Pobierz Literatura Dwudziestolecia Międzywojennego Lista lektur i ... i więcej Streszczenia w PDF z Psychologia tylko na Docsity! Literatura Dwudziestolecia Międzywojennego Lista lektur i zagadnienia do egzaminu Zagadnienia POJĘCIA 1. Znaczenie terminów: awangarda, pierwsza awangarda (krakowska), druga awangarda, futuryzm, dada- izm, neosymbolizm, neoklasycyzm, metafizyka codzienności, autentyzm, witalizm, kubizm, katastro- fizm, ekspresjonizm, groteska. HISTORIA (Na podstawie Gorzkiej chwały R. M. Watta) 2. Pierwsza wojna światowa. Nurty ideowe i orientacje polityczne w społeczeństwie polskim w latach 1914–1918: pasywiści, aktywiści, kierunek niepodległościowy, Piłsudski i legiony, lewica PPS i SDKPiL („wojna wojnie”). Obraz wojny w literaturze; poezja okolicznościowa. 3. Tło historyczne, społeczne i kulturalne literatury międzywojennej. Powstanie niepodległej Polski, po- wstania narodowe (wielkopolskie i śląskie), wojna polsko-sowiecka 1920 r., ustalenie granic odrodzonej Rzeczypospolitej. Najważniejsze procesy, zjawiska i wydarzenia okresu; wybitne osobistości życia poli- tycznego (Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Gabriel Narutowicz). Integracja na- rodowa i problem mniejszości etnicznych;. Osiągnięcia gospodarcze (Gdynia, COP). ŻYCIE LITERACKIE 4. Grupy literackie. Prasa II Rzeczypospolitej; najważniejsze czasopisma literackie: „Zdrój”, „Skamander”, „Zwrotnica”, „Wiadomości Literackie”, „Żagary”; X muza – film; radio. 5. Przemiany społecznej funkcji literatury. Rewizje tradycji; autonomia twórcy, klerkizm, zaangażowanie społeczne i polityczne. Demokratyzacja składu osobowego literatury (pisarze pochodzenia chłopskiego i robotniczego); pisarstwo kobiet; siła asymilacyjna kultury polskiej (pisarze pochodzenia żydowskiego). Wobec nacjonalizmu i totalitaryzmu (faszyzm, komunizm). Tendencje pacyfistyczne. Lewica literacka, literatura proletariacka. Pisarze katoliccy; „Verbum”. FILOZOFIA 6. Prądy umysłowe w Europie w okresie międzywojennym i ich recepcja w Polsce. Prądy filozoficzne: fe- nomenologia Edmunda Husserla, intuicjonizm Henryka Bergsona, personalizm chrześcijański katastro- fizm cywilizacyjny Oswalda Spenglera i „nowe średniowiecze” Mikołaja Bierdiajewa; egzystencjalizm Martina Heideggera i Karla Jaspersa; teoria cywilizacji Feliksa Konecznego. Kierunki w psychologii: behawioryzm Johna Watsona, psychoanaliza Zygmunta Freuda, psychologia indywidualna Alfreda Adle- ra, psychologia głębi Carla Gustawa Junga. KONTYNUACJE 7. Dwudziestolecie a Młoda Polska. Kontynuacje: Karol Irzykowski, Karol Hubert Rostworowski, Tadeusz Boy Żeleński. Trzecie pokolenie modernistów: Jerzy Szaniawski, Bruno Schulz, Stanisław Ignacy Wit- kiewicz, Stefan Grabiński. POEZJA / PROZA / DRAMAT 8. Poezja. Stosunek do rodzimej tradycji poetyckiej. Recepcja poezji obcej. Najważniejsze grupy poetyckie, nurty ideowe i kierunki artystyczne. Poezja „Skamandra”, ekspresjonizm, futuryzm, awangarda krakow- ska, druga awangarda, żagaryści, katastrofizm, poezja proletariacka. Twórczość najwybitniejszych poet- ów okresu. Działalność przekładowa poetów. 9. Proza. Recepcja literatury obcej. Psychologizm, autentyzm i neorealizm. Powieść psychologiczna, poli- tyczna, środowiskowa, powieść o dojrzewaniu, epicka panorama. Autobiografizm w powieści. Wątki u- topijno-katastroficzne. Proza fantastyczna i fantastyczno-naukowa; literatura grozy. Przemiany formalne prozy, eksperymenty z narracją; techniki „filmowe”. Twórczość najwybitniejszych powieściopisarzy i nowelistów. Wybitne dokonania translatorskie (m.in. Tadeusz Boy Żeleński). 10. Groteska i dramat poetycki. Twórczość dramaturgiczna pisarzy wymienionych w spisie lektur. KRYTYKA I FORMY PARALITERACKIE 11. Publicystyka: felieton Antoni Słonimski, Tadeusz Boy Żeleński); reportaż (Ksawery Pruszyński, Melchior Wańkowicz); esej (Bolesław Miciński). 12. Krytyka literacka. Ignacy Fik, Ludwik Fryde, Karol Irzykowski, Karol Wiktor Zawodziński. INNE SZTUKI 13. Literatura popularna. Pieśń, piosenka, kabaret. Lista lektur LITERATURA OBOWIĄZKOWA W podanych edycjach dzieł obowiązuje znajomość twórczości międzywojennej poszczególnych auto- rów, a także wstępów / opracowań. Edycje dzieł bez wskazanych wstępów mogą być zastąpione inny- mi, łatwiej dostępnymi. BN – Biblioteka Narodowa. OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE Jerzy KWIATKOWSKI – Dwudziestolecie Międzywojenne, Warszawa 2003 lub Literatura Dwudziestolecia, Warsza-wa 1993. RICHARD M. WATT, Gorzka chwała. Polska i jej los 1918–1939, przeł. Piotr Amsterdamski, przedmowa Norman Davies, Warszawa 2005. POLECAM: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. Alina Brodzka i in., Wrocław – Warszawa – Kraków 1996 (hasła: awan-garda, dadaizm, futuryzm, katastrofizm, neorealizm, Skamander). LITERATURA POLSKA Krytyka literacka Karol IRZYKOWSKI – Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. W. Głowala, Wrocław 1975, BN I 222 (po 2 teksty z tomów: Walka o treść (Ogólna znajomość (np. na podstawie BN-owskiego wydania pism Irzy- kowskiego) i do tego następujące teksty: I. Zdobnictwo w poezji, tu: Metaphoritis i złota plomba; II. Treść i forma (całość). Tadeusz PEIPER – Pisma wybrane, oprac. S. Jaworski, Wrocław 1979, BN I 235 – zbiór Tędy (tu: Miasto, masa, maszyna; Metafora teraźniejszości; Rozbijanie tworzydeł; Komizm, dowcip, metafora) oraz Nowe usta. Odczyt o poezji (tu: Poezja jako budowa, Nowe tworzenie). [antologie:] Andrzej Lam, Polska awangarda poetycka. Programy z lat 1917–1923, t. 2: Manifesty i protesty. Antologia, Kraków 1969. Tu: Leon Chwistek, Wielość rzeczywistości w sztuce, Formizm — Bruno Jasieński, Mani- fest w sprawie poezji futurystycznej — Bruno Jasieński, Manifest w sprawie ortografji fonetycznej — B. Jasieński, Do narodu polskiego. Manifest w sprawie natychmiastowej futuryzacji życia — Jan Stur, Eks- presjonizm — [Stanisław Przybyszewski], Słowo wstępne „Zdroju” — Jan Lechoń, [Przemówienie na pierwszym wieczorze literackim "Skamandra"] — J. Lechoń, [Słowo wstępne do „Skamandra”] — Stani- sław Ignacy Witkiewicz, Teoria czystej formy w poezji. Polska krytyka literacka 1919–1939. Materiały, pod red. J. Z. Jakubowskiego, Warszawa 1966. Tu: Ignacy Fik, Awangarda i awangardziści — Ludwik Fryde, Dwa pokolenia — Karol Irzykowski, Programofobia;