Pobierz Lista motywów występujących w lekturach i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity! Motywy w lekturach MOTYW MIŁOŚCI Zemsta – uczucie Wacława i klary, które godzi pokłócone rodziny Mały Książe – miłość Małego Księcia do róży Pan Tadeusz – szczęśliwa miłość Tadeusza i Zosi Pan Tadeusz – tragiczna i niespełniona miłość Jacka Soplicy do Ewy Horeszkówny Pan Tadeusz – miłość do ojczyzny: Hrabia i Tadeusz walczą w Legionach o wolność kraju Balladyna – bezwarunkowa miłość Wdowy do córek: nie chcąc wydać Balladyny Wdowa umiera podczas tortur Balladyna – nieodwzajemniona miłość Goplany do Grabca Balladyna – miłość Filona do Aliny Balladyna – bezinteresowne uczucie Aliny do Kirkowa Quo Vadis – miłość Ligii i Winicjusza, która pokonuje wszystkie przeszkody Quo Vadis – miłość Eunice i Petroniusza Quo Vadis – miłość do Boga, która pozwala umierać chrześcijanom ze spokojem Quo Vadis – chrześcijańska miłość do bliźniego: umierający Glaukus wybacza Chilonowi Kamienie na szaniec – miłość Alka, Rudego i Zośki do ojczyzny Świtezianka – miłość strzelca i dziewczyny Treny – rodzicielska miłość Kochanowskiego do Urszulki O miłości – miłość jako potęga, przed którą nie można uciec Opowieść wigilijna – miłość jako najważniejsza wartość, która łączy ludzi (szczególnie w Boże Narodzenie), lecz Scrooge tego nie zauważa Opowieść wigilijna – miłość Ebenezera do pieniędzy i bogactwa Opowieść wigilijna – miłość, która panuje w rodzinie Boba Cratchita MOTYW DOMU Na dom w Czarnolesie – dom jako ostoja spokoju i dostatku, jedna z najważniejszych wartości w życiu człowieka, bezpieczne schronienie Pan Tadeusz – dom, do którego się wraca, ostoja patriotyzmu i szlacheckich obyczajów, pełen gościnności, w którym żyje się w zgodzie z rytmem przyrody Latarnik – dom, który się traci Opowieść wigilijna – dom Boba Cratchita, pełen miłości, ciepła, wzajemnego wspierania się, troski o najbliższych i radości mimo trudnych warunków życiowych Kamienie na szaniec – dom Zośki, w którym pielęgnuje się wartości patriotyczne, ofiarność, bezinteresowność, który kształtuje charakter bohater, i w którym mieszkają bliscy dający się i wsparcie Żona modna – karykaturalny obraz domu tworzonego na pokaz MOTYW PODRÓŻY Mały Książe – podróż Małego Księcia po planetach w celu znalezienia przyjaciół; była to jego podróż w głąb siebie, która pozwoliła mu odkryć prawdziwe wartości i poznać znaczenie miłości i przyjaźni Latarnik – podróż Skawińskiego to ciągła tułaczka, latarnik potrzebuje wytchnienia i spokoju, którego nie może znaleźć, nie może wrócić do swojej ojczyzny Opowieść wigilijna – wędrówka z duchami i podróże w czasie, których celem jest uświadomienie Ebezenerowi zrozumienie sensu życia Stepy Akermańskie – podróż po stepie wywołuje u podróżnika tęsknotę za ojczystym krajem W pustyni i w puszczy – podróż Stasia i Nel przez egzotyczną i niebezpieczną Afrykę MOTYW NATURY Świtezianka – przyroda jest mroczna i tajemnicza, tworzy tło dla wydarzeń i wpływa na ludzkie losy, reaguje na działania bohaterów Balladyna – przyroda ma duży wpływ na rozwój wydarzeń, wymierza karę za popełnione zbrodnie, a także współgra z charakterami i działaniami bohaterów Na lipę – lipa oferuje wytchnienie, daje poczucie bezpieczeństwa i harmonii, życie w zgodzie z przyrodą jest drogą do szczęścia Pan Tadeusz – natura jest tajemnicza, ale nie groźna, wyznacza rytm dnia, a także oddaje emocje i uczucia bohaterów (gdy w Soplicowie panuje spokój przyroda również jest spokojna, podczas zajazdu zaczyna się burza i pada deszcz), występują liczne uosobienia i porównania, przyroda nie jest jedynie tłem, a bohaterem utworu Stepy Akermańskie – przyroda jest obca, egzotyczna i zachwycająca, przywołuje wspomnienie o utraconej ojczyźnie, a jej bezkres wywołuje poczucie samotności i zagubienia MOTYW PRZEMIANY Pan Tadeusz – przemiana Jacka Soplicy, który ze skupionego na sobie, porywczego awanturnika pod wpływem popełnionej zbrodni staje się pokornych mnichem i patriotą Opowieść Wigilijna – przemiana Ebenezera Scrooge’a, chciwego i samotnego skąpca, dla którego liczą się tylko pieniądze, który dzięki wizytom duchów staje się szczodry i serdeczny, zaczyna pomagać innym a jako najważniejsze wartości uznawać miłość i rodzinę Quo Vadis – przemiana Marka Winicjusza, który jako poganin był mściwym i porywczym egoistą zapatrzonym w siebie, lecz dzięki miłości do Ligii i poznaniu wiary chrześcijańskiej stał się szlachetnym i pokornym chrześcijaninem Quo Vadis – przemiana Chilona Chillonidesa, który początkowo jest tchórzem zdolnym do wyrządzenia największej podłości za pieniądze, lecz po wybaczeniu uzyskanym od umierającego Glaukusa przeżywa ogromne nawrócenie i woli umrzeć w męczarniach zamiast skłamać MOTYW WINY I KARY Balladyna – Balladyna popełnia wiele zbrodni, wyrzekła się matki, za co przyroda wymierzyła jej karę – została porażona piorunem Pan Tadeusz – Jacek Soplica dokonuje zbrodni (zabija Stolnika) i sam wymierza sobie karę: zostaje mnichem Świtezianka – Strzelec ślubuje wierność dziewczynie, lecz wystawiony na próbę łamie przysięgę, za zdradę zostaje ukarany przez Świteziankę i pochłania go ziemia