uczeń rozumie: pojęcie: mesjanizm, co oznacza sformułowanie: Polska „Chrystusem narodów”
Uczeń potrafi: wyjaśnić ideę polskiego mesjanizmu
Uczeń zna: postacie: Adama Gurowskiego, Jana Nepomucena Janowskiego, Władysława Zamoyskiego, Janusza Woronicza
Uczeń potrafi: ocenić, który z programów polskich ugrupowań politycznych działających na emigracji miał największe szanse
Uczeń rozumie: pojęcia: Wielka Emigracja, Hotel Lambert, emisariusze, legiony, promocja kultury, mecenat artystyczny, Biblioteka Polska, trójzaborowe powstanie, uwłaszczenie chłopów dlaczego emigracja po powstaniu listopadowym nosi nazwę Wielkiej
Uczeń potrafi: wyjaśnić, jaką rolę w kształtowaniu życia Polaków na emigracji odegrał Hotel Lambert
wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego omówić wizję Polski przedstawioną w Wielkim manifeście Towarzystwa Demokratycznego Polskiego
opisać rolę Paryża jako centrum życia kulturalnego Polaków na emigracji wskazać na mapie główne ośrodki Wielkiej Emigracji
powodzenia, i uzasadnić swoją decyzję
Powstanie krakowskie. Wiosna Ludów na ziemiach polskich (rozdz. 10)
Uczeń zna: daty: 1846, 1848 postacie: Szymona Konarskiego, Ludwika Mierosławskiego, Jakuba Szeli, Edwarda Dembowskiego, Józefa Bema, Adama Mickiewicza przyczyny wybuchu powstania krakowskiego i rabacji galicyjskiej miejsca, w których doszło do wystąpień na ziemiach polskich w czasie Wiosny Ludów
Uczeń zna: daty: II–III 1846, III 1848, III–V 1848, V 1848 postacie: Piotra Ściegiennego, Wiktora Heltmana, Henryka Dembińskiego Polaków, którzy uczestniczyli w Wiośnie Ludów poza ziemiami polskimi
Uczeń rozumie: pojęcia: cyrkuł, Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Wielkie Księstwo
Uczeń zna: postacie: Jana Tyssowskiego, Wojciecha Chrzanowskiego
Uczeń rozumie: pojęcia: Stowarzyszenie Ludu Polskiego, Centralizacja Poznańska, Związek Plebejuszy, egoizm narodowy, Główna Rada Ruska we Lwowie dlaczego powstanie chłopów
Uczeń zna: postacie: Franza Stadiona, Aleksandra Fredry
Uczeń rozumie: grę polityczną, którą wobec polskich oddziałów w Wielkopolsce prowadziły władze pruskie w 1848 r. w jaki sposób Austriacy wykorzystali Rusinów do osłabienia polskiego ruchu narodowego w czasie Wiosny Ludów
Uczeń rozumie: dlaczego wśród niemieckich liberałów i demokratów zwyciężył egoizm narodowy i nastroje nacjonalistyczne
Uczeń potrafi: przedstawić różne postawy polskich chłopów w Galicji wobec sprawy odzyskania niepodległości wyjaśnić, jaką rolę w węgierskiej
Społeczeństwo i gospodarka na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 11)
Uczeń zna: daty: 1842, 1848, 1851 postacie: Dezyderego Chłapowskiego, Hipolita Cegielskiego główne ośrodki przemysłowe na ziemiach polskich największe miasta na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w. zmiany w rolnictwie na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń rozumie: pojęcia: industrializacja, Zagłębie Dąbrowskie, Huta Bankowa, Zagłębie Staropolskie, Bank Polski, granica celna, Kolej Warszawsko-Wiedeńska, burżuazja, inteligencja, proletariat, manufaktura, praca organiczna, organicznicy znaczenie rozwoju kolei dla rozwoju gospodarczego ziem polskich wpływ uwłaszczenia chłopów na migrację ludności ze wsi do miast
Uczeń potrafi:
Uczeń zna: daty: 1823, 1834 postacie: Andrzeja Zamoyskiego, Karola Marcinkowskiego instytucje na terenie Wielkopolski wspierające polską działalność gospodarczą i polską kulturę
Uczeń rozumie: pojęcia: galanteria metalowa, klemensowczycy, latyfundia rolno- spożywcze, Ziemstwo Kredytowe, Bazar wpływ inwestora państwowego na rozwój przemysłu w Królestwie Polskim wpływ industrializacji na zmiany społeczne
Uczeń potrafi: scharakteryzować strukturę społeczną Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w. przedstawić najważniejsze inwestycje gospodarcze w Królestwie Polskim przedstawić warunki panujące na galicyjskiej
Uczeń zna: daty: 1816, 1846 postać: Jana Koźmiana
Uczeń rozumie: pojęcia: akt regulacyjny, edykt królewski, edykt regulacyjny przyczyny zmian w strukturze wielkości gospodarstw chłopskich w Wielkopolsce znaczenie rozwoju gospodarczego zaboru pruskiego dla utrzymania polskości tych ziem wpływ wprowadzenia powszechnego obowiązku szkolnego w Prusach na likwidację problemu analfabetyzmu w zaborze pruskim i rozwój cywilizacyjny tych ziem
Uczeń potrafi: porównać rozwój przemysłu ciężkiego w Zagłębiu Dąbrowskim i Zagłębiu Staropolskim wyjaśnić wpływ zniesienia granicy celnej między
Uczeń rozumie: wpływ budowy Cytadeli w Warszawie na kierunki rozwoju miasta
Uczeń potrafi: scharakteryzować rozwój Warszawy w pierwszej połowie XIX w. wyjaśnić znaczenie Kolei Warszawsko- Wiedeńskiej dla mieszkańców i rozwoju gospodarczego ziem polskich scharakteryzować narodziny idei pracy organicznej omówić, w jaki sposób w Wielkopolsce realizowano ideę pracy organicznej analizować źródła statystyczne dotyczące demografii, urbanizacji, gospodarki, poziomu życia na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w. wskazać na mapie Zagłębie Dąbrowskie, Będzin, Czeladź, Dąbrowę – Hutę Bankową, Zagłębie Staropolskie, Kielce, Suchedniów, rzekę
Uczeń potrafi: ocenić zasługi Andrzeja Zamoyskiego dla rozwoju nowoczesnej myśli ekonomicznej na ziemiach polskich przedstawić rolę klemensowczyków w przemianach na polskiej wsi w pierwszej połowie XIX w. porównać warunki uwłaszczenia chłopów w Galicji i Wielkim Księstwie Poznańskim przedstawić dokonania gospodarcze i społeczne przedsiębiorczych Wielkopolan w pierwszej połowie XIX w. porównać poziom rozwoju gospodarczego ziem polskich w poszczególnych zaborach
wyjaśnić, w jakim celu powołano do życia poznański Bazar
wsi w pierwszej połowie XIX w.
Królestwem Polskim a Cesarstwem Rosyjskim na rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego
Kamienną, Warszawę, Żyrardów, Częstochowę, Sosnowiec, Szczebrzeszyn (Klemensów)
Kultura na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej w pierwszej połowie XIX w. (rozdz. 12)
Uczeń zna: daty: 1800, 1822 postacie: Stanisława Staszica, Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Cypriana Kamila Norwida, Aleksandra Fredry – ich dzieła i dokonania
Uczeń rozumie: pojęcia: klasycyzm, romantyzm, wieszcz
Uczeń potrafi: wymienić główne nurty kultury polskiej w pierwszej połowie XIX w. omówić główne cechy polskiego romantyzmu
Uczeń zna: daty: 1807– 1814 postacie: Izabeli Czartoryskiej, rodzinę Raczyńskich, Samuela Bogumiła Lindego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Wojciecha Bogusławskiego, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Narcyzy Żmichowskiej
Uczeń rozumie: pojęcia: mecenat artystyczny, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Teatr Narodowy, Biblioteka Raczyńskich
Uczeń potrafi: wymienić główne ośrodki życia umysłowego, kulturalnego i artystycznego na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w.
Uczeń zna: datę: 1818 postacie: Heleny Radziwiłłowej, Józefa Elsnera, Seweryna Goszczyńskiego, Jakuba Kubickiego, Alojzego Felińskiego – ich dzieła i dokonania
Uczeń rozumie: dlaczego Puławy nazywano polskimi Atenami znaczenie opracowania i publikacji Słownika języka polskiego przez Samuela Bogumiła Lindego
Uczeń potrafi: omówić rolę mecenatu arystokratycznego w rozwoju kultury polskiej pod zaborami wskazać elementy charakterystyczne dla architektury klasycystycznej w bryle budynku Belwederu (lub na
Uczeń zna: postacie: Kajetana Koźmiana, Jana Pawła Woronicza, Piotra Michałowskiego, Henryka Rodakowskiego – ich dzieła i dokonania
Uczeń rozumie : jak klęska powstania listopadowego wpłynęła na kulturę polską
Uczeń potrafi: omówić znaczenie rezydencji Czartoryskich w Puławach dla zachowania kultury pod zaborami ocenić rolę Stanisława Staszica w rozwoju polskiej nauki pierwszej połowy XIX w.
Uczeń zna: postacie: Kazimierza Brodzińskiego, Abrahama Sterna
Uczeń rozumie: rolę prac Joachima Lelewela w polskiej historiografii
Uczeń potrafi: wyjaśnić, na czym polegał spór klasyków z romantykami wymienić wynalazki Abrahama Sterna wyjaśnić rolę salonów literackich
Uczeń potrafi: wymienić przyczyny wojny krymskiej wyjaśnić skutki wojny krymskiej
papiestwo i Królestwo Sardynii zdecydowały się na udział w wojnie krymskiej wpływ wojny krymskiej na Święte Przymierze
Uczeń potrafi: wyjaśnić genezę wojny krymskiej scharakteryzować interesy państw uczestniczących w wojnie krymskiej przedstawić główne reformy Aleksandra II wymienić postanowienia kongresu paryskiego 1856 r.
rolę floty czarnomorskiej w basenie Morza Czarnego dlaczego Rosja szerzyła ideę panslawizmu jaką rolę odgrywało prawosławie w zbliżeniu Rosji i Słowian na Bałkanach
Uczeń potrafi: wyjaśnić, na jakich zasadach przeprowadzono uwłaszczenie chłopów w Rosji przedstawić wpływ wojny krymskiej na dążenia niepodległościowe ludów bałkańskich
Wołoszczyznę, Synopę, Bosfor, Dardanele
mocarstw zachodnich i Turcji
Wojna secesyjna (rozdz. 14)
Uczeń zna: daty: 1860, 1865 postacie: Abrahama Lincolna, Jeffersona Davisa, rodziny Rockefellerów przyczyny wybuchu wojny secesyjnej skutki wojny secesyjnej
Uczeń rozumie: pojęcia: Unia, państwo federacyjne, stan, abolicja,
Uczeń zna: daty: 1862, 1863 postacie: Roberta Lee, Thomasa Jacksona, Ulyssesa Granta, Williama Shermana
Uczeń rozumie: pojęcia: stany wolne, stany niewolnicze, republikanie, demokraci, Konfederacja, unioniści,
Uczeń zna: datę: 1861 postacie: Davida Portera Uczeń rozumie: pojęcia: Amerykańskie Stowarzyszenie Antyniewolnicze, Skonfederowane Stany Ameryki, taktyka spalonej ziemi, złoty wiek Ameryki, magnaci prasowi,
Uczeń zna: datę: 1867 postacie: rodziny Morganów, Carnegie, Williama Henry’ego Sewarda, Nathana Bedforda Forresta
Uczeń rozumie: pojęcia: Ku Klux Klan, rasizm, lincz, karabin wielostrzałowy
Uczeń zna: postacie: Winfielda Scotta
Uczeń rozumie: pojęcie: plan anakondy, system łupów
Uczeń potrafi: podać przykłady działalności filantropijnej
secesja, jankesi, konfederaci, amnestia, XIII poprawka do konstytucji, segregacja rasowa, rezerwaty wpływ problemu niewolnictwa na wybuch wojny secesyjnej w USA różnice społeczno- gospodarcze między Północą i Południem
Uczeń potrafi: wskazać walczące strony w czasie wojny secesyjnej wymienić konsekwencje wojny secesyjnej
Proklamacja emancypacji dlaczego Południe sprzeciwiało się zniesieniu niewolnictwa dlaczego Abraham Lincoln jest postrzegany jako męczennik walki o prawa człowieka
Uczeń potrafi: wyjaśnić przyczyny wojny secesyjnej scharakteryzować przebieg walk w trakcie wojny domowej w USA przedstawić główne założenia konstytucji Skonfederowanych Stanów Ameryki
lobbing, rekin biznesu, kongresmen dlaczego po zakończeniu wojny secesyjnej rozpoczął się okres zwany złotym wiekiem Ameryki
Uczeń potrafi: omówić znaczenie wojny secesyjnej dla zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych wymienić prawa, które na mocy Proklamacji zniesienia niewolnictwa uzyskali czarnoskórzy mieszkańcy Ameryki
dlaczego wojna secesyjna pochłonęła aż 600 tys. ofiar, a ok. 1 mln żołnierzy zostało rannych
Uczeń potrafi: wyjaśnić, jak wojna secesyjna wpłynęła na kondycję gospodarki amerykańskiej podać przykłady segregacji rasowej w USA wyjaśnić, w jakim celu biali Amerykanie utworzyli Ku Klux Klan wskazać na mapie Richmond, Gettysburg, Appomattox, Galveston, West Point, terytorium Konfederacji i Unii
amerykańskich milionerów wyjaśnić, w jaki sposób Alaska została przyłączona do USA omówić politykę władz Stanów Zjednoczonych względem rdzennej ludności
Zjednoczenie Włoch (rozdz.15)
Uczeń zna: datę: 1861 postacie: Giuseppe Garibaldiego, Wiktora Emanuela II główne etapy procesu zjednoczeniowego państwa, które sprzyjały zjednoczeniu, oraz te, które były przeciwnikami zjednoczenia Włoch
Uczeń zna: daty: 1858, 1859, 1860 postacie: Camilla Cavoura, Giuseppe Mazziniego, Henriego Dunanta
Uczeń rozumie: pojęcia: układ w Plombièrs, Królestwo Obojga Sycylii,
Uczeń zna: daty: 1866, 1870 Henriego Dunanta, Franciszka II Burbona
Uczeń rozumie: pojęcia: dwie koncepcje zjednoczeniowe, Piemont, więzień Watykanu, Państwo Kościelne
Uczeń rozumie: dlaczego garybaldczycy zdobyli masowe poparcie społeczne dlaczego Giuseppe Garibaldi zrezygnował z marzeń o republice włoskiej dlaczego Turyn, a później Florencja były pierwszymi
Uczeń rozumie: różnicę między tożsamością lokalną i tożsamością narodową dlaczego walka Włochów o zjednoczenie stała się inspiracją i przykładem dla innych narodów Europy
zmiany na mapie Europy, które dokonały się w latach 1866– 1871
Uczeń rozumie: pojęcia: III Republika Francuska, II Rzesza, Rzesza Niemiecka, kanclerz, unia realna, państwo dualistyczne, Austro-Węgry, autonomia, lojalizm stwierdzenie Ottona von Bismarcka, że zjednoczenie dokona się „krwią i żelazem”
Uczeń potrafi: wymienić etapy zjednoczenia Niemiec w XIX w.
Związek Północnoniemiecki, depesza emska, preliminaria pokojowe, pokój we Frankfurcie nad Menem z czego wynikała różnica między dwiema koncepcjami zjednoczenia Niemiec w jaki sposób depesza emska przyczyniła się do wybuchu wojny francusko-pruskiej cel zorganizowania ceremonii proklamacji zjednoczonych Niemiec w sali Lustrzanej pałacu w Wersalu przyczyny wprowadzenia monarchii dualistycznej Austro-Węgier
Uczeń potrafi: scharakteryzować dwie koncepcje zjednoczenia Niemiec omówić rolę Ottona von Bismarcka w zjednoczeniu Niemiec wyjaśnić, jakie konsekwencje dla Francji miała przegrana w wojnie z Prusami przedstawić okoliczności powstania Austro- Węgier
Uczeń rozumie: pojęcia: Bawaria, Księstwo Liechtensteinu, prowokacja, germanizacja, kulturkampf, Przedlitawia, Zalitawia dlaczego Austria poniosła klęskę w wojnie z Prusami przyczyny braku poparcia dla zjednoczenia Niemiec przez Prusy ze strony krajów południa Niemiec
Uczeń potrafi: wyjaśnić przyczyny klęski Austrii w wojnie z Prusami omówić cel powstania i organizację Związku Północnoniemieckiego omówić rolę prowokacji w konflikcie francusko-pruskim z 1870 r. wyjaśnić, jakie znaczenie dla dalszych relacji francusko- niemieckich mogło mieć ogłoszenie powstania Rzeszy Niemieckiej w sali
pojęcia: Szlezwik, Holsztyn rolę konfliktu z Danią w procesie zjednoczenia Niemiec
Uczeń potrafi: wyjaśnić, dlaczego kwestia Szlezwiku i Holsztynu doprowadziła do wojny z Danią
wyjaśnić, jaki wpływ na sytuację w Europie miało powstanie Rzeszy Niemieckiej w XIX w. wyjaśnić rolę Agenora Gołuchowskiego w procesie liberalizacji Austrii wyjaśnić, w jaki sposób herb monarchii habsburskiej odzwierciedla dualizm monarchii austro-węgierskiej porównać procesy zjednoczeniowe Niemiec i Włoch wskazać na mapie Szlezwik, Holsztyn, Sadową, Ems, Sedan, Metz, Frankfurt nad Menem, Bawarię, Przedlitawię i Zalitawię
Lustrzanej pałacu wersalskiego wskazać wspólne i odrębne instytucje Austrii i Węgier
Kolonializm w drugiej połowie XIX w. (rozdz.
Uczeń zna: daty: 1880, 1902 postacie: królowej Wiktorii, Mohandasa Karamchanda Gandhiego korzyści gospodarcze, które płynęły z posiadania kolonii największe mocarstwa kolonialne pod koniec XIX w. skutki kolonializmu
Uczeń rozumie: pojęcia: metropolia, ideologia kolonialna, rasizm, „wyścig o Afrykę”, Burowie, wojny burskie, Związek Południowej Afryki, cesarzowa Indii, europeizacja, imperializm dlaczego Indie były nazywane perłą w koronie brytyjskiej
Uczeń potrafi: omówić przyczyny kolonializmu w XIX w. wyjaśnić, kim byli Burowie
Uczeń zna: daty: 1880 – 1881, 1899– 1902 postać: Cecila Johna Rhodesa
Uczeń rozumie: pojęcia: „rozdrapywanie Afryki”, pierwsza wojna burska, druga wojna burska, obozy koncentracyjne, eksterminacja, Transwal, Orania, Indyjski Kongres Narodowy jakie działania Cecil John Rhodes uznawał za „brzemię białego człowieka” dlaczego rewolucja przemysłowa w Europie przyczyniła się do rozwoju kolonializmu
Uczeń potrafi: scharakteryzować kolonizację w Afryce i Azji scharakteryzować stosunek Brytyjczyków do mieszkańców Indii
Uczeń zna: daty: 1857 – 1859, 1881 – 1899, 1884 – 1885 postacie: Belgów Leopolda II
Uczeń rozumie: pojęcia: kolonie, gubernator, powstanie sipajów na czym polegały formy protestu przeciw Brytyjczykom stosowane przez Gandhiego i jego zwolenników
Uczeń potrafi: przedstawić poglądy Cecila Johna Rhodesa na temat cywilizowania ludów Afryki i Azji wskazać na mapie kolonie angielskie i francuskie w Afryce i Azji wyjaśnić konsekwencje powstania sipajów
Uczeń zna: datę: 1887
Uczeń rozumie: pojęcie: Związek Indochiński dlaczego Wietnamczycy nieprzychylnie traktowali chrześcijańskich misjonarzy
Uczeń potrafi: opisać najważniejsze konflikty kolonialne w drugiej połowie XIX w. wyjaśnić, jak doszło do powstania Związku Indochińskiego omówić różne formy organizacji kolonii
Uczeń zna: datę: 1840
Uczeń rozumie: pojęcie: „ludzkie zoo” sens ideowy karykatury Kolos Rhodesa
Uczeń potrafi: rozstrzygnąć, czy stosunek państw kolonialnych do rdzennej ludności Afryki był oparty na wartościach chrześcijańskich, oraz uzasadnić swoją decyzję ocenić politykę Europejczyków względem rdzennej ludności kolonii ocenić politykę brytyjską względem ludności cywilnej w czasie drugiej wojny burskiej