Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Lalka i pozytywizm - cechy charakterystyczne, Notatki z Język polski

Lalka Bolesława Prusa, pozytywizm i jego cechy.

Typologia: Notatki

2023/2024

Załadowany 03.06.2024

angelika-pelc
angelika-pelc 🇵🇱

1 / 2

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Ogólna charakterystyka epoki pozytywizmu – odwołanie do ,,Lalki” Bolesława Prusa
W XIX wieku w krajach europejskich nastąpił duży przełom społeczny. XIX wiek był
ważnym okresem w rozwoju gospodarczym. Po zakończeniu wojen napoleońskich nastąpiła
duża recesja. Było to skutkiem kryzysu w przemyśle tekstylnym oraz rolniczym. Duży
problem stanowiły zbiory importowanej bawełny z USA. W latach 1846-1847 szczyt kryzysu
gospodarczego osiągnął apogeum. To była jedna z przyczyn wybuchu Wiosny Ludów. Okres
po wojnach napoleońskich to był czas wolnej konkurencji. W tym czasie niestety upadło
wiele małych przedsiębiorstw. Na rynku pojawiały się wielkie działalności gospodarcze,
które były wspierane przez państwo. W ten właśnie sposób rozpoczął się proces koncentracji
kapitału. W drugiej połowie XIX wieku proces ewolucji kapitalizmu diametralnie
przyspieszył. Wspomnę, że najważniejszymi wynalazkami tamtego okresu były statek
parowy lokomotywa Stephensona zbudowana 1829 roku , odkrycie zjawiska indukcji
elektrycznej 1831, zbudowanie pierwszego telegrafu przez G. Morse’a. W Anglii bardzo
rozwinął się przemysł włókienniczy. Ważną rzeczą było to, że ludzie zaczęli bardziej zaczęli
przestrzegać zasady higieny. W 1846 roku Wielka Brytania zniosła cła protekcyjne. To były
pierwsze kroki, by odejść od merkantylizmu na rzecz leseferyzmu, czyli wolnej konkurencji.
W drugiej połowie XIX wieku bardziej burżuazja i państwa kapitalistyczne bardziej zaczęły
przekazywać swoje dochody na badania naukowe. To właśnie spowodowało rozwój
wynalazczości. Doszło do tego, że zmodernizowano przemysł hutniczy dzięki nowoczesnym
metodom wytopów stali, zaczęły powstawać pierwsze piece hutnicze i regeneracyjne.
Oczywiście przepływ informacji w 1876 roku Graham Bell wynalazł telefon. Intensywnie
rozwijał się też transport. W 1860 roku pojawił się prototyp silnika spalinowego. W 1886
roku opatentowano pierwszy model samochodu. W XIX wiek to czas intensywnych badań
nad prądem. Powstała prądnica o stałej mocy. W 1879 roku Tomasz Edison wynalazł
żarówkę, później stworzył on pierwszą elektrownie na prąd zmienny. XIX wiek to nie tylko
był czas rozwój edukacji, nauki i przemysłu. Ten okres także był momentem zmian w
hierarchii społecznej. Problem społeczny końca XIX wieku pozwoliłam sobie omówić na
podstawie powieści pozytywistycznej Bolesława Prusa. Akcja rozgrywa się w latach 1878-
1879. Prus wyraźnie zaznaczył upadek arystokracji. Bardzo jasno w swojej powieści ukazał
upadek arystokracji. Prus przedstawił szlachtę jako marionetki przyzwyczajone do luksów.
Dla Prusa arystokracja stała w jednym miejscu, nie korzystała z życia. Największą klęską dla
Łęckiego było bankructwo. Życie szlachty było pozą, udzielanie się na pokaz w akcjach
charytatywnych albo wrażliwość podczas występu Rossiego. Kolejną grupą społeczną
pf2

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Lalka i pozytywizm - cechy charakterystyczne i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Ogólna charakterystyka epoki pozytywizmu – odwołanie do ,,Lalki” Bolesława Prusa W XIX wieku w krajach europejskich nastąpił duży przełom społeczny. XIX wiek był ważnym okresem w rozwoju gospodarczym. Po zakończeniu wojen napoleońskich nastąpiła duża recesja. Było to skutkiem kryzysu w przemyśle tekstylnym oraz rolniczym. Duży problem stanowiły zbiory importowanej bawełny z USA. W latach 1846-1847 szczyt kryzysu gospodarczego osiągnął apogeum. To była jedna z przyczyn wybuchu Wiosny Ludów. Okres po wojnach napoleońskich to był czas wolnej konkurencji. W tym czasie niestety upadło wiele małych przedsiębiorstw. Na rynku pojawiały się wielkie działalności gospodarcze, które były wspierane przez państwo. W ten właśnie sposób rozpoczął się proces koncentracji kapitału. W drugiej połowie XIX wieku proces ewolucji kapitalizmu diametralnie przyspieszył. Wspomnę, że najważniejszymi wynalazkami tamtego okresu były statek parowy lokomotywa Stephensona zbudowana 1829 roku , odkrycie zjawiska indukcji elektrycznej 1831, zbudowanie pierwszego telegrafu przez G. Morse’a. W Anglii bardzo rozwinął się przemysł włókienniczy. Ważną rzeczą było to, że ludzie zaczęli bardziej zaczęli przestrzegać zasady higieny. W 1846 roku Wielka Brytania zniosła cła protekcyjne. To były pierwsze kroki, by odejść od merkantylizmu na rzecz leseferyzmu, czyli wolnej konkurencji. W drugiej połowie XIX wieku bardziej burżuazja i państwa kapitalistyczne bardziej zaczęły przekazywać swoje dochody na badania naukowe. To właśnie spowodowało rozwój wynalazczości. Doszło do tego, że zmodernizowano przemysł hutniczy dzięki nowoczesnym metodom wytopów stali, zaczęły powstawać pierwsze piece hutnicze i regeneracyjne. Oczywiście przepływ informacji w 1876 roku Graham Bell wynalazł telefon. Intensywnie rozwijał się też transport. W 1860 roku pojawił się prototyp silnika spalinowego. W 1886 roku opatentowano pierwszy model samochodu. W XIX wiek to czas intensywnych badań nad prądem. Powstała prądnica o stałej mocy. W 1879 roku Tomasz Edison wynalazł żarówkę, później stworzył on pierwszą elektrownie na prąd zmienny. XIX wiek to nie tylko był czas rozwój edukacji, nauki i przemysłu. Ten okres także był momentem zmian w hierarchii społecznej. Problem społeczny końca XIX wieku pozwoliłam sobie omówić na podstawie powieści pozytywistycznej Bolesława Prusa. Akcja rozgrywa się w latach 1878-

  1. Prus wyraźnie zaznaczył upadek arystokracji. Bardzo jasno w swojej powieści ukazał upadek arystokracji. Prus przedstawił szlachtę jako marionetki przyzwyczajone do luksów. Dla Prusa arystokracja stała w jednym miejscu, nie korzystała z życia. Największą klęską dla Łęckiego było bankructwo. Życie szlachty było pozą, udzielanie się na pokaz w akcjach charytatywnych albo wrażliwość podczas występu Rossiego. Kolejną grupą społeczną

w ,,Lalce” stanowili mieszczanie. Przedstawicielami niej byli kupcy, rzemieślnicy, bogata właścicielka kamienicy baronowa Krzeszowska, właściciel sklepu wywodzący się z zubożałej szlachty Stanisław Wokulski, Ignacy Rzecki oraz młodzi subiekci w sklepie Wokulskiego Klejn, Mraczewski oraz Lisiecki. W ,,Lalce” także ukazano grupę mniejszości narodowej, niemiecka rodzina Minclów, rosjanin i przyjaciel Wokulskiego Suzin, nie zabrakło także przedstawicieli Żydów doktor Szuman czy Henryk Szlangbaum. Prus w swojej powieści ukazał problem narastającego antysemityzmu w polskim społeczeństwie. „w mieście na Żydów krzyk. Ile razy wstąpię na piwo, zawsze ktoś napada mnie i wymyśla, że Stach sprzedał sklep Żydom. Radca narzeka, że Żydzi zabierają mu trzecią część emerytury; Szprot utyskuje, że Żydzi popsuli mu interesa; Lisiecki płacze, że mu Szlangbaum wymówił miejsce od świętego Jana, a Klejn milczy.” ,,Zobaczysz pan, że przed upływem kilku lat z Żydami będzie jakaś awantura.” Pozwoliłam sobie na przytoczenie cytatów z pamiętnika Ignacego Rzeckiego. W ,, Lalce” była także pokazana całkiem nowa grupa społeczna inteligencja. Przedstawicielami tej grupy byli Ochocki i Geist. Ostatnią grupą społeczną była biedota miejska. Węgiełek i Maria. Wokulski im pomógł znaleźć nową pracę i wepsrzeć finansowo. Prus w swojej powieści przedstawił upadek arystokracji. Dał do zrozumienia czytelnikom, że tylko dzięki ciężkiej pracy można się wzbogacić.