Manzikert 1071 - bitwa między Bizancjum a Seldżukami, Notatki z Historia Bizancjum

Pobierz Manzikert 1071 - bitwa między Bizancjum a Seldżukami i więcej Notatki w PDF z Historia Bizancjum tylko na Docsity! Seldżucy wobec Bizancjum do 1068  Obrona wschodnich granic Bizancjum była komplikowana przez sprawę armeńską (Królestwo Ani)  Ostatni władca – Jan Sembat – w 1022 na swojego następcę wyznaczył władca Bizancjum, a sam zmarł bezdzietnie w 1040 - Bizantyńczycy zajęli Ani w 1045 po zmuszeni do abdykacji bratanka Jana, Gagika II – w zamian otrzymał posiadłości w Kapadocji  1060 – Bizancjum zajmuje armeńskie Księstwo Karsu – dzięki temu przejęli ważne drogi prowadzące z Iranu do Anatolii – Ormianie chętnie oddali się pod opiekę Konstantynopola, ponieważ Seldżucy stanowili dla nich poważne zagrożenie  Na ziemie armeńskie stale napierali Turcy Seldżuccy – w 1048 złupili armeński ośrodek handlowy Artze, w 1050 zaatakowali Mantzikert  1055 – porozumienie dwóch mocarstw – Bizancjum uznało seldżuckie roszczenia do Bagdadu oraz zrezygnowało z aliansu z Egiptem – Konstantynopol liczył na koegzystowanie ze stabilnym islamskim ośrodkiem władzy  Inny punkt widzenia przedstawiali władcy Seldżuków – ci chcieli posiadać pewne górskie posiadłości w Armenii, aby osłaniać swoje ziemie w tych rejonach – jednocześnie na zachód parły plemiona tureckie, który przenikały bizantyjską granicę od 1058 – sułtan, by uzyskać nad nimi kontrolę, musiał zająć stare ziemie armeńskie – w 1064 opanował Ani  W latach 1058-1059 załamał się system obrony bizantyjskiej na wschodzie – w 1057 Izaak Komnen wyprowadził stamtąd armie, by walczyć o swe roszczenia do tronu Konstantynopola  system bizantyjski był nieprzystosowany do taktyki tureckiej – osadzone w kilku punktach oddziały zawodowe nie były w stanie zlikwidować zagrożenia ze strony tureckiej, które były o wiele bardziej ruchliwe.  Bizancjum nie było w stanie sfinansować zmian ze względu na oszczędności Konstantego X Dukasa (1059-1067)  Zmienienie strategii nie musiało przynieść sukcesów – tamtejsze tereny zamieszkiwali Armeńczycy i Syryjczycy, uznawane przez Konstantynopol za heretyków – mieli poważne wątpliwości co do ich lojalności – rozpoczęto prześladowania kościoła armeńskiego i syryjskiego, co miało je zmusić do przyłączenia się do Konstantynopola  1067 – Turcy dotarli do Kapadocji i złupili Cezareę – garnizon bizantyjski w Meliteni pozostał bierny w momencie, gdy Seldżucy forsowali Eufrat Przejęcie władzy przez Romana Diogenesa  W 1067 zmarł Konstanty X Dukas – w Bizancjum pojawiły się głosy, że w związku z zamieszaniem na wschodzie cesarzem powinien zostać wojskowy  Cesarzowa Eudoksja Makrembolitissa, sprawująca regencję w imieniu małoletniego Michała, uległa presji i wyszła za mąż za Romana Diogenesa  Roman Diogenes – jako wojskowy odnosił sukcesy na Bałkanach, ustanowiony współmałżonkiem-regentem  Pokładano w nim wielkie nadzieje – Michał Psellos ułożył laudacje na jego cześć, wychwalając jego arystokratyczne pochodzenie, jego odwagę, talenty militarne i energię, pozwalającą mu wojować z wrogami państwa – Psellos nie zapomniał jednak o swojej wierności co do Dukasów, postrzegając Diogenesa jako zabezpieczenie dla legalnej kontynuacji dynastii Kampanie Romana w latach 1068-1070  Roman po koronacji i ślubie z wdową po Konstantynie X Dukasie Eudokią Makrembolitissą (1 stycznia 1068) przystąpił do działań mających uporządkować sytuację w cesarstwie. Zaczął od armii i zagrożenia tureckiego. Wpierw rozpoczął rozbudowę i reorganizację armii. Wtedy też organizacja temacka była niemal rozwiązana, a Michał Attaliates opisywał wygląd wojsk cesarskich jako nielicznych, wygłodniałych i źle uzbrojonych. Opis ten zapewne dotyczył wojsk temackich, które zaczęły tracić charakter regularnej armii na coroczne wyprawy lub ćwiczenia już w X w. W XI w. chłop mógł zdecydować czy woli służbę czy wpłatę ekwiwalentu. Mimo to szczątki tej organizacji przetrwały do czasów Romana. Cesarz miał zebrać wojska złożone w dużej części z najemników. Kontynuacja Skylitzesa pisała o Waregach, Frankach, Bułgarach, Kapadokach, Uzach i innych obcych żołnierzach.  Początkowo Roman nie miał raczej wypracowanej strategii działań, co można po pierwszej wyprawie z marca 1068 r. Cesarz udał się po tym do wsch. Anatolii by wyszkolić tam wojska.  Wtedy też Roman dowiedział się o Turkach Alp-Arslana i postanowił wyruszyć przeciw nim. Sam sułtan na wieść o tym podzielił swe oddziały i dokonał odwrotu.  Cesarz wyruszył drogą prowadzącą do Sebastei, by następnie ruszyć na południe. Zatrzymał się dopiero w twierdzy Lykandos, gdzie cesarz postanowił przeczekać upały. Plany pokrzyżował jednak najazd na Neocezareę. Cesarz wyruszył zatem na północ, przez bezludne tereny i dopadł we wrześniu nieopodal Sebastei Turków. Doszło wtedy do walk z tylnią strażą, dzięki czemu odbito jeńców i odebrano łupy.  Po tym cesarz rozpoczął realizować plan wyprawy przeciw Turkom na tereny północnej Syrii. W tym celu zamierzał zabezpieczyć Antiochię poprzez wyprawę do Aleppo. Droga szła przez góry Antytaurus. Cesarz pokonał wtedy wojska arabsko-tureckie pod Hierapolis i zajął twierdzę Artah, ale postanowił wycofać się z powodu zmęczenia. Droga szła przez Taurus, gdzie poniesiono znaczne straty. Wtedy jednak doszło do najazdu, a Turkowie dotarli do Amorion. Tej ruchliwości nie mogli sprostać Bizantyjczycy. Poza tym dowódca garnizonu w Melitene nie zrobił niczego by powstrzymać wrogów  Cesarz w styczniu 1069 r. był w Konstantynopolu i w kwietniu rozpoczął nową wyprawę. Roman założył bazę wypadową w Cezarei, by nadzorować drogi. Osiągnął przy tym kilka mniejszych sukcesów. Było to spowodowane tym, że Anatolia była ważna - wielkie rody miały tam posiadłości.  Potem wyruszono do Melitene, gdzie doszło do narady i postanowiono wyruszyć na tereny Armenii. By zabezpieczyć krainę planowano odzyskać Chleat, klucz do dróg wypadowych przez Armenię, które biegły do jeziora Wan. Sztab wojskowy plany tłumaczył tym, że jeśli odbije się Chleat i pobliskie twierdze, w tym Mantzikert, to tureckie inwazje zostaną zablokowane. Problemem okazała się jednak logistyka, ponieważ przerzucenie wielkiej armii znad Eufratu do jeziora Wan okazało się niemożliwe.  Z tego powodu podzielono armię, ale jedna jej część, pod wodzą Filarata Brachamiosa, który miał bronić ziemie przed najazdami, przegrała z Turkami, a druga pod wodzą cesarza nie osiągnęła Chleat. Turkowie wtedy złupili Ikonion.  Cesarz postanowilł z kolei wycofać się do Sebastei, a następnie odciąć wycofujących się Turków w Cylicji, co jednak nie udało się.  W 1069 r. problematyczny był bunt Roberta Kryspina spowodowany zaległościami finansowymi. Buntownicy zdobyli Koloneę nad Halys, ale Diogenes ich pokonał. W 1070 r. Roman, który wycofał się do Konstantynopola, zostawił obronę Manuelowi Komnenowi, bratankowi cesarza Izaaka Komenna. Ten próbował odciąć Turków pod Sebastei, ale został wzięty do niewoli przez krewniaka Alp-Arslana - Erisgena. Po tym Turcy złupili Chonau - wielkie miasto pielgrzymek z kościołem Św. Michała Archanioła  Cesarz zebrał armię, ale szybko ją rozpuścił w obawie przed życiem Manuela Komnena i z powodu braku informacji o miejscu pobytu Turków. Bardziej agresywna strategia Romana okazała się wtedy niepowodzeniem, a Anatolia wydawała się jeszcze bardziej bezbronna. Manuela uratował wtedy konflikt Erisgena z sułtanem. Sukcesy były tak nikłe, że gdy pojawi się przywódca turecki prowadzący pojmanego Manuela Komnena to powitano to jako sukces. Turka przyjęto ucztą i nadano godność proendrosa. Rozpoczęło to okres gdy zagrożenie tureckie neutralizowano poprzez włączanie Turków do służby cesarskiej. W ten sposób Roman chciał zakryć słabość Bizancjum.