Pobierz Legalizacja w świetle prawa budowlanego i więcej Publikacje w PDF z Prawo budowlane tylko na Docsity!
Legalizacja w świetle prawa
budowlanego
wysokość opłat legalizacyjnych i kar za samowolę
budowlaną
Dominik Pływaczewski
Ograniczenie zasady wolności budowlanej
Art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
- Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z
zastrzeżeniem art. 29-31.
Art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane
- Roboty budowlane, z wyjątkiem rozbiórek, można rozpocząć po uzyskaniu pozwolenia na
budowę.
Art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane.
- Przed przystąpieniem do wykonania obiektu budowlanego niezbędne jest uzyskanie przez
inwestora pozwolenia na budowę.
Liczba wydanych nakazów rozbiórki w latach 1995-
Liczba rozbiórek w stosunku do liczby samowoli
budowlanych w latach 2006-
legalizacja rozbiórka Liniowy (rozbiórka)
Przedmiot regulacji prawa budowlanego
Art. 1 ustawy Prawo budowlane
Prawo budowlane, normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki
obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych
dziedzinach.
obiekt budowlany - budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi
możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów
budowlanych
(nowa definicja obiektu budowlanego obowiązuje od 25 czerwca 2015 r.)
Art. 2. Prawa budowlanego
- Ustawy nie stosuje się do wyrobisk górniczych.
- Przepisy ustawy nie naruszają przepisów odrębnych, a w szczególności :
prawa geologicznego i górniczego - w odniesieniu do obiektów budowlanych zakładów górniczych;
prawa wodnego - w odniesieniu do urządzeń wodnych;
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - w odniesieniu do obiektów i obszarów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów i obszarów objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Relacja współstosowania ustaw oznacza, iż przepisy dwóch lub kilku ustaw dot. procesu budowlanego stosuje się łącznie.
Użyte w komentowanym przepisie sformułowanie „w szczególności” świadczy o tym, że katalog przepisów odrębnych, których nie naruszają przepisy Prawa budowlanego, nie jest zamknięty.
Prawo budowlane w stosunku do innych ustaw
Wybrane definicje ( art. 3 Pb )
budowa - wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę,
nadbudowę obiektu budowlanego;
roboty budowlane - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie,
montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego;
przebudowa - wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów
użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych
parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji;
w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym
zmiany granic pasa drogowego;
remont - wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na
odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji , przy czym dopuszcza się
stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym;
Samowola budowlana
w szerszym ujęciu to:
- Budowa bez wymaganego prawem pozwolenia lub zgłoszenia (art. 48 – 49b Pb);
- Inne roboty budowlane (nie stanowiące budowy) wykonane bez wymaganego prawem
pozwolenia lub zgłoszenia (art. 50 -51 Pb);
- Odstąpienie w sposób istotny od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na
budowę bądź w odpowiednich przepisach prawa (art. 50 – 51 Pb);
- Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części (art. 71a Pb);
- Przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego bez wymaganego prawem
pozwolenia lub zgłoszenia (art. 57 ust. 7 Pb).
Różnice między karą a opłatą
Kara finansowa przewidziana w Pb Opłata legalizacyjna przewidziana w Pb
wymierzana jest (konkretnemu podmiotowi) w przypadku stwierdzenia określonego naruszenia prawa. Organy nadzoru budowlanego nie są uprawnione do zwolnienia z nałożenia kary.
jest ustalana wyłącznie w przypadku woli legalizacji tzn. przedłożenia przez inwestora dokumentacji, która stanowi substytut wniosku o pozwolenie na budowę.
konsekwencją nieuiszczenia kary jest przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego, które kończy się ściągnięciem kary przez naczelnika urzędu skarbowego.
nie podlega przymusowemu ściągnięciu; konsekwencją nieuiszczenia opłaty legalizacyjnej w wyznaczonym terminie jest likwidacja samowoli budowlanej przez nakazanie rozbiórki.
wymierzenie kary podlega przedawnieniu w terminach określonych w Ordynacji podatkowej tj. 3 i 5 lat.
ustalenie opłaty legalizacyjnej nie podlega przedawnieniu. (wyjątek dot. budowy zrealizowanej przed 1995 r.)
Kara nie podlega zwrotowi. Opłata podlega zwrotowi jeżeli legalizacja się nie powiedzie.
- Do opłat i kar przewidzianych w ustawie Pb nie stosujemy przepisów rozdziału IVA Kpa
Sposób wyliczenia kar i opłat
- budowa obiektu bez zgłoszenia
2500 zł lub 5000 zł w zależności od rodzaju budowy (opłata)
- nieprawidłowości stwierdzone podczas obowiązkowej kontroli (kara)
s x k x w
- budowa bez pozwolenia (opłata)
s x k x w x 50
- zmiana sposobu użytkowania oraz samowolne przystąpienie do
użytkowania (kara)
s x k x w x 10
s- iloczyn stawki, który wnosi 500 zł
k- współczynnik kategorii obiektu budowlanego
w- współczynnik wielkości obiektu budowlanego
Art. 48. ustawy Prawo budowlane
- Organ nadzoru budowlanego nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego:
- bez wymaganego pozwolenia na budowę albo
- bez wymaganego zgłoszenia dotyczącego budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia.
- Jeżeli budowa, o której mowa w ust. 1, jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego oraz nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem, organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
- W postanowieniu, o którym mowa w ust. 2, ustala się wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz nakłada obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie:
zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;
dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3; do projektu architektoniczno-budowlanego nie stosuje się przepisu art. 20 ust. 3 pkt 2.
- W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust. 1.
- Przedłożenie w wyznaczonym terminie dokumentów, o których mowa w ust. 3, traktuje się jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona.
Art. 49 ustawy Prawo budowlane
- Organ nadzoru budowlanego, przed wydaniem decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, bada:
zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,
wykonanie projektu budowlanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane
- oraz, w drodze postanowienia, ustala wysokość opłaty legalizacyjnej.
- Na postanowienie przysługuje zażalenie.
- Do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.
- W przypadku stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, organ nadzoru budowlanego nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, w określonym terminie, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję, o której mowa w art. 48 ust. 1. Decyzję tę wydaje się również w przypadku nieuiszczenia w terminie opłaty legalizacyjnej, z zastrzeżeniem art. 49c ust. 2.
- W razie spełnienia wymagań, określonych w ust. 1, organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję: 1)o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót; 2)o zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona.
4a. Decyzje, o których mowa w ust. 4, mogą być wydane po uprzednim przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest ona wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, w przypadkach gdy ocena ta jest możliwa do przeprowadzenia z uwzględnieniem analizy rozwiązań alternatywnych przedsięwzięcia i możliwości ustalenia warunków jego realizacji w zakresie ochrony środowiska.
- W decyzji, o której mowa w ust. 4, nakłada się obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
Inwestorzy wybudowali w 2011 r. staw rybny o powierzchni ok 2 ha. Na powyższą
inwestycję uzyskali pozytywną decyzję wójta gminy, o warunkach zabudowy oraz decyzję o
pozwoleniu wodnoprawnym wydaną przez starostę. Inwestorzy nie uzyskali wymaganej
prawem decyzji o pozwoleniu na budowę.
Kategorie obiektów budowlanych
Współczynnik kategorii obiektu (k)
Współczynnik wielkości obiektu (w) (powierzchnia w ha)
Kategoria XXIV - obiekty gospodarki wodnej, jak:
zbiorniki wodne i nadpoziomowe, stawy rybne
500zł x 9,0 x 1,5 x 50 = 337 500 zł.
* od dnia 28 czerwca 2015 r. zmieniły się przepisy - nie każdy staw rybny uznawany jest za
obiekt budowlany;
Przykład ustalenia opłaty legalizacyjnej dla stawu rybnego
Właściciel żwirowni poszerzył o 2 metry istniejącą drogę gminną o długości 11 km
prowadzącą do jego nieruchomości. Gmina wyraziła zgodę na utwardzenie drogi. Inwestor
nie posiadał pozwolenia na budowę.
Kategorie obiektów budowlanych
Współczynnik kategorii obiektu (k)
Współczynnik wielkości obiektu (w) (długość w km)
Kategoria XXV - drogi i kolejowe drogi szynowe 1,0 1,0 1,5 2,0 2,
500zł x 1,0 x 2,0 x 50 = 50 000 zł.
Przykład ustalenia opłaty legalizacyjnej dla drogi gminnej