Masaż leczniczy - Notatki - Rehabilitacja, Notatki z Medycyna fizykalna i rehabilitacja

Pobierz Masaż leczniczy - Notatki - Rehabilitacja i więcej Notatki w PDF z Medycyna fizykalna i rehabilitacja tylko na Docsity!

MASAŻ LECZNICZY jest formą fizycznego oddziaływania na organizm ludzki za pomocą bodźców mechanicznych, głównie pod postacią ucisku na tkanki, którego celem jest wywołanie odczynu miejscowego i ogólnego; przemiana energii mechanicznej masażu na energię elektryczną w postaci impulsu elektrycznego /zmiana tzw. potencjału spoczynkowego na potencjał czynnościowy/

• jedna z metod działania fizykalnego w leczeniu = usuwania zewnętrznych i wewnętrznych objawów chorobowych,
• celem jest oddziaływanie terapeutyczne na tkanki miejscowo i na cały ustrój. RODZAJE MASAŻU LECZNICZEGO:

1. masaż klasyczny,
2. „ segmentamy,
3. „ limfatyczny,
4. „ akupresorowy,
5. „ sportowy (odnowa biologiczna - zespół działań wspomagających proces aktywacji wypoczynku),
6. masaż kosmetyczny,
7. „ erotyczny,
8. „ reflaksacyjny.
9. Czas trwania zależy od:

• schorzenia podstawowego,
• schorzeń współistniejących,
• wielkości masowanej powierzchni,
• kolejności wykonywanego w serii masażu,
• czy dotyczy jednej części ciała, czy całego (45 – 60min.).

10. Każdy chwyt lub technikę masażu należy powtórzyć min. x 2. 11 .Nie należy przerywać rozpoczętego masażu. 12.Dokumentacja prowadzona przez masażystę winna oceniać postępy i skuteczność masażu —> RWD. STOSOWANE SĄ TZW. ŚRODKI POŚLIZGOWE = WSPOMAGAJCE

• zmniejszające tarcie i zapobiegające otarciom,
• rodzaj zależy od skóry , zabiegów towarzyszących, a także upodobań masażysty, Środki te są nakładane na dłoń masażysty. Najczęściej stosowane są:
• oliwka, wazelina, lanolina, talk kosmetyczny, mydło.

Stosuje się również tzw. środki wspierające zabiegi:

• rozgrzewające: Capsiderm, Capsiplex, Ben -Gay, itp.
• słabo rozgrzewające: Arcalen, Algesal, Butapirazol, Metindol, Voltaren, p/bólowe, p/ zapalne, itp.
• odżywcze: Bepanten, Dermosavit, Dermosan,
• olejki eteryczne: żywica benzoesowa, rozmaryn, palisander, itp. MECHANIZM DZIAŁANIA MASAŻU LECZNICZEGO

1. Działanie miejscowe

• zwiększa przepływ krwi i cbłonki,
• wytwarzane jest ciepło,
• naczynia i mięśnie ulegają rozluźnianiu,
• następuje przyspieszone usuwanie produktów przemiany materii.

2. Działanie odległe:

• przyspieszone krążenie krwi i chłonki (tzw. teoria mechaniczna) (PG)
• uwalnianie hormonów tkankowych: histamina, aminy, prostaglandyny, (tzw. teoria hormonalna),

• pobudzanie wywołane zamianą energii mechanicznej na elektryczną z odruchowym pobudzaniem poprzez drogi nerwowe OUN.

Typy stosowanych działań w masażu leczniczym: TECHNIKI

1. GŁASKANIE,
2. ROZCIERANIE,
3. UGNIATANIE
4. WYRABIANIE (jako szczególny rodzaj ugniatania)
5. OKLEPYWANIE
6. MASAŻ WIBRACYJNY
7. WAŁKOWANIE
8. ROZSTRZĄSANIE
9. WYCISKANIE..

METODY MASAŻU LECZNICZEGO:

1. ręcznie,
2. za pomocą aparatów i urządzeń mechanicznych,
3. łącząca obie strony ww. metody. FORMY MASAŻU LECZNICZEGO: /wskazania/
4. masaż leczniczy krótkobodźcowy, trwający ok. 10-20 min. odczyn miejscowy, mogący wpływać wtórnie na funkcjonowanie wielu układów i narządów (zazwyczaj codziennie),
5. masaż leczniczy średniobodźcowy, trwający ok.20-30 min., wyzwalający podczas zabiegu odczyn miejscowy i w części reakcje ogólne (zazwyczaj codzienne lub co 2 -gi dzień),
6. masaż długobodźcowy trwający ok. 30-45min. podczas , którego pojawiają się reakcje ogólne (zazwyczaj co 2 - gi dzień). ORGANIZACJA PRACY/HIGIENA MASAŻU
7. Kwalifikacje zawodowe (podstawy teoretyczne + biegłość manualna).
8. Cechy psychofizyczne: cierpliwość, wyrozumiałość, troskliwość, indywidualizacja postępowania. Pełna sprawność fizyczna i odporność psychiczna z posiadanymi zdolnościami do szybkiej analizy pojawiających się reakcji miejscowych i ogólnych.

WARUNKI HIGENICZNO - SANITARNE Gabinet winien spełniać wymogi określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 21.09.1992r. (Dz.U. 74, póz. 266). Wyróżniamy: - gabinet masażu suchego (nie wymaga stosowania specjalnych urządzeń),

• gabinet masażu w środowisku wodnym (wirowy, podwodny, natryskowy itp.),
• gabinet masażu z zastosowaniem urządzeń (wibracyjny, pneumatyczny, itp.) Ø Normatywna powierzchnia pojedynczego stanowiska zabiegowego winna wnosi 6 m oraz jednostanowiskowego pomieszczenia do masażu ok. 12-16 m

Ø Winien być wykonywany na stole do masażu, sztywnym równym o wymiarach: 80 cm x 200 cm

Ø Umywalka z zimną i ciepłą wodą.

Ø Dostateczne oświetlenie naturalne i sztuczne; wg Tomazowa i Oszasta, powierzchnia okien winna wynosić 10% powierzchni podłogi, a najmniejsza wielkość oświetlenia

• czas trwania zabiegu,
• okolica wykonywania zabiegu,
• liczba powtórzeń stosowanych typów masażu.

W środowisku wodnym:

• temperatura,
• ciśnienie,
• odległość strumienia wody. Przy tzw. specjalnych technik niezwykle ważna jest okolica stosowania.

Wskazania do wykonywania masażu całego ciała:

1. rekonwalescencja,'
2. zabiegi kondycyjne,
3. zapobieganie odleżynom i zaburzeniom krążenia krwi i chłonki,
4. długotrwałe przebywanie w łóżku,
5. zaburzenia psychiczne,
6. nadwaga i otyłość (miernego stopnia). TECHNIKI STOSOWANE W MASAŻU LECZNICZYM

• głaskanie,
• rozcieranie,
• ugniatanie,
• wyrabianie,
• oklepywanie,
• masaż wibracyjny,
• wałkowanie,
• roztrząsanie,
• wyciskanie. Ad. GŁASKANIE: · każdy masaż winien rozpoczynać się i kończyć głaskaniem, · jest to najczęściej stosowana metoda · działanie lecznicze polega na : uspokajaniu i obniżaniu napięcia, usunięciu złuszczonego naskórka. · usunięciu substancji wydzielniczej gruczołów skory, przemieszczeniu krwi żylnej i chłonki, działaniu układu pobudzającemu układ nerwowy, zmniejszaniu bólu,
• jest częścią postępowania diagnostycznego,
• wykonywany od obwodu do serca,
• ok.20-25 ruchów na l minutę (powoli bez ucisku, dłoń masażysty przystosowuje się do kształtu masowanej części ciała ) PODZIAŁ: · ze względu na siłę : - łagodnie= muskające opuszkami palców,
• średnio mocne całą dłonią, - mocno - kłębami kciuków lub nadgarstkami —> odnowa biologiczna, sportowy · ze względu na kierunek wykonywania:
• podłużne wzdłuż przebiegu włókien mięśni lub osi ciała, - poprzecznie,
• okrężne (gruczoły piersiowe, łopatki, itp.) +0'. Przeciwwskazania do wykonywania głaskania to:
• IIo choroby Bűrgera
• znacznego stopnia otyłość (↑ 40%)
• przeciwwskazania ogólne do masażu Ad. ROZCIERANIE:

· wykonywanie ruchów kolisto-posuwistych po masowanej tkance, · zadania: rozdrobnienie, rozgniecenie, rozdzielenie zrostów i blizn, zwiększenie uelastycznienia wiązadeł i wytworzenie ciepła, · ok.60-100 ruchów na ł min. Podział · ze względu na głębokość

• powierzchniowe = delikatne,
• głębokie, · ze względu na kierunek
• podłużne,
• poprzeczne,
• okrężne Przeciwwskazania do rozcierania:
• stany zapalne ścięgien, pochewek ścięgnistych,
• choroba Bűrgera,
• stany po zapaleniach (zakrzepowych) żył —> wyciskanie skrzepów, uszkodzenie naczyń,
• skaza naczyniowa, uszkodzenie naczyń,
• świeżo podane blokady lękowe i przeciwwskazania ogólne. Ad. UGNIATANIE: · wykonywanie ruchów unoszenia, uciskania i wyciskania tkanki mięśniowej poprzez stosowane chwyty kleszczowe. lub szczypcowe, uciskania od ich przebiegu uciskania od przyczepu dalszego do bliższego

Działanie biologiczne:

• dogłowowe, przesunięcie krwi i chłonki,
• przyspieszenia. usuwania kwaśnych produktów przemiany materii,
• likwidacja przykurczu,
• wzrost siły mięśniowej,
• zwiększenie elastyczności wiązadeł,

Wg Daigre: zwiększa to zakres tzw. regeneracji funkcjonalnej mięśni min. poprzez stymulowanie wymiany tlenowej. Wg Beard'a: powstające podrażnienia proprioceptywne poprzez drogi nerwowe stymulują odpowiednie okolice OUN tzw. torowanie aferentywne,

• wykonywane są w rytmie ok.40-50 ruchów na l min: poprzecznych podłużnych, pionowych (ucisk), ze skręceniem i mieszanych.
• zabieg kończymy głaskaniem. Przeciwwskazania do wykonywania ugniatania: Ruchy podłużne:
• obniżenie napięcia mięśni,
• niedowłady z obniżonym napięciem mięśni —> wydłużają się. Ruchy poprzeczne:
• wzmożone napięcie mięśni. Ogólne:
• ostre zespoły bólowe np. rwa kulszowa,
• małe dzieci,
• niedowład spastyczny, /wiotki jw. - choroba Heinego - Medina. AD. WYRABIANIE - SZCZEGÓLNY RODZAJ UGNIATANIA jw , Ad. Oklepywanie
• bardzo silny bodziec mechaniczny przekazywany dłonią masażysty
• wytwarza silny odczyn miejscowy,
• powstanie silnego odczynu ogólnego tłumaczy się pobudzaniem układu nerwowego