medycyna starozytnego rzymu, Prezentacje z Historia

Pobierz medycyna starozytnego rzymu i więcej Prezentacje w PDF z Historia tylko na Docsity!

MEDYCYNA

STAROŻYTNEGO RZYMU

WYKONAŁY: EMILIA WĘGLARZ I KATARZYNA SMARDZEWSKA GR 12

CZYM BYŁO DLA RZYMIAN ZDROWIE? PHRONESIS - pacjent chory, pozbawiony rozsądku KALOS - człowiek piękny i zdrowy AGHATOS - człowiek dobry KALOKAGHATIA

• zdrowie fizyczne, a przez to także i zdrowie moralne

POZYCJA SPOŁECZNA LEKARZY Początkowo Rzymianie nie darzyli szacunkiem stanu lekarskiego. Leczono za pomocą prostych domowych środków. Katon Starszy pisze, iż stosowną wiedzą powinien dysponować ojciec rodziny, pater familias. Pierwszymi lekarzami byli często greccy niewolnicy ( servi medici ). Rzymianinowi nie wypadało wykonywać tej profesji. Mnóstwo też było szarlatanów, niedouczonych znachorów i magików. Początkowo właściwie nie istniały żadne szkoły medyczne. Metodycy uważali nawet, iż półroczne kształcenie jest wystarczające. Poza tym lekarze dysponowali groźną wiedzą. Znali trucizny – jeden z najskuteczniejszych sposobów na sukcesję władzy.

SPOŁECZNY AWANS LEKARZY Przełomowym wydarzeniem dla rzymskiej medycyny było nadanie lekarzom przywilejów przez Juliusza Cezara w 46 r. p.n.e. Wtedy to podczas przesiedlania 80 00 cudzoziemców, wyłączył z tego grona lekarzy i nadał im prawa obywatelskie.Następne przywileje nadane zostały lekarzom przez cesarza Augusta w 10 r. p.n.e. Zwolnił on tę grupę od płacenia podatków. Później, w 117 r.cesarz Hadrian zwolnił ich od pełnienia powinności publicznych, w tym też pełnienia służby wojskowej. Od postrzegania lekarza jako społecznego zagrożenia, rzymska medycyna przeszła do lekarza, który jest w społeczeństwie osobą cenioną

LEKARZE RZYMSCY W Rzymie zasłynęło wielu wybitnych lekarzy: ▪ Asklepiades , ▪ Galen , ▪ Korneliusz Celsus Co ciekawe okazuje się, że starożytni znali środki znieczulające i sposoby sterylizacji narzędzi. Ponadto warto wspomnieć, że lekarze nieraz zmuszeni byli do wykonywania operacji na ulicy, obawiając się, że pacjent może nie przeżyć transportu do szpitala.

GALEN

Galen zasłynął jako ojciec eksperymentalnej

fizjologii, przeprowadzając podobno sekcje

zwłok na małpach.

RZYMSCY ENCYKLOPEDYŚCI ▪ Dla ziołolecznictwa przełomem była działalność Dioskuridesa ▪ Innym znanym encyklopedystą był Pliniusz ▪ Kolejnym encyklopedystą, który przyczynił się do rozwoju rzymskiej medycyny był Scribunius Largus

NAJCZĘSTSZE CHOROBY Malaria była zagrożeniem nieustannym, nawracającym rok do roku. Wieczne Miasto, Italia i całe Imperium Rzymskie zmagały się też jednak z rzadszymi, lecz nie mniej niszczycielskimi epidemiami.Najbardziej dramatyczną była tak zwana plaga antonińska Kasjusz Dion twierdził, że podczas strasznej fali zachorowań ze 189 roku n.e. umierało dziennie 2000 osób. Jest to liczba niemożliwa do potwierdzenia, ale według profesora Scheidela prawdopodobna.Dzisiaj plagę antonińską często identyfikuje się z ospą prawdziwą. Wśród innych szczególnie groźnych chorób, których ponawiane ataki dziesiątkowały Rzym i Italię można wymienić jeszcze gruźlicę oraz trąd.

W ZDROWYM CIELE ZDROWY DUCH Najczęściej zalecanymi lekarstwami były różne mieszanki ziołowe i ćwiczenia fizyczne zgodnie z powiedzeniem, że „w zdrowym ciele, zdrowy duch”. Z kolei kapusta i wino służyły jako panaceum na wszystkie dolegliwości.

PO CO RZYMIANIE PILI KREW GLADIATORÓW? Wzmianka o tym, że starożytni Rzymianie uważali picie krwi zabitego gladiatora za skuteczne lekarstwo na epilepsję pojawiła się w I wieku naszej ery, w dziele Aulusa Corneliusa Celsusa. Rzymski uczony zapisał, że „niektórzy uwolnili się od tej choroby, pijąc gorącą krew z poderżniętego gardła gladiatora”. Nie miał przy tym wątpliwości, że jest to „nędzna pomoc” – którą jednak toleruje się ze względu na „jeszcze nędzniejszą chorobę”.

BÓSTWA ZDROWOTNE Rzymianie mieli pewne bóstwa związane z lecznictwem. Należała do nich ▪ Dea Salus – bogini zdrowia, ▪ Febris – od chorób gorączkowych, ▪ Mars i Minewra – chronili od zarazy ▪ Diana i Junona - chroniły kobiety ciężarne ▪ Eskulap - Po roku 293 p.n.e., w którym szerzyła się zaraza, sprowadzono z Grecji kult Asklepiosa. Asklepios otrzymał w Rzymie świątynię położoną na Wyspie Syberyjskiej. Wkrótce zmieniono jego imię na Eskulap , a jego symbolem stały się dwa węże. Przy coraz większym poszerzaniu się granic Imperium zaistniała potrzeba objęcia organizacją świata lekarskiego. Powstały wówczas towarzystwa i kolegia lekarskie. Ich patronką najczęściej była bogini mądrości i nauki Minerwa.

WIARA W BOGÓW

Rzymianie wierzyli ponadto, że choroby i rany

szybciej się leczą, jeśli złoży w ofierze bogom

model chorej części ciała. Kiedy więc

odwiedzali świątynię, modląc się o wyleczenie

bólu ucha zostawiali w niej model ucha.

Czasem składali też ofiarę dziękczynną, gdy

ucho było już wyleczone.

JAKI POWINIEN BYĆ CHIRURG? Wedle porad starożytnego medyka chirurg powinien być młody, mieć silną, sprawną i pewną rękę i wyśmienity wzrok oraz nigdy nie powinien się poddawać. Musi współczuć swoim pacjentom, ale jednocześnie zachowywać dystans, który pozwoli mu uodpornić się na jęki. W przeciwnym razie mógłby ulec presji, by pracować szybciej, a co za tym idzie, mniej precyzyjnie lub nie ciąć wystarczająco głęboko.

STOMATOLOGIA Stomatologia starożytnych Rzymian była dobrze rozwinięta. Przedstawiciel medycyny starożytnego Rzymu, wspomniany Cornelius Aulus Celsus (zmarły 48 roku p.n.e.), również zawarł w swoim dziele „De medicina libri octo”, jak należy usuwać zęby. Na początku trzeba było oskrobać je z dziąseł i poruszyć, powtarzając tę czynność dopóki ząb się nie obluzuje. Następnym krokiem było wyrwanie zęba ręką, a jeżeli nie udawało się to, wówczas należało użyć specjalnych cęgów. Podczas tortur z upodobaniem usuwano zęby i stąd też stomatologia ma swoją patronkę – Św. Apolonię